مدیر یک دبیرستان نمونه دولتی درکاشان در گفت‌وگو با ایسنا گفت: اولین ایراد برگزاری آزمون نهایی، بی‌توجهی به اجرای عدالت آموزشی است که اصل و محور سند تحول آموزش و پرورش قرار گرفته است.
نرجس سادات حاجتی، افزود: تنوع و تفاوت محتوای درسی و سطح تدریس، میزان تسلط دبیران و حتی میزان اعتقاد دبیر به اهمیت امتحانات نهایی در میزان آمادگی دانش آموزان مخصوصاً در پایه‌های دهم و یازدهم تأثیر به‌سزایی داشت.
وی افزود: شرایط فیزیکی و روانی حوزه‌های اجرای امتحان از لحاظ نوع صندلی، سیستم سرمایش، کیفیت و سرعت چاپ سؤالات در حوزه‌های امتحان یکسان نبوده و این تفاوت‌ها، با اهداف عدالت آموزشی فاصله زیادی را ایجاد کرد.
وی تصریح کرد: نبود زیرساخت‌های لازم و تجهیزات کافی برای برگزاری هم‌زمان سه حوزه امتحان نهایی و سه پایه تحصیلی از دیگر ایرادهای اجرای این طرح بود که در برابر برنامه‌ریزی ارتقاء سطح علمی و روانی دانش‌آموز قرار گرفت.
حاجتی گفت: مهم‌ترین ایراد اجرای امتحانات نهایی، عدم آمادگی روانی و حتی جسمی دانش‌آموزان پایه دهم بود که به روشنی در زمان برگزاری امتحانات شاهد آن بودیم.
وی افزود: دانش‌آموزان دهم که روانی آرام‌تری نسبت به دانش‌آموزان دوازدهمی دارند ناگهان با حجم عظیمی از امتحان روبرو شدند که سرنوشت آنها را تعیین می‌کند که این شرایط از ظرفیت روانی آنان خارج بوده و استرس بالایی را بر آنها و خانواده آنها وارد کرد به نحوی که مشکلات جسمی هنگام امتحان محرز بود .
وی کاشان تأکید کرد: ایراد دیگر آزمون‌های نهایی برای سه‌پایه متوسطه، حجم بالای کار و خستگی عوامل اجرایی حوزه امتحانات نهایی بود که شرایط سخت روحی و جسمی را بر آنها تحمیل کرد.
حاجتی تصریح کرد: نیروهای اجرایی از ساعت شش تا ۱۴ و عصرها از ۱۷ تا ۲۰ در حوزه اجرا بودند که این وضعیت ضمن ایجاد مسائل و مشکلات جسمی، درگیری‌های خانوادگی و روانی را تحمل کردند که بی‌انگیزگی مادی هم مزید این مسائل بود.
وی پیشنهاد کرد: امتحان نهایی و ایجاد سابقه تحصیلی برای پایه دهم و یازدهم محدود به درس‌های تخصصی شود تا دانش آموزان، فرصت کافی برای آمادگی تحصیلی و روانی داشته باشند که ضمن کاهش تعداد حوزه‌ها و هزینه‌های اجرا، عدالت آموزشی در مورد فضا و امکانات برگزاری رعایت شود.
وی گفت: بسیاری از دانش آموزان میل به تحصیل در رشته‌های شاخص دانشگاهی ندارند که با برگزاری یک کنکور و نتیجه نسبی می‌توانند به رشته‌های کمتر رقابتیِ دانشگاه هدایت شوند و نیازی به تحمل حجم بالای استرس امتحانات نهایی چندساله و صرف هزینه‌های زیاد نیست.
حاجتی افزود: پیشنهاد دوم، ایجاد انگیزه مالی و روانی لازم برای جلب همکاری عوامل اجرایی همکاری است که پرداخت به موقع و رضایت‌بخش دستمزد و صدور تقدیرنامه‌های وزارتی و استانی برای عوامل مجری است.
وی اظهار کرد: کارشناسان مالی تمام هزینه کردهای سال گذشته مدارس و ادارات را برآورد کنند و در زمان تصویب بودجه سال بعد، این هزینه‌ها در بخش جداگانه طراحی و تصویب شود و به‌صورت غیرمتمرکز در اختیار روسای ادارات و رؤسای حوزه‌ها قرار گیرد.
امتحانات نهایی، موجب استرس بسیاری برای دانش آموزان و خانواده‌ها بود
همچنین مدیر یک دبیرستان پسرانه در کاشان به ایسنا، گفت: نخستین دوره امتحانات نهایی دوره متوسطه دوم در سال گذشته برگزار شد اما چالش‌ها و مشکلات آن، موجب سردرگمی و استرس بسیاری برای دانش‌آموزان، والدین و حتی عوامل اجرایی حوزه‌ها شد.
سعید مکاریان نوش‌آبادی، افزود: همیشه از غول کنکور و دردسرهای آن صحبت می‌شود، اما زمین‌بازی تغییر کرده و امتحانات نهایی، دست و پای این غول شده‌اند و استرس سال دوازدهم به پایه‌های دهم و یازدهم رسیده است.
وی اظهار کرد: زیرساخت‌های لازم در استانداردسازی فضاهای آموزشی برای امتحانات نهایی مهیا نیست. از گرفتن کارت ورود به جلسه تا کیفیت حوزه‌های امتحانی و شایعه لو رفتن سؤالات و تشکیک بر سر پاسخنامه برخی درس‌ها و طرح بعضی از سؤالات.
وی تصریح کرد: امتحان هماهنگ در شرایطی مطلوب است که همه دانش‌آموزان از آموزش باکیفیتی برخوردار باشند که شرایط و سطح آموزش در مناطق و مدارس مختلف بسیار متفاوت است و میزان پاسخگویی به سؤالات امتحانات نهایی توسط دانش‌آموزان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مکاریان نوش‌آبادی گفت: مقایسه مدارس دولتی با مدارس خاص که از تیرماه آموزش دروس تخصصی خود را آغاز می‌کنند، نمونه نابرابری آموزشی است، چراکه بهترین معلم هم بدون زمان آموزش کافی، نمی‌تواند محتوای کتاب درسی را به دانش‌آموزان آموزش دهد.
وی تصریح کرد: آزمون تشریحی با دو مسئله طراحی سؤال و تصحیح جواب روبرو است، طرح سؤال در پنج صفحه، دارای بار روانی منفی است و دانش‌آموز را دچار استرس می‌کند و پاسخنامه هم که چند برگ باشد، این استرس را چند برابر می‌کند به طوری که تعدادی از دانش‌آموزان روانه بیمارستان شدند یا درخواست مکرر آب و سرویس بهداشتی داشتند که نشانه‌های استرس است.
وی تأکید کرد: چاپ سؤال، یکی دیگر از مشکلات آزمون نهایی است. طرح سؤال در چند برگ، درحالی‌که جواب در برگ خاص نوشته شود، فاصله بین سؤال‌ها اسراف در هزینه کاغذ و چاپ است ضمن اینکه مشکلات زیست‌محیطی را به دنبال دارد که از نگاه طراحان نادیده مانده است.
مکاریان نوش‌آبادی گفت: چاپ سؤال در یک طرف برگ آزمون، هیچ ضرورتی ندارد جز آنکه تعداد آن باعث استرس بر دانش‌آموز می‌شود و هزینه‌های خرید کاغذ در حوزه نهایی را بالا می‌برد در حالی که مدارس، اعتبارهای ضروری خود را به کمک نیکوکاران، تأمین می‌کنند.
وی گفت: تجهیزات چاپ و اسکن مدارس در شرایط یکسان نیست و بسیاری از مدارس برای چاپ سؤال در زمان مشخص و با کیفیت مناسب، ناتوان هستند و باعث ظلم بر دانش‌آموزان مناطق محروم می‌شود.
وی افزود: مدارس عادی و مدارس خاص مثل استعدادهای درخشان و نمونه دولتی در شرایط یکسان نیستند اما سؤال یکسان آزمون، ظلم بر دانش آموزان مدارس دولتی است.
مکاریان نوش‌آبادی تصریح کرد: فشار روانی امتحان نهایی در طول یک ماه برای دانش آموزان به‌خصوص سال‌های دهم و یازدهم، علاوه بر عوارض کوتاه‌مدت، می‌تواند مشکلاتی را در بلندمدت بر سلامتی آنها تحمیل کند که در پژوهش‌های علمی نیز تائید می‌شود.
وی تأکید کرد: استرس امتحان نهایی منحصر به دانش‌آموزان نشده و خانواده آنها را درگیر می‌کند که در محل حوزه امتحان برای همراهی فرزندانشان حاضر بودند که شرایط داخل خانه را باید به آن اضافه کرد. بسیاری از خانواده‌ها، هرگونه تفریح و مهمانی را در این یک ماه از زندگی خانوادگی خود حذف می‌کنند تا فرزندشان آرامش داشته باشد.
وی گفت: روانشناسان بر این باور هستند که ایجاد استرس از سال دهم کار خطرناکی است زیرا آنها با بحران بلوغ درگیر هستند تا خود و استعدادشان را پیدا کنند. که حتی شاید تغییر رشته دهند یا ممکن است ترک تحصیل کنند، یا بخواهد بعد از سربازی کنکور بدهند.
مکاریان نوش‌آبادی افزود: تأثیر نمره دهم و یازدهم در کنکور، بچه‌ها و خانواده‌ها را دچار استرس می‌کند با یک نمره ضعیف، روحیه‌شان را می‌بازند. خیلی از بچه‌های درسخوان، پیش روانپزشک می‌روند و قرص می‌خورند. ما باید طوری برنامه‌ریزی کنیم که پایه دهم و یازدهم نوجوانی کنند، نه اینکه استرس کنکور داشته باشند.
وی افزود: امتحان نهایی از همه درس‌ها، ضرورتی ندارد. دانش‌آموز رشته انسانی به خاطر ضعف در ریاضی و علوم تجربی به رشته علوم انسانی رفته اما مجبور است که در آزمون نهایی این درس شرکت کند یا دانش‌آموز ریاضی باید در آزمون علوم اجتماعی شرکت کند.
حذف نشاط از مدارس، مهم‌ترین مشکلات آزمون نهایی است
مدیر یک دبیرستان دخترانه استعدادهای درخشان نیز به ایسنا گفت: هجوم استرس مضاعف به دانش‌آموزان خصوصاً پایه دهم، حذف بازی‌های کودکانه و نشاط از مدارس متوسطه دوم به علت اضطراب امتحانات نهایی و سرایت استرس کنکور برای سه سال تحصیلی از مهم‌ترین مشکلات آزمون نهایی است.
مریم سادات اجتهد افزود: ترک تحصیل دانش‌آموزان به علت بازخورد منفی از کسب نمره مؤثر در امتحانات خرداد، افزایش هزینه‌های تحصیل برای خانواده‌ها به علت رشد مؤسسات با عنوان برگزاری کلاس‌های آمادگی، ایرادهایی است که از نگاه طراحان نادیده مانده است.
وی اظهار کرد: دلسردی دانش آموزان از حضور در مدارس نظری و هجوم به هنرستان به علت نداشتن امتحانات نهایی، بی‌انگیزه شدن دانش‌آموزان از روند تحصیل به علت کم شدن نمره در پایه پایین‌تر نیز از دیگر مشکلات آزمون نهایی در سه پایه دبیرستان است.
وی گفت: تک‌بعدی شدن دانش‌آموزان و سبقت آموزش بر پرورش به علت اهمیت نمرات خرداد در سابقه تحصیلی و غفلت از تربیت اخلاقی دانش‌آموزان، کاهش استراحت تابستان برای تکمیل زمان آموزش و جمع‌بندی دروس و کسب آمادگی بیشتر در پایه بالاتر را به مشکلات باید اضافه کرد.
اجتهد، افزود: از هم گسیختگی تدریس دبیر به علت برگزاری آزمون‌های تشریحی و کنکور تستی، نابرابری آموزشی در مرکز کشور و شهرهای اطراف و تنوع تقلب به علت تأثیر نمره نهایی دانش آموزان در کنکور سراسری از دیگر مشکلات آزمون نهایی در دوره متوسطه است.
وی تاکید کرد: مشکل دیگر دانش آموزان، دشواری سؤال‌های آزمون در نوبت‌های شهریور و دی است در حالی که این گروه از دانش آموزان به هر علت، دنبال نمره نیستند بلکه می‌خواهند مدرک بگیرند بنابراین باید سطح این سؤال‌ها پایین‌تر از سؤال‌های خرداد باشد.
آسیب‌های ناشی از آزمون نهایی را باید شناسایی و برطرف کرد
همچنین کارشناس مسئول سنجش آموزش‌وپرورش کاشان به ایسنا گفت: سابقه تحصیلی و تأثیر آن برای ورود به دانشگاه، موجب رعایت عدالت آموزشی در جذب دانشجو و همچنین بالا بردن جایگاه مدرسه می‌شود اما باید آسیب‌های ناشی از اجرای این طرح را شناسایی و برطرف کرد.
امید سبحانی مفرد اظهار کرد: چالش‌های اصلی شامل، تعداد درس برای ایجاد سابقه تحصیلی در طول سه سال تحصیلی متوسطه دوم و الزام ایجاد سابقه تحصیلی برای دانش‌آموزان هنرستان متقاضی رشته هنر و زبان‌های خارجی است.
وی افزود: فراهم نبودن زیرساخت مناسب برای برگزاری آزمون‌های نهایی با استاندارد لازم، برای همه دانش‌آموزان با کیفیت یکسان، ایجاد نگرانی برای خانواده‌ها و به ویژه دانش‌آموزان پایه دهم با توجه به سن کم و عدم آشنایی با شرایط آزمون‌های نهایی از دیگر چالش‌ها است که باید مورد توجه قرار گیرد.
کارشناس مسئول سنجش آموزش و پرورش کاشان، گفت: برگزاری دو نوبت آزمون نهایی در فصل گرما برای یک روز، هم برای دانش‌آموزان و هم برای عوامل اجرایی مشکل‌ساز است که از نگاه طراحان نادیده مانده است.
سبحانی مفرد افزود: به منظور تقویت نکات مثبت ایجاد سابقه تحصیلی و کاهش آسیب‌های آن، پایه دهم را می‌توان از ایجاد سابقه تحصیلی حذف کرد و داوطلبان ورود به دانشگاه با سه نمره سابقه تحصیلی پایه‌های یازدهم و دوازدهم و تراز کنکور ارزیابی کرد.
وی اظهار کرد: کاهش تعداد درس آزمون‌های نهایی برای مثال دو درس از پایه دهم با تأثیر شش درصد، چهار درس از پایه یازدهم با تأثیر ۱۴درصد و ۱۰ درس از پایه دوازدهم با تأثیر ۴۰ درصد، می‌تواند ترکیب مناسب‌تری برای ایجاد سابقه تحصیلی باشد .
کارشناس مسئول سنجش آموزش و پرورش کاشان تصریح کرد: حذف سابقه تحصیلی برای دانش‌آموزان فنی حرفه‌ای و کاردانش که متقاضی رشته هنر و یا زبان خارجی هستند و یا سابقه تحصیلی برای پنج درس عمومی فقط از پایه دوازدهم آنها محاسبه شود.
سبحانی مفرد گفت: دانش‌آموزان هنرستانی به لحاظ توانمندی آنها در درس‌های عملی به این شاخه هدایت شده‌اند و نسبت به دانش‌آموزان نظری در آزمون‌های تحصیلی و ایجاد سابقه شانس کمتری دارند ضمن اینکه تأثیر سابقه برای این گروه ۳۰ درصد پیش‌بینی شده که سابقه دوازدهم و تراز کنکور کافی است.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به تشابه اسمی درس‌های رشته‌های مختلف، باید در فرآیند ثبت‌نام ترمیم، ایجاد سابقه و سامانه‌های آن، این موضوع را مورد توجه قرار داده و از نتیجه منفی ناشی از انتخاب درس اشتباه توسط دانش‌آموز پیشگیری شود.
انتهای پیام
نظرات