شهرداری منطقه‌ي 11 تهران با دادن مجوز به یک ساختمان مسکوني شش طبقه در کنار خانه ـ موزه‌ي مقدم كه گفته مي‌شود گران‌ترین خانه ـ موزه‌ي جهان است، حريم آن را شکست.
به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا به نقل از کمیته‌ي پیگیری خانه‌های تاریخی شهر تهران، موزه‌ي مقدم از جمله خانه‌های مجلل دوران قاجار متعلق به یکی از درباریان آن دوره به نام «احتساب‌الملک» شهردار تهران است كه 20 آذرماه 1379 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيد و دي‌ماه 1383 به‌عنوان موزه‌ي مقدم دانشگاه تهران افتتاح شد.
اين خانه توسط پدر محسن مقدم ـ باستان‌شناس ـ خريده شد و بعد از تصميم محسن مقدم مبني بر تبديل كردن خانه‌ي پدري‌اش به موزه، همه‌ي اموال، اشيا و خود خانه با هدف استفاده‌ي دانشجويان و محققان رشته‌ي هنر و باستان‌شناسي در سال 1351 وقف دانشگاه تهران شد. سرپرستي اين مجموعه، پس از درگذشت همسر او در سال 1369 به دانشگاه تهران واگذار شد تا براساس نيات واقف در اختيار علاقه‌مندان قرار گيرد.
اكنون حريم اين موزه كه به‌عنوان گران‌ترین خانه ـ موزه‌ي جهان شناخته می‌شود، توسط یک مجتمع مسکونی شش طبقه با اجازه‌ي شهرداری منطقه‌ي 11 تهران و بدون استعلام گرفتن از سازمان میراث فرهنگی استان تهران شکسته شده است و هر روز بر روند ساخت‌وساز و پیشرفت این مجتمع افزوده می‌شود و نمای مشرف به موزه نیز بدون هرگونه زیباسازی براي تخریب نشدن جلوه‌ي موزه، در حال ساخت است.
بنا به گفته‌ي مسؤولان این موزه، پیگیری‌های مدیران موزه‌ي دانشگاه تهران و مکاتبات آن‌ها با شهرداری منطقه‌ي 11 تهران مؤثر نبوده است و آن‌ها بدون در نظر گرفتن حریم این موزه، اجازه‌ي ساخت این مجتمع مسکونی را صادر کردند.
براساس تبصره‌ي بند 6 مصوبه‌ي شورای شهر تهران در سال 1388 با عنوان «تعیین سیاست‌های اقتصادی، جذب مشارکت بخش خصوصی در حفظ و احیای اماکن تاریخی»، بناهای تاریخی بدون حریم به عمق یک پلاک در اطراف اثر واجد ارزش، حریم موقت آن محسوب می‌شود و کمترین تراکم ملاک عمل 120 درصد برای آن لحاظ شده است. از سویی براساس ماده‌ي 560 قانون مجازات اسلامی، عملیات بدون مجوز در حریم آثار میراث فرهنگی تاریخی که به تنزل بنیان و خرابی آن بنا یا اثر منجر مي‌شود، جرم محسوب مي‌شود و شخص خاطی باید علاوه بر رفع آثار تخلف و پرداخت آن عملیات به آثار و بناهای يادشده، به حبس از یک تا سه سال محکوم شود. همچنين براساس بند 2 ماده‌ي 10 قانون حفظ آثار ملی به سال 1309 هجری شمسی، اجرای عملیات در مجاورت آثار ثبت‌شده که به استحکام آن ضرر وارد می‌کند، ممنوع است.
حال با توجه به مصوبه‌ي شورای شهر تهران به‌عنوان مرجع بالادستی شهرداری تهران و طرح تفصیلی که در گذشته وجود داشت و طرح تفصیلی جدید که در هفته‌های گذشته بعد از کش‌وقوس‌های فراوان ابلاغ شد و با توجه به بند 2 ماده‌ي 10 قانون ثبت آثار ملی و ماده‌ي 560 مجازات اسلامی، شهرداری منطقه‌ي 11 چرا و چگونه اجازه‌ي ساخت این مجتمع مسکونی را که خلاف قانون مجلس و مصوبات کشور است، بدون هرگونه استعلام از سازمان مربوط صادر کرده است؟ آیا شهرداری منطقه‌ي 11 ضرر و زیان مادی و معنوی شکسته شدن حریم گران‌ترین موزه‌ي جهان را پرداخت می کند؟
براساس قانون شهرداری‌های کل کشور، در صورت ساخت‌وساز یک ملک، شهرداری عوارضی براي ساخت‌وساز از مالک دریافت می‌کند و در صورت تغییر یافتن تراکم آن نیز عوارض سالانه‌ي آن بنا هم افزایش مي‌یابد. از سوي دیگر، با تغییر کاربری بنا از مسکونی به تجاری، مالک باید هزینه‌ي سنگینی براي این تغییر کاربری به شهرداری‌ها پرداخت کند.
علیرضا جاوید ـ معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران ـ در مصاحبه‌ای در تاريخ 19 خردادماه امسال اعلام كرده است «املاکی که در حریم درجه‌ي یک و دو میراث فرهنگی قرار دارد ضوابط خاص خود را دارد و استعلامات مربوط به این املاک نیز به‌طور ویژه انجام می‌شود و در طرح تفصیلی جدید تهران برای املاک مجاور با بافت‌های تاریخی نیز که در حریم محدوده‌های ارزشمند و دارای قدمت قرار دارند نیز ضوابط ویژه‌ای در نظر گرفته شده است.»
خانه ـ موزه‌ي مقدم مانند بسياري از بناهاي بازمانده از دوره‌ي قاجار تركيبي از معماري ايراني اسلامي و عناصر برگرفته از معماري اروپايي است كه با كاشي‌‌كاري‌هاي بسيار ظريف و زيبايي تزيين شده است. اين خانه در آغاز، وسعتي بيش از ابعاد كنوني داشته و به عمارت احتسابيه معروف بوده كه بخش‌هايي از قسمت بيروني آن به واسطه‌ي احداث خيابان در دوره‌ي پهلوي تخريب شد و آنچه باقي مانده است حدود 3400 مترمربع وسعت دارد و شامل ساختمان نشيمن، ساختمان سرايداري، دفتر كار دكتر مقدم، حوض‌خانه، كارگاه هنري، ساختمان سيحون، گل خانه، ايوان و باغ است و در خيابان امام خميني (ره) پس از تقاطع شيخ هادي قرار دارد.
استاد مقدم به‌دلیل علاقه‌ي شخصی خود به تاریخ و همکاری در پروژه‌های باستان‌شناسی زمان خود با اساتید آن زمان مانند «پرفسور کریشمن» در سیلک کاشان مجموعه‌ها و کلکسیون‌های نفیسی از آثار تاریخی مانند سفالینه‌ها، ابزارهای سنگی، مفرغینه‌ها، سکه‌ها، نسخ خطی، گل‌نوشته‌ها و کاشی‌هاي سده‌ي چهارم تا چهاردهم هجري قمري جمع‌آوري كرد که نمونه‌ي این آثار در هیچ موزه‌ای در ایران و جهان حتا در موزه‌ي ملی ایران ديده نمی‌شود و می‌توان موزه‌ي مقدم را به‌عنوان نیم‌نگاهی به تاریخ ایران قلمداد کرد.
او همچنین در روند تخریب کاخ‌ها در دوره‌ي پهلوی اول، بسیاری از این کاخ‌ها و ساختمان‌ها را خرید و آثار نفیس آن‌ها را در خانه‌ي خود اجرا کرد که می‌توان به طاق گچ‌بری دوره‌ي زندیه در اصفهان، شومینه‌ي کاخ فیروزه‌خانم سوگلی ناصرالدین‌شاه در قصر فیروزه، ستون‌های ساختمان عدلیه فتحعلیشاه، کاشی‌های کوباچه (چندرنگ) صفوی، آینه‌کاری‌های دوره‌ي زندیه و حوضچه‌ي کوچک مرمری متعلق به حمام فتحعلیشاه اشاره کرد. به همین دلیل، در مجله‌ي «سپید و سیاه» که از جمله نشریه‌های قدیمی ایران به‌شمار می‌رود، مقاله‌ای از پروفسور «پوپ» با عنوان بررسی هنرهای ایران همراه مقاله‌ای از اسماعیل جمشیدی (خبرنگار آن زمان) چاپ شد که او خانه‌ي مقدم را به‌عنوان گران‌ترین خانه‌ي جهان معرفی کرد.
انتهاي پيام
نظرات