گفت‌وگو با اورهان پاموك: بردن نوبل ادبيات همه‌چيز را سياسي كرد
اورهان پاموك - نويسنده‌ي ترك برنده‌ي نوبل ادبيات - پيش از برگزاري نمايشگاه كتاب فرانكفورت، كه تركيه مهمان افتخاري آن است، گفت، كسب نوبل ادبيات همه‌چيز را سياسي كرده است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، پاموك كه آخرين كتابش با نام «موزه‌ي بي‌گناهي» هفته‌ي گذشته هم‌زمان به دو زبان آلماني و تركي منتشر شد، درباره اين‌كه در دو سال بعد از كسب نوبل ادبيات، زندگي‌اش به‌عنوان يك نويسنده چه تغييري كرده است، گفت: «وقتي اين خبر را شنيدم، ابتدا به مدير برنامه‌هايم كه اين خبر را به من داد، گفتم نوبل ادبيات زندگي‌ام را تغيير نخواهد داد؛ اما اكنون مي‌بينم خيلي خوش‌بين بوده‌ام؛ جايزه‌ي نوبل زندگي‌ام را عوض كرد؛ البته عادت‌هاي كاري‌ام هرگز دستخوش تغيير نشد. من هنوز هم به ديسيپلين زود بيدار شدن، نوشتن و طبق برنامه بودن پاي‌بندم.
»
او افزود: «اما از جنبه‌ي ديگر، نوبل ادبيات زندگي‌ام را عوض كرد. شهرتم را بيش‌تر كرد، خوانندگان بيش‌تري براي آثارم به ارمغان آورد و البته هركاري را كه انجام مي‌دهم، از آن‌چه انتظار دارم، سياسي‌تر كرده است.»
اين نويسنده درباره‌ي اين‌كه آيا ترس از گروه‌هاي افراطي در تركيه، بر زندگي‌اش تأثيرگذار بوده است، به دويچه‌وله گفت: «مطمئنا تأثيرگذار بوده است. من در حال حاضر، عملا با چند محافظ زندگي مي‌كنم و اين اصلا چيز خوبي نيست. با اين حال، هنوز نگرانم كه مبادا برخي راست‌گراهاي افراطي و بعضا روزنامه‌ها مرا مورد حمله قرار دهند.»
خالق رمان «برف» افزود: «صرف‌نظر از آن، چون سالي يك ترم در دانشگاه كلمبيا (آمريكا) تدريس مي‌كنم و حالا كه كتاب‌هايم در حال چاپ گسترده هستند، دوست دارم به بعضي سمينارها و كنفرانس‌ها بروم. به خارج از تركيه مسافرت مي‌كنم و نيم يا بيش از نيمي از وقتم را به تدريس مشغول‌ام.»
پاموك در ادامه اظهار كرد: «دو سال گذشته را خارج از تركيه سپري كرده‌ام و اين شايد به‌علت بردن جايزه‌ي نوبل بوده باشد؛ شهرتم بيش‌تر و بيش‌تر شد، اما در عوض، تا اين‌جا به عقب بازگشته‌ام. نمي‌توانم زندگي بدون استانبول و در كنار محافظاني را كه همه‌جا دنبالم هستم، تصور كنم. هنوز در خيابان‌هاي استانبول زندگي مي‌كنم و از آن لذت مي‌برم و در آينده نيز داستان‌هايي از استانبول واقعي خواهم نوشت.»
اورهان پاموك با اشاره به اين‌كه بايد تعادلي ميان زندگي و مسافرت و همچنين يك فرد سياسي و هنرمند بودن پيدا كند، گفت: «اكنون در تبعيد نيستم؛ اما آن‌ها مي‌خواهند مرا در دسته‌ي تبعيدي‌ها قرار دهند. ولي مي‌گويم نه، در تبعيد نيستم؛ من به خواست خودم از تركيه بيرون مي‌روم و اگر بخواهم، مي‌توانم تمام مدت سال را در كشورم بمانم.»
او همچنين گفت: «زندگي در مدت زمان تدريس آكادميك در نيويورك و مسافرت در جريان آن ايده‌آل است؛ اما نمي‌خواهم از خودم يك قرباني بسازم يا خودم را تضعيف كنم. شايد يك دليل اين باشد كه در فرهنگي بزرگ شده‌ام كه هرگز مستعمره نبوده و قرباني نشده است. من هرگز از قرباني قدرت‌هاي جهاني و يا دولت تركيه بودن لذت نمي‌برم. روي پاي خود ايستاده‌ام، و فردي شاد و سرزنده‌ام كه از نوشتن كتاب لذت مي‌برم. نگاه من به زندگي اين‌گونه است.»
پاموك درباره‌ي اين‌كه آيا تمايلي دارد تا پل ميان فرهنگ‌ها باشد، گفت: «پل يك اصطلاح كليشه‌يي است كه به من تحميل مي‌كنند. اين هم به خاطر آن است كه تركيه پل ميان شرق و غرب است. اما در وهله‌ي اول، من يك فرد ادبي هستم كه داستان مي‌نويسد. شايد در كتاب‌هايم يك جنبه‌ي فلسفي نيز باشد. من يك مقاله‌نويس‌ام كه ميان فرهنگ‌ها و سياست قضاوت مي‌كند؛ اما اساسا يك داستان‌سرا هستم كه داستان‌هايم بيش‌تر درباره‌ي مردم است.
»
برنده‌ي جايزه‌ي ايمپك دوبلين درباره‌ي كتاب جديدش «موزه بي‌گناهي» كه در نمايشگاه كتاب فرانكفورت معرفي خواهد شد، گفت: «موزه‌ي بي‌گناهي يك موزه‌ي واقعي نيز هست كه سعي دارد تمام اين اشيا را به‌دقت نشان دهد. من شش سال در حال جمع‌آوري اشياي اين موزه بوده‌ام. خانه‌اي خريدم كه بخشي از اين داستان در آن اتفاق مي‌افتد. آن را به موزه‌اي تبديل كردم، تا «موزه‌ي بي‌گناهي»، هم يك موزه و هم يك رمان باشد.»
او در ادامه افزود: «لذت خواندن اين رمان و لذت ديدن اين موزه دو چيز كاملا متفاوت است. اين موزه درواقع توصيف رمان نيست و رمان نيز توضيحي براي موزه نيست. آن‌ها نماد دو داستان كاملا مجزا هستند.»
پاموك در پاسخ به اين‌كه آيا زندگي شادي دارد، گفت: «بله، از اين خوشحالم كه خوانندگاني از 58 زبان دنيا دارم، از اين‌كه ميليون‌ها خواننده آثارم را مي‌خوانم و از اين‌كه كتاب‌هايي كه مي‌نويسم، از اعماق قلبم هستند و آن‌ها هرچه را كه من بنويسم، مي‌خوانند. زندگي از اين شادتر؟ در 25سالگي تصميم گرفتم نقاشي را كنار بگذارم و نويسنده شوم. بعضي مواقع فكر مي‌كنم تمام آرزوهايم درباره‌ي شهرت و موفقيت، بيش‌تر از آن‌چه انتظار داشتم، محقق شده‌اند. بايد اعتراف كنم نويسنده‌ي خوشبختي هستم.»
گفتني است اورهان پاموك به‌همراه عبدالله گل - رييس‌جمهور تركيه - در افتتاح نمايشگاه كتاب فرانكفورت حضور خواهند داشت.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات