یک استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تعریفی از کرامت انسانی، گفت: کرامت به معنی احسان، بخشندگی، شرافت، بزرگی، بزرگواری و عزت است.
حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌اکبر مومنی در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) اظهار کرد: وقتی کرامت در مورد خدا به کار می‌رود، آن‌گونه که قرآن کریم، خدا را با واژه کَرَم توصیف کرده و می‌گوید: (فَإِنَّ رَبِّی غَنِیٌ کَرِیمٌ- نمل/40) مقصود بخشش و نعمت دادن است، ولی هر گاه انسان با واژه کَرَم وصف شود، در آن صورت اسمی است برای اخلاق و افعال پسندیدهای که از انسان ظاهر می‌شود و تا وقتی که آن اخلاق و رفتار ظاهر نشود به او کریم گفته نمی‌شود.
مسوول بخش ترجمه قرآن در مرکز فرهنگ و معارف قرآن گفت: کسی که گفتار و افعال پسندیده از او ظاهر می‌شود، در حقیقت در مسیر رضای خدا گام برمی‌دارد و او را فردی باتقوا می‌خوانند، از این‌رو قرآن مهمترین نشانه کرامت انسانی را تقوا دانسته و می‌فرماید: إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ (حجرات/13)
وی افزود: بعضی میان جوانمردی و کرامت تفاوت قائل شده و می‌گویند صفت کرم و بخشندگی مثل صفت جوانمردی است، جز این‌که جوانمردی هم در خوبی‌های کوچک وهم خوبی‌های بزرگ به کار می‌رود. ولی واژه کَرَم فقط در نیکیها و محاسن بزرگ استفاده می‌شود.
مومنی در ادامه با اشاره به مصادیق کرامت انسانی در سیره امام حسین (ع)تصریح کرد: دشمنان امام حسین (ع) برای رسیدن به اهداف شومشان از هر وسیله و ابزاری استفاده کردند. امام و یارانش برای رسیدن به هدف، از هر وسیله‌ای بهره نبردند آنها از کرامت انسانی استفاده کردند مسلم بن عقیل حاضر نشد ابن زیاد را در خانه " هانی " غافلگیر کرده و او را بکشد و گفت "انا اهل بیت نکره الغدر"؛ ما خاندانی هستیم که مکر و حیله را ناخوشایند می‌دانیم، این روش درسی برای تمامی پیروان امام حسین (ع) است که برای رسیدن به هدفِ مشروع و مقدس باید از مقدمات مشروع استفاده کرد.
این پژوهشگر با اشاره به کرامت انسانی و زندگی با عزت افزود: بر اساس آموزه‌های اسلامی عزت در انحصار مومنان است و شایسته است مومنان در دنیا با عزت زندگی کنند. در احادیث معصومین علیهم السلام نیز وارد شده است که اگر حاجتی دارید آن را با عزت نفس بخواهید یعنی نیاز خود را با از دست دادن عزتتان برطرف نکنید.
وی افزود: از سوی دیگر لازمه زندگی همراه با عزت و سرافرازی این است که انسان زیر بار ظلم و ستم نرود، زندگی اگر با سیادت نباشد ارزشی ندارد. امام علی (ع) می‌فرماید: «مردن این است که بمانید ولی مغلوب و مقهور باشید، و زندگی این است که بمیرید ولی پیروز باشید.» شعارهای امام حسین (ع) در عاشورا این مفاهیم را تداعی می‌کند آن جا که می‌فرماید: «الْمَوْتُ اوْلی مِنْ رُکوبِ الْعارِ؛ مرگ از متحمل شدن یک ننگ بالاتر است» و یا «مَوْتٌ فی عِزٍّ خَیْرٌ مِنْ حَیاةٍ فی ذُلٍّ؛ مردن با عزت از زندگی با ذلت بهتر است.
مومنی در ادامه با اشاره به این‌که «امر به معروف و نهی از منکر بر کرامت انسانی می‌افزاید» گفت: عزت حقیقی از آنِ خدا، پیامبر و مؤمنان است: «وَلِلَّهِ الْعِزَّةُ وَلِرَسُولِهِ وَلِلْمُؤْمِنِینَ» بدون تردید انسان در سایه اطاعت از خدای متعال و دوری از محرمات به این عزت دست می‌یابد. بنابراین امر به معروف و نهی از منکر که امر به اطاعت از خدا و نهی از ارتکاب محرمات است، نوعی ترویج کرامت انسانی و عزت و سرافرازی در میان جامعه به شمار می‌رود.
این استاد دانشگاه ادامه داد: امام حسین(ع) از مردم می‌خواهد همواره از خدا اطاعت نمایند و از هرگونه نافرمانی و عصیان پرهیز کنند و هم‌چنین به حکم ایمان واقعی، علاوه بر نجات خود، از دیگران نیز دستگیری نمایند؛ زیرا تنها راه رهایی عمل به آن است. از این روست که به مسأله امر به معروف و نهی از منکر تنها به عنوان یکی از فروعات دین چون نماز و حج نمی‌نگرد، بلکه آن را اصلی بسیار مهم می‌داند و بر آن تأکید ویژه‌ای داشته و حتی جان خویش را بر آن می‌گذارد. آن حضرت(ع) در این باره می‌فرماید: «لایَحِلُّ لِعَینٍ مُؤمِنَةٍ تَرَی اللّهَ یُعصی فَتَطرِفَ حَتّی تَغَیِّرَهُ؛ بر هیچ مؤمنی روا نیست که ببیند خدا نافرمانی می‌شود و چشم خود را فرو بندد، مگر آن که آن وضع را تغییر دهد.»
وی در پایان با اشاره به رفتاری از امام حسین(ع) در مساله امر به معروف و نهی از منکر گفت: امام بسیار دقیق عمل نموده و با ظرافت مخاطب را از ارتکاب گناه باز می‌دارد. مردی خدمت امام حسین(ع) آمد و گفت: گناهکارم و نمیتوانم از گناه خودداری کنم، مرا موعظه کن. امام حسین(ع) در پاسخ فرمودند: «پنج کار انجام بده بعد هر چه خواستی گناه کن: 1. روزی خدا را نخور هر چه میخواهی گناه کن؛ 2. از حکومت و سرپرستی خدا خارج شو، هر چه دلت می‌خواهد انجام ده؛ 3. جایی را انتخاب کن که خدا تو را نبیند، بعد هر چه میخواهی گناه مرتکب شو؛ 4. زمانی که عزرائیل آمد روح تو را از بدنت بگیرد، او را از خودت دور کن هر چه خواستی انجام بده؛ 5. وقتی که مالک جهنم خواست تو را وارد آتش کند وارد نشو بعد هر گناهی که میخواهی انجام ده.»
انتهای پیام
نظرات