آداب و رسوم ایرانیِ سفر حج/ قسمت سوم

برآورده شدن یک آرزو با پوشیدن کفشِ حاجی‌ها!

رفتن به حج چه در گذشته که علاوه بر استطاعت مالی مستلزم تحمل سختی‌های مسیر برای یک سفر تقریبا یک ساله بود، چه این روزها که مشتاقان آن باید در صف انتظارِ رسیدن نوبت‌شان بمانند، چالش‌های مخصوص به خود را دارد. چالش‌هایی که در نهایت سبب شد تا علاوه بر مناسک مخصوص این سفرِ معنوی، آداب و رسوم خاص وابسته به آن نیز شکل بگیرد تا شوق برگزاری آنها کمی از سختی سفر بکاهد.

۲ تیر ۰۳ - ۰۶:۴۱

«آب‌پاشونک» جشنی برای بلندترین روز سال

جشن‌های قدیمی ایرانی نقش مهمی برای آشنایی با فرهنگ دیرین مردم ایران‌زمین دارد که علاوه بر نمایان کردن وجوه مختلف فرهنگ عامه می‌تواند نشان‌دهنده بخشی از آداب و رسومی باشد که بیشتر بر اساس تغییر فصل‌ها و زندگی مبتنی بر کشاورزی شکل گرفته بود. نوعی از زندگی که وابسته به مواهب طبیعی از جمله باد، باران، زمین و... بود و همین سبب می‌شد طبیعت و تغییرات وابسته به آن نقش مهمی در زندگی مادی و معنوی افراد داشته باشد و بر همین اساس مناسبت‌هایی وابسته به گرامی‌داشتِ همین مواهب، شکل گرفتند.

۱ تیر ۰۳ - ۱۰:۰۰

آداب و رسوم ایرانیِ سفر حج/ قسمت دوم

از توقع یک جرعه آب زمزم تا وقتی چاه‌ها به حرف می‌آیند!

همانطور که حاجی شدن شرایط خاص خود را دارد، آداب و رسومی هم به واسطه به جا آوردن این فریضه دینی که تقریبا دو ماه طول می‌کشد، شکل گرفته است. آدابی که بخشی از دلیل شکل‌گیری آن در گذشته به دلیل طولانی بودن زمان سفر بوده است تا بتواند بخشی از غم دوری را برای مسافر و خانواده‌اش کاهش دهد.

۱۷ خرداد ۰۳ - ۰۹:۱۵

«خردادگان»؛ جشن فراموش شده پاسداشت آب

در ایران باستان به بهانه‌های مختلفی جشن‌هایی برگزار می‌شده که البته با آنچه که ما امروز به عنوان «جشن» از آن یاد می‌کنیم، تفاوت داشته است. این جشن‌ها الزاما برای شادی کردن نبوده و گاهی مجموعه‌ای از نیایش‌ها را دربرمی‌گرفته؛ در این میان پاسداشت مواهبی که از سوی پروردگار برای انسان درنظر گرفته شده بود از جمله زمین بارور، آب‌های روان، آتش و... از آنچنان اهمیتی برخوردار بود که سبب شکل‌گیری جشن‌های مخصوص می‌شد.

۶ خرداد ۰۳ - ۱۱:۰۶

آداب و رسوم ایرانیِ سفر حج/ قسمت اول

از ریختن شِکر مقابل خانه حاجی‌ها تا آداب خاص پختن آش پشتِ پا

به جا آوردن حج به عنوان یکی از فرایضی که تحت شرایطی خاص بر هر مسلمانی واجب می‌شود،‌ آداب مخصوص خود را دارد که بخشی از آنها مرتبط با احکام اسلامی بوده و برخی دیگر نشات گرفته از رسوم خاصِ هر منطقه است و همین موضوع سبب شده سنت ویژه‌ای برای بدرقه و استقبال از حاجی‌ها شکل گیرد.

۲۵ اردیبهشت ۰۳ - ۰۷:۱۳

«پنجاه به دَر» قزوینی‌ها چگونه مدارس را تعطیل کرد؟

امروز پنجاهمین روزِ بهار است؛ روزی همزمان با آیینِ «پنجاه به درَ» قزوینی‌ها؛ آیینی کهن که حتی برگزاری آن بهانه‌ای برای تعطیلی مدارس شهر می‌شود!

۱۹ اردیبهشت ۰۳ - ۱۳:۰۲

امروز چهلم بهار است؛ جشنی که از یاد رفته!

«چهلم نوروز» مصادف با دهم اردیبهشت‌ماه از جمله آیین‌های وابسته به نوروز است. آیینی که در روزگار فعلی احتمالا نام آن به گوش کمتر کسی خورده است اما هنوز هم می‌توان ردپایی از آن را در نقاط مرکزی ایران و شهرهایی مانند شیراز و کرمان دید.

۱۰ اردیبهشت ۰۳ - ۱۰:۲۹