وضعيت صنعت واگن‌سازي و به طور کلي صنايع مرتبط با حمل و نقل در ايران بازار داغي را براي شرکت‌هاي چيني فعال در اين عرصه به وجود آورده است. به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، چندي پيش يك روزنامه چيني گزارش داد كه در چارچوب قراردادي 425.5 ميليون يورويي محموله‌اي شامل 14 لكوموتيو برقي ساخت اين كشور از طريق كشتي به ايران صادر شده است. اين محموله در راستاي قرارداد امضا شده ميان نورينكو و شركت واگن‌سازي تهران در تاريخ سوم ژانويه به ايران صادر شده است. اما نکته جالب اينجاست که قرارداد يادشده بزرگترين قرارداد صادراتي تاريخ صنعت لكوموتيو چين محسوب مي‌شود. در واقع مي توان اعتراف کرد که تضعيف صنايع داخلي مرتبط با حوزه حمل و نقل طي چند سال اخير باعث شده تا چيني‌ها در بخش‌هايي مانند تامين لکوموتيو و واگن مترو سهم عمده از بازار ايران را به خود اختصاص داده و از ايران سود کلاني را به جيب بزنند. هم‌اکنون يکي از محصولاتي که به رقم داخلي‌سازي نسبي آن همچنان از خارج وارد مي‌شود، واگن است. كارشناسان دليل اصلي واردات بي‌رويه واگن‌هاي خارجي به کشور را تعرفه بسيار پايين واردات (5 درصد براي لکوموتيو و 15 درصد براي واگن مسافري و باري) مي‌دانند. اين تعرفه پايين از يك سو و همراهي نكردن سيستم بانكي كشور در ارايه تسهيلات به صنعت واگن‌سازي كشور باعث شده تا سيل واردات واگن‌هاي دست دوم از كشورهايي مانند روسيه و چين به ايران همچنان ادامه پيدا كند. در اين بين عملكرد بهره‌برداران و از جمله شركت رجا نيز انتقاد شديد فعالان صنعت واگن‌سازي كشور را برانگيخته است. در حالي كه مسوولان وزارت راه و شركت رجا بهره‌برداري هرچه سريع‌تر از ناوگان ريلي و افزايش ظرفيت حمل و نقل ريلي كشور را وظيفه اصلي خود مي‌دانند، در همين حال فعالان صنعت واگن سازي كشور به اين نوع نگاه مسوولان وزارت راه انتقاد كرده و آن‌را مغاير با قانون استفاده از حداكثر توان ساخت داخل مي‌دانند. قانوني كه به منظور استفاده هرچه بيشتر از توان فني مهندسي توليدي، صنعتي و اجرايي داخلي در اواخر سال 1375 در مجلس شوراي اسلامي تصويب شد تا سرانجام پنج سال بعد يعني در سال 1380 آيين‌نامه‌هاي اجرايي آن در هشت بند توسط هيات دولت تصويب و به دستگاه‌هاي مروبطه ابلاغ شود. با اين وجود به نظر مي‌رسد بسياري از فعالان صنعتي كشور و از جمله فعالان صنعت واگن‌سازي نسبت به اجرايي نشدن اين قانون انتقاد دارند. در چنين شرايطي واگن سازان ايراني هر يك با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم مي‌كنند. از يك سو واگن پارس به عنوان بزرگ‌ترين واگن‌ساز ايراني از عدم سفارش رنج مي‌برد و از سوي ديگر ايدرو نيز موظف شده كه هرچه زودتر سهام خود را در شركت واگن سازي پلور سبز بابت رد ديون دولت به سازماني غيرصنعتي يعني صندوق فرهنگيان واگذار كند. واگن‌سازي زرند كرمان هم كه در سال 1384 با ظرفيت توليد سالانه 400 دستگاه واگن باري و 100 دستگاه واگن مسافري بين شهري كار خود را آغاز كرده بود، بعد از مدت نسبتا كوتاهي به دليل اقدام شرکت رجا در تحويل نگرفتن 200 دستگاه واگن سفارشي خود با تعطيلي مواجه شد. در همين حال غلامرضا رزازي - مديرعامل شركت واگن پارس - پيش تر در گفت‌وگو با ايسنا با اشاره به مشكلات پيش روي صنعت واگن‌سازي كشور عنوان كرده بود كه با توجه به شرايط كنوني نمي‌توان به آينده اين صنعت اميدوار بود. وي همچنين از كاهش 70 درصدي توليد واگن پارس به دليل واردات گسترده واگن‌هاي دست‌دوم روسي و چيني به كشور خبر داده بود. اين واردات بي‌رويه در حاليست كه چند ماه پيش كارگروه حمايت از توليد نيز طي مصوبه‌اي به همه دستگاه‌هاي دولتي اعلام كرد كه نبايد اقدام به واردات كالاهايي كنند كه مشابه آن‌ها در كشور توليد مي‌شود. با اين وجود به نظر مي‌رسد هم‌اكنون اين مصوبه در بسياري از موارد عملا اجرا نمي‌شود. از سوي ديگر عباس حاج فتحعلي‌ها - معاون بهره‌برداري و نوسازي ايدرو - نيز چندي پيش خبر داد كه كميته‌اي در وزارت صنايع و معادن پيگير مشكلات صنعت واگن‌سازي كشور بوده و به زودي گزارش خود را در اين باره به وزير صنايع و معادن ارايه مي‌كند. گزارشي كه به نظر مي‌رسد هنوز به وزير ارايه نشده يا دست‌كم اگر ارايه شده جزئيات آن منتشر نشده است. در همين حال قرار بود در مورد افزايش تعرفه واگن به کشور نيز تصميم‌گيري شود که به نظر مي‌رسد هنوز در اين زمينه نيز کار خاصي انجام نشده است. انتهاي پيام