به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، زلیخا قرنجیک - کارشناس و مجری این طرح-، یکی از مهمترین عناصر فرهنگی در بین اقوام و اجتماعات مختلف را خوراک و آیین‌‏های مربوط به آن‌ها دانست و افزود: طرز تهیه، کاربرد و چگونگی استفاده خوراک‌های طبخ شده در میان اقوام مختلف شکل متفاوتی به خود می‏گیرد.

‎وی یکی از مهمترین راه‌های حفظ این کار را ثبت و ضبط اطلاعات مربوط به آن دانست و بیان کرد: گنبد کاووس با داشتن بلندترین برج آجری جهان با قدمت بیش از هزار سال بعد از گرگان به عنوان دومین شهرستان استان گلستان محسوب شده ودارای قدمت تاریخی و فرهنگی زیادی است وبه لحاظ جمعیتی از تنوع قومیتی زیادی برخورداربوده وبیش ازنیمی از جمعیت آن را اقوام ترکمن تشکیل می‌دهند .

به گفته او، ترکمن‌های ساکن گنبد کاووس متشکل از سه ایل بزرگ «یموت»، «گوگلان» و «تکه» هستند و در بین این ایلات ،ایل یموت به عنوان بزرگترین واصیل‌ترین ساکنان این شهر تاریخی شناخته شده و به دو طایفه بزرگ «آتابای» و «جعفربای» تقسیم می‌شود.

این پژوهشگر با بیان این‌که این تحقیق به بررسی خوراک ترکمن دربین طوایف دوگانه ایل یموت با توجه به تفاوت ها وتشابهات آن می‌پردازد، افزود: اکثریت ترکمن‌های یموت ساکن گنبدکاووس افرادی هستند که از سال‌های گذشته تاکنون به دلایل مختلف از شهرها و روستاهای اطراف به شهر گنبدکاووس مهاجرت کرده و در محله‌های مختلف آن با  فرهنگ وعادات غذایی که متاثر از نوع معیشت و محیط جغرافیایی قبلی آنان بوده ساکن شده‌اند.

او توضیح داد: به عنوان مثال، طایفه جعفربای  که در گذشته از شهرهای گمیش تپه وبندر ترکمن به گنبد کاووس مهاجرت کردند، فرهنگ غذایی خود را که به دلیل نزدیکی این شهرها به دریا و داشتن شغل صیادی بر پایه‌ی مصرف غذاهای دریایی بود حفظ کرده و در مکان جدید نیز همچنان انواع ماهی‌ها را به خصوص در فصل زمستان ازمناطق دریایی یاد شده تهیه و مصرف می‌کنند.

این پژوهشگر با اشاره به این‌که ترکمن‌های طایفه آتابای نیز در گذشته به علت زندگی در دشت و داشتن شغل دامداری بیشتراز انواع گوشت قرمز وبه علت دوری و ارتباط کمتر با مناطق دریایی کمتر از ماهی و فرآورده‌های آن استفاده می‌کردند، ادامه داد: در سال‌های اخیر، پیشرفت علم و تکنولوژی، بالارفتن سطح سواد وآگاهی، مهاجرت و نیز ازدواج بین دو طایفه باعث ایجاد ارتباط بیشتر وآشنایی و رواج فرهنگ مصرف ماهی و فرآورده‌های آن شده است .

‎او افزود: این تحقیق ابتدا به بیان موقعیت گنبدکاووس از نظرآب وهوا و نوع معیشت ترکمن‌های یموت ساکن در آن پرداخته وسپس به بیان فرهنگ وعادات غذایی ترکمن‌های یموت ساکن این شهرستان مانند نحوه‌ی تهیه وپخت انواع غذاها، نان و شیرینی‌های سنتی  ترکمن با توجه به جایگاه آن درزندگی روزمره و مراسم‌های مختلف آیینی (در طول یکسال شمسی وقمری)، ادبیات عامیانه  و نیز نقش خوراک ترکمن دراشتغال‌زایی افراد منطقه از طریق  صنعت گردشگری می‌پردازد.

انتهای پیام