حدود يك‌ونيم سال از زماني كه رييس كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي شهر تهران ـ رسول خادم ـ از برگزاري جلسه و اتخاذ آخرين تصميم‌هاي گرفته‌شده درباره‌ي زندان قصر خبر داد، مي‌گذرد. آن زمان، قرار بود تا هفته‌ي چهارم فروردين‌ماه 1386 برنامه‌هاي پيشنهادي براي مرمت و سامان‌دهي نخستين زندان مدرن ايراني اعلام شوند. با اين وجود، پس از گذشت 16 ماه از برگزاري اين جلسه و تعهداتي كه در آن درباره‌ي زندان قصر مطرح شدند، هنوز كار خاصي در اين زمينه انجام نشده است.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، هرچند طرحي براي قسمت‌هايي از بخش شمالي زندان تهيه و اجرا شد، ولي كارشناس مرمت بناهاي تاريخي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران كه نماينده و ناظر اين سازمان در اين پروژه است و در آن جلسه نيز حضور داشت، اعلام كرد كه فقط از بخشي از اين طرح اطلاع داشته و در همه‌ي آن و حتا از اجراي آن نيز بي‌اطلاع مانده است.
رضا موسوي در اين‌باره به خبرنگار ايسنا توضيح داد: حدود بهمن‌ماه 1385 جلسه‌اي در شهرداري منطقه‌ي هفت تهران با هدف بررسي وضعيت زندان قصر با حضور 20 كارشناس و من به‌عنوان نماينده‌ي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران تشكيل شد. در آن جلسه، رييس كميسيون فرهنگي اجتماعي شوراي شهر تهران ـ رسول خادم ـ به حاضران اعلام كرد كه جلسه با حضور او، شهردار منطقه ـ ايلخان ـ و مديرعامل شركت توسعه‌ي فضاهاي فرهنگي ـ تشكري‌نيا ـ تشكيل شده و حتا صورت‌جلسه نيز نوشته شده است كه يك كپي به هريك از ما داده و اعلام شد كه براساس اين جلسه، تعهد مي‌كنند كه حداكثر تا سه‌ماه ديگر (اوايل ارديبهشت‌ماه 1386) طرح آماده شود؛ ولي هنوز اين اتفاق نيفتاده و بعد از آن نيز تاكنون هيچ مكاتبه‌اي با شهرداري يا شوراي شهر در اين زمينه نشده است.
به گفته‌ي او، طرح مرمت و سامان‌دهي زندان قصر در اين مرحله مانده و هنوز كار خاصي براي آن انجام نشده است، حتا برخي از بناهاي بي‌ارزش كه قبلا درحال تخريب بودند يا تخريب شده نيز به‌حال خود رها شده‌اند و هيچ اتفاقي براي آنها نيفتاده است.
وي معضل كنوني محوطه‌ي زندان قصر را ايجاد ميدان ميوه و تره‌باري دانست كه در بخش جنوبي زندان قصر است و ادامه داد: ممكن است، زماني كه پروژه‌ي زندان قصر نهايي شود، اين ميدان از منطقه جمع شود؛ ولي اگر قرار باشد، آنجا ماندگار باشد، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران با اين مسأله مخالفت مي‌كند.
اين كارشناس مرمت بناهاي تاريخي اظهار كرد: تاكنون مستند‌سازي، نقشه‌برداري، توپوگرافي منطقه، نقشه‌برداري بناها و طرح محوطه به‌پايان رسيده و بخش شمالي اين مجموعه توسط شهرداري براساس طرح نخستين آن بازسازي شده و اكنون قابل استفاده است.
موسوس گفت: كار در مراحل طراحي براي طرح مرمت و احياي نهايي است؛ ولي اكنون ظاهرا شهرداري با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران، تعامل كاري زيادي ندارد و به‌صورت رسمي با آنها مكاتبه نمي‌كند.
وي همچنين درباره‌ي كاربري اين محوطه‌ي تاريخي، بيان كرد: به روايتي، قرار است كه بخش‌هايي از محوطه، موزه و در بخش‌هايي نيز كار فرهنگي انجام شود و قسمت عمده‌ي آن به باغ و فضاي سبز تبديل شود. با اين حال، مهم‌ترين گزينه از نظر ما، باغ ـ موزه است؛ ولي چون هنوز طرح درنيامده است، كار خاصي در اين زمينه نمي‌توان انجام داد.
او افزود: ساختمان كلاه‌فرنگي ماركوف هنوز دست‌نخورده باقي‌مانده و هيچ پيش‌بيني براي مدت زمان آماده‌سازي آن نشده است.
به گزارش ايسنا، پس از گذشت چند سال از آغاز پروژه‌ي زندان قصر، از سمت خيابان مرودشت به‌سوي محوطه‌ي زندان قصر، بخشي از محوطه‌ي اين بناي تاريخي به بوستاني كوچك با وسايل بازي كودكان تبديل شده و روي ديوار يكي از ساختمان‌هاي زندان كه گفته مي‌شود، در دوره‌ي پهلوي ساخته شده، نقاشي با موضوع بازي كودكان كشيده شده است.
تنها بخش زندان قصر كه يكي از قديمي‌ترين آثار باقي‌مانده را نيز در خود دارد، عمارت كلاه‌فرنگي است كه اكنون فقط با حصاري آهني و آبي‌رنگ از محوطه‌اي كه به‌عنوان بوستان براي مردم آماده شده، جدا شده است. دور بقيه‌ي اين محوطه‌ي تاريخي را كه تا چندي پيش بخش‌هايي از آن‌را ديوارهاي آجري نيمه‌ريخته احاطه كرده بود، اكنون چوب‌هايي عمودي و پوسيده گرفته است. همچنين در بخشي از محوطه‌ي زندان قصر، محافظ‌هاي موقت پلاستيكي آبي‌رنگ كشيده شده‌اند و مشخص نيست كه براي اين محوطه چه طرحي قرار است، اجرا شود.
هرچند در ماه‌هاي گذشته، طرح‌ها و ايده‌هايي درباره‌ي مجموعه‌ي زندان قصر ازسوي نخبگان، دانشجويان و كارشناسان داده شده‌اند، ولي گويا قرار است، در زماني كه معلوم نيست، كي فرا مي‌رسد، تهران‌نشينان و مجموعه‌ي زندان قصر با اين پروژه غافلگير شوند و اثر تاريخي جديدي براي آيندگان به يادگار بماند.
انتهاي پيام
نظرات