«حاج شیخ تقی ایرانی» ملقب به «وکیلالرعایا» که حدود ۱۱۰ سال قبل ساختمان «وکیلالرعایا» یا همان «مدرسه آزاد» که به خانه «ایرانی» مشهور شد را ساخت. وی در دورههای اول و دوم مجلس شورای ملی نماینده مردم همدان بوده است.
این ساختمان قبل از انقلاب مدتی در اختیار دادگستری استان بود و بعد از انقلاب اسلامی در اختیار آموزش و پرورش قرار گرفت و هفتم اسفند ۱۳۸۶ به شماره ۲۱۶۲۸ به نام «مدرسه آزاد» در فهرست میراث ملی ثبت شد.
ادارهکل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس همدان از سال ۱۳۹۵ دیگر مجوز تحصیل در این ساختمان را صادر نکرد و در زمینه ناایمن بودن این بنا برای دانشآموزان هشدار داد. آموزش و پرورش همدان هم از آن سال این ساختمان را در اختیار انجمن علمی معلمان و دانشآموزان و همچنین کانون بازنشستگان آموزش و پرورش استان قرار داد تا اینکه سال ۱۳۸۰ سند این ملک در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت. از سال ۱۳۹۸ به علت اینکه احتمال تخریب خانه وجود داشت، تخلیه آن انجام شد.
در ادامه بنیاد مستضعفان این خانه ثبت ملی را به مالکی خصوصی فروخت و براساس بررسیها مالک قصد تبدیل آن را به بوتیک هتل دارد اما مشاهدات میدانی نشان میدهد اصالت این بنای زیبا قدیمی مخدوش شده و بالکن آن کنده شده است.
به گزارش ایسنا، این اثر در حریم پرونده ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان در یونسکو قرار دارد و علاوه بر لزوم حفاظت از یک اثر ثبت ملی، لازم است حفظ جهانی آن نیز جدی گرفته شود.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان همدان درباره تخریب بالکن خانه وکیل الرعایا(مدرسه آزاد سابق) واقع در خیان شریعتی به عنوان حریم میراث جهانی مرکز تاریخی همدان توضیح داد: مالک مدرسه آزاد توسط مشاور ذیصلاح و مورد تأیید این ادارهکل در حال تهیه طرح مرمت و احیاء است که پس از ارائه طرح و تصویب توسط شورای فنی، اقدامات مرمتی را آغاز خواهد کرد.
اتابک صفریتورج در گفتوگو با ایسنا، اضافه کرد: در تهیه طرحهای مرمت بازگشت به اصالت بنا مورد تأکید قرار دارد و هر گونه حذف جزئیات یا الحاقات اضافه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و هر آنچه از اصل و اصالت بنا کم یا حذف شده باشد، باید به حالت اولیه برگردد.
وی خاطرنشان کرد: هنوز طرح مرمت و احیاء که قرار است با محوریت بوتیک هتل تهیه شود، کامل نشده که این امر سیر مراحل خود را میطلبد و پس از تصویب طرح مرمت، باید مراحل دریافت موافقت اصولی از معاونت سرمایهگذاری را طی کند.
صفریتورج در ادامه در زمینه وضعیت مرمت آثار تاریخی به ویژه آثار تاریخی که قرار بود در راستای ثبت جهانی هگمتانه مرمت شوند، اظهار کرد: بیش از ۵۰ پروژه مرمتی در سطح استان همدان از محل اعتبارات ملی، سفر ریاست جمهوری و استانی در سالجاری انجام شده است.
وی افزود: این پروژهها شامل مرمت و ساماندهی کاروانسراها، راستهبازارها، محوطهها، پایگاههای ملی و بناهای تاریخی در سطح استان میشود که انجام این حجم از پروژه مرمتی در مقایسه با سالهای گذشته کمسابقه بوده است.
صفریتورج خاطرنشان کرد: در این سلسله اقدامات مرمتی بسیاری از بناها و کاروانسراهایی که سالها اقدام مرمتی در آنها انجام نشده بود، مورد توجه قرار گرفت و اقدامات حفاظتی و استحکامبخشی در آنها صورت پذیرفته است.
وی درباره وضعیت عمارتهای تاریخی استان مطرح کرد: تعداد زیادی از بناهای واجد ارزش در استان شناسایی شده و برخی از آنها در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. با توجه به اینکه اغلب این بناها دارای مالک خصوصی یا در اختیار برخی دستگاههای دولتی قرار دارند، قابلیت تبدیل به کاربریهای فرهنگی را پس از ارائه طرح مرمت و احیاء و تصویب در شورای فنی میراث فرهنگی دارند و میتوانند از امتیازات و حمایتهای قانونی میراث فرهنگی بهرهمند شوند.
سرپرست معاونت میراث فرهنگی ادارهکل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان همدان ادامه داد: هر ساله اعتباراتی به منظور مشارکت با مالکان اینگونه بناها توسط میراث فرهنگی درنظر گرفته میشود که با همکاری مالکان صرف مرمت و استحکامبخشی این بناها خواهد شد.
وی افزود: به عنوان مثال در سالجاری پنج بنای واجد ارزش با مشارکت مالکان با اعتباری افزون بر ۱۰ میلیارد ریال مورد مرمت قرار گرفت همچنین بسیاری از بناها و کاروانسراهایی که در عرصه ثبت جهانی مورد مرمت قرار گرفتند نیز دارای مالک خصوصی بودهاند.
انتهای پیام
نظرات