خط و ربط‌هاي قاجاري در زندان قصر پاك شدند يادمان‌هايي در محوطه‌ي زندان ايجاد مي‌شوند
هنگامي كه قرار بود، زندان قصر را براي مرمت و بازسازي آماده كنند، مشاور معين طرح بازسازي تاكيد داشت كه بايد پيش از هر اقدامي، خط و ربط‌هاي قاجاري در محوطه‌ي زندان قصر پيدا و ثبت شوند؛ تا پس از آن، اگر خواستند، چيزي را در محوطه بسازند، اين اطلاعات از دست نروند.
يكي از كارشناسان ارشد مرمت بناهاي تاريخي حدود يك‌سال پيش تاكيد كرد كه اگر طرح‌هاي شتاب‌زده‌ي شهرداري در باغ قاجاري زندان قصر ادامه يابند، آثار باقي‌مانده از اين باغ از ميان مي‌روند. اين درحالي است كه يكي از مهندسان مشاور پروژه‌ي بازسازي زندان قصر در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت كه در زمان شهردار قبلي با وجود تذكرهايي كه براي جلوگيري از بازسازي زودتر از موعد ازسوي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري داده شده بودند، اين مثلا بازسازي‌ها، بدون هماهنگي انجام و به تخريب برخي بناهاي تاريخي زندان قصر منجر شدند.
به گفته‌ي محمدحسين جهانشاهي، گلخانه‌اي باقي‌مانده از دوره‌ي قاجار در زيرزمين زندان قصر كه يكي از نخستين گلخانه‌هاي صنعتي ايران بوده و به‌صورت قطره‌يي آبياري مي‌شده است، يكي از بناهاي تخريب‌شده‌ي زندان قصر است.
وي تخريب دو زندان به شماره‌هاي سه و چهار را كه از سال 1352 زندانيان سياسي دوره‌ي پهلوي را در خود جاي داده بودند، از ديگر ساختمان‌هاي تخريب‌شده در زمان شهردار قبلي دانست.
اكنون شايد خشت و آجرهايي كه در كنار ديوارهاي زندان به‌عنوان آخرين باقي‌مانده‌هاي گلخانه‌ي قديمي عمارت قاجاري چيده شده‌اند، همان خط و ربط‌هايي باشند كه روزي مشاور معين از لزوم شناسايي آن‌ها سخن گفته بود و نيز نتيجه‌ي بي‌توجهي به هشدارهايي باشد كه روزي يك كارشناس ارشد در اين زمينه داده بود؛ ولي اكنون بعد از اتفاق‌هاي زيادي كه زندان قصر پشت سر گذاشته است، با جلسه‌هاي متعددي كه با پي‌گيري‌هاي شوراي شهر برگزار شده‌اند و با اعتباراتي كه ازسوي شهرداري مركز در اختيار شهرداري منطقه‌ي هفت قرار گرفته‌اند، شركت توسعه‌ي فضاهاي فرهنگي به‌عنوان مجري اين پروژه با قراردادي با دو شركت خصوصي مشاور درحال انجام كارهاي اجرايي پروژه‌ي زندان قصر است.
مديرعامل يكي از شركت‌هاي اجراكننده‌ي اين پروژه درباره‌ي طرح‌هاي اجرايي كه در پروژه‌ي جديد زندان قصر انجام مي‌شوند، توضيح داد: نخست بايد مطالبات و سوابق تاريخي محوطه‌ي زندان را به‌شكل اسنادي و ميداني جمع‌آوري كرد و پس از آن، طرح شهري و طراحي معماري انجام مي‌شوند.
جهانشاهي با اشاره به مساحت 12 هكتاري زندان قصر، افزود: دو هكتار اين بنا براساس طرح معماري كه توسط رييس دانشكده‌ي معماري منظر دانشگاه تهران ارايه شده بود، اجرا شده است.
وي درباره‌ي كارهايي كه بايد در اين محوطه‌ي تاريخي انجام شوند، اظهار كرد: به‌دنبال تصميم‌گيري براي وضعيت گلخانه‌اي كه توسط شهردار قبلي تخريب شد، هستيم كه يا به‌نحوي حفظ و مرمت شود يا در اين مكان، يادماني به‌صورت سمبليك در هشت هزار متر به‌عنوان موزه‌ي گل و گياه ايجاد شود.
او ادامه داد: در كنار حفاظت و مرمت از بخش‌هاي تاريخي باقي‌مانده در اين محوطه مانند زندان ماركوف بايد تصميم‌هايي نيز درباره‌ي بازسازي و مرمت يا ساخت يادماني براي زندان‌هاي سه و چهار اين بناي تاريخي گرفته شوند.
جهانشاهي بيان كرد: تغييراتي كه در دوره‌ي رضاشاه در زندان ايجاد شدند، بايد مديريت شوند. پس از آن، در محوطه‌ي باغ قاجاري در امتداد خيابان مرودشت و جنوب زندان بايد ساختمان‌هايي براي فعاليت‌هاي فرهنگي ساخته شوند.
وي هدف از اين ساخت و سازها را در عرض محدود جنوب و شرق زندان، ايجاد حس محصور بودن اين بناي تاريخي چه در زماني كه به‌عنوان عمارتي قاجاري بود و چه زماني كه به‌عنوان زندان با ديوارهاي بلند محصور شده بود، دانست و افزود: اين ديوار در يك حالت سمبليك به‌عنوان تاكيد بر سابقه‌ي زندان بودن قصر ساخته مي‌شود، نه براي محروم كردن مردم از فعاليت‌هايي كه در اين بناهاي تاريخي مي‌توانند انجام دهند.
او درنظر گرفتن يك‌سري فعاليت‌هاي متنوع را در بناي قاجاري قصر با هدف برآورده كردن نيازهاي شهري، فراشهري و ملي مثمر ثمر دانست و اضافه كرد: محوطه‌ي زندان قصر به‌عنوان موزه‌اي در سطح ملي مي‌تواند نشان داده شود، چون تاريخ سياسي كشور را در خود جا داده است.
جهانشاهي با اشاره به فعاليت‌هاي فرهنگي، هنري و آموزشي كه در محوطه‌ي زندان قصر مي‌توان انجام داد، اظهار داشت: بخشي از كارهاي اجرايي آن شروع شده است و ادامه‌ي كار مانند مرمت زندان ماركوف، خاكبرداري ساختمان ميدان قصر، ايجاد يادمان‌هايي در گلخانه و زندان‌هاي شماره‌هاي سه و چهار از ديگر كارهايي‌اند كه در آينده‌ي نزديك انجام مي‌شوند.
او اعتبار درنظر گرفته‌شده را براي كارهاي اجرايي اين عمارت قاجاري براي امسال سه ميليارد تومان اعلام كرد و گفت: اعتبار مورد نياز براي تكميل پروژه به‌مدت پنج سال حدود 50 ميليارد تومان برآورد شده است.
جهانشاهي اضافه كرد: بخش اعظم اعتبارات احياي زندان قصر از محل درآمدهاي طرح قابل تامين است؛ ولي براي شروع و راه‌اندازي طرح، تا زماني كه خود را بتواند پوشش دهد، احتمالا حدود 10 ميليارد تومان بودجه نياز دارد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود.
نظرات