رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري از برگزاري كارگاه بين‌المللي خليج فارس در اول و دوم ماه جولاي 2008 ميلادي (11 و 12 تيرماه) در انگليس خبر داد.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سيدطه هاشمي امروز (27 خردادماه) در عمارت مسعوديه تهران گفت: با وجود آن‌كه شواهد و مستندات دقيقي براي تعلق نام خليج فارس وجود دارند، ولي با توجه به پژوهش‌هايي كه در اين حوزه، به‌ويژه در خارج ايران و از نگاه باستان‌شناسي صورت گرفته‌اند، درصدد برآمديم تا پژوهش‌هايي را كه در ارتباط با خليج فارس انجام شده‌اند، ارايه دهيم.
وي ادامه داد: در اين سمينار كه با همكاري دانشگاه‌هايي كه در كاوش‌هاي خليج فارس كار كرده‌اند، برگزار مي‌شود، باستان‌شناسان معتبري از كشورهاي ديگر و ايران سخنراني خواهند كرد. در واقع، نتايج كاوش‌هايي كه پيش از انقلاب در ارتباط با خليج فارس و به‌تازگي انجام شده‌اند، با رويكردي جامع به بخش‌هاي مختلف خليج فارس، به بحث و بررسي گذاشته مي‌شوند.
او بيان كرد: در اين زمينه‌ها، مقاله‌هايي درباره‌ي نخستين استقرارهاي انساني در اين منطقه و جغرافياي خليج فارس ارايه مي‌شوند. تعداد آنها حدود 25 مقاله است كه 13 مقاله به ايران و 12 مقاله به باستان‌شناسان خارجي تعلق دارند.
هاشمي درباره‌ي حضور باستان‌شناسان خارجي در كشور، با بيان اين‌كه سال گذشته، نخستين هيأت ايراني پس از سال‌ها در خارج از كشور كار كرده است و فصل دوم كار در عمان امسال آغاز مي‌شود و به افغانستان و عراق براي انجام كاوش‌هاي باستان‌شناسي اعلام آمادگي شده است، توضيح داد: ما حضور خارجي‌ها را در ايران كم نكرده‌ايم، آن هم با توجه به اهميت كاوش‌هاي نجات‌بخشي كه سامان‌دهي آنها در اين مقطع، اقدام بزرگي بود. همچنين از آنجا كه با حجم عظيمي از فعاليت‌هاي باستان‌شناسي روبه‌رو هستيم، بايد از افراد خارجي استفاده كنيم. البته حضور آنها هدفمند است؛ به اين ترتيب كه پرسش‌ها را ما مطرح مي‌كنيم و گزارش كارها را نيز بايد به ما ارايه دهند.
وي در توضيح ضرورت همكاري با كشورهاي ديگر و حضور باستان‌شناسان ايراني در مناطق باستاني ديگر كشورها، گفت: نياز داريم، عقبه‌ي اطلاعات خود را در كشورهاي ديگر جست‌وجو كنيم و با پژوهشكده‌ي فرهنگ و تمدن، تاريخ ايران را براساس پژوهش‌ها تدوين كنيم.
او همچنين با اشاره به اين‌كه حضور خوبي را در اين مقطع در خارج از كشور آغاز كرده‌ايم و نيز به يك جاي پا در شبه‌قاره‌ي هند و اروپا حتما نياز داريم، بيان كرد: با بنياد تحقيقات ملي يونان و مركز تحقيقات دريايي يونان تفاهم شده است كه مجموعه محورهاي تحقيقاتي را با يونان در حوزه‌هاي تاريخي، ادبيات، باستان‌شناسي زير آب، زبان‌شناسي، كتيبه‌شناسي و حفاظت و مرمت آغاز كنيم.
وي درباره‌ي انتخاب كشور يونان، توضيح داد: يونان سابقه‌ي تمدني ديرينه‌اي هم‌پاي ايران دارد و به‌عنوان نماينده‌ي اروپاست و اتفاقا اصالت اروپا به يونان است. همچنين بنياد تحقيقات ملي يونان به تمام بنيادهاي تحقيقاتي اروپا متصل است و يك بنياد رسمي و معتبر محسوب مي‌شود.
هاشمي با بيان اين‌كه در اين پروژه‌اي كه مطرح شد، دكتر آذرنوش مسؤول طرف ايراني است، اظهار داشت: به‌مناسبت سال شكوفايي و نوآوري، دفتر فن‌آوري نوين را در پژوهشگاه افتتاح كرديم تا دستاوردهاي جديد و مدرن را به ميراث فرهنگي وارد كنيم، به‌ويژه بحث‌هايي مانند كربن 14 را كه در اين‌باره به خارج از كشور وابسته هستيم يا در مباحثي مربوط به مرمت.
رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري همچنين از تأسيس مركز مطالعات راه ابريشم در چين با مسؤوليت مهندس فرهنگي خبر داد و گفت: درصدد هستيم، پرونده‌ي راه ابريشم در يونسكو ثبت شود. لذا به‌شكل مشترك بررسي‌ها و پژوهش‌هايي را انجام مي‌دهيم تا پرونده‌ي آن تكميل شود. البته اين كار در داخل كشور در معاونت ميراث فرهنگي پي‌گيري مي‌شود.
به گفته‌ي او، بسياري از دانشگاه‌هايي كه پيش از اين كرسي زبان فارسي داشتند، پس از انقلاب اين بخش تعطيل شد و اكنون اين مراكز براي فعال شدن دوباره شناسايي مي‌شوند. همچنين قرار است، مركز مشترك زبان فارسي با همكاري سه كشور فارسي‌زبان تأسيس شود.
به گزارش ايسنا، او درباره‌ي بزرگداشت برخي مفاخر ايراني، توضيح داد: شخصيت‌هايي كه امسال درنظر داريم شامل سيدجمال‌الدين اسدآبادي، عزالي، سنايي غزنوي، و شيخ بهايي هستند. همچنين همايشي را در دي‌ماه براي فردوسي برگزار مي‌كنيم. همچنين از آنجا كه تاكنون در كشور رويكرد جدي نسبت به آثار ابن سينا نبود، با موافقت رييس‌جمهور قرار شد، اعتباري براي آثار ابن سينا درنظر گرفته شود. در اين راستا، پژوهشكده‌ي فرهنگ و تمدن و بخش‌هاي ديگر مانند حكمت و فلسفه، وارد مذاكره شده‌اند و تفاهم‌نامه‌اي درحال امضاست تا آثار او تجديد چاپ شوند.
به گفته‌ي هاشمي، پژوهشكده‌ي فرهنگ و تمدن اسامي يك‌هزار و پانصد نفر از مفاخر و مشاهير را دسته‌بندي كرده و شناسنامه‌هايي براي مفاخر بايد تكميل شوند كه اين كار نيز درحال انجام است.
در ادامه‌ي اين نشست، رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به پرسش‌هاي خبرنگاران پاسخ گفت و درباره‌ي وضعيت پاسارگاد و آرامگاه كوروش پس از آب‌گيري سد سيوند و بحث رطوبت در آن منطقه، توضيح داد: پژوهشگاه در ارتباط با سد سيوند هر وظيفه‌اي را كه داشت، انجام داد. در اين‌باره بررسي و كاوش‌هاي درياچه‌ي سد انجام شدند و تمام رؤساي هيأت‌هاي كاوش، نظر خود را به‌صورت كتبي اعلام كردند و اثري نيز پيدا نشد كه به‌واسطه‌ي آن كار سد متوقف شود.
وي اظهار كرد: پس از اتمام اين اقدامات، آنچه باقي مي‌ماند، بحث رطوبت است كه براي آن، طرح پژوهشي با همكاري پژوهشكده‌هاي حفاظت و مرمت، باستان‌شناسي، دانشگاه تهران و دانشگاه نيوزلند انجام شد و به وزارت نيرو اعلام شد تا بودجه‌ي آن‌را تهيه كند.
او با تأكيد بر اين‌كه پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين‌باره وظيفه‌ي خود را انجام داد و مطالعات باستان‌شناسي سد سيوند كامل شده‌اند، ادامه داد: بحث رطوبت فقط مربوط به پاسارگاد نيست و حتا كتيبه‌ها نيز با چنين مسأله‌اي مواجه هستند. با اين حال، وزارت نيرو امروز همكاري خوبي با ما دارد و با وجود آن‌كه شايد در گذشته، محوطه‌هاي تاريخي زيادي توسط سدسازي‌ها زير آب رفته‌اند، ولي در اين دو سال، همكاري جامعي وجود داشته كه اتفاق بزرگي است. بنابراين تقاضا مي‌كنيم، آنها نيز به تعهدات خود عمل كنند، زيرا ما اعتباري براي اين كارها نداريم.
هاشمي همچنين درباره‌ي اين‌كه آيا از پوسته‌پوسته شدن و آسيب‌هاي واردشده به مقبره‌ي كوروش اطلاعي دارد و نيز درباره‌ي اظهارات رييس پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي درباره‌ي رطوبت‌سنجي در پاسارگاد، بيان كرد: من مسؤول حفاظت نيستم، از پوسته‌پوسته شدن آثار اطلاعي ندارم؛ اما در اين‌باره كارشناساني را براي بررسي موضوع اعزام مي‌كنم. همچنين دكتر وطن‌دوست مسؤول حوزه‌ي پژوهشي آنجاست و بحث رطوبت اصلا ربطي به باستان‌شناسي ندارد. آنچه كه اعلام شده، فقط نظر يك باستان‌شناس است.
رييس پژوهشگاه در پاسخ به پرسش خبرنگاري درباره‌ي مدعي شدن كشورهاي اطراف بر مفاخر ايراني و اين‌كه چرا كاري انجام نمي‌شود، اظهار داشت: اين‌كه چرا در گذشته كاري نشده است، بايد از گذشتگان پرسيد، زيرا اين هويت‌دزدي از گذشته‌اي دور درحال انجام است. با اين حال، قرار شد كه نام يك‌هزار و پانصد نفر از مفاخر را بيرون آوريم و معرفي كنيم و يك فهرستي شامل 200 يا 300 نفر را به يونسكو ارايه كنيم. البته اين كار خيلي پيش‌تر بايد انجام مي‌شد و ما اكنون به آموزش و پرورش هم اعلام كرده‌ايم كه حاضريم، همه‌ي كتاب‌هاي تاريخي را از نگاه ميراثي بررسي كنيم. البته درباره‌ي كشورهاي ديگر، وقتي به‌عنوان مثال، رودكي شاعر ايراني است، ولي در تاجيكستان بوده است، به جنگ آنها نمي‌توانيم برويم و فقط هويت ايراني آنها را مي‌توانيم نشان دهيم.
هاشمي در پاسخ به اين‌كه آيا سيستمي وجود دارد كه بررسي كند، چند مركز از نامي مجعول به‌جاي خليج فارس يا در كنار آن استفاده مي‌كنند، گفت: نمي‌دانم در وزارت امور خارجه، چنين بررسي انجام مي‌شود يا خير؛ ولي قاعدتا بانك اطلاعاتي را تشكيل خواهيم داد. البته بحث جعل نام خليج فارس از زماني شروع شد كه باستان‌شناسان خارجي نتوانستند به ايران بيايند و وقتي به كشورهاي ديگر مي‌رفتند، با آنها شرط مي‌شد كه از اسمي مجعول استفاده كنند. با اين حال، پيشنهاد مي‌كنم كه يك مركز شامل سازمان ميراث فرهنگي، وزارت ارشاد و وزارت امور خارجه به فوريت تشكيل شود و برنامه‌ريزي منسجمي را براي معرفي خليج فارس و مقابله با اين اقدامات مربوط به جعل نام خليج فارس انجام دهند.
وي درباره‌ي ثبت جهاني قره‌كليسا با توجه به اتفاق سال گذشته، بيان كرد: اين پرونده، ابتدا برعهده‌ي پژوهشگاه بود و پس از آن به معاونت ميراث فرهنگي سپرده شد. پرونده‌ي جامعي است و روي آن كار زيادي انجام شده است. با وجود اين‌كه احتمال كمي وجود دارد كه اين پرونده دچار مشكل شود، اما اقدامات سياسي را نيز نمي‌توان منكر شد. همچنين پرونده‌ي سازه‌هاي آبي ـ تاريخي نيز درحال آماده شدن است و 300 پرونده براي بخش معنوي آماده شده‌اند كه به ثبت ملي مي‌رسند.
او با اشاره به اين‌كه شهريورماه امسال، پرونده‌ي نوروز بايد به يونسكو داده شود، افزود: از آنجا كه اين پرونده با چند كشور ديگر به‌طور مشترك ارايه مي‌شود، قرار شده است كه اين موضوع نيز مطرح شود كه اگر كشوري پرونده‌اش كامل نبود، پرونده‌هاي كشورهاي كامل مطرح شود، به‌ويژه اين‌كه احتمال مي‌رود، دو كشوري كه پرونده‌شان ناقص بود تا شهريورماه آن‌را نتوانند كامل كنند. البته پيشنهاد داديم كه ما حتا حاضريم، كمك مالي كنيم و كارشناس بفرستيم تا پرونده‌ي آنها كامل شود.
رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پاسخ به پرسشي درباره‌ي نقش پژوهشي پژوهشگاه در پروژه‌هاي مرمتي و به‌ويژه پروژه‌هايي كه معاونت سرمايه‌گذاري سازمان ميراث فرهنگي و شركت ايرانگردي و جهانگردي انجام مي‌دهند، اظهار كرد: با اين‌كه بودجه‌ها كم شده‌اند، ولي با سازمان‌هاي استاني و معاونت‌هاي ميراث فرهنگي، قراردادهاي پژوهشي بسته مي‌شوند و قرار است، هر اقدامي كه در بخش‌هاي مختلف سازمان انجام مي‌شود، حوزه‌ي پژوهشي سازمان ناظر بر مطالعات آن باشد و البته در جايي كه مستقل باشيم نيز كارهاي پژوهشي را انجام مي‌دهيم.
وي ادامه داد: پيش از اين، تفكر در نحوه‌ي حفاظت از آثار تاريخي اين بود كه كسي به محوطه‌ها وارد نشود، ولي رويكرد سازمان ميراث فرهنگي اين است كه زندگي با آثار تاريخي وجود داشته باشد و اين رويكرد بر احياي بناهاي تاريخي است؛ اما در قانون، در گذشته نفايس درنظر گرفته نشده بودند، ولي پس از آن، مجوز مرمت را قانون صادر كرد و اگر اكنون معاونت سرمايه‌گذاري اقدامي را انجام مي‌دهد، با همكاري صندوق احياست كه جزو وظايف قانوني‌اش است.
او همچنين در پاسخ به پرسشي مبني بر اين‌كه پرونده‌ي الحاقي براي ثبت در ميراث جهاني فرستاده مي‌شود؟ توضيح داد: چون پرونده‌هاي الحاقي، خود يك نوبت محسوب مي‌شوند، با وجود اين‌كه پروژه‌ي الحاقي آماده‌اي را داشتيم، آن‌را نفرستاديم و تلاش مي‌كنيم، اين موضوع نيز مطرح شود كه پرونده‌هاي الحاقي يك نوبت را نگيرند.
هاشمي در ادامه درباره‌ي پژوهشكده‌ي گردشگري، گفت: اين پژوهشكده موظف شده است، طرح گردشگري دانش‌آموزي را انجام دهد تا بررسي شود كه چگونه مي‌شود، به دانش‌آموزان مرخصي گردشگري داد كه از استاني گزارش تهيه كنند.
او بيان كرد: بزرگ‌ترين اتفاق بدي كه از زمان ادغام ميراث فرهنگي و گردشگري با وجود تمام بركات آن افتاده، قطع شدن عقبه‌ي پژوهشي مركز استان‌ها با بخش مركزي است. در واقع، پس از ادغام تلاش شد، معاونت پژوهشي ايجاد شود، ولي از آنجا كه امكان اين مسأله وجود نداشت، يك پژوهشگاه مستقل از سازمان ميراث فرهنگي، ولي وابسته به آن تأسيس شد. با اين حال، در استان‌ها پايگاه پژوهشي تشكيل شده است كه احكام آنها زده خواهد شد.
رييس پژوهشگاه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري درباره‌ي چاپ كتابي مربوط به جيرفت و توزيع آن در همايش باستان‌شناسي جيرفت و وجود نقشه‌اي مخدوش در آن، گفت: اين كار بدون نظر پژوهشگاه بود، زيرا قرار شده بود كه ويراستاري گزارش‌هايي كه براي كاوش‌هاي باستان‌شناسي جيرفت آماده مي‌شوند، توسط پژوهشكده انجام شود و اعتبارات مالي آن نيز از طريق همين پژوهشكده تأمين شود. اكنون مشخص شدن مقصران اين اتفاق در حوزه‌ي حقوقي درحال پي‌گيري است.
انتهاي پيام
نظرات