محمود معتقدی تقلید جوانان از زبان و نگرش استادهای کارگاه‌های شعر را از آفت‌های این کارگاه‌ها می‌داند و می‌گوید این مسأله خطرناک است و شعر امروز را به جاده خاکی می‌کشاند.

این شاعر و منتقد در گفت‌و‌گو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره ذاتی یا اکتسابی بودن شعر و نقش کارگاه‌های شعر در پرورش شاعر گفت: شعر زیرمجموعه هنر و یا در کنار هنر است. بخش عمده هنر به ذوق و اندیشه مربوط است، بخشی از آن هم درباره دانسته‌ها و آموخته‌هاست. این موضوع درباره شعر نیز صادق است، اما به گمان من، قریحه،‌ استعداد و نگرش شاعرانه 70 درصد از موضوع است و 30 درصد از موضوع هم آموزه‌هایی است که در کارگاه‌ها به آن‌ها پرداخته می‌شود.

او افزود: کارگاه‌های شعر در سال‌های گذشته برگزار می‌شدند و تا امروز هم ادامه دارند، اما از آفت‌های این کارگاه‌ها این است که کارآموزان در حوزه شعر و زبان شبیه استاد می‌شوند و تحت تأثیر نگرش و زبان استاد هستند. این کارگاه‌ها لازم‌اند، اما عملکرد و میزان تأثیرپذیری به استعداد و نگرش هنرجو بستگی دارد. در مجموع، کارگاه‌ محلی برای تعامل بیش‌تر، آموزش بیش‌تر و شنیدن کار دیگران است.

معتقدی همچنین اظهار کرد: هر استادی در حوزه نقد و نظر اطلاع دارد و مطالعه کرده، می‌تواند کلاس تشکیل بدهد، اما اغلب در کارگاه‌ها هنرجویان شعر می‌خوانند، استاد کمی صحبت می‌کند و دیگر دوستان آن محفل هم نظر می‌دهند و کم‌تر به تئوری‌ها، شعر کلاسیک، ‌شعر نیمایی و مباحث مربوط به آن‌ها پرداخته می‌شود. کارگاه‌های شعر بیش‌تر کارگاه عملی است و جنبه‌های تئوریک در آن‌ها کمیاب است. کسی که اندکی معلومات و نامی هرچند کوچک دارد، کارگاه برگزار می‌کند که البته تأثیرات خوبی هم دارد، اما اگر در این کارگاه‌ها همراه با جنبه‌های عملی به جنبه‌های تئوریک هم پرداخته شود، بازتاب و تأثیرشان بیش‌تر خواهد بود.

او درباره آسیب کارگاه‌های شعر گفت: متأسفانه گاه هنرجویان ناخواسته تحت تأثیر زبان و شعر استاد قرار می‌گیرند. تأثیرپذیریِ مستقیم آفت است. شاگردانی در این حوزه هستند که کاملا تحت تأثیر استادان خود هستند، بویژه در غزل‌های پست‌مدرن با حذف و اضافه‌های عجیب و غریب. برای کسانی که به مرحله شیفتگی نسبت به استادشان می‌رسند خطر تقلید وجود دارد که به نظرم مقوله مهمی است. دیده‌ایم که نگرش و زبان خیلی از جوانان شاعر که من در رونمایی کتاب‌شان شرکت کرده‌ام، کاملا تحت تأثیر استادشان است. این مسأله خطرناک است و شعر امروز را به جاده خاکی می‌کشاند.

این شاعر درباره راهکار این مسأله اظهار کرد: استادان باید به این اندیشه برسند که فن فاصله‌گذاری در شعر رعایت شود و سعی کنند شاگردان‌شان را به حوزه‌هایی فراتر از حوزه خود نزدیک کند و از آن‌ها بخواهد پا جای پای استاد نگذارند و زبان، ذهن و داوری‌های خود را داشته باشند.

انتهای پیام