به گزارش ایسنا، فرهنگ خرید در ایران، مسئله‌ای پیچیده با ابعاد متفاوتی است که تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله ساختارهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تاریخی شکل گرفته است. پژوهشگران بر این باورند که این فرهنگ، بازتابی از الگوهای رفتاری، ارزش‌ها، باورها و نگرش‌های جامعه ایران در مواجهه با فرآیند خرید و مصرف کالاها و خدمات است.

خریدهای گران‌قیمت از برندهای معروف برای نشان دادن طبقه اجتماعی

در سبک زندگی امروز خرید تنها به منظور نیاز نیست، بلکه به گفته گیدنز جامعه شناس مشهور، خرید در پی اضمحلال اشکال هویت سنتی در دوران مدرن، خرید کالا و خدمات به منظور ایجاد، حفظ و پشتیبانی هویت فردی و اجتماعی انجام می‌شود؛ اما در این میان خرید از برندهای مشهور با قیمت‌های گران، در اغلب موارد به منظور نشان دادن طبقه اجتماعی و اقتصادی است.

تاثیر مد و فشن را نیز در بازار نباید نادیده گرفت. این صنعت تاثیر فراوانی بر الگوهای خرید ایجاد می‌کنند. همچنین مسائل فرهنگی نیز بر این الگوها تاثیر دارند. در عین حال یکسری از الگوهای رفتاری برگرفته از روش دوستان و خانواده نیز هست برای مثال می‌توان گفت ما ایرانیان در فرهنگ مهمانی‌ها و پذیرایی از مهمان بر اساس الگوی خانوادگی خود، خرید می‌کنیم و در اغلب موارد خرید ما بیش از نیاز است.

فرهنگ خریدهای مناسبتی بین ایرانیان

بازارهای سنتی ایرانی دیگر تنها محل عرضه و تقاضا نیستند، بلکه این بازارها یک اثر تاریخی، ملی، فرهنگی و اجتماعی است که بسیاری از فرهنگ‌ها را از گذشته تا به امروز درون خود نگه داشته است.

خریدها مناسبتی نیز با فرهنگ در آمیخته است؛ خرید آجیل و لباس نو در آیین عید نوروز یا خرید آجیل و میوه‌های قرمز رنگ در اولین شب زمستان، از جمله آداب و رسوم فرهنگی و اجتماعی هستند  که اینها نیز بر الگوی خرید ایرانیان تاثیر مستقیم دارد.

تحریک میل به خرید با تبلیغات

امروز عصر ارتباطات گسترده از طریق اینترنت است. نسل جوان امروز نیز تمام ابعاد زندگی‌اش با اینترنت و شبکه‌های اجتماعی گره خورده است. این نسل با استقبال گسترده از خرید آنلاین، موجب گسترش این فرهنگ شده است. این روش دسترسی به کالا و خدمات را آسان‌تر می‌کند اما در مقابل فرهنگ بازارهای سنتی مانند چانه‌زنی را همراه خود ندارد.

گسترش رسانه‌ها و تبلیغات، تاثیرات بسیاری را بر الگوهای خرید فرهنگ ایرانی گذاشته است. کارشناسان در این باره می‌گویند تبلیغات، با ایجاد نیازهای کاذب و تحریک میل مصرف کننده، فرآیند خرید را تغییر می‌دهد. شبکه‌های اجتماعی نیز در معرفی و فروش کالاها تاثیرات بسزایی دارند. شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام و... امروز در بازار ایران نقش مهمی را ایفا می‌کنند.

الگوهای مصرف متفاوت در پی توزیع نابرابر درآمد

از خریدهای لوکس طبقات بالا تا تامین مایحتاج روزانه توسط طبقات پایین

مصرف‌گرایی در اقتصاد ایران، امری طولانی مدت است که بر فرهنگ خرید نیز تاثیر مستقیم دارد. باید توجه داشت رفتارهای هیجانی و خریدهای غیر ضروری در پی تقاضاهای زیاد و کاذب به وجود می‌آید.

اقتصاددانان به تاثیر مستقیم تورم و نوسانات اقتصادی، بر فرهنگ خرید اشاره می‌کنند، زیرا زمانی که تورم به صورت مداوم در حال افزایش است، مردم تمایل دارند خرید بیشتری به جهت حفظ ارزش پول انجام دهند که منجر به احتکار کالا و ایجاد تقاضای بیش از حد در بازار می‌شود.

مسئله دیگر توزیع نابرابر درآمد است، این گزاره، الگوهای خرید متفاوتی را در جامعه به وجود آورده است، به صورتی که طبقات بالای جامعه به خریدهای لوکس و تجملاتی گرایش دارند، اما در طبقات پایین‌تر تنها مسئله خریدهای ضروری و مایحتاج روزانه است.

 مصرف‌گرایی معضل محیط زیست

مصرف‌گرایی، از چالش‌های مهم فرهنگ خرید در ایران است که باعث هدر رفت منابع و آسیب به محیط زیست می‌شود. کارشناسان محیط زیست مدعی‌اند مصرف بیش از نیاز باعث آن شده که منابع طبیعی به طور فزاینده‌ای استخراج شده و فرآیندهای تولید و حمل و نقل، آلودگی‌های متعددی را ایجاد می‌کند. همچنین، تولید انبوه کالاها سبب انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود که به تغییرات آب و هوایی دامن می‌زند بنابراین، مصرف‌گرایی نه تنها یک انتخاب شخصی و فرهنگی بلکه یک معضل زیست‌محیطی است.

 انتهای پیام