محمدرضا تركي در سوگواره‌ي تنفس صبح: قيصر امين‌پور يك شخصيت منتقد و معترض بود
مراسم بزرگداشت قيصر امين‌پور به‌مناسبت چهلمين روز درگذشت اين شاعر عصر امروز در سالن تماشاخانه‌ي مهر حوزه‌ي هنري برگزار شد.
به گزارش خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، عليرضا معيني - گوينده‌ي راديو - كه اجراي سوگواره‌ي "تنفس صبح" را به‌عهده داشت، مراسم را با خواندن شعري براي درگذشت قيصر امين‌پور آغاز كرد.
سپس محمدرضا تركي با برشمردن ويژگي‌هاي شعر انقلاب، قيصر را شاعري آرمان‌گرا خواند و گفت: آخرين صحبت‌هاي قيصر كه در جلسه‌ي دفاعيه‌ي يكي از دانشجويان گفته شد، بحث درباره‌ي ماهيت غزل و شعر انقلاب بود، كه آيا اين يك سبك است يا يك مقطع تاريخي خاص يا اساسا بايد از منظر ديگري به آن نگاه كرد.
اين شاعر و مدرس دانشگاه، قيصر را شاعري مردمي خواند كه با تمام وجود به آرمان‌هايش باور داشت و افزود: قيصر يك شخصيت منتقد و معترض بود و بحق، اعتراضاتش را بيان مي‌كرد. شعر انقلاب هم يك شعر معترض و عدالتخواه واقعي است.
تركي افزود: با مرگ قيصر، بسياري افراد كه شعر انقلاب را قبول نداشتند، به آن اذعان كردند. هميشه هويت شعر انقلاب مورد پرسش بود؛ اما وقتي در مرگ قيصر توده‌هاي مردم به‌همراه خواص جامعه متأثر شدند، فهميديم شعر انقلاب ماهيتي واقعي دارد.
او در ادامه تأكيد كرد: قيصر بدون اين‌كه تريبون خاصي داشته باشد يا تصويرش از سيما پخش شده باشد، به‌قدري شناخته‌شده بود كه مرگش به دل مردم آتش زد. علت اين امر، ويژگي‌هاي شعري وي و تواضع و مهرباني‌اش بود كه او را ممتاز كرد.
تركي در پايان شخصيت علمي قيصر را مورد ستايش قرار داد و خاطرنشان كرد: او استاد و معلم ادبيات معاصر بود. حالا كسي را در دانشگاه تهران نداريم كه با اين تسلط و اشراف بر حوزه‌ي ادبيات معاصر به تدريس مشغول باشد.
در ادامه، ميزگردي با حضور سعيد بيابانكي، احمد نادمي و اسماعيل اميني برگزار شد، كه در آن به استقلال شعر از ديگر هنرها و ويژگي‌هاي شعر امين‌پور پرداخته شد.
احمد نادمي براي شعر، قدر و منزلتي خاص تعريف كرد و گفت: درست است كه مردم از هنرهاي تصويري استقبال بيش‌تري مي‌كنند؛ اما اين دليل از بين رفتن رابطه‌ي آن‌ها با شعر نيست.
او قيصر را يكي از شناسنامه‌هاي شعر آرماني خواند و افزود: كسي نمي‌تواند شعري را كه معنايي فراي معاني روزمره خلق مي‌كند، انكار كند. رويكرد مردم در مراسم بزرگداشت قيصر نشان داد، شعر انقلاب با خواص و عوام رابطه برقرار كرده است.
اين منتقد و پژوهشگر تصريح كرد: سطرهاي شعر امين‌پور در بطن جامعه رسوخ كرده و گاهي مانند حكم قطعي از آن‌ها استفاده مي‌شود؛ اين نشان‌دهنده‌ي مسائل بزرگي است. قيصر حرف مردم را مي‌زد؛ زيرا جزوي از آن‌ها بود.
او زبان شعر قيصر را متعادل و متوازن دانست و تأكيد كرد: همه اجماع دارند وقتي به شعر قيصر برمي‌خوريم، با يك وزن متعادل طرفيم. "دستور زبان عشق" سرشار از اين ويژگي است و به‌همين دليل، بسيار ماندگار خواهد شد. دغدغه‌ي قيصر در تمام شعرهايش انتظار است؛ انتظار موعود يا انتظار‌هاي تقليل‌يافته كه يك نفر چشم به‌راه معشوق است يا يك بچه كه چشم به‌راه پدرش است.
نادمي تصريح كرد: قيصر شعر را با يك ساختمان خاص دريافت كرده و با همان صورت پيش آمده؛ زباني آشنا كه مي‌تواند همه را شاعر كند. قيصر شاعري است كه چارچوب دارد، چه در شگرد و چه در معنا.
اسماعيل اميني، ديگر شركت‌كننده در اين ميزگرد بود كه با انتقاد از بعضي رويكردها درباره‌ي شعر انقلاب، گفت: در همين چند روز بعد از فوت قيصر عده‌اي مطالبي مطرح كرده‌اند با اين مضمون كه اكنون زمان غزل و شعر آرمان‌گرايانه به‌سر آمده يا زمان شعر گفتن از معنويت تمام شده است. آن‌ها شاعري را كه احساس كند در وراي اين جهان معنايي وجود دارد، به گذشته متعلق مي‌دانند.
اين شاعر افزود: شعر هنر ملي ماست و همه‌ي ره‌آردهاي فكري - فلسفي از طريق شعر به‌دست ما رسيده‌اند.
اميني تأكيد كرد: شاعران بايد با پيوستن به ائمه‌ي اطهار (ع) كه مستحكم‌ترين پايه‌هاي فكري در ميان نحله‌هاي امروزي‌اند، شاخه‌هاي شعر ما را به آسمان‌ها بگسترانند.
او تصريح كرد: كساني كه به شعر و شاعران بي‌مهري مي‌كنند، افرادي در ساختارهاي اداري‌اند كه گاهي فراموش مي‌كنند بايد خادم اهل فرهنگ باشند، نه ارباب‌شان.
اميني كارهاي برآمده از آرمان‌ها ديني را مورد اقبال عمومي خواند و گفت: استقبال از كارهاي علي معلم دامغاني، سيدحسن حسيني، قيصر امين‌پور و مهرداد اوستا نشان مي‌دهد كه آثار اين شاعران به‌خاطر استقلال انديشه ماندگار خواهند شد. اما بعضي شاعر را به‌عنوان زينت مجالس مي‌خواهند و با اين استقلال فكري مشكل دارند.
او در پايان گفت: شاعري محصولي زودبازده نيست و در فرم‌هاي آماري ادارات نمي‌گنجد؛ به‌همين دليل از جانب متوليان فرهنگ مورد كم‌لطفي قرار گرفته است.
سعيد بيابانكي نيز با خواندن شعرهايي از كتاب "تنفس صبح" به ذكر يك جمله از كيومرث صابري فومني (گل‌آقا) پرداخت و گفت: گل‌آقا جمله‌اي درباره‌ي پرويز شاپور داشت كه هرگاه دو انسان شريف با هم صحبت مي‌كنند، آن‌كه شريف‌تر است، پرويز است و من مي‌گويم اگر دو شاعر محجوب با هم صحبت مي‌كنند، آن‌كه محجوب‌تر است، قيصر امين‌پور است.
در اين برنامه تعدادي از شاعران به شعرخواني پرداختند و نماآهنگ "خلاصه‌ي خوبي‌ها" با تصاوير قيصر امين‌پور مربوط به مراسم تجليل از او در كنگره‌ي شعر دفاع مقدس بود پخش شد، كه در آن، ساعد باقري، عبدالجبار كاكايي و مشفق كاشاني ويژگي‌هاي شعر قيصر را بيان مي‌كردند. اين نماآهنگ با صحنه‌هاي تشييع پيكر امين‌پور به‌پايان رسيد.
حسن بنيانيان - رييس حوزه‌ي هنري -، علي معلم، رضا ايرانمنش و پرويز بيگي حبيب‌آبادي از حاضران در مراسم بودند.
همچنين نمايشگاهي از پوسترهاي يادبود قيصر امين‌پور در سالن چليپاي حوزه‌ي هنري برپا شده است.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات