در همایش بینالمللی "فلسفه دین معاصر" نشستی با حضور اساتید دانشگاه و صاحبنظران حوزه برگزار شد و امرالله معین استادیار الهیات دانشگاه مقالهای با موضوع «بازخوانی مساله شر از دیدگاه لایبنیتس»، بهمن نامور مطلق عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی مقالهای با موضوع «چگونگی شکلگیری اسطوره شر لویاتان با تکیه بر نقد اسطوره شناختی راجر فرای» و احمد کریمی دانشجوی فلسفه دین و مسائل جدید کلامی مقالهای با موضوع «مساله شر و چشماندازهای خیر در قرآن» ارایه دادند.
به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، امرالله معین با بیان اینکه «دیدگاه لایبنیتس در کشور ما به درستی شناخته شده نیست» گفت: این فیلسوف در قرن 17 و در اوایل قرن 18 زندگی میکرده و یکی از بزرگترین فلاسفه این قرن است و به دلیل وجود افرادی چون کانت در سایه قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه «از جمله آثار مهم او عدل الهی است» گفت: در این فلسفه پیچیدگی خاصی میبینیم، لایبنیتس معتقد است این جهان بهترین جهان ممکن است و از آن زمان تاکنون فلاسفه بر این سخن لایبنیتس نقدهای فراوانی وارد کردهاند، این مقاله درصدد آن است که باتوجه به فلاسفه لایبنیتس به اشکالات سنخ اول پاسخ دهد.
این استادیار دانشگاه الهیات گفت: برای دفاع از او باید نشان دهیم که لفظ "بهترین جهان ممکن" صرفا یک مفهوم ارزشی و اخلاقی نیست که بخواهیم بهتر از آن را تصور کنیم، از سوی دیگر لایبنیتس قدرت خدا را مطلق به معنای اراده گزافی نمیداند بلکه مانند پلانتینگا محدودیتهایی برای قدرت خدا قائل است، اما مانند پلانتینگا نمیگوید خداوند وضعیت امور را خلق نکرده است بلکه تنها آسمانها و زمین را آفریده است. لایبنیتس تنها قدرت خدا را محدود به مرزهای منطقی میکند.
در ادامه این مراسم بهمن نامور مطلق با بیان اینکه «همگی معتقد به وجود خداوند هستند» گفت: اساطیر شر و هستیشناسی آنها همواره یکی از پرسشهای دیرینه انسانی بوده است، به گونهای که همه مذاهب با شیوهها و برهانهای خاص خود کوشیدهاند تا شکلگیری این اساطیر را در بستری از این روایات شرح دهند. در مفهوم خدا آخرین گزاره است و خداوند به عنوان موجود کامل معنا میشود.
در ادامه مراسم احمد کریمی با مقالهای تحت عنوان مساله شر و چشماندازهای خیر در قرآن گفت: مساله شر همواره یکی از نقاط اصلی و محور اساسی براهین ملحدین علیه خداوند بوده است. وجود شر در عالم به عنوان اهرمی علیه خداوند در براهین و ادله ملحدان با استناد به این مقدمات شکل میگیرد که خدای قادر مطلق و عالم مطلق و خیرخواه مطلق آیا از خلق نظامی که عاری از هرگونه شرور و رنجها بود عاجز مانده است.
وی با بیان اینکه «فرضیه این پژوهش آن است که تحلیل نگاه جامعنگر قرآن کریم به مساله شر میتواند به ارائه یک رهیافت مناسب در این باره بینجامد» تصریح کرد: این پژوهش، بسترها و پس زمینههای فهم مساله شر را در ارتباط وثیق با باز تعریف مفاهیمی همچون «دنیا» و «شر» بر اساس الگوی قرآنی میداند و معتقد است خواستههای انسان از دنیا با توجه به این تعاریف جدید و نیز دقت نظر در مساله عدل و حکمت الهی و زندگی اخروی، قابل توضیح است.
وی در پایان گفت: این مقاله تلاش میکند تا رهیافت کلامی قرآن کریم را در مواجهه با مساله شرور و آلام دنبال کند و آن را مبتنی بر درک تمامی ساحتهای این رهیافت میداند و بر این باورست که تمرکز دیسیپلین کلامی بر دفاعی از گزارههای دینی بدون عطف نظر به ساحت استنباط، تعریف و تبیین این گزارهها میتواند مانعی برای کلنگری و نگاهی جامع به مساله و راهحلهای آن باشد.
انتهای پیام
نظرات