به گزارش ایسنا، دکتر جعفر هزارجریبی؛ استاد تمام جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی در نشست رویکردی جامعه شناختی، به وقایع اخیر کشور با بیان این که زمینه‌ها و ریشه‌های اعتراضات، اغتشاشات و نابسامانی اخیر به تجربه زیسته شهروندان بر می‌گردد، گفت: عقلانیت اجتماعی و اقناع پذیری دو فقدانی است که در موضوع کنشگری اجتماعی مشهود است و این دو فقدان موجب اعتراض و سپس اغتشاش شده که می‌تواند گسل‌های اجتماعی را فعال کند.

وی ادامه داد: در دولت‌های مختلف، مسئله عقلانیت اجتماعی که توجه به نیازهای مختلف جامعه و اقشار مختلف مردم دارد مورد توجه اساسی قرار نگرفته است. به این معنی که در تصمیمات اجرایی کشور عقل جمعی مردم مورد توجه و احترام قرار گیرد.

هزارجریبی اضافه کرد: دولت‌ها عقل منفصل مردم در تصمیم گیری ها هستند و نمی توانند جدا از نظرات جامعه حرکت کنند و در واقع آیین نامه‌ها و مقررات بر مبنای نیاز مردم باید تدوین و اجرا شود و این وظیفه اصلی دولت‌هاست.

وی درباره مسئله اقناع پذیری گفت: اقناع پذیری زمانی اتفاق می‌افتد که درخواست‌ها و تقاضاهای اقشار مختلف مردم مورد توجه قرار گیرد و جامعه از سازوکارهای اجرایی و اقدامات دولت قانع شود و این بدان معنی است که مردم در سراسر کشور به توان و قابلت دولت، منابع و محدودیت‌ها آگاه شوند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: برخی مسئولان نسبت به شناخت و آگاهی مردم اهمیتی قائل نمی شوند. لذا همراهی درستی هم از سمت مردم وجود نخواهد داشت. مسائل اجتماعی در همه جوامع کم و بیش وجود دارد و همواره دولت‌ها سعی بر حل مشکل از راه های مختلف مانند عقلانیت اجتماعی و جمعی دارند. به عبارتی به میانگین نظر جامعه توجه و دقت می شود. البته شناخت عقلانیت اجتماعی و جمعی هم از طرق مختلف بدست می آید که یکی از این شیوه‌ها، نظرسنجی های علمی و دقیق در همه مراکز علمی و دانشگاهی است که به کمک دولت‌ها می‌آید.

هزارجریبی تصریح کرد: وقتی یک مساله خودش را در چندین مرحله در جامعه نشان دهد در واقع زنگ خطری برای مسئولان است که دقت لازم را بعمل آورند. مسائل اجتماعی آشکار حاکی از انباشتگی آن مسئله و سایر مسائل مرتبط در ورای چشم مسئولان است که پنهان مانده است. مانند قله یخی در اقیانوس که زمینه و دامنه بسیار وسیعتری دارد و خطرات را گوشزد می کند.

وی ادامه داد: اعتراضات اخیر ممکن است به بهانه خاصی شروع شده باشد که البته آن بهانه هم می‌توانست ایجاد نشود و از این نوع برخوردهای حادثه خیز جلوگیری شود. یکی از این نوع راه حل‌ها بررسی کارکرد سیستم‌ها و نهادهای مختلف و اثرگذاری مثبت و منفی آنهاست. چه بسا برخی از سیستم‌ها، سازمان‌ها و نهادها و ماموریت های آنها نیاز به بازنگری داشته باشد.

استاد تمام جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبائی گفت: دگرگون سازی و تغییرات ساختاری در هر جامعه ای هزینه بر و در برخی موارد به هرج و مرج کامل و افسار گسیخته در نهادها و سازمان‌ها منجر می شود و حتی تمدن‌ها و فرهنگ ها را به چالش می کشاند. بنابراین باید توجه داشت برخی‌ها که به تغییرات ساختاری فکر می‌کنند، آیا می‌توانند پیامدهای بسیار خطرناک آن را هم ببینند! خطرناک بودن آن به متغیرهایی مانند زمان، مکان، جمعیت کشور و دخالت بیگانان و ناامنی‌های طولانی مدت و نکات دیگری است که باید مدنظر قرار داد. تجربه برخی کشورهای منطقه در عصر حاضر سندی بر این ادعای ماست.

هزار جریبی با بیان این که در اعتراضات اخیر که به اغتشاش و ناامنی هم منجر شده، باید به خواسته‌های مردم و بویژه جوانان جامعه که اساسا جوانان به عنوان پیشران توسعه و پیشرفت جامعه تلقی می شوند، توجه کرد؛ ادامه داد: برنامه ریزی برای ایجاد تغییر و تحول در جهت بالندگی جامعه، باید قبل از این که جامعه و مردم خود دست به کار شوند و تغییرات بدون برنامه ریزی آن را در کف خیابان‌ها طلب کنند، صورت گیرد.

این جامعه شناس ادامه داد: هر جامعه ای بطور ادواری باید کارکردهای سازمانی و در واقع حکمرانی خود را بررسی کند و قبل از پیدا شدن مشکل و مساله، بدنبال تقویت کارکردهای آن سازمان، وزارتخانه و غیره به نفع مردم باشد.

به گزارش مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، به نقل از پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، استاد دانشگاه علامه طباطبائی با بیان این که اساس تغییرات مثبت اجتماعی باید برای مردم باشد، گفت: جدای از این که ملت از چه اندیشه و ایدئولوژی برخوردار است، اساس تشکیل حکومت‌ها کمک به فرهنگ و تمدن جوامع خود و برطرف کردن نیاز ملت‌ها بوده است. بر همین اساس، برای حکمرانی خوب باید به پذیریش تغییرات، همراهی با مردم، کاربردی سازی امور، عقلانیت اجتماعی، اقناع سازی جمعی و بکارگیری نسل جدید در برنامه ریزی توجه کرد که می‌تواند راهگشای مشکلات حال حاضر کشور باشد.

انتهای پیام