روز سوم ماه مي - مصادف با 13 ارديبهشت‌ماه - روز جهاني آزادي مطبوعات است كه از زمان اعلام اين روز به اين نام در سال 1993 توسط مجمع عمومي سازمان ملل، ازسوي سازمان‌هاي دولتي، غيردولتي و رسانه‌يي مختلف در سراسر جهان گرامي داشته مي‌شود.
به گزارش سرويس رسانه خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، موضوع امسال "آزادي اطلاعات: حق دانستن"، تبادل آزاد اخبار دقيق و متوازن در ميان ملت‌ها و حق مردم براي مطلع شدن از دقت و روشني فيلترينگ اطلاعات در سراسر جهان را ترويج مي‌كند. اين رويداد بهترين فرصت براي پرداختن به خبرنگاران و گزارشگراني است كه در راه انتشار اخبار و اطلاعات، زندگي خود را از دست داده‌اند.
بان كي مون - دبير كل سازمان ملل - در پيامي به مناسبت روز جهاني آزادي مطبوعات امسال با محكوميت كشته شدن خبرنگاران، از دولت‌ها خواسته از كساني كه در رسانه‌ها كار مي‌كنند، حمايت كرده و تحقيق و مجازات كساني كه مرتكب جنايت عليه خبرنگاران مي‌شوند را شامل اين حمايت كنند.
از آنجا كه كار خبرنگاران براي آزادي مطبوعات بسيار اساسي است، همه ساله از كساني كه زندگيشان را در اين راه از دست داده‌اند يا در راه دفاع از حق مطلع شدن متحمل مرارت‌هاي ديگري شده‌اند، تقدير مي‌شود.
يونسكو هم كه نهاد علمي، آموزشي و فرهنگي سازمان ملل است، جايزه‌اي را در سال 1997 و به يادبود گيلرمو كانوايساسا، دبير روزنامه ال اسپكتادور كلمبيا ايجاد كرد.
كانو كه به مبارزه عليه قاچاقچيان مواد مخدر برخاسته بود، در سال 1986كشته شد و عاملان قتل وي هرگز مجازات نشدند. جايزه آزادي مطبوعات گيلرموكانوي امسال به مانيكا گونزالس، خبرنگاري از كشور شيلي رسيد.
اين جايزه به شخص، سازمان يا موسسه‌اي داده مي‌شود كه مشاركت قابل توجهي براي ترويج يا دفاع از آزادي مطبوعات داشته است.
اما بررسي گزارش‌هاي سازمان‌هاي رسانه‌يي متعددي همچون كميته پشتيباني از خبرنگاران، انجمن جهاني روزنامه و ناشران خبري، خبرنگاران بدون مرز و سازمان‌هاي ديگر نشان مي‌دهد كه خبرنگاران براي پوشش خبر حتي در زمان صلح با خطر مرگ روبه‌رو هستند و دشمنان مطبوعات هيچ ترديدي در استفاده از خشونت براي خاموش كردن خبرنگاران ندارند.
در حاليكه فدراسيون بين‌المللي خبرنگاران (IFJ) در گزارشي سال 2007 را كه در آن 171 خبرنگار و كاركنان رسانه‌يي در جريان ناآرامي‌هاي سياسي، جنگ و حمله به آزادي مطبوعات در سراسر جهان كشته شدند، سال تراژدي انساني بي‌حد و حصر ناميد، سال بعد آمار سازمان خبرنگاران بدون مرز كه شامل شمار خبرنگاران و كاركنان رسانه‌يي كشته شده به هنگام انجام وظيفه است، نشان داد كه شمار خبرنگاران كشته شده در سال 2008 با رسيدن به 60 نفر به كم‌ترين ميزان در پنج سال گذشته رسيده است. اما گزارشي كه همين سازمان براي سال 2009 منتشر كرد نشان داد 76 خبرنگار در سال 2009 در جهان كشته شدند كه در مقايسه با آمار سال 2008 تلفات آن‌ها افزايش يافته است.
البته در گزارش خبرنگاران بدون مرز خاطرنشان شده كه كاهش شمار خبرنگاران وابسته به رسانه‌هاي سنتي كه در سال 2008 كشته يا دستگير شدند به معني بهبود وضعيت آزادي مطبوعات نبوده بلكه با تحول رسانه‌هاي مكتوب و تصويري در سال 2008 و تبديل شدن بلاگ اسفر به پديده جهاني، هجوم به رسانه‌ها به طور فزاينده برروي اينترنت تمركز يافت.
در اين سال فضاي اينترنت شاهد كشته شدن يك وبلاگ‌نويس، دستگيري 59 نفر و حمله فيزيكي به 45 نفر بود و 1740 وب‌سايت مسدود يا تعطيل شدند.
همچنين بر اساس آمارهاي جهاني در سال 2009 هزار و 456 خبرنگار نيز مورد حمله فيزيكي قرار گرفتند، در حالي كه آمار ثبت شده در سال قبل آن 929 مورد بود. از سوي ديگر در حدود 157 خبرنگار از ترس كشته يا زنداني شدن تحت شرايط خطرناك، از كشور محل زندگيشان گريختند.
در حاليكه در سال‌هاي گذشته عراق و مكزيك خونبارترين كشورها براي خبرنگاران بودند، در سال 2009 يكي از بدترين حوادث ثبت شده توسط خبرنگاران بدون مرز در فيليپين روي داد كه طي آن حدود 30 خبرنگار در يك روز كشته شدند. در آفريقا نيز بالاترين شمار خبرنگاران كشته شده در يك كشور با 9 نفر به نام سومالي به ثبت رسيد.
بنا بر گزارش سازمان ديده‌بان مطبوعات، جنگ‌ها و انتخابات مورد اختلاف از جمله گزارش‌هاي خطرناكي بودند كه خبرنگاران در سراسر جهان پوشش دادند. همچنين سركوبي در اينترنت افزايش يافت و شمار كشورهايي كه سانسور در آن‌ها وجود دارد از 37 كشور در سال 2008 تقريبا دو برابر شده و به 60 كشور در سال 2009 رسيد.
انتهاي پيام
نظرات