«آپادانا»، «آصف‌هان»، «اسبهان»، «اسپاهان»، «اصپدانه»، «اصفاهان»، «اصفهان»، «انزان»، «بسفاهان»، «پارتاک»، «رشورجی»، «سپاهان»، «سپانه»، «شهرستان»، «صفاهان»، «گابا»، «گی» و «نصف‌جهان» از جمله نام‌هايي هستند كه براي اصفهان به‌عنوان يكي از شهرهاي قديمي ايران از روزگاران كهن تا امروز استفاده شده است و برخي از آن‌ها هنوز هم استفاده مي‌شوند.
به گزارش خبرنگار سرويس گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، وجود تعداد نامحدودي اثر و بناي تاريخي در سطح هريك از شهرهاي استان اصفهان نشان‌دهنده‌ي قدمت و هويت اين شهر و مردم آن از گذشته‌هاي دور است.
در استان اصفهان از سي‌و‌سه پل و ديگر پل‌هاي تاريخي آن، ميدان امام (ره)، نقش جهان، تخت فولاد، منارجنبان و چهل‌ستون در شهر اصفهان و بافت‌هاي تاريخي مانند ابيانه، سيلك و نوش‌آباد تازه شناخته‌شده كه بگذريم، هنوز آثار زيادي هستند كه به‌دنبال بي‌توجهي مسؤولان و نبود فرهنگ مناسب براي استفاده و چگونگي شناسايي آن‌ها در ميان گردشگران داخلي ناآشنا باقي مانده و غبار فراموشي روي آن‌ها نشسته است. آثار و بناهايي كه در صورت شناسايي و معرفي هر كدام به‌تنهايي چند ساعت از زمان يك گردشگر را براي شناخت مي‌تواند به خود اختصاص دهد.
بافت تاريخي برزك؛ اين بافت با قدمتي حدود پنج‌هزار سال در دره‌ي كوه‌هاي كركس در فاصله‌ي 45 كيلومتري جنوب غربي شهرستان كاشان قرار دارد. اين شهر بیشترین سهم گل را در منطقه‌ي کاشان دارد. برزك با داشتن کارخانه‌های صنعتی و سنتی گلاب‌گیری سهم قابل توجهی در توليد گل و گلاب در منطقه‌ي کاشان دارد. این شهر درختان گردو و بادام و همچنین شاه‌توت دارد.
آبشار سميرم؛ اين آبشار در چهار کیلومتری شرق شهرستان سمیرم با ارتفاع ۳۵ متر و گاهي بيش از 70 متر قرار دارد. آب اين آبشار از چشمه‌ساران ارتفاعات بالادست سرچشمه مي‌گيرد و از بالاي تخته‌سنگ صخره‌يي صاف و عظيمي به بيرون مي‌ريزد. در اطراف آن، محل‌هایی برای استراحت و اقامت گردشگران در نظر گرفته شده است. سميرم علاوه بر داشتن اين آبشار، مناطقي ديدني و سرگرم‌كننده‌ي ديگري مانند «چشمه ناز ونك»، «چالقفا» منطقه‌اي در جنوب غربي سميرم با درختان جنگلي تنك و پوشش گياهي كه از مناطق ييلاقي طايفه عملي است، روستاي «آب ملخ» (تخت سليمان) و روستاي «خفر» (عروس دنا) نيز دارد.
قورتان؛ اين روستا با يك‌هزار سال قدمت در شرقي‌ترين نقطه‌ي اصفهان به‌عنوان يكي از مناطق ناشناخته و در مركز دهستان گاوخوني در فاصله‌ي حدود 120 كيلومتري شرق اصفهان قرار دارد. به گواه نام‌ها و محل‌هايي كه در اين روستا وجود دارند، قدمت اين منطقه به سال‌هاي 421 تا 439 ميلادي، يعني زمان حكومت بهرام پنجم (بهرام گور فرزند يزدگرد اول) مي‌رسد، حتا سنگ قبرهاي گورستان باستاني آن نيز به دوره‌هاي تاريخي پيش از اسلام مربوط مي‌شود و در نوشته‌هاي «ابن حوقل» ـ از جغرافي‌دانان قرن چهارم هجري قمري ـ نيز نام ارگ (قلعه) اين روستا به‌چشم مي‌خورد. براساس نوشته‌هاي كهن «قورتان» در دوره‌ي حكومت سلسله‌هاي ديلميان و سلجوقيان، انبار مهمات و قلعه‌اي دفاعي براي مردم بوده است. بخش تاريخي اين روستا شامل «ارگ قورتان»، «قلعه نواب»، مساجد «پايين»، «بالا»، «ابراهيم»، «غلام‌رضا» و «مسجدجامع»، «كبوترخانه»، «آسياب آبي»، «نخل‌دان»، حمام، بازار، جوي آب، باغ‌هاي داخل ارگ، آب‌انبار و خانه‌هاي قديمي با معماري سنتي در ارگي با وسعت حدود 43 هزار مترمربع قرار گرفته است.
انارك؛ اين روستاي تاريخي در دوره‌ي ساسانيان، در شرق استان اصفهان و در دل كوير ايران، حدود 400 كيلومتري تهران با هدف برقراري ارتباط بين جنوب و مرکز با شمال ايران ساخته شد كه براساس نام محلي آن، «نارسينه» به معني انارستان، اكنون آن را «انارك» مي‌نامند. به استناد كتيبه‌ي گچي مسجد «حاج محمدرضا» (اكنون چيزي از آن باقي نمانده است) كه از قديمي‌ترين آثار اين شهر باستاني به‌شمار مي‌آيد، تاريخ پايان ساخت مسجد سال 1181 هجري قمري، يعني اوايل دوره‌ي كريم‌خان زند و اواخر دوره‌ي شاه‌اسماعيل صفوي است. بنابراين تاريخ ساخت يا شكوفايي اين شهر تاريخي را مي‌توان دوره‌ي صفوي دانست.
نجف‌آباد؛ اين شهرستان با سه قرن قدمت داراي آثار تاريخي زيادي است كه از مهم‌ترين اين آثار برج‌هاي «جوي خارون» يا «هفت برج» است كه بيشتر به نام «ارگ شيخ بهايي» شناخته مي‌شود. اين برج‌ها در گذشته، براي فراهم كردن كودهاي حيواني (پرندگان) ساخته شدند و براي مصارف كشاورزي مورد استفاده قرار مي‌گرفتند و معماري خاصي دارند. اين ارگ در سال 1382 به‌عنوان نخستين مجموعه‌ي گردشگري غرب استان اصفهان مرمت شد و در سال 1384 به بهره‌برداري رسيد. «برج‌هاي دوقلوي صفا» (آق غلام‌علي)، «عصارخانه‌ي آقا»، «قدمگاه»، «باغ حاجي‌آباد»، مسجدجامع «دهق»، قلعه‌ي سنگي «علويجه»، «قلعه‌ي قمشلو»، قنات «كهريز»، حمام «اخوت»، حمام «كهنه»، مزرعه‌ي «بلمچه» قديمي‌ترين واحد كشاورزي شهر، امامزاده «ساره مريم» معروف به چهل‌دختران در جوزدان، امامزاده «شمس‌الدين محمد» در ارتفاعات جنوب غربي علويجه، بقعه‌ي «پيرمحمد» در جوزدان و امامزاده «عبدالله» در نهضت‌آباد از جمله آثار تاريخي اين شهرستان هستند.
مناره‌ي برسيان؛ اين مناره در روستای برسیان در شرق اصفهان قرار دارد و یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های ایران است که در میان مناره‌های اصفهان، سومین مناره‌ي قدیمی به‌شمار می‌آید. تاریخ ساخت اين مناره سال ۴۹۱ هجري قمري است. این مناره بدون کاشی‌کاری است و تزيینات آجری آن که نقوشی به‌شکل لوزی نزدیک به مربع هستند، به هزارباف معروف است. بسیاری از کارشناسان این مناره را از بهترین نمونه‌های صنعت آجرچینی دوران سلجوقی در سده‌ي پنجم می‌دانند.
شكارگاه ظل‌السلطان؛ اين شكارگاه در منطقه‌ي ییلاقی قمشلو از توابع استان اصفهان قرار دارد که در زمان ظل‌السلطان، حاکم اصفهان بيش از 200 سال پيش به شکارگاه تبديل شد. اين عمارت با هدف میزبانی از مهمانان خارجی ظل‌السلطان بنا شد. ظل‌السلطان پسر ارشد ناصرالدين‌شاه و حاكم سفاك اصفهان به شهوت شكار كردن معروف بود و انبوه سر بزهايي كه شكار كرده بود، در شكارگاه قميشلو زينت‌بخش ديوارهاي تالار بودند. ناصرالدين‌شاه كه از خودسري ظل‌السلطان در اصفهان بيم داشت، او را شبانه از تمام حكومت‌هايش عزل كرد و فقط شهر اصفهان را براي آن باقي گذاشت.
ورزنه؛ اين شهر كه به نگین شرق اصفهان معروف است، در کنار رودخانه‌ي زاینده‌رود و در 30 کیلومتری تالاب بین‌المللی گاوخونی قرار دارد. از مکان‌های گردشگری این شهر به تپه‌های ماسه‌يی، تالاب گاوخونی و آثار معماری باارزش تاریخی مي‌توان اشاره كرد. چادر سفید زن‌ها يكي از ویژگی‌های منحصربه‌فرد این شهر است. به همین دلیل به ورزنه «شهر سفید» نیز می‌گویند.
غار تاريخي رييس؛ غار نیاسر در کاشان یکی از غارهای مصنوعی ایران است که براي انجام مراسم مذهبی و عبادی ساخته شد. این غار که اهالی نیاسر به آن غار «تالار» یا «رییس» می گویند به‌شكل کامل توسط بشر ساخته شده است. هرچند با وجود کاوش‌ها و پژوهش‌های بسیار درباره‌ي این غار، تا کنون به‌درستی مشخص نشده که در چه دوره‌ای از تاریخ و به چه دليل ساخته شده است، ولی دلایل قانع‌کننده‌ي زیادی وجود دارد که ثابت می‌کند، ساخت این غار در ابتدا جنبه‌ي مذهبی داشته و در دوره‌های بعد، کاربردهای دیگری پیدا کرده است. احتمال دارد ساخت این غار به اوایل دوره‌ي پارت‌ها (اشکانیان) مربوط باشد. این فرضیه نیز وجود دارد که این غار در روزگاران پيش از ورود آریایی‌ها و در زمان پارت‌ها توسعه یافته باشد.
ابيانه؛ در 40 كيلومتري شمال غربي نطنز در دامنه‌ي كوه كركس، روستاي تاريخي ابيانه واقع شده است. بناهاي ابيانه با معماري خاص‌شان سابقه‌اي كهن دارند. از جمله آثاري كه بيانگر اين سابقه است، محرابي چوبي در شبستان مسجدجامع ابيانه است. قديمي‌ترين اثر تاريخي ابيانه، آتشكده‌اي است كه مانند ديگر بناها، در سراشيبي قرار گرفته است. مهم‌ترين بنا و اثر تاريخي اين روستا، مسجدجامع قديمي آن است. مسجد «برزله» مربوط به دوره‌ي ايلخانان و مسجد «حاجتگاه» از ديگر آثار تاريخي اين روستاي قديمي هستند. اين روستا دو زيارتگاه «شاهزاده عيس» و«شاهزاده يحيي» را نيز در خود جاي داده است. خانه‌هاي «نادرشاه» و «نايب حسيني كاهشي» نيز از ديگر بناهاي تاريخي اين روستا هستند. شهر نوش‌آباد؛ از توابع بخش مرکزی شهرستان آران‌وبیدگل از استان اصفهان است. معماری دست‌کند اویی (شهر زیرزمینی) در اين شهرستان محلی برای پنهان شدن در دوره‌هاي گذشته بوده و نشان از وجود ناامنی در منطقه‌ي و تفکر هوشمندانه‌ي ساکنان آن است. این معماری به‌صورت دالان‌های تودرتو در زیر سطح شهر و حتا فراتر از آن در دوران ساسانی و اوایل دوران اسلام گسترده شد. قلعه‌ي «خشتی» مربوط به دوره‌ي سلاجقه، مسجدجامع «عتیق»، «تخته‌گاه» كه به نام بارگاه انوشیروان معروف بوده است، قلاع گوناگون با نام‌های جلال‌آباد، فخرآباد، دی مورچون، سی‌زان، شجاع‌آباد، فیض‌آباد و وزیر از ديگر بناهاي تاريخي اين شهرستان هستند.
انتهاي پيام
نظرات