چگونگي تهديد درگيري ايران و عراق بر غرب زبان اصلي:انگليسي. شماره:000147 منبع:فايننشال تايمز/راجر ماتيوس 1359/6/28-19-9-1980 مترجم:مهدي رنجبران منبع خبر بروز جنگ بين ايران و عراق از هر درگيري ديگر در خاورميانه براي كشورهاي صنعتي جهان خطرناك‌تر است، چون هر دو كشور توليدكننده نفت بوده و در قلب يك منطقه، كشتيراني بين‌المللي قرار دارند. زماني را كه صدام براي لغو يك جانبه قرارداد مرزي با ايران انتخاب كرده باعث تعجب ديپلمات‌هاي غربي شده است. صدام براي در دست گرفتن رهبري جهان عرب و مطرح شدن به عنوان قدرت برتر خليج فارس سخت تلاش مي‌كند. اقدام مصر در امضاي موافقتنامه صلح با اسراييل و بروز ناآرامي در ايران فرصت مناسبي را براي صدام پديد آورده تا به آرزوهاي خود جامه عمل بپوشاند. صدام از صدور انقلاب ايران در بين شيعيان عراق به خاطر جمعيت 50 درصدي آنان وحشت دارد. او براي مرهم نهادن بر زخمي كه بر اثر قرارداد 1975 الجزاير و شريك شدن ايران در آبراه شط العرب به غرور عراق وارد آمده است، مي‌كوشد. اهميت شط العرب بيشتر به خاطر واقع شدن بصره - آبادان و خرمشهر در دو سوي آن است. دو شهر آبادان و خرمشهر براي ايران به دليل داشتن حوزه‌هاي نفتي و پالايشگاه‌هاي مجهز، از اهميت ويژه‌اي برخوردارند. آبادان بزرگترين پالايشگاه ايران محسوب مي‌شوند و روزانه600/000 بشكه فراوري دارد. خرمشهر همچنان يكي از بنادر عمده ايران است كه حجم وسيعي از كالاها را به داخل كشور منتقل مي‌كند. همچنين پايگاه نيروي دريايي ارتش در اين شهر مي‌باشد. ايران و عراق از زمان سقوط امپراطوري عثماني بر روي كنترل شط العرب اختلاف نظر داشته‌اند. ايران تضعيف شده مقامات عراق معتقدند اوضاع نابسامان ايران باعث خواهد شد رهبران اين كشور از وارد شدن در يك جنگ تمام عيار با عراق خودداري كنند. نيروهاي عراق در طول چند هفته گذشته در برخي از مناطق مرزي، 8 مايل در خاك ايران نفوذ كرده‌اند. در ضمن عراق اقدام به تمركز وسيع نيروهاي خود در مرز با ايران كرده و سلاح‌هاي پيشرفته جديدي از شوروي و اروپاي غربي دريافت كرده است. در همين مدت نيروهاي ايراني از لحاظ تجهيزات و آمادگي رزمي به شدت ضعيف شده‌اند. كارشناسان نظامي معتقدند عراق در جنگ زميني و هوايي به آساني بر ايران غلبه خواهد كرد ولي در دريا اين اطمينان را ندارد. در صورت تلاش ايران براي دخالت در صدور نفت عراق [ در صورت بروز يك جنگ تمام عيار] اوضاع براي جهان غرب نگران كننده‌تر خواهد شد. همچنين شوروي نيز با دقتي بيشتر، به دليل اهميت استراتژيك و نيز امكاناتي كه در دهانه شط العرب و فاو داير كرده است، مراقبت اوضاع هر دو كشور خواهد بود. صدام در صورت جنگ با ايران با خطرات كاهش صدور نفت روبرو خواهد بود. از طرفي خط لوله نفتي عراق در سوريه هر لحظه ممكن است بسته شود. احتمالا در آينده، جنگ بر كنفرانس‌هاي اوپك و جنبش عدم تعهد كه در بغداد برپا خواهد شد و نيز نقش صدام به عنوان ميزبان، تاثير به سزايي خواهد گذاشت. دلايل صدام براي دامن زدن به مناقشات با ايران فقط با واكنش مقامات ايراني تناسب دارد. وضعيت اقليت عرب در استان خوزستان ايران نقش عمده‌اي را در رابطه با آينده مناقشات ايران ايفا خواهد كرد. تلخي روابط از زمان وقوع انقلاب ايران، عراق همواره به اعراب ايران آموزش‌هاي ايدئولوژيكي و خرابكاري داده است. عراق سعي كرده تا آگاهي سياسي اعراب خوزستان را افزايش دهد. اعراب جدايي طلب آموزش ديده در عراق مسئول انفجار خطوط لوله نفت از فوريه سال گذشته هستند، هر چند اين اقدام آنها تاثير چنداني بر توليد نفت خام يا كار پالايشگاه‌ها نداشته است. تلخي روابط ميان ايران و عراق در اجلاس اين هفته اوپك در وين نمايان شد و باعث دشواري‌هايي براي اجلاس برنامه‌ريزي شده اوپك در ماه آينده در بغداد گشت. ايران به عنوان بزرگترين مانع در توافق بر توليد بلندمدت نفت و سياست قيمت‌گذاري اوپك مطرح شده است و ادعا كرده كه اوپك همراه با عراق به عنوان يكي از مقصران اصلي و در اصل مسئول توليد اضافه نفت هستند. خشم ايران بي‌شك درك متقابل ميان عراق و عربستان سعودي را تشديد مي‌كند و سرانجام عراق، ايران را از رياست اوپك با زور بركنار كرد و الجزاير جايگزين ايران شد. ادامه دارد...