محمدرحيم اخوت معتقد است: ترجمه‌ي صرف چند اثر، ادبيات هيچ ملتي را جهاني نمي‌كند. اين داستان‌نويس در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، تصريح كرد: جهاني شدن ادبيات، تابع جهاني شدن يك زبان است. ادبيات معاصر فارسي وقتي مي‌تواند جهاني شود، كه زبان فارسي در جهان جايي داشته باشد؛ اين هم به عوامل متعدد و پيچيده‌اي بستگي دارد. وي درباره‌ي ترجمه‌ي آثار فارسي به زبان دوم توضيح داد: اين‌كه ما بياييم خودمان آثاري را از فارسي به يك زبان دوم، مثلا انگليسي يا فرانسه، ترجمه كنيم، ادبيات ما را جهاني نمي‌كند. چون آن زبان، زبان دوم مترجم است؛ و هيچ مترجمي نمي‌تواند در زبان دوم، اثر خوب و ارزشمندي توليد كند. بنابراين آثار خوانده نمي‌شوند و مورد استقبال قرار نمي‌گيرند. فقط به اين درد مي‌خورند كه ما هم دل‌مان را خوش كنيم كه آثارمان "ترجمه" شده است. اين داستان‌نويس شرط جهاني شدن ادبيات ما را ابتدا مشروط به جهاني شدن زبان و فرهنگ‌مان دانست و اظهار داشت: بعد از اين اتفاق، متعاقبا بايد انگليسي‌ها و فرانسوي‌هايي پيدا شوند كه فارسي بدانند، ادبيات فارسي بخوانند و احيانا آثاري را انتخاب كنند و به زبان مادري‌شان برگردانند. تازه آن‌وقت هم هر اثري كه ترجمه شد، الزاما مورد استقبال قرار نمي‌گيرد. وقتي تعداد آن مترجم‌ها زياد شد، احتمالا ممكن است يكي دو مترجم خوب هم در ميان‌شان پيدا شود كه ترجمه‌اي خواندني به دست دهند. وي سبك و شيوه بيان را هم در تاليف و هم در ترجمه‌ي داستان و شكوفايي و استقبال از اثر موثر دانست و ادامه داد: اصلا داستان، چه در متن اصلي، چه ترجمه، در سبك و شيوه‌ي بيان يا روايت است كه به‌اصطلاح به بار مي‌نشيند. مترجمي ادبيات يك كار مكانيكي نيست كه فقط قرار باشد واژه‌ها را از زباني به زبان ديگر برگرداند، اين كار را ماشين ترجمه هم مي‌كند. ميزان خلاقيت يك مترجم خوب، خيلي كمتر از خلاقيت نويسنده يا شاعر اصلي نيست. اخوت افزود: چنين خلاقيتي را فقط در زبان مادري مي‌توان انجام داد؛ زباني كه در آن زبان گشوده‌ايم، خود و جهان را در آينه‌ي آن ديده‌ايم، عواطف‌مان را با آن بيان كرده‌ايم، همه چيز را از آن ياد گرفته و چيزي هم به آن داده‌ايم. به باور وي، محدوديت‌هاي زبان فارسي در جهاني نشدن ادبيات ما نقش اصلي را داشته است؛ اما نبايد تصور كنيم كه زبان فارسي في‌نفسه ظرفيت جهاني شدن را ندارد. نگارنده "نام‌ها و سايه‌ها" متذكر شد: در اين‌كه زبان فارسي هم، مثل هر زبان ديگري، در برخي زمينه‌ها كه كمتر در سنت زبان فارسي حضور داشته مي‌لنگد، حرفي نيست؛ مثلا در فلسفه يا بسياري از دانش‌هاي مدرن، اما زبان فارسي با بيش از هزار سال سابقه‌ي ادبي ظاهرا نبايد از لحاظ ادبي و فرهنگي زباني ناتوان و رشد نيافته باشد. وي با بيان اين مطلب كه اگر اين زبان امروز مهجور افتاده است، براي آن است كه خودمان مهجور افتاده‌ايم، در ادامه گفت: علت اين موضوع برمي‌گردد به رفتار ما در عرصه‌هاي بين‌المللي، و البته محدويت‌هايي كه در عرصه‌ي توليد و نشر ادبيات است. ما اگر بتوانيم همين محدوديت‌هاي داخلي را هم كمتر كنيم، خيلي كار كرده‌ايم؛ ترجمه فعلا پيشكش‌مان. انتهاي پيام