باغ‌هاي تخت جمشيد يكي از آغازين باغ‌هاي ايراني بوده است. دانش طاهرآبادي ـ كارشناس ارشد معماري ـ در بياني مختصر، به شيوه باغ‌سازي پارسه (تخت ‌جمشيد) اشاره كرد و گفت: مجاري‌هاي تخت جمشيد (پارسه) و وجود گياهان و درختان بسيار در اين نقش‌ها و همچنين اشاره به اين باغ‌ها در اسناد تاريخي و روايات تاريخي مختلفي كه از اين محوطه شده است، همگي، وجود اين باغ‌ها را در تخت جمشيد (پارسه) تاييد مي‌كند. ضمن اينكه شواهد موجود و برخي كروكي‌ها در نقشه‌هاي به‌جاي مانده و عكسهاي هوايي، اين مطلب را بيشتر تاييد مي‌كند. درواقع، بررسي بناهاي تخت جمشيد (پارسه) خود گوياي اين مطلب است. طاهرآبادي توضيح داد: كاخ اصلي دقيقا بر صفه مشرف به دشت و با بيشترين پنجره‌هاي ممكن بنا شده است؛ تا ساكنان و اعضاي كاخ، بهترين و بشترين ديد را نسبت به باغ‌هاي اطراف داشته باشند. در منطقه تخت جمشيد، پارسه، از آنجا كه فضاي سبز كمي وجود داشته است، شاه و درباريان تمام تلاش خود را براي ايجاد چنين باغ‌هايي انجام داده‌اند تا بتوانند در كنار بناهاي باشكوه تخت جمشيد (پارسه) از اين فضا و منظره بهره برند. ضمن اينكه مي‌دانيم كاخهاي تخت جمشيد (پارسه) اكثرا فروردين ماه مورد استفاده بوده‌اند و اين خود دليلي ديگر بر وجود باغهاي اطراف محوطه است؛ تا از بيشترين سبزي و خرمي درختان و باغ‌ها در اين ماه استفاده شود. ساخت بناها و كاخ‌ها بر روي صفه براي اشراف بيشتر به دشت و باغ‌ها را حتا مي‌توان گفت كه از ابداعات معماري ايران است كه در تخت جمشيد (پارسه) به وضوح ديده مي‌شود. در اين جا، ديد و منظره دشت مقابل درواقع بخشي از فضاي معماري طراحي شده در بناهاست. مطالعه بر روي صفه‌ها، بيناگر اين موضوع است كه آثار شاهكار معماري در ايران و ديگر كشورها معمولا پيش از ساخت مكان‌يابي دقيقي شده و نمونه آن صفه‌ي ايراني است كه كوه‌هاي سنگي اطراف را تراشيده و روي آن كار كرده‌اند تا در بهترين وضعيت ممكن به نظاره باغ‌ها بپردازند. وي ادامه داد: تخت جمشيد (پارسه) از اين نظر در صفه‌اي طبيعي در مرودشت مكان‌يابي شده است و منظره باغ را در محور اصلي صفه كه طولاني‌تر بود، در نظر مي‌گرفتند و اهدافي را در راستاي آن طراحي مي‌كردند؛ اينكه زاويه ديد را در اطراف محور مي‌بستند تا علاوه بر پرسپكتيو ايجاد شده، به بزرگ‌نمايي باغ نيز بپردازند، تمامي اين‌ها بعدها در باغ‌سازي غربي‌ها نيز ديده شده است. در تخت جمشيد (پارسه) محورهاي مشرف به صفه ديده شده و در حال حاضر اين محورها به دليل انجام عمليات كشاورزي از بين رفته‌اند. اما متقدمان اين شيوه باغ‌سازي روزگاري در پاسارگاد به ايجاد باغ‌هاي مشابه پرداخته‌اند. طاهرآبادي افزود: از طرفي ديگر عموما ساختمانهاي تخت جمشيد (پارسه) درون‌گرا هستند؛ به جز كاخ اصلي آپادانا كه مشرف به دشت‌ ساخته شده، همراه با ايوان‌هاي ستون‌دار تا حداكثر ديد را طراحي كنند. اصولا پنجره‌ها شرايط خاصي دارند كه به بيرون باز مي‌شوند و اگر پنجره‌اي هست، رو به صفه باز شدن آن‌ها مورد نظر بوده است و تمام اين مسائل اهميت منظره مقابل را اثبات مي‌كند. وي در پايان گفت: تكرار مي‌كنم كه به اين جنبه تخت جمشيد (پارسه) كم‌توجهي شده و بايد از سوي كارشناسان بيشتر مورد بررسي و تحقيق قرار گيرد تا ناگفته‌هاي بسياري در اين خصوص بر همگان روشن شود. انتهاي پيام