شش سال گذشت از روزی که به پاس قدردانی از زحمات استاد، همه‌ی دوستان، دانشجویان و همکاران او، دور هم جمع شدند. شاگردان و همکاران به نوبت از او و فداکاری‌هایش گفتند، اما یک‌باره خنده روی لب‌ها خشک شد و بعد جای خود را به نگرانی و غم داد.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، امروز (28 مردادماه) ششمین سالروز درگذشت پدر مرمت نوین ایران، دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی است، کسی که آرزو داشت منشور مرمت در ایران را تدوین کند تا از طریق آن، حفاظت از میراث فرهنگی را اشاعه و توسعه دهد. او نخستین گام‌ها را برای آغاز این کار برداشت؛ اما نتوانست این آرزو را به نتیجه برساند.

تهیه‌ی این منشور با همکاری ایکوموس ایران در حال انجام بود و بعد از درگذشت دکتر شیرازی، به سرانجام رساندن این کار به ایکوموس سپرده شد.

مدیرعامل موسسه‌ی فرهنگی ایکوموس ایران درباره‌ی روند تدوین منشور مرمت در ایران به خبرنگار ایسنا توضیح داد: قرارداد مربوط به تهیه‌ی منشور حفاظت و مرمت در ایران میان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و موسسه‌ی ایکوموس حدود سه سال پیش از درگذشت دکتر شیرازی بسته شد و خود او، کارهای مقدماتی و سامان‌دهی پروژه را آغاز کرد.

مهدی حجت اظهار کرد: در آن زمان قرار بود چهار جلد کتاب تهیه شود که محور سه جلد آن «مطالعه‌ی منشورهای بین‌المللی»، «مطالعه‌ی قوانین مرمتی داخل کشور» و «شرایطی که منشور متعلق به ایران خواهد بود» تعیین شد، چون هر کشوری باید یک منشور متناسب با شرایط ویژه برای خود تهیه کند.

او با بیان این‌که جلد آخر منشور باید با دقت زیادی تهیه شود، گفت: متأسفانه با درگذشت دکتر شیرازی، کارها متوقف و پس از مدتی، دوباره آغاز شد و با تکمیل بخش‌های قبلی، آن را به سازمان میراث فرهنگی تحویل دادیم؛ ولی تهیه‌ی جلد آخر چون به مطالعه‌ی بیشتری نیاز دارد، هنوز آغاز نشده است.

او با بیان این‌که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اقداماتی را در سال‌های گذشته برای تهیه‌ی این منشور انجام داده است،‌ ادامه داد: از آنجا که قدری با عجله این کار انجام شد، متأسفانه به نتیجه نرسید. هرچند به نظر نمی‌رسد از مسیری که سازمان در آن حرکت کرد، به نتیجه‌ی معقولی برسد؛ اما امیدوارم در دوره‌ی رییس جدید سازمان و جهت‌گیری‌های آینده‌ی ایکوموس، اقدامات مربوط به تهیه‌ی منشور نیز به‌خوبی انجام شود.

او همچنین درباره‌ی جلد پایانی منشور مرمت نیز گفت: در این جلد باید از مطالعات سه جلد قبلی نتیجه‌گیری شود. سه جلد ابتدایی، مقدماتی را فراهم می‌کند که در آن شرایط با اتکا به دانش موجود، زمینه‌ی تدوین منشور مرمت نهایی می‌شود. به همین دلیل، همه‌ی منشورهای موجود در دنیا ترجمه و با منشور ایران مقایسه شدند و موارد مورد استفاده، استخراج شدند. بنابراین قوانین داخلی ایران درباره‌ی حفاظت، تکالیف موجود در این حوزه و جهت‌گیری‌هایی که در این زمینه مورد نیاز است،‌ به‌دست آمدند.

او تدوین بخش نهایی منشور مرمت در ایران را اقدامی مهم و علمی دانست که به‌تدریج باید انجام شود و تأکید کرد: این کار،‌ اقدامی نیست که بگوییم می‌توان به سرعت آن را انجام داد و به زمان و دقت زیادی نیاز دارد.

وی با بیان این‌که قبل از درگذشت دکتر شیرازی، طبق قرارداد، کار تدوین منشور باید تا سال 90 به پایان می‌رسید، افزود: با فوت او، زمان قرارداد منتفی شد. امیدواریم در رایزنی با رییس جدید سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، بتوانیم زمان معقولی را برای به پایان رساندن پروژه تعیین کنیم.

به گزارش ایسنا،‌ دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی سال 1315 در نجف اشرف به‌دنیا آمد و سال 1334 با دریافت مدرک دیپلم ریاضی تحصیل در رشته‌ی مهندسی معماری، دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران را آغاز کرد و سال 1342 از این دانشکده فارغ‌التحصیل شد.

دوره‌ی عالی شهرسازی را در دانشکده‌ی هنرهای زیبا نیمه‌کاره رها کرد و یک‌سال بعد برای تکمیل دوره‌ی تخصصی مطالعه و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی به مدرسه‌ی تخصصی مطالعه و مرمت آثار تاریخی، دانشگاه رم به ایتالیا عزیمت کرد. پس از آن، دور‌ه‌ی مرمت بناهای سنگی، انستیتوی مطالعات پیشرفته‌ی معماری دانشگاه یورک - انگلستان - را در سال 1354 به سرانجام رساند.

کارشناسی بناهای تاریخی - سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران -، ریاست دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی اصفهان، ریاست و سرپرست سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران، مدیر کل و سرپرستی اداره‌ی کل حفاظت آثار باستانی و بناهای تاریخی ایران، مجری طرح‌های عمرانی سازمان میراث فرهنگی کشور، معاون اجرایی سازمان میراث فرهنگی کشور، قایم مقام سازمان میراث فرهنگی کشور و کارشناسی مسوول پژوهش را در کارنامه‌ی پربار حرفه‌یی‌اش ثبت کرد و سال 1379 از سازمان میراث فرهنگی کشور بازنشسته شد.

سهم او در بنیان‌گذاری دانشکده‌ی مرمت بناها، بافت‌ها و آثار تاریخی در ایران، بنیان‌گذاری سازمان میراث فرهنگی کشور، کتمان شدنی نیست. وی تهیه‌کننده‌ی پیش‌نویس اساسنامه و لایحه‌ی قانونی تشکیل اساسنامه‌ی سازمان بوده است.

در کارنامه‌ی باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی ارائه‌ی مقالات تخصصی فراوان در حیطه معماری و آثار تاریخی، ترجمه‌ی کتاب «معماری اسلامی»، تألیف کتاب «فرهنگ تاریخ معماری و شهرسازی اصفهان» نیز دیده می‌شود. این عضو پیوسته‌ی فرهنگستان هنر به‌عنوان چهره‌ی ماندگار معماری معرفی شده است.

انتهای پیام