بیژن ارژن معتقد است در جشنواره شعر فجر باید معیار کتاب باشد نه تکاثر، چون جشنواره باری به هر جهت منفعتی برای ما ندارد.
این شاعر در گفتوگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در ارزیابی خود از جشنواره شعر فجر گفت: من سال اول که قرار بود جشنواره برگزار شود، در اولین نشست غیررسمی آن که در قونیه در زمان بزرگداشت مولانا برپا شد و تقریبا تمام دستاندرکاران جشنواره در آن بودند، گفتم برای اینکه جشنواره کامل باشد، راهی نداریم مگر اینکه قالبی به جشنواره نگاه کنیم و نمیشود قالبها را درنظر نگرفت و محتوایی بررسی کرد. میتوان شعر کودک را جدا کرد و سایر شاعرها را قالبی ارزیابی کرد. شعر کلاسیک قالبهای متنوعی دارد و در شعر نیمایی هم فضاهای متنوعی وجو دارد. من از آن سال تاکنون این حرف را زدهام که جشنواره باید قالب را درنظر بگیرد. میتوان بخش جنبیای را هم برای محتوا درنظر گرفت، اما باید قالب اصل باشد.
او در ادامه اظهار کرد: بیش از 30 سال از انقلاب میگذرد و این شرایط در شأن شعر انقلاب و ایران نیست. هنر اول ما شعر است و دنیا ما را با حافظ و سعدی و فردوسی میشناسند. برای ما خوب نیست فراخوان بدهند و 10 اثر را بپذیرند. کتابها باید بررسی شوند، برخی میگویند جایزه کتاب سال هست، کدام جایزه کتاب سال؟ جایزه کتاب سالی که سه جایزه داده و 27 سال گفته کتابها در شأن این جایزه نیستند؟
ارژن خاطرنشان کرد: اگر به کتابها تخصصی نگاه شود، میتوان به صورت جدی کار کرد و در یک دبیرخانه دائمی میتوان کتابهای منتشرشده را رصد کرد. بهترین کتاب از نظر منتقدان، از نظر مردم و سایرین انتخاب شوند. اما اینکه هر سال هر کس با سلایق و علایق خودش یک ساز بزند و جشنواره باری به هر جهت باشد، برای شعر ما منفعتی ندارد. اگر با جشنواره همینطور سلیقهیی و جناحی برخورد شود، بازار شعر را تعطیل کنند، بهتر است. حرفی که من میزنم این است که شعر نه متعلق به جناح چپ و نه جناح راست است. شعر، شعر است، از زمانی که ما زیر تاخت و تاز مغول بودیم تا زمان مشروطه و زمان جنگ هم شعر بوده است. ما به یک نگاه حرفهیی نیاز داریم که شاعران انگیزه داشته باشند. اینکه هر کس از خانهاش چند اثر میفرستد و یک ماه است شاعر شده، اما برگزیده جشنواره میشود، درست نیست. مگر جشنواره فیلم فجر، فیلم با موبایل را قبول میکند؟ متأسفانه افتخار این دوستان این است که 7700 اثر به جشنواره رسیده است، اما روزگار روزگار کمیت نیست. کاش 100 شعر به جشنواره میآمد و روی سایت گذاشته میشد. این حرفها درد ماست و اگر کسی قرار است کاری انجام دهد، امسال کتاب را معیار قرار بدهند.
این شاعر درباره اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره شعر فجر در دوره اخیر هم گفت: شورای سیاستگذاری هم همواره یکسان است و نگاه آنها محتوایی است، هر دولتی هم بیاید خود ما شاعران سیاستگذاریم و کسی دلش برای شعر نمیسوزد.
ارژن در انتقاد به شعرمحور بودن جشنواره خاطرنشان کرد: من به عنوان شاعر اگر هزار سال دیگر هم بگذرد، حاضر نیستم دو شعر به جشنواره بفرستم. کدام شاعری که حرفی برای گفتن دارد، حاضر است اثر برای جشنواره بفرستد؟ جشنواره شعر فجر ، جشنواره شعر جوان فجر شده است. اما ماجرای کتاب متفاوت است، کتاب میرود دبیرخانه و خود به خود بررسی میشود، اما اینکه من شعرم را بفرستم، روند خوبی نیست. کتاب شخصیت و اثر هنری جامع و کاملی است که پیشزمینه آن مشخص است.
او در ادامه درباره وضعیت داوری در این جشنواره گفت: من سالها داور جشنواره بودهام و برای من سخت است که اثری به این جشنواره بفرستم، چون کسی مانند بیژن ارژن اثرم را بررسی میکند، هرکسی یک دوره برگزیده این جشنواره میشود، دو سال بعدش داور جشنواره است.
او با انتقاد از اظهارات اخیر رییسجمهور در جمع هنرمندان درباره درست نبودن تقسیمبندی میان شاعران ارزشی و غیرارزشی گفت: من نمیدانم آقای روحانی چطور میگویند هنرمند ارزشی و غیرارزشی نداریم. خود خداوند هم تمایزی میان این دو قائل میشود. نمیگویم فضا بسته باشد، اما ساحت شعر ساحت کلمه و درون است، آیا ما در جشنواره فیلم فجر فیلمی از تصاویر پورنو را نمایش میدهیم؟ در شعر هم نباید این انتظار را داشت. شعری که وارد شعر فجر میشود، باید ارزشهای اولیه را داشته باشد. خیلی از کتابهای شعر تعابیری اروتیک دارند که به هر حال تصویر در ذهن مخاطب شکل میگیرد و مخرب هم هست. آیا دوربینی که «مختارنامه» را میسازد با دوربینی که فیلمی غیراخلاقی میسازد، یکی است؟ ما نمیتوانیم بگوییم هنرمند غیرارزشی نداریم و این حرف آقای روحانی به نظر من در واکنش به برخی چهرها و بسیار شتابزده عنوان شد.
انتهای پیام
نظرات