کارشناس فقه و اصول خارج:

فلسفه وجودی امامت نجات انسان از کژاندیشی است

کارشناس فقه و اصول خارج گفت: امام چه در مسند باشد یا نباشد، چه در قید حیات باشد یا نباشد امام است. امام به معنی واقعی حریت و آزادگی را ترویج می‌دهد. فلسفه وجودی امامت این است که از کژاندیشی و کم فهمی انسان را نجات داده و محور معرفت، وحدت و عبادت است. اخلاق ما نیز باید حول امام بچرخد و اینگونه است که از افراط و تفریط فاصله می‌گیریم.

حجت الاسلام والمسلمین بهرام دلیر در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر این موضوع که بحث امامت را در دو حوزه قرآن و سنت می‌توانیم دنبال کنیم اظهار کرد: تمام مسلمین با تمام اختلاف فرق و  تمام مذاهب آسمانی به کتاب الله اعتقاد دارند. در حدود ۵۰۰ آیه و یا حتی بیشتر درباره ولایت حضرت علی (ع) و اولاد ایشان در قرآن آیه وارد شده است. آیاتی همچون "اطیعوالله و اطیعوا الرسول واولی الامر منکم " و یا آیه ۵۵ سوره مائده "إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَیُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَهُمْ رَاکِعُونَ" این‌ها از جمله آیاتی است که در قرآن کریم وارد شده و همه اینها می‌تواند دلیل محکمی برای اثبات امامت حضرت علی(ع) در قرآن باشد.

وی گفت: در بحث امامت باید این را بدانیم که پرودگار عالم امام را انتخاب می‌کند. امامت امری کاملا انتصابی و از سوی خداوند است. به خاطر ویژگی‌هایی که فرد دارد به امامت منصوب می‌شود. امامت را به آن جهت به فرد می‌دهند که وقتی فرد به امامت رسید از هر جهت مطیع امر خداوند است. "یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ ۖ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ" این پیامی است که خداوند از طریق جبرئیل به رسول اکرم (ص) می‌رساند. فعل"لَمْ تَفْعَلْ" یعنی اینکه اگر این موضوع را مطرح نکنی به رسالت خود عمل نکرده‌ای و یا در آیه ۵۹ سوره نساء آمده است؛ "یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ ۖ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِکَ خَیْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِیلًا"  این آیات قرآنی دلالت بر امامت حضرت علی (ع) دارد.

این کارشناس فقه و اصول خارج در ادامه با شاره به بحث‌هایی که در سنت رسول اکرم (ص) مبنی بر امامت حضرت علی(ع) وارد شده است خاطرنشان کرد: رسول اکرم (ص) شخصیت امام علی (ع)   را همچون هارون برای حضرت موسی تعریف می‌کند و می‌فرمایند:" «اما ترضی ان تکون منّی بمنزلة هارون من موسی إلاّ أنه لانبیّ بعدی، انه لاینبغی أنا أذهب إلا و أنت خلیفتی؛ آیا راضی نمی‌شوی که نسبت تو با من، به سان هارون و موسی باشد، جز اینکه پس از من پیامبری نیست؟ هرگز شایسته نیست که من بروم، مگر اینکه تو خلیفه و نماینده من باشی.» باطن نبوت هم به امامت متصل می‌شود. رسولان الهی دارای ولایت و امامت بوده‌اند همچون حضرت ابراهیم (ص) که بعد از اینکه به پیامبری مبعوث می‌شوند به مقام امامت می‌رسند.

وی ادامه داد: وقتی در بحث سنت از حضرت علی (ع) می‌خوانیم پیامبر (ص) درباره شخصیت حضرت علی (ع) می‌فرمایند: «یا علی ما عرف اللّه حق معرفته غیری و غیرک و ما عرفک حق معرفتک غیر اللّه و غیری؛ ای علی! خداوند متعال را نشناخت به حقیقت شناختش جز من و تو، و تو را نشناخت آن گونه که حق شناخت توست، جز خدا و من.» این نکته بسیار عظیم و ارزشمندی است که هرگز نباید از یابد برده و آن را دست کم بگیریم.

این کارشناس اخلاق و فقه درباره کارکردهای امامت گفت:در جهانی که امام محور است تمام سبک‌های زندگی اعم از سیاست، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و ... همگی باید حول محور امام بچرخند. از این طریق است که به بیراهه نمی‌رویم. برای رهایی از مشکلاتی که وجود دارد با دست به دامن شدن فردی همچون امام که از سمت خدا منصوب شده و تمام اهدافش برای رضای الهی است می‌توانیم به سمت تعالی حرکت کنیم. مراد از امام در اینجا یعنی حضرت علی (ع) و اولاد ایشان. در جامعه امروز امام به عنوان مفهوم لغوی به کار برده می‌شود نه به آن معنی که دربراه آن بحث شد. پس از به شهادت رسیدن امام حسن عسگری (ع) امام عصر (عج) امام زمان حاضرند که در غیبت به سر می‌برند. همچون خورشیدی که در پس ابرهاست. وقتی خورشید در پس ابرها است این به معنی نبود خورشید نیست چرا که نور و روشنایی خورشید زمین را روشن می‌کند. در هر دین و مذهبی هم این اعتقاد نسبت به وجود امام دیده می‌شود.

دلیر یادآور شد:  همانگونه که اشاره کردیم امامت حکمی است که از سوی خداوند اعطا می‌شود و اگر مردم آن را قبول کنند یا نکنند تاثیری در این امر نخواهد داشت. همچون زمانی که حضرت علی (ع) خانه نشین بود اما همچنان امام بودند. در زیارتنامه‌های ائمه (ع) می‌خوانیم ای کسانی که کلام و سخن ما را می‌شنوید و جواب می‌دهید. پس امام چه در مسند باشد یا نباشد، چه در قید حیات باشد یا نباشد امام است. امام به معنی واقعی حریت و آزادگی را ترویج می‌دهد. فلسفه وجودی امامت این است که از کژاندیشی و کم فهمی انسان را نجات داده و محور معرفت، وحدت و عبادت است. اخلاق ما نیز باید حول امام بچرخد و اینگونه است که از افراط و تفریط فاصله می‌گیریم.

وی  گفت: در مراکز فرهنگی معنی اصطلاحی امام کمرنگ است و آنگونه که باید و شاید به این بحث پرداخته نمی‌شود. در بحث معرفتی آنکه امامت را باور دارد به اندک دانش خود افاقه نمی‌کند و همواره در طول زندگی در پی کسب معرفت است. در دنیای مادی به کم قانع است اما در عرفان و معنویت بی نهایت را می‌خواهد وقتی مناجات‌های حضرت علی (ع) را می‌خوانیم می‌بینیم که حضرت با تمام عظمتی که داشت در برابر خداوند اشک می‌ریخت و تمنای یاری داشت و می‌گوید: خدایا به یک پلک هم زدنی مرا به حال خود وامگذار، فریاد حضرت علی (ع) که الگوی انسانیت است در نهج البلاغه عدم دست درازی به بیت‌المال بود. اگر معنی امامت در جامعه امروز ما ظهور و بروز داشت یک روز شاهد حقوق نجومی، یک روز املاک نجومی و یک روز اختلاس‌های میلیاردی نبودیم.

این کارشناس اخلاق و فقه ادامه داد: زندگی سالم و لقمه حلال و کلام درست و رفتار مناسب جزء ابعادی است که باید از امامت درس بگیریم خیلی از پیشوایان و خطبای ما در اوایل انقلاب محور صحبت‌های خود را نهج البلاغه قرار می‌دادند اما امروز چقدر نهج البلاغه و نامه حضرت به مالک اشتر و یا نامه حضرت علی(ع) به امام حسن (ع) در جامعه ما مورد بحث و گفت‌وگوست. محبت‌ها و دوستی‌های ما چقدر بر محور امامت شکل می‌گیرد. بازار و سیاست و اقتصاد و دین ما چقدر بر محور امامت و نهج البلاغه است. انسان دارای کرامت است و یکی از اهداف امام حسین (ع) از قیام آزادی و حریت انسان بود اما امروز می‌بینیم در مواردی آزادی انسان‌ها حفظ نمی‌شود. حتی در مسائل خانوادگی بعضا یکدیگر را بر نمی‌تابیم و سعه صدری که باید داشته باشیم را نداریم. دلیلش چیست؟ چون آنگونه که باید و شاید به واژه امامت در مراکز فرهنگی و هنری ما پرداخته نشده است.

انتهای پیام

  • دوشنبه/ ۱۴ مرداد ۱۳۹۸ / ۱۰:۱۰
  • دسته‌بندی: دین و اندیشه
  • کد خبر: 98051406922
  • خبرنگار : 71461