«وضعيت گزارشگري ورزشي در صدا و سيما» با اجراي مازيار ناظمي و با حضور منوچهر زندي( دبيركل انجمن ورزشي نويسان ايران و نايب رييس انجمن ورزشي نويسان جهان) و خسرو والي زاده( كارشناس راديو ورزش و يكي از سردبيران ايرنا )، پيمان يوسفي( گزارشگر فوتبال شبكه سه) و صدرالدين كاظمي (كارشناس ورزشي)  برگزار شد.

***

به گزارش خبرنگار سرويس راديو خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)،زندي درباره‌ي سابقه‌ي حرفه‌ي گزارشگري در صدا و سيما گفت: با پيدايش راديو، گزارشگري هم شكل گرفت و در طول سال‌ها وضعيت بهتري يافت. با ورود تلويزيون به عرصه‌ي رسانه‌ها نيز گزارشگري به آن راه يافت.

دبيركل انجمن ورزشي نويسان ايران اضافه كرد: گزارشگري در ايران سابقه‌يي حدود 50 سال دارد و از نخستين گزارشگران ايراني به روشن زاده، عطاالله بهمنش، اديب زاده و اينانلو مي‌توان اشاره كرد. پس از اين نسل، جوانترها وارد حرفه‌ي گزارشگري شدند. به تدريج و با آغاز ليگ تخت جمشيد در سال هاي 50 اين حرفه، جدي تر دنبال شد. پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز برنامه‌هاي ورزشي مجزايي از شبكه هاي اول و دوم سيما پخش شد كه افرادي مانند مجيد وارث در يك سو و جهانگير كوثري در شبكه‌ي ديگر فعال بودند و با هم رقابت مي كردند . در اين زمان حرفه‌ي گزارشگري در صدا و سيما درحال پيشرفت بود.

او تاكيد كرد: تا جايي كه افراد بر اساس استعداد خود عمل مي‌كردند، عملكرد خوبي داشتيم اما از زماني كه قرارشد به گونه اي حرفه‌ي به گزارشگري بپردازيم، دچار ضعف شديم و به جايگاه كنوني رسيده ايم.

***

والي زاده كه سابقه ي 20 ساله فعاليت در راديو را دارد، درباره ي ضوابط جذب گزارشگر از گذشته تا حال گفت: به علت آشنايي با برخي افراد و سابقه ي خبرنگاري در خبرگزاري جمهوري اسلامي،‌ حدود سال 70 وارد راديو تهران شدم. از من تست ساده اي به عنوان كارشناس ورزشي گرفته شد. ابتدا با مجيد نديري - مديركنوني راديو ورزش- و محمد جهاني در راديو فعاليت كردم، سپس در راديو جوان و بعد از آن درراديو ورزش كار خود را ادامه دادم.

او در ادامه با بيان اين كه گزينش افراد به عنوان كارشناس و گزارشگر در راديو و تلويزيون ضابطه‌مند نيست، گفت: بهتر است كه افراد علاقه مند در مركزي آموزشي، دوره هاي لازم را بگذرانند سپس به شبكه هاي مختلف راديويي و تلويزيوني تزريق شوند.براي گزارشگرهاي فعال نيز دوره هاي آموزشي برگزار شود چرا كه آموزش در زمينه ي گزارشگري، بحثي است كه در صدا و سيما فراموش شده است.

***

يوسفي نيز در زمينه ي ضوابط شبكه ي سه براي انتخاب گزارشگر اظهار كرد: متاسفانه آموزش هاي آكادميك براي ورود به بخش هاي مختلف صدا و سيما وجود ندارد. البته در يكي- دو دهه‌ي اخير، اقبال بيشتر به ورزش بويژه فوتبال، گزارشگران بيشتر مورد توجه واقع شده اند.

او تصريح كرد: باتوجه به مواجه بودن مخاطبان در عصر ارتباطات با حجم زيادي از اطلاعات، كار گزارشگران سخت شده است بنابراين بايد بحث آموزش به گزارشگران صدا و سيما مورد بازنگري قرارگيرد، البته در دهه ي اخير در شبكه‌ي سه مراجعي براي دوره هاي بازآموزي به گزارشگران معرفي شده‌اند.

اين گزارشگر با اشاره به چگونگي ورود خود به اين عرصه اظهار كرد: در سال 77 از حدود 300 نفر تست گزارشگري گرفته شد كه حدود 70 نفر از‌ آنان انتخاب شدند. بعد از گذراندن دوره‌يي پنج-شش ماهه، چند نفر براي گزارشگري فوتبال انتخاب شدند كه من جزو آنان بودم.

او به اين پرسش كه آيا درهاي شبكه سه براي ورود گزارشگران جديد باز است، پاسخ مثبت داد و گفت: عده‌ي زيادي علاقه‌مند به وارد شدن به عرصه ي گزارشگري فوتبال هستند. هفته اي از حدود 20نفر تست گرفته مي شود اين درحاليست كه عرضه و تقاضا با هم تناسب ندارد چون بيشتر افراد علاقه مند به گزارشگري فوتبال هستند. درصورتي كه نياز به جذب افرادي براي گزارش مسابقات رشته هاي ديگر احساس مي شود.

***

يوسفي تاكيد كرد: اوايل دهه ي 70 شرايط براي ورود نسل دوم گزارشگران سخت بود ولي اكنون وضع بهتر شده است.

والي زاده نيز در اين زمينه گفت: اكنون از علاقه مندان تست گرفته مي شود اما شاهد ورود افراد جديدي به چرخه ي گزارشگران فوتبال نيستيم و افراد علاقه مند و مستعد را در اين زمينه كمتر مي بينيم.

يوسفي تصريح كرد: فقط تست گرفتن و ازدحام علاقه‌مندان را گفتم و منظورم وارد شدن آنان به عرصه ي گزارشگري نبود. با اين حال نسبت به اوايل دهه 70 شرايط بهتر شده است.

***

زندي در ادامه‌ي برنامه‌ي «گفت‌وگوي روز»با اشاره به گزارشگران فوتبال شبكه‌ي سه اظهار كرد: نحوه‌ي عملكرد عادل فردوسي‌پور، مزدك ميرزايي ،جواد خياباني و پيمان يوسفي را مي‌پسندم. هميشه افسوس مي‌خورم كه چرا صدا‌وسيما از اين 4 گزارشگر حمايت نمي‌كند؛ چراكه آنان كار سختي را انجام مي‌دهند .گزارشگران راديو اتفاقات مسابقه را براي شنوندگان تصوير مي‌كنند اما گزارشگران تلويزيون آن چه را كه بينندگان مي‌بينند ولي متوجه آن نمي‌شوند را براي آنان بيان مي‌كنند.

او درباره‌ي كارشناسان دعوت‌شده به برنامه‌هاي ورزشي گفت: در كنار اين گزارشگران خوب اغلب از كارشناساني استفاده مي‌شود كه برجسته نيستند و در واقع آنان را «فله‌اي» به برنامه‌ها مي‌آورند. علاوه بر آن تلويزيون نه تنها گزارشگران خوب نمي‌پرورانند بلكه از كساني كه خود زحمت كشيده‌اند نيز خوب استفاده نمي‌كنند و به آنها آموزش‌هاي بهتري را نمي‌دهند.

***

دبير كل انجمن ورزشي‌نويسان ايران اضافه كرد: بيش از 10 سال از تاسيس شبكه‌ي سه مي‌گذرد اما من كه نفر دوم ايپس(انجمن ورزشي‌نويسان جهان) هستم ،يك دقيقه هم در برنامه‌هاي اين شبكه نبوده‌ام. درواقع كارشناسان بسيار گزينشي، سليقه‌اي و با روشي غلط انتخاب مي‌شوند. من به صافي-مدير سابق شبكه‌ي سه سيما و آقازماني، مدير گروه ورزش اين شبكه- گفته‌ام اشكالي ندارد كه به ما راه نمي‌دهيد ولي حداقل به نيروهاي خود احترام بگذاريد.

او درادامه با طرح اين پرسش كه پس از گذشت بيش از 10 سال آيا شبكه‌ي سه بايد فقط 4 گزارشگر شاخص داشته باشد تصريح كرد: راديو‌ ورزش نسبت به شبكه‌ي سه سيما شرايط بهتري دارد چرا كه افرادي در آن مشغول به كار شده‌اند كه به عنوان نمونه ورزشكار يا مربي بوده‌اند و اكنون كار رسانه‌اي مي‌كنند.

والي‌زاده در ادامه‌ي اين برنامه درباره‌ي گزارش راديويي مسابقات ورزشي اظهار كرد: در تلويزيون، بيننده شاهد جريان مسابقه است اما در راديو ما بايد حال‌وهوا و اتفاقات يك رقابت را براي شنوندگان تصوير كنيم كه اين كار در رشته‌هايي مانند فوتبال بسيار مشكل‌تر است. درواقع گزارشگر هم بايد هيجان مسابقه را با كلام منتقل كند و هم با 90دقيقه حرف زدن به مخاطب خود موقعيت توپ درزمين را بگويد.

***

در ادامه‌ي «گفت‌وگوي روز» صدرالدين كاظمي - كارشناس كشتي و يكي از گزارشگران سابق رسانه‌ي ملي -به‌صورت تلفني درباره‌ي فعاليت خود در صدا‌وسيما گفت: پس از بازي‌هاي آسيايي بوسان همكاري خود را با صدا‌وسيما به عنوان گزارشگر ادامه ندادم و اكنون به‌صورت هفتگي دريكي از برنامه‌هاي راديويي حضور مي‌يابم.

او درباره‌ي وضعيت گزارشگران صدا‌وسيما اظهار كرد: صحبت‌كردن دراين زمينه خيلي سخت است چون معياري براي نمره‌دهي به عملكرد گزارشگران وجود ندارد. در مجموع وضعيت مطلوب نيست چرا كه با مقايسه گزارشگران ايراني با همتايان خارجي‌شان متوجه وجود نقص در عملكرد آنان مي‌شويم.

كاظمي اضافه كرد: گزارشگري در صدا‌وسيما در فوتبال خلاصه شده است. آيا ما گزارشگر مناسب براي رشته‌هايي چون وزنه‌برداري داريم؟ آيا صدا‌وسيما در زمينه‌ي پرورش چنين افرادي تلاش كرده است ؟ اين پرسش‌ها درحالي مطرح مي‌شود كه در زمينه‌ي گزارشگري روز‌به‌روز نزول مي‌كنيم. به‌عنوان نمونه گاهي اوقات در راديو به منظور پوشش يك مسابقه‌ي ورزشي ، فردي را از ميان تماشاگران يا در كنار زمين پيدا مي‌كنند و از او مي‌خواهند كه مسابقه را گزارش كند. در تلويزيون هم اين كار در انحصار عده‌اي درآمده است.

او با بيان اين‌كه صدا‌وسيما اقدامي جدي براي كشف و جذب استعداد‌ها و بسط گزارشگري نمي‌كند تاكيد كرد: افراد موفق محصول عملكر صدا‌وسيما نيستند بلكه با تلاش خود به جايگاه كنوني دست يافتند. اين سخن بدين معني است كه دررسانه‌ي ملي از نظام تربيت‌كننده و پرورش‌دهنده‌ي گزارشگران توانا بي‌بهره‌ايم. درمقايسه با كشورهاي حاشيه خليج‌فارس و تركيه حتي اگر به زبان عربي و تركي استانبولي هم آشنا نباشيم با شنيدن گزارش آنها متوجه تفاوت شيوه و چگونگي عملكرد گزارشگران آنها مي‌شويم.

اين كارشناس كشتي اضافه كرد: مقصر اصلي ضعف گزارشگران ،صدا‌وسيماست چرا كه برخي از آنان تا حدي رشد مي‌كند اما پس از آن درجا مي‌زند.

***

زندي در ادامه‌ي برنامه‌ي «گفت‌وگوي روز» درباره‌ي علت تربيت‌نشدن گزارشگران مناسب در صدا‌وسيما پس از گذشت سه‌دهه از پيروزي انقلاب اسلامي گفت: امكانات راديو و دستمزد آن درحد صفر است البته در تلويزيون نيز همين وضعيت حكمفرماست. به‌عنوان نمونه من به مدت هشت‌ماه در شبكه‌ي خبر يك برنامه داشتم. پس از گذشت اين مدت براي هربرنامه به من پنج هزار تومان پرداخت كردند كه پس از كسر ماليات به سه‌هزار تومان كاهش مي‌يافت. اين درحاليست كه براي هر قسمت از آن برنامه دست‌كم دو ساعت در همان روز و چند ساعت در طول هفته وقت صرف مي‌كردم.راديو كمتر از اين مبلغ را پرداخت مي‌كند. دراين شرايط نمي‌توان كارشناسان خوب را به برنامه‌ها دعوت كرد.

نايب رييس انجمن ورزشي‌نويسان جهان ادامه داد: عملكرد شوراي هماهنگي ورزش سازمان صدا‌وسيما در زمينه‌ي گزارشگران بسيار ضعيف است. در زمينه‌ي برنامه‌ريزي براي برنامه‌هاي ورزشي سازمان صدا‌وسيما نيز ضعف كلي ديده مي‌شود.

***

والي‌زاده در پاسخ به اين پرسش كه آيا در زمينه‌ي جذب گزارشگران ورزشي در راديو به‌صورت «باندي» عمل مي‌شود گفت: همان‌گونه كه ورزش در حال حرفه‌يي شدن است ما نيز بايد در زمينه‌ي گزارشگري به‌ همين سمت حركت كنيم. درواقع همان‌قدر كه در حرفه‌يي‌شدن درايران با مشكلاتي مواجه هستيم از بخش گزارشگري هم نمي‌توانيم توقع زيادي داشته باشيم. دراين شرايط بايد بين توقعات و انتظاراتمان تعادل به‌وجود آوريم.

او درادامه اظهار كرد: در بخش جذب گزارشگر دخالتي ندارم و اطلاعي دراين زمينه ندارم.اما به نظرم بهتر مي‌توان دراين زمينه عمل كرد، چون استفاده از گزارشگران كاربلد و با مطالعه مي‌تواند در كيفيت برنامه‌ها تاثير‌ مثبت بگذارد.

اين گزارشگر و كارشناس راديو افزود: راديو و تلويزيون شايد به‌علت نبود امكان براي اعزام گزارشگر به منظور پوشش مسابقات همه‌ تيم‌ها از افرادي در ورزشگاه براي گزارش بازي‌ها استفاده مي‌شود.

او ادامه داد: تلويزيون و راديو بهتر است گزارشگران بااستعداد را پرورش دهند. در وضعيت كنوني راديو‌ورزش و شبكه‌هاي ديگر شايد چاره‌اي ندارند چون نيروي انساني جديدي وارد عرصه‌ي گزارشگري نشده است.

***

والي زاده درباره‌ي وضعيت پرداخت دستمزد در راديو اظهار كرد: كسي براي امرار‌معاش نبايد به راديو بيايد. بلكه بايد به علت عشق‌ورزيدن به اين رسانه وارد آن شود و از حوزه‌ي ديگري امرار معاش كرد، چون دستمزدها در راديو بسيار پايين است.

كاظمي در ادامه‌ي برنامه‌ي «گفت‌وگوي روز» گفت: هرشغلي چارچوب‌ها و جايگاهي دارد بنابراين جايگاه گزارشگران در صدا‌وسيما بايد مشخص شود. جايگاه گزارشگران در رسانه‌ي ملي تا اندازه‌اي نزول كرده است به گونه‌يي كه بهترين گزارشگران برخي از رشته‌هاي ورزشي گاهي اوقات نقش تداركات‌چي‌ها را ايفا مي‌كنند. در مسابقات برون‌مرزي سه‌پايه‌ي دوربين را روي دوش آنان مي‌گذارند و گزارشگران مجبورمي‌شوند مسافت طولاني را با اين وسيله طي كنند.

او اضافه كرد: اين عشق نيست بلكه ديوانگي است. گزارشگران خارجي خيلي بهتر از گزارشگران ايراني نيستند بلكه شرايط براي فعاليت آنان فراهم‌تر است و از آنان سوء‌استفاده نمي‌شود.

اين كارشناس مثال زد: در المپيك آتلانتا با تلفن همراه10ساعت مسابقات را به‌طور مستقيم براي راديو گزارش مي‌كردم. روزي كه قرار شد به گروه اعزامي به المپيك پاداش داده شود، دست‌اندركاران گفتند حالا كه كاظمي هم تلاش‌ كرده است 300‌دلار به او بدهيم. ما هميشه بدهكار هستيم اين درحاليست كه گزارشگران مي‌توانند توجه يك كشور را به يك ورزش جلب مي‌كنند.

او اضافه كرد: خيلي از نيروهاي با استعداد مي‌توانند يك ورزش را نجات دهند. اما شرايط خوبي در صدا‌وسيما وجود ندارد.

***

كاظمي در پاسخ به اين پرسش كه چقدر از نظر نيروي انساني كارآمد آمادگي تاسيس شبكه‌ي ورزش را داريم گفت: اين شبكه را راه مي‌اندازند تا افرادي كه اكنون نيز در حال فعاليت در عرصه‌ي ورزش صدا‌وسيما هستند با فراغ‌بال بيشتري كار كنند عمدتا نيروهاي ضعيف جذب مي‌شوند و اصلا آينده‌ي روشني را نمي‌بينم. مگر اين‌كه مسوولان صدا‌وسيما فراخوان دهند، ديدگاه خود را عوض كنند، استعداد‌ها را بيابند و به اندازه‌ي لياقتشان به آنها توجه كنند. اما اگر قرار باشد با افراد كنوني و روند موجود ، شبكه ورزش راه‌اندازي شود ،اين شبكه به موفقيت دست نخواهد يافت.

زندي نيز دراين زمينه اظهار كرد: در كشورهاي خارجي گاهي اوقات مفسران از مسابقات ،مهم‌تر مي‌شوند اين درحاليست كه ما چنين شخصيت‌هايي كه براي مردم قابل قبول باشند را در صدا‌وسيما نمي‌پرورانيم.به عنوان مثال زماني كه مفسر مسابقه پاياني جام جهاني 2006 مشخص شد چون فردي انتخاب شده بود كه خلاف انتظار مردم بود جو جام جهاني تغيير كرد.

او در ادامه تاكيد كرد: زماني كه به فردي دستمزد مناسب پرداخت نمي‌كنيم خطرناك است كه «ميكروفن باز» را در اختيار او قرار دهيم، چون گزارشگر با كوچكترين حرفي مي‌تواند تاثير‌ زيادي بر مسوولان ئرزشي و تيم‌ها بگذارد. من مي‌توانم به مسوولان ورزش صدا‌وسيما آدرس بدهم كه فلان گزارشگر چرا فلان حرف را در برنامه‌اي زده است و معني دقيق آن چيست.

***

دبير كل انجمن ورزشي نويسان ايران با اشاره به شبكه‌ي ورزش گفت: اگر قرار است در شبكه ورزش عملكرد خوبي داشته باشيم بايد مديريت، برنامه‌ريزي مطلوبي را انجام دهيم و از نيروي انساني مناسب استفاده كنيم تا بتوانيم با شبكه‌هاي مطرح همسايه مانند الجزيره و دوبي اسپورت رقابت كنيم.

والي‌زاده در ادامه‌ي برنامه«گفت‌وگوي روز» اظهار كرد: هنوز در راديو افراد محترمي هستند كه خوب و محترم درباره‌ي ورزش صحبت مي‌كنند و با درآمد كنوني‌شان ميكروفن راديو و تلويزيون را نمي‌فروشند.

او درباره‌ي شبكه ورزش گفت: اگر قرار باشد روند كنوني در اين شبكه نيز اعمال شود، شبكه ورزش عملكرد خوبي نخواهد داشت چون فقط تعداد ساعت‌هاي برنامه‌هاي ورزشي تلويزيون افزايش مي‌يابد اما اگر براي جذب افراد جديد با عنوان مجري، كارشناس و گزارشگر ورزشي فراخوان داده و به آنان آموزش مناسب داده شود شاهد راه‌اندازي شبكه‌يي خوب خواهيم بود.

كاظمي با اشاره به مسوولان ورزش صدا‌وسيما اظهار كرد: به افرادي بايد مسووليت مديريت ورزش صدا‌وسيما واگذار شود كه كاربلد باشد تا بتواند نيروهاي توانمند را شناسايي كند.دربسياري از شبكه‌ها به‌ويژه سيما مسوولان استعدادي ندارند بنابراين راحت‌تر هستند كه تنها از 4 گزارشگر شاخص استفاده كنند.آنان قدرت خطرپذيري ندارند و به رشته‌هاي ورزشي غيرفوتبالي چندان نمي‌پردازند.

به گزارش ايسنا، برنامه «گفت‌وگوي روز» پنج‌شنبه راديو گفت‌وگو اين نشست را برگزار كرد.

انتهاي پيام