/پوسترهاي سينمايي؛ تجاري يا فرهنگي؟/ قباد شيوا: اساسا مقولهي پوستر در ايران رو به انحطاط است
"از طريق پوستر فيلم ميتوان فرهنگسازي كرد و سليقه بصري مردم را بالا برد، پس لازم است چيزي كه مصرف همگاني دارد، بهتر و هنريتر عرضه شود."
قباد شيوا، هنرمند طراح گرافيك با بيان اين مطلب در گفتوگو با خبرنگار بخش هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره پوستر فيلم در ايران عنوان كرد: در دنيا هنري به نام طراحي پوستر تعرف شده است و طراحان مختلف با روحيات و حس هنري متفاوت با هدف تشديد اطلاعرساني روي پوسترها كار ميكنند.
به گفته شيوا چيزي كه در محيط مردم بهعنوان يك عامل محيطي نصب ميشود، ضروري است محيط را زيبا كند نه مخدوش. در اين راستا چيزي كه در تمام دنيا توليد ميشود براي اطلاعرساني است.
او با تاكيد بر اينكه مخاطب پوستر فيلم عموم هستند، توضيح داد: وقتي هر چيز نشخوار شده را در پوستر بگذاريم، براي مردم جالب نيست؛ بلكه بايد رمز و رازي در آن باشد، مردم به آن توجه كنند در اين صورت پوستر علاوه بر تاثير گذاشتن بر چشم، روي ذهن نيز تاثير ميگذارد و در خاطرهها ميماند.
بهگمان اين طراح و گرافيست، پوسترهاي فيلم ايراني هيچ ربطي به محتواي فيلم ندارند، يك سري پسر و دختر زيبا در كنار هم قرار ميگيرند و هيچ كدام از آنها كاراكتر و خصوصيات زيربنايي فيلم را حكايت نميكنند. به تمامي راجعبه يك دختر و پسر زيبا و يك محصول شكلاتي هستند.
او با اشاره بر فعاليتهاي موسسه سينمايي فارابي در زمينه طراحي پوسترها اظهار كرد: اين موسسه تا 10،15 سال پيش كوششهايي در زمينه طراحي پوستر ميكرد، آنها را به طراحان با تجربهتر ميداد، حساسيتهايي داشتند و معناي فيلم روي پوستر منتقل ميشد.
به گفته قباد شيوا كه بعد از پوستر فيلم "آن سوي آتش"، هيچ پوستري را براي فيلمي طراحي نكرده است، در حال حاضر پوسترهاي فيلم، هيچ كدام در ذهن نميمانند، چرا كه طراحان اين پوسترها هنرمند نيستند. هميشه تقاضا عرضه را بوجود ميآورد، اگر يك كارفرماي آگاه به قدرت پوستر آگاهي داشته باشد، طراحان آن پوستر را بوجود ميآورد.
او توضيح داد: در صورتي كه سفارشدهنده پوستر خود مسووليت فرهنگي نداشته باشد و فقط با ديد اقتصادي نگاه كند، طراح خوب هم بوجود نميآيد.
بهگمان شيوا، ارتقاي كيفي پوسترهاي سينما فرآيند سه چيز است، سفارش دهنده، طراح و مخاطب آگاه. اگر غفلتي در هر كدام از آنها بوجود آيد، گرافيك خوب نيز ايجاد نخواهد آمد.
قباد شيوا با بيان اينكه سفارشدهنده خوب وجود ندارد، گفت: تهيهكننده فيلم ميخواهد كمترين رقم را براي پوستر فيلم خرج كند، بنابراين به دنبال طراحان كليشهيي ميرود. طراح نه فيلم را ديده و نه ميداند كه فيلم درام است يا تراژدي و ...، از روي عادت عكسهاي زيبا را جدا ميكند؛ در اين ميان مخاطب مجبور است، كج سليقگيهاي تهيهكننده و طراح را تحمل كند.
به گمان اين مدرس دانشگاه كه سالهاست سينما نرفته است، رسالت فرهنگسازي و هنري گرافيك فقط رضايت كارفرما نيست، بلكه در آن فرهنگ مردم هم در نظر گرفته ميشود. مردم ايران تنها به ديدن تصاوير زيبا عادت كردهاند، آنها پوستر را دوست ندارند بلكه تصاوير زيبا را ميپسندند زيرا سهلالوصولي جزو طبيعت بشر است.
شيوا با تاكيد براينكه پوستر فيلم در ايران فقط تعدادي عكس زيباست، بيان كرد: غرب نيز همين كار را ميكند، ولي اين عكسها مجموعه امپرسيوني به مخاطب ميدهد. وقتي تماشاچي عكس يك هنرپيشه قوي سينمايي را در فيلمي ميبيند كه تنها عكس است، متوجه ميشود كه چقدر اين كاراكتر با فضاي فيلم هماهنگي دارد، اما اين موضوع در اينجا رعايت نميشود.
وي با اشاره به پوستر فيلمهاي ماندگاري چون گاو، قيصر و كمالالملك، عنوان كرد، مردم ميفهمند كه پوسترهاي ماندگار بايد توليد شوند، اما اساسا پوستر رو به انحطاط است. الان پوسترها كارت پستال هستند، توليدكننده هم وقتي ميبيند، مردم پوسترهاي زرق و برقي را دوست دارند، سعي ميكند به كار خود ادامه دهد نه دلش به حال فيلمش سوخته و نه مخاطب.
او توضيح داد: كشور ايتاليا هر دو سه سال پوسترهاي فيلم را بهصورت كتاب در ميآورد. اين كتاب خوراك بچههاي ساختمان آلومينيوم (هاليوود) ميشود. آنها همان تركيببندي را رعايت ميكنند، اما از عكس هنرپيشههاي خود استفاده ميكنند. در ايران يا از تركيببندي پوسترهاي فرهنگي غرب تقليد يا صرفا عكسهاي زيبا در پوسترها گنجانده ميشود.
اين مدرس دانشگاه تاكيد كرد، هر پوستر يا توليد گرافيكي يك تاريخ مصرف دارد؛ پوسترهايي كه كمي انديشه در آنها هست، هنوز روي ديوار است. دختري زيبا در آنها ديده نميشود، ولي تفكر در آن وجود دارد.
قباد شيوا در پايان تاكيد كرد: يك پوستر علاوه بر زيبايي، محتوا را بايد نه نشخوار كننده، بلكه بهطوري كه معنايي در آن آورده شود، دربر داشته باشد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات