محمداسماعیل شیخ قُرایی ـ مدیرعامل انجمن فرهنگی، ورزشی و گردشگری معلولان ـ در گفت‌وگو با ایسنا به بهانه روز جهانی نابینایان که ۱۵ اکتبر هر سال برابر با ۲۳ مهرماه گرامی داشته می‌شود، درباره اقدامات تسهیل‌گری که برای نابینایان و دیگر افراد کم‌توان جسمی و معلول در موزه‌ها و اماکن تاریخی انجام شده است، اظهار کرد: شاخص‌ترین اقدامی که برای افراد نابینا صورت گرفته به خرداد ماه مربوط می‌شود که موزه ملی ایران، به بررسی «موزه لمسی» برای افراد نابینا پرداخت. قبل از این هم موزه فرش اقداماتی را انجام داده بود. همچنین در هفته موزه، پاراتوری در سراسر کشور برگزار شد؛ حدود ١٢ استان همزمان موزه‌ها را برای افراد دارای معلولیت اعم از نابینایان، کم‌بینایان و ناتوان جسمی در دسترس قرار دادند، اما واقعیت امر این است که اقدامات زیادی برای افراد داری معلولیت انجام نشده است.
او افزود: نکته حایز اهمیت در این روزها حرکتی است که وزارت میراث فرهنگی و کمیته ملی موزه‌های ایران انجام می‌دهند؛ کمیته ملی موزه‌ها در خردادماه امسال در هفته موزه برای نخستین‌بار درباره موزه‌های برتر، شاخص و ارزیابی‌هایی درباره دسترسی این اماکن برای افراد دارای معلولیت تعیین کرد که من هم یکی از داوران آن بودم. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز با تشکیل میز ملی گردشگری دسترس‌پذیر اقدام دیگری در این زمینه انجام داده است. فرآیند کاری این اقدام به این شکل است که نخست افرادی که در صنعت گردشگری فعالیت می‌کنند با مسأله معلولیت و نیازهای این قشر آشنا شوند.
قُرایی با بیان این‌که با وجود تمام نکاتی که گفتم باید در نظر داشت که ما هنوز ابتدای راه هستیم و هنوز کار فوق‌العاده‌ای برای این قشرِ جامعه انجام نشده است، اظهار کرد: اگر بخواهم آماری از موزه‌های در دسترس معلولان بدهم، شاید یک تا پنج درصد از موزه‌ها به این موضوع اهمیت داده‌اند. از لحاظ زیرساخت بسیار ضعیف هستیم. مهم‌ترین نیاز اولیه افراد دارای معلولیت، مناسب‌سازی است. فرد نابینا باید بتواند به موزه برود و اگر مناسب‌سازی انجام شود حضور این افراد و دیگر افراد داری معلولیت در مراکز گردشگری جنبه اقتصادی خواهد داشت، انگیزه‌های صنعت گردشگری بارزتر می‌شود و فعالان گردشگری توجهشان به این اقلیت اجتماعی که ۱۰ درصد از جمعیت کل کشور هستند، جلب می‌شود.
او همچنین تاکید کرد: تسهیل‌گری اماکن تاریخی و موزه‌ها برای معلولان را باید از دو بُعد بررسی کنیم، یکی ایجاد زیرساخت و سیستم‌های مناسب و دیگری نوع رفتار با این نوع مخاطبان. مناسب‌سازی و نگرش برای افراد دارای معلولیت یک نگاه ملی را می‌طلبد و صرف این‌که یک وزارتخانه و سازمان اقدام کند، نیست. باید آحاد ملت و دولت روی این قضیه سرمایه‌گذاری کنند. در مقابل هم همه از این موضوع منتفع می‌شوند.
مدیرعامل انجمن فرهنگی، ورزشی و گردشگری معلولان اضافه کرد: ایجاد زیرساخت در موزه‌ها و اماکن تاریخی و گردشگری فقط برای افراد داری معلولیت نیست، خانم‌های باردار، سالمندان و افراد مصدوم هم می‌توانند از این زیرساخت‌ها استفاده کنند. هر اقدامی در این زمینه فراگیر است و موجب توسعه گردشگری می‌شود.
قُرایی درباره اقدامات و تعهدات بین‌المللی ایران برای در دسترس قرار دادن امکانات در مراکز گردشگری و تاریخی، گفت: ما عضو الحاقیه کنوانسیون حقوق بشر درباره معولان هستیم و قطعا عضو کنوانسیون مرتبط با صنعت گردشگری و میراث فرهنگی هم هستیم، اما وقتی می‌گوییم ممکن است تنها ۵ درصد از موزه‌هایمان برای معلولان آماده‌سازی شده باشند، این یعنی به تعهدات بین‌المللی به خوبی عمل نکرده‌ایم و این ضعف است. باید تلنگر بزنیم و بگوییم اگر زیرساخت‌ها آماده شوند این امکان برایمان وجود دارد که افراد دارای معلولیت از کشورهای همسایه و اروپایی به ایران سفر کنند و این نکته مثبتی است.
مدیرعامل انجمن فرهنگی، ورزشی و گردشگری معلولان در بخش پایانی صحبت‌هایش تاکید کرد: مهم‌ترین مشکل ما در این حوزه نظارت است. ما قانون و مصوبه داریم که هتل‌ها یا موزه‌ها باید برای افراد دارای معلولیت مناسب‌سازی شوند، اما نظارتی بر آن نداریم و همین موجب می‌شود کار عقب بیفتد. باید از کشورهای پیش‌رو در این زمینه الگوبرداری کنیم و بر اساس استانداردهای کشورمان این اقدامات را انجام دهیم. طبق پژوهش‌ها، در مادرید (اسپانیا) نقاشی‌های موزه‌ها را برای افراد نابینا سه بعدی به نمایش گذاشته‌اند و این یکی از اقدامات مثبت بوده است.
انتهای پیام
نظرات