به گزارش یاهو، کارولین اس. واگنر، متخصص در سیاست‌های عمومی مرتبط با علم، فناوری و نوآوری، دانشگاه ایالتی اوهایو، آمریکا می‌گوید: نتایج تحقیقات من نشان می‌دهد که اکنون دانشمندان چینی بخش بزرگتری از یک درصد مقالات علمی پر استناد جهان را نسبت به دانشمندان هر کشور دیگری منتشر می‌کنند.
واگنر اظهار کرد: من یک کارشناس سیاست و تحلیلگر هستم که در مورد چگونگی تاثیر سرمایه‌گذاری دولتی در علم، فناوری و نوآوری بر بهبود رفاه اجتماعی مطالعه می‌کنم. در حالی که تعیین کیفیت توانمندی علمی یک کشور تا حدودی دشوار است، من استدلال می‌کنم که مقدار هزینه‌ای که برای تحقیقات علمی صرف می‌شود، تعداد مقالات علمی منتشر شده و کیفیت آن مقالات معیارهای خوبی هستند.
چین تنها کشوری نیست که ظرفیت علمی خود را در سال‌های اخیر به شدت بهبود داده است اما رشد چین به‌ویژه چشمگیر بوده است. این امر کارشناسان سیاست ایالات‌متحده و مقامات دولتی را نگران کرده است که چگونه برتری علمی چین تعادل قدرت جهانی را تغییر خواهد داد. برتری اخیر چین ناشی از سال‌ها سیاست دولتی است که هدف آن برتری در علم و فناوری بود. این کشور گام‌های صریح برای رسیدن به جایگاه امروزی خود را برداشته است و اکنون ایالات‌متحده در مورد چگونگی واکنش به یک چین رقابتی علمی، یک گزینه دارد.
رشد طی دهه‌ها
در سال ۱۹۷۷، رهبر چین، دنگ شیائوپینگ، چهار نوسازی را معرفی کرد که یکی از آنها تقویت بخش علم و پیشرفت فناوری چین بود. تا سال ۲۰۰۰، ایالات‌متحده سالانه چندین برابر چین مقالات علمی تولید می‌کرد. با این حال، در حدود سه دهه گذشته، چین برای رشد قابلیت‌های تحقیقاتی داخلی، اعزام دانشجویان و محققان به خارج از کشور برای تحصیل و تشویق کسب‌وکارهای چینی برای تغییر به سمت تولید محصولات با فناوری پیشرفته سرمایه‌گذاری کرده است.
از سال ۲۰۰۰، چین حدود ۵.۲ میلیون دانشجو و دانش‌پژوه را برای تحصیل به خارج از کشور فرستاده است، اکثریت آنان علوم یا مهندسی خوانده‌اند. بسیاری از این دانشجویان در محل تحصیل خود باقی ماندند اما تعداد فزاینده‌ای به چین بازگشتند تا در آزمایشگاه‌های دارای منابع خوب و شرکت‌های فناوری پیشرفته کار کنند.
امروزه، چین از نظر میزان هزینه‌های علم و فناوری پس از ایالات‌متحده در رتبه دوم قرار دارد. دانشگاه‌های چین در حال حاضر بیشترین تعداد دکترای مهندسی در جهان را ارائه می‌کنند و کیفیت دانشگاه‌های چین در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری بهبود یافته است.
تولید بیشتر و بهتر علم
با کمک این همه سرمایه‌گذاری و نیروی کار رو به رشد و توانا، بازده علمی چین، از آنجایی که با تعداد کل مقالات منتشر شده برآورد می‌شود، طی سال‌ها به‌طور پیوسته افزایش یافته است. در سال ۲۰۱۷، محققان چینی برای اولین بار مقالات علمی بیشتری نسبت به محققان آمریکایی منتشر کردند.
اگرچه کمیت لزوماً به معنای کیفیت نیست اما برای سال‌های متمادی، محققان در غرب تحقیقات چینی را به‌دلیل کیفیت کم و اغلب فقط به‌عنوان تحقیقات تقلیدی از ایالات‌متحده و اروپا حذف کردند. در طول دهه‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، بسیاری از کارهایی که در چین انجام می‌شد توجه قابل توجهی از سوی جامعه علمی جهانی را دریافت نکرد.
واگنر گفت: اما از آنجایی که چین به سرمایه‌گذاری در علم ادامه می‌دهد، برای من این سوال پیش آمد که آیا انفجار در کمیت تحقیقات با بهبود کیفیت همراه بوده است یا خیر.
وی توضیح داد: برای تعیین کمیت قدرت علمی چین، من و همکارانم به استنادها نگاه کردیم. استناد زمانی است که یک مقاله دانشگاهی توسط مقاله دیگری ارجاع شود، یا استناد شود. ما در نظر گرفتیم که هر چه تعداد دفعات استناد به مقاله بیشتر باشد، کار با کیفیت بالاتر و تأثیرگذاری بیشتر است. با توجه به این منطق، یک درصد مقالات برتر با بیشترین استناد باید نشان‌دهنده رده بالای علم باکیفیت باشد.
واگنر بیان کرد: من و همکارانم حساب کردیم که چند مقاله منتشر شده توسط یک کشور در یک درصد برتر علم که با تعداد استنادها در رشته‌های مختلف اندازه‌گیری می‌شود، وجود دارد. از سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۱۹، کشورهای مختلف را مقایسه کردیم. ما تعجب کردیم از اینکه در سال ۲۰۱۹، نویسندگان چینی درصد بیشتری از تأثیرگذارترین مقالات را منتشر کردند، به‌طوری‌که چین ۸۴۲۲ مقاله را در رده برتر منتشر کرد، در حالی که ایالات‌متحده ۷۹۵۹ مقاله و اتحادیه اروپا ۶۰۷۴ مقاله داشتند. فقط در یک مثال اخیر، متوجه شدیم که در سال ۲۰۲۲، محققان چینی سه برابر بیشتر از محققان آمریکایی مقاله در مورد هوش مصنوعی منتشر کردند. در یک درصد برتر تحقیقات هوش مصنوعی، مقالات چینی با نسبت دو به یک از مقالات ایالات‌متحده پیشی گرفتند. الگوهای مشابهی را می‌توان مشاهده کرد که چین در مقالات برتر در زمینه علوم نانو، شیمی و حمل و نقل پیشتاز است.
وی افزود: بررسی ما همچنین نشان داد که تحقیقات چینی به‌طور شگفت‌انگیزی بدیع و خلاقانه بود و فقط کپی‌برداری از محققان غربی نبود. برای سنجش این مورد، ما به ترکیب رشته‌هایی که در مقالات علمی به آنها ارجاع شده‌اند نگاه کردیم. هر چه پژوهش ارجاع شده در یک مقاله متنوع‌تر و متفاوت‌تر باشد، کار را بین رشته‌ای و بدیع‌تر در نظر گرفتیم. ما دریافتیم که تحقیقات چینی به اندازه سایر کشورهای با عملکرد برتر نوآورانه است.
روی هم رفته، این سنجش‌ها نشان می‌دهد که چین اکنون دیگر مقلد و تولیدکننده علم کم کیفیت نیست. چین در حال حاضر یک قدرت علمی، هم از نظر کمی و هم از نظر کیفیت، هم‌تراز با ایالات‌متحده و اروپاست.
ترس یا همکاری؟
توانایی علمی به‌شدت با قدرت نظامی و اقتصادی مرتبط است. به‌خاطر این رابطه، بسیاری در ایالات‌متحده، از سیاستمداران گرفته تا کارشناسان سیاسی، ابراز نگرانی کرده‌اند که رشد علمی چین تهدیدی برای ایالات‌متحده است و دولت اقداماتی را برای کند کردن رشد چین انجام داده است. قانون اخیر تراشه‌ها و علم ۲۰۲۲ به‌صراحت همکاری با چین را در برخی از زمینه‌های تحقیق و تولید محدود می‌کند. در اکتبر ۲۰۲۲، دولت بایدن محدودیت‌هایی را برای محدودیت دسترسی چین به فناوری‌های کلیدی با کاربردهای نظامی اعمال کرد.
واگنر ابراز کرد: تعدادی از محققان، از جمله من، ریشه این ترس‌ها و واکنش‌های سیاسی را در یک دیدگاه ملی‌گرایانه می‌دانند که به‌طور کامل به تلاش جهانی علم مربوط نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تحقیقات دانشگاهی در دنیای مدرن تا حد زیادی ناشی از تبادل ایده‌ها و اطلاعات است. یافته‌های این تحقیقات در مجلات در دسترس عموم منتشر می‌شود تا همه بتوانند بخوانند. علم همچنین روزبه‌روز بین‌المللی‌تر و مشارکتی‌تر می‌شود و محققان در سراسر جهان برای پیشبرد رشته‌های خود به یکدیگر وابسته هستند. تحقیقات مشترک اخیر در مورد سرطان، کووید-۱۹ و کشاورزی تنها تعداد کمی از این نمونه‌ها هستند. همچنین نتایج تحقیقات ما نشان داده است که وقتی محققان چین و ایالات‌متحده با یکدیگر همکاری می‌کنند، علم با کیفیت بالاتری نسبت به هر یک به تنهایی تولید می‌کنند.
واگنر نتیجه گرفت: چین به جمع کشورهای برتر علمی و فناوری پیوسته و برخی از نگرانی‌ها در مورد تغییر قدرت به‌نظر من منطقی است. اما ایالات‌متحده همچنین می‌تواند از پیشرفت علمی چین بهره‌مند شود. با توجه به بسیاری از مسائل جهانی مانند تغییرات اقلیمی که سیاره زمین با آن مواجه شده، ممکن است توجه کردن به این وضعیت جدید نه تنها به‌عنوان یک تهدید بلکه به‌عنوان یک فرصت نیز عاقلانه باشد.
انتهای پیام
نظرات