به گزارش ایسنا، «قورتان» روستایی است که ۱۰۰۰ سال قدمت دارد و در شرقی‌ترین نقطه‌ی اصفهان به عنوان یکی از مناطق ناشناخته تا همین چند سال پیش مهجور مانده بود؛ هر چند به گواه نام‌ها و محل‌هایی که در این روستا وجود دارند، قدمت این منطقه به سال‌های ۴۲۱ تا ۴۳۹ میلادی، یعنی زمان حکومت بهرام پنجم (بهرام گور فرزند یزدگرد اول) می‌رسد. حتا سنگ قبرهای گورستان باستانی آن نیز به دوره‌های تاریخی پیش از اسلام مربوط می‌شود.
در نوشته‌های «ابن حوقل» ـ از جغرافی‌دانان قرن چهارم هجری قمری ـ نیز نام ارگ (قلعه) این روستا به چشم می‌خورد، اما بالاخره بعد از سال‌ها، توجه‌ها به سمت این روستای تاریخی جلب شده و به نظر می‌رسد قرار است به منطقه‌ای برای جذب گردشگر تبدیل شود.
فریدون اللهیاری، مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان با بیان این که عملیات گسترده‌ی مرمت آثار تاریخی در محور شرق شهرستان اصفهان آغاز شده است، افزود: طرح مرمت بزرگترین دژ تاریخی استان اصفهان با اعتباری بالغ بر دو میلیارد ریال از محل اعتبارات عمرانی توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان انجام می‌شود.
همچنین حمید محمدنژاد، ناظر طرح‌های مرمت محور شرق شهرستان اصفهان در این زمینه تاکید کرد: کار مرمت این قلعه عظیم تاریخی که بیش از ۴۳ هزار مترمربع وسعت دارد به صورت متناوب از سال ۱۳۹۰ آغاز شده است، اما با توجه به تخریب تدریجی دیواره‌های این قلعه عظیم، کار مرمت دیواره‌ها و استحکامات این قلعه تاریخی از جمله برج‌های قلعه از سال ۱۳۹۵ آغاز و در نیمه دوم سال ۱۳۹۶ پس از تخصیص اعتبار ادامه یافته است.
او با تاکید بر این که در سال‌های گذشته با تخصیص اعتبار لازم توانستیم پس از تملک دو خانه تاریخی در این قلعه، ابتدا مسجد جامع قلعه را مرمت کرده و سپس مرمت برج‌های قلعه را آغاز کنیم، بیان کرد: در دو سال گذشته، مرمت کنگره‌ها و برج‌های قلعه از محور شمالی و شمال شرقی آغاز شده و ادامه دارد.
وی با بیان این‌که در حال حاضر توانسته‌ایم نزدیک به ۵۷۰ مترمربع از دیواره‌ها، کنگره‌ها و برج‌های این قلعه‌ی بزرگِ تاریخی را در جداره‌های خارجی آن مرمت کنیم، افزود: ادامه‌ی این پروژه در سال جاری و با اقداماتی مانند پیوند، آزادسازی و مرمت همه‌ی دیوار خارجی و مرمت و بازسازی بخش‌هایی از کنگره‌های بالای دیوارهای قلعه ادامه پیدا می‌کند.
بر اساس این گزارش، در حال حاضر این قلعه تاریخی با بیش از چهار هکتار، دارای مساحتی بیش از ۴۳ هزار مترمربع و همچنین بیش از ۵۰ خانه تاریخی، سه مسجد، دو بازارچه، یک حمام، خانقاه، دو آسیاب و حتی در دوره‌ای دارای چهار باغ بوده است. در حال حاضر با حمایت بخش خصوصی و مردم روستای قورتان، زندگی در این قلعه تاریخی ادامه‌دار خواهد بود، به گونه‌ای که امروز پنج خانواده در این قلعه سکونت دارند.
از سوی دیگر در مناسبت‌هایی مانند ماه محرم، مراسم‌های مختلف آئینی در این قلعه تاریخی توسط مردم روستا انجام می‌شود؛ مانند آئین مذهبی "زارخاک" که هر سال در عصر روز تاسوعا در حسینه و کوچه‌های این قلعه‌ی تاریخی برگزار می‌شود.
آغاز مرمت منحصربه‌فردترین برج کبوترخانه در اصفهان
ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان نیز از برنامه‌ریزی برای مرمت برج کبوتر روستای تاریخی قورتان خبر داد و آن را یکی از منحصر به فردترین برج‌های کبوتر استان اصفهان و حتی ایران دانست.
او گفت: این برج یکی از زیباترین برج‌های کبوتر ایران از نظر معماری است به گونه‌ای که با ارتفاعی در حدود ۳۰ متر از ۱۲ پره نیم دایره‌ای تشکیل شده که در نوع خود در کشور بی‌نظیر است.
همچنین حمید محمدنژاد ـ ناظر طرح‌های مرمتی محور شرق اصفهان ـ در این زمینه بیان کرد: این برج تاریخی، جزو معدود برج‌های کبوتر در ایران است که با همکاری انجمن دوستداران میراث فرهنگی قورتان مرمت می‌شود.
او با بیان این‌که این برج دارای کاربری بوده و در حال حاضر هزاران کبوتر در آن لانه دارند، تاکید کرد: قسمت‌هایی از طبقات فوقانی این برج به دلیل نفوذ آب باران و بخش‌های مرکزی دچار آسیب‌هایی شده که در طرح مرمتی در سال ۱۳۹۶ همه‌ی این موارد از جمله مرمت دیواره‌های خارجی برج در نظر گرفته شده است.
به گزارش ایسنا، استان اصفهان در امتداد زاینده‌رود تا تالاب گاوخونی، تاریخ و قدمتی کهن دارند و وجود آثار تاریخی و باستانی سالم و نیمه‌مخروبه در طول مسیر تالاب و اطراف آن، نشانی بر این مدعاست. روستای «قورتان» نیز در مرکز دهستان گاوخونی در فاصله‌ی حدود ۱۲۰ کیلومتری شرق اصفهان، مهری پراصالت بر این محدوده زده است.
بر اساس نوشته‌های کهن، «قورتان» در دوره‌ی حکومت سلسله‌های دیلمیان و سلجوقیان، انبار مهمات و قلعه‌ای دفاعی برای مردم بوده است و می‌توان گفت این همه هویت و تاریخ، در نقطه‌ای از ایران جمع شده که کمتر کسی نام آن را شنیده و حتا با چندبار تکرار، نام آن را می‌تواند به خاطر بسپارد.
موقعیت جغرافیایی بخش تاریخی این روستا که در ارگی با وسعت حدود ۴۳ هزار مترمربع قرار گرفته است، عاملی جدی برای نابودی آثار باقی‌مانده از ۱۰۰۰ سال پیش مربوط به دوره‌ی دیالمه مانند «ارگ قورتان»، «قلعه نواب»، مساجد «پایین»، «بالا»، «ابراهیم»، «غلامرضا» و «مسجدجامع»، «کبوترخانه»، «آسیاب آبی»، حمام، «نخلدان»، بازار، جوی آب، باغ‌های داخل ارگ، آب‌انبار و خانه‌های قدیمی با معماری سنتی محسوب می‌شود.
انتهای پیام
نظرات