همزمان با شیوع ویروس کرونا، دست‌اندرکاران حوزه سلامت یکی از بهترین راه‌های حفظ سلامتی و قطع زنجیره انتقال این بیماری را در خانه ماندن اعلام کردند؛ یکی از قسمت‌های چالش‌برانگیز قرنطینه خانگی، موضوع آموزش در مدارس و دانشگاهها است که در همین راستا آموزش‌های مجازی فصل جدیدی از آموزش را رقم زد، اما این روش جدید آموزشی که به ناچار انتخاب شده، جدای از حفظ سلامت دانشجویان، اساتید و صرفه‌جویی در وقت که به عنوان بعد مثبت آن محسوب می‌شود، کاستی‌ها و نقاط ضعفی نیز به همراه دارد که به مرور آشکار شده است.
در بخش سوم این گزارش، گفت‌وگوی ایسنا با تعدادی از رؤسای دانشگاهها در خصوص این نوع از آموزش را می‌خوانید.
بیش از ۹۵ درصد کلاس‌های دانشگاه فردوسی به صورت مجازی ارائه می‌شود
محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد، در خصوص آموزش مجازی در دانشگاه فردوسی مشهد، اظهار می‌کند: وقتی بخواهیم یک برنامه را ارزشیابی نماییم، باید به ظرف مکان، زمان و شرایط نگاه کنیم، ما در شرایط بحران تصمیم‌گیری کرده و آموزش مجازی را جایگزین آموزش حضوری کردیم، بنابراین وقتی شرایط بحرانی باشد، بسیاری از مؤلفه‌های ارزشیابی از صحنه خارج می‌شود.
وی بیان می‌کند: قطعاً آموزش حضوری جایگاه خود را دارد، به ویژه در حوزه علوم تجربی و فنی مهندسی و دروسی که آزمایشگاه، کارگاه، مزرعه و گلخانه دارند، ممکن است آموزش مجازی کارایی خود را از دست دهد، اما ما برای اینکه عمر میلیون‌ها نفر از جوانان کشور در یک نیمسال تحصیلی هدر نرود، آموزش مجازی را با آموزش حضوری جایگزین کردیم و اگر اینگونه در نظر بگیریم، سیستم آموزشی موفق بوده و در شرایطی که قرار است فاصله‌های فیزیکی رعایت شود و تجمع صورت نگیرد، قطعاً جوابگو خواهد بود. بخش عملی نیز قرار است بعد از اعلام ستاد مرکزی مدیریت بحران کرونا در تابستان ارائه شود.
کافی با بیان اینکه «بر اساس تجربه‌ای که در این مدت کسب شد، آموزش مجازی در بسیاری از دروس می‌تواند یک روش تکمیلی و تلفیقی باشد»، عنوان می‌کند: می‌توان بخشی از دروس را در مقطعی به صورت مجازی ارائه کرد یا حتی ماه مبارک رمضان که دردسر ماندن در خوابگاه برای دانشجویان زیاد است، می‌توان از این سیستم استفاده کرد و در سال‌های بعد اجازه داد که دانشجویان در ماه رمضان به خانه‌های خود بروند و کلاس‌ها به صورت مجازی برگزار شود.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد می‌گوید: هر کدام از این سیستم‌های آموزشی مزیت‌های خاص خود را دارد، اما در این شرایط خاص بحرانی، آموزش مجازی بسیار کارآمد بود، البته دردسرهایی برای استادان و دانشجویان داشت. دانشجویانی که در اقصی نقاط کشور ساکن هستند، باید به اینترنت، ابزار دریافت آموزش مجازی از جمله لپ‌تاپ، گوشیهای هوشمند، وب‌کم، میکروفن و بلندگو دسترسی داشته باشند، باید ظرفیت‌سازی‌هایی نیز انجام می‌شد که دچار کمبود بودیم. این مشکلات برای استادان نیز وجود داشت، تهیه محتوای مجازی در مدت کوتاه، کار نسبتاً سنگین و طاقت‌فرسایی بود که با ایثار و درک شرایط فراهم شد.
وی با اشاره به اینکه ما سیستم‌های ارزشیابی خود از اساتید را داریم و تشکیل کلاس‌ها و بارگذاری محتوای آموزشی کنترل می‌شود، تصریح می‌کند: دانشگاه فردوسی از گذشته دوره‌های مجازی داشته و ما هزار نفر دانشجو داریم که به صورت مجازی درس می‌خوانند. ما ساختار این آموزش را داشتیم، اما این ساختار برای بسیاری از مراکز آموزش عالی مأنوس نبوده و دچار مشکلات بیشتری هستند. در دانشگاه فردوسی بیش از ۹۵ درصد کلاس‌ها و دروس ما به صورت مجازی ارائه می‌شوند و استادان هم تلاش می‌کنند تا حداکثر کیفیت حفظ شود، اما ممکن است در برخی مراکز آموزش عالی که امکانات کم بوده، زیرساخت‌ها فراهم نبوده و استادان مجرب، باسابقه و ثابتی نداشتند، این مشکلات بیشتر باشد.
آموزش مجازی تکمیل‌کننده آموزش حضوری در شرایط عادی است
مسعود طاهری لاری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، در خصوص نقاط قوت و ضعف آموزش مجازی، اظهار کرد: آموزش مجازی برای شرایط اضطرار از جمله شرایط حال حاضر، بهترین محیط و ابزار برای حفظ ارتباط علمی دانشگاه، استاد و دانشجو و همچنین تکمیل‌کننده آموزش حضوری در شرایط عادی است. از نقاط قوت این روش می‌توان به، به‌کارگیری تنوع محتوای آموزشی نرم‌افزاری در آن واحد و همچنین عدم نیاز به حضور فیزیکی اشاره کرد. وابستگی شدید به زیرساخت‌های ارتباطی خارج از حوزه اختیار از جمله مخابرات و سرویس‌دهنده‌های اینترنتی از جمله نقاط ضعف روش آموزش مجازی است.
طاهری لاری با بیان اینکه «آموزش مجازی مشکلاتی را برای اساتید و دانشجویان ایجاد کرده است»، عنوان کرد: اما با آموزش نیروهای پشتیبان و تشکیل گروه‌های پشتیبانی به صورت مستقل برای دانشجویان و اساتید، مشکلات به مرور کاهش پیدا کرده است. طیف اساتید در بهره‌گیری از این سیستم متفاوت بود، گروه‌های آموزشی فنی- مهندسی، علوم‌پایه و پزشکی بدون مقاومت و با استقبال از این نوع آموزش در این شرایط خاص، همراهی داشتند، گروه‌های آموزشی علوم انسانی ابتدا نسبت به مؤثر بودن این نوع آموزش تردید داشته، اما در ادامه همراهی کاملی در بهبود کیفیت آن داشتند.
وی در خصوص وضعیت آموزش دروس عملی در آموزش مجازی، تصریح کرد: برای عمده دروس عملی، برنامه آموزشی مجازی نداریم، اما برای تعداد محدودی از دروس عملی که ماهیت نرم‌افزاری مانند گروه کامپیوتر یا مکالمه مانند گروه زبان دارند، این کار انجام می‌شود.
حدود ۴۰۰۰ عنوان کلاس در دانشگاه علمی کاربردی به صورت مجازی برگزار شده است
مرتضی تشکری، رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی، در خصوص نقاط قوت و ضعف آموزش مجازی در دانشگاهها، اظهار می‌کند: تجربه ما در آموزش مجازی نشان می‌دهد که این آموزش نقاط قوتی دارد. مراکز ما در سطح استان از ۱۶ فروردین زیرساخت‌ها و بسترها را فراهم کردند، کلاس‌ها شروع شد و از هفته اول بعد از تعطیلات نوروز تاکنون، تمام کلاس‌های نظری ما مشمول آموزش مجازی شده و به صورت آنلاین نه آفلاین برگزار می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: این آموزش اتفاق خوبی بود و برنامه‌ریزی و انسجام خوبی به لحاظ کیفیت در آموزش مجازی اتفاق افتاد، زیرا استاد مطالب را منسجم‌تر و متوالی ارائه می‌کند و در برخی محتواهای آموزشی انسجام اتفاق می‌افتد، همچنین ممکن است نظم و انضباطی که در کلاس‌های حضوری وجود ندارد، در این آموزش وجود داشته باشد، از این جهت می‌تواند به کیفیت آموزش‌ها کمک کند. در آموزش مجازی دانشجو تردد ندارد و مسائل ترافیک و آلودگی هوا نیست. وقتی زیرساخت فراهم شود، کیفیت صدا و تصویر خوب است و دانشجوها می‌توانند به خوبی استفاده کنند. مطالب درسی نیز توسط استاد بارگذاری می‌شود و دانشجو می‌تواند مطلب را دانلود کرده و استفاده کند.
تشکری با بیان اینکه «نقاط ضعف آموزش مجازی بیشتر به این بر می‌گردد که یک اتفاق ناگهانی در کشور بود و هیچ برنامه‌ریزی از قبل وجود نداشت»، عنوان می‌کند: در دانشگاهها از قبل آمادگی برای آموزش مجازی به صورت جدی وجود نداشت که تمام کلاس‌های نظری به صورت مجازی برگزار شود، بنابراین این غافلگیری زمان برد. در این تغییر ناگهانی فضای آموزشی از حضوری به مجازی، آمادگی ذهنی دانشجویان فراهم نبود، همچنین حضور در کلاس‌های مجازی نیاز به فرهنگ‌سازی و آموزش داشت. فراهم کردن زیرساخت‌ها برای بحث‌های آموزشی نیز زمان زیادی برد.
رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی می‌گوید: ما در دانشگاه علمی کاربردی استان در زمینه آموزش مجازی پیشرو هستیم، کلاس‌های آنلاین ما از ۱۶ فروردین شروع شد و در ۱۷ تا ۱۸ فروردین ماه پوشش کامل و صددرصدی کلاس‌های نظری اتفاق افتاد، اما بحث آموزش و آمادگی ذهنی دانشجو و مدرس وجود داشت و باید برای حضور در کلاس مجازی به جای حضوری و استفاده از نرم‌افزارها و سامانه‌ها، به خصوص در اساتید برای تدوین محتوا آموزش می‌دیدند. این موارد چالش‌هایی بود که وجود داشت.
وی اضافه می‌کند: آموزش مجازی همیشه جزء روش‌های آموزشی در آموزش عالی بوده و از فضای مجازی و الکترونیک استفاده شده است. این روش بسته به نوع آموزش، رسته، درس، مخاطب و فضایی که قرار است بین مدرس و دانشجو شکل بگیرد، نقاط قوت و ضعفی دارد، با این وجود قابل استفاده است. از این جهت که آموزش عالی ما ارتباط بهتر و جدی‌تری با آموزش‌های مجازی دارد، می‌تواند فرصت‌هایی را پیش روی آموزش عالی و علمی کاربردی قرار دهد.
تشکری بیان می‌کند: تمام کلاس‌های نظری ما به صورت مجازی برگزار می‌شود و تا هفته گذشته حدود ۴۰۰۰ عنوان کلاس در دانشگاه علمی کاربردی به صورت مجازی برگزار شده و این در خصوص دروسی بوده که جنبه آزمایشگاهی و کارگاهی ندارند. آموزش‌های مجازی که در دانشگاه برگزار می‌شود، مشمول آموزش‌های علمی، کارگاهی و آزمایشگاهی نمی‌شود و این آموزش‌ها را به صورت مجازی شروع نکردیم، اگر شرایط عادی شد، به صورت حضوری برگزار خواهیم کرد.
رئیس دانشگاه جامع علمی کاربردی خراسان رضوی با اشاره به اینکه ما در دانشگاه علمی کاربردی استان، ستاد مرکزی هستیم که بر ۴۳ مرکز علمی کاربردی در سطح استان نظارت داریم، تصریح می‌کند: همکاران ما در قالب دورکاری در کلاس‌های مراکز تقسیم‌بندی شدند و حضور پیدا می‌کنند. ما همه کلاس‌ها را از نظر کیفیت مشارکت دانشجویان و کیفیت مطالبی که ارائه می‌شود، ارزیابی می‌کنیم. در حال حاضر ارزیابی کلی ما از مشارکت و کیفیت ارائه مطالب، متوسط خوب است.
کلاس‌های الکترونیک از ایده‌آل دور است
عزیزالله نژادعلی، رییس دانشگاه پیام نور خراسان رضوی، در خصوص وضعیت آموزش مجازی در دانشگاه پیام نور استان، اظهار می‌کند: بخشی از کلاس‌های دانشگاه پیام نور قبلاً هم به شکل مجازی برگزار می‌شد، دانشجویان ما با این سیستم ناآشنا نیستند و حداقل در طول دوره خود دو تا سه بار این تجربه را داشتند. حدود ۸۶ درصد کلاس‌های ما کاملاً طبق برنامه پیش رفته و در حال برگزاری بوده که عدد خوبی است.
وی بیان می‌کند: یکی از نقاط بسیار قوی آموزش مجازی این است که قبلاً استاد کلاس می‌رفت و اگر به حد نصاب نمی‌رسید، کلاس را برگزار نمی‌کرد و طبیعتاً این جلسه از بین رفته بود. با توجه به اینکه در دوره لیسانس اجباری برای حضور دانشجو نداریم اما در این روش استاد وارد کلاس می‌شود و حتی اگر دانشجو نباشد هم تدریس می‌کند، فایل آن ذخیره می‌شود و دانشجو تا زمان امتحانات می‌تواند به کارتابل خود مراجعه کرده و از فایل استفاده کند، در صورتی که اگر کلاس برگزار نمی‌شد، فایلی هم وجود نداشت که دانشجو بتواند از آن استفاده کند، این یک حسن روش آموزش مجازی است.
نژادعلی با اشاره به نقاط ضعف روش آموزش مجازی، تصریح می‌کند: طبیعی است در برخی موارد قطع و وصل اینترنت داریم و در برخی نقاط دانشجویان نمی‌توانند وصل شوند، هرچند به شکل‌های مختلف می‌توانند وارد شوند، اما هنوز دانشجویانی هستند که امکان اتصال نداشته یا کامپیوتر و موبایل ندارند که وصل شوند و این ضعف روش آموزش مجازی است. در واحدهای خود مکان‌هایی را تعبیه کردیم که ضمن رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، دانشجو بتواند به این‌مکان‌ها مراجعه کند و با استفاده از سیستم‌ها وارد کلاس شده و از آن استفاده کند.
رییس دانشگاه پیام نور خراسان رضوی در خصوص برگزاری دروس عملی دانشگاه پیام نور، می‌گوید: ما منتظر هستیم که این شرایط سفید یا بهتر شود تا دروس عملی را برگزار کنیم. برنامه ما این است بعد از امتحانات که از ۱۸ خرداد شروع شده و دو، سه هفته به طول می‌انجام، با بهتر شدن شرایط، برنامه‌ای برای کلاس‌های عملی تعیین کنیم.
وی درباره ارزیابی اساتید در آموزش مجازی، عنوان می‌کند: ما در تمام واحدهای خود کارشناسانی داریم که وارد کلاس شده و بررسی می‌کنند که کلاس برگزار می‌شود یا نه، خسته نباشید به همکار می‌گویند تا مشخص شود که کاربر مرکز وارد این کلاس شده است. اینکه بخواهیم نحوه تدریس اساتید را در این شرایط اورژانسی ارزیابی کنیم، جواب صحیحی نخواهیم داشت. تمام اساتید ما چندین بار در ترم‌های مختلف ارزیابی شدند، بنابراین ارزیابی اولیه انجام شده است. از ایده‌آل دور هستیم و کلاس‌های الکترونیک چندان ایده‌آل برگزار نمی‌شود.
رییس دانشگاه پیام نور خراسان رضوی خاطرنشان می‌کند: به دانشجویان خود توصیه می‌کنیم که گرچه اجباری برای حضور در کلاس وجود ندارد، اما حتماً وارد این کلاس‌ها شوند، به کارتابل خود مراجعه کنند، از فایل‌هایی که ذخیره شده بهره ببرند و این ترم را هم پشت سر بگذارند. امیدورایم هرچه زودتر این شرایط بهتر شود.
شاید دانشگاهها از سال تحصیلی ۹۹ تا ۱۴۰۰ به سمت آموزش مجازی بروند
دکتر محمدحسین طیرانی، عضو شورای مرکزی اتحادیه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی غیردولتی، در خصوص وضعیت آموزش مجازی در دانشگاه‌های غیر دولتی، اظهار می‌کند: شکی نیست که آموزش حضوری بهتر است، اما در شرایط فعلی و شرایط روز دنیا، راهی غیر از آموزش مجازی وجود ندارد و این چیزی است که بر آموزش عالی کشور ما چه دولتی و چه غیر دولتی تحمیل شده، اما مساله مهم نحوه برخورد با این مساله است. قرار شد که دانشگاهها تعطیل شود، در این صورت ۴ میلیون دانشجو در طول ۶ ماه زحماتشان هدر می‌رفت.
وی با بیان اینکه «آموزش مجازی در دنیا متداول بوده و همه استفاده می‌کنند»، عنوان می‌کند: شاید از مهر به بعد یعنی از سال تحصیلی ۹۹ تا ۱۴۰۰ اوضاع متفاوت باشد و دانشگاهها در کل دنیا نه فقط در ایران، به سمت آموزش مجازی بروند، بنابراین باید این فرصت را غنیمت شمرد، گرچه تهدیداتی دارد، اما یک فرصت است. اگر سیستم مجازی جا بیفتد که اکنون این اتفاق در حال رخ دادن است، هم استاد و هم دانشجو می‌دانند که باید وقت خود را با آموزش بگذرانند، کارمندان نیز در آموزش شرکت می‌کنند، بنابراین این آموزش بسیار خوب خواهد بود و باید از آن برای کشورمان استفاده کنیم. به موازات آن نیز باید زیرساخت‌ها فراهم شود که نرم‌افزارهای بسیاری در این مورد نوشته شده و دانشگاهها در حال استفاده از آنها هستند.
این عضو شورای مرکزی اتحادیه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی غیردولتی می‌گوید: کاستی‌هایی هم وجود دارد که در عمل به تدریج در حال کاهش است. این آموزش را نباید نادیده گرفت، در حال حاضر دنیا با این مواجه است. ممکن است از این به بعد کارمندان مانند قبل نباشند و تمام کارها از ابتدا تا انتها به صورت الکترونیکی انجام شود، به شرط اینکه فرهنگ آن جا بیفتد، بنابراین روش خوبی است، باید همه دست به دست هم دهیم، با کیفیت کار کنیم و وقت بگذاریم.
وی اضافه می‌کند: یک مشکل اصلی در آموزش مجازی اینترنت است که ربطی به دانشگاهها ندارد. کشور ما دارای مخابرات، تشکیلات و فیبر نوری بوده و مشکلی که وجود دارد کندی اینترنت است، همچنین هزینه اینترنت هم بالاست، اما اکنون با اقداماتی که اتحادیه انجام داده و دبیرکل هم نامه‌هایی نوشتند، وزارت علوم و مخابرات قول دادند که به دانشگاهها اینترنت رایگان بدهند، اما هنوز این اتفاق نیفتاده که اگر انجام شود و اینترنت پرسرعت و رایگان در اختیار دانشگاهها و دانشجو قرار گیرد، مشکل بزرگی از مشکلات حل می‌شود.
طیرانی با اشاره به اینکه «در این سیستم مجازی ما به دانشجویان تکلیف می‌دهیم»، تصریح می‌کند: دانشجو تکلیف را از سیستم اتوماسیون، کانال‌های اجتماعی یا اینترنت برای ما می‌فرستد و ما ۴۰ درصد نمره را با همان تکالیف می‌دهیم. برای پایان ترم هم دو پیشنهاد وجود دارد که اگر تا اواخر تیر کرونا کشور را ترک کند، امتحانات حضوری برگزار شود. وزارت علوم در حال برگزاری جلساتی بوده و ما نیز در شورای مرکزی جلساتی می‌گذرایم تا اگر کرونا تمام نشد، تصمیم دیگری بگیریم.
وی در خصوص نحوه برگزاری دروس عملی، خاطرنشان می‌کند: دروس عملی در حال حاضر تعطیل است. امیدواریم تابستان این مساله حل شود و دانشجو کار کند، زیرا حتماً دانشجو باید در کلاس عملی حضور داشته باشد و ابزار را ببیند و لمس کند، نمی‌توان فیلم نشان داد یا استاد به صورت تئوری درس دهد. آزمایشگاه‌ها ۱۴ تا ۱۵ جلسه در ترم تشکیل می‌شود که اگر کرونا کشور را ترک کند، می‌توان یک یا دو هفته به صورت فشرده کلاس‌های عملی را برگزار کرد.
طیرانی ادامه می‌دهد: دانشجویان دوره لیسانس یک یا دو کار عملی دارند. در دوره کارشناسی ارشد و دکترا تعداد آنها کم بوده، بنابراین کار در حال انجام است. دانشگاه تمهیداتی را در نظر گرفته، دروس تئوری از طریق کامپیوتر و فضای مجازی تدریس می‌شود و اگر عملی باشد با رعایت فاصله می‌توانند انجام دهند. ما فعلاً در کارشناسی، کارشناسی ناپیوسته و کاردانی منتظر هستیم تا شرایط بهتر شود، دانشجویان به دانشگاه مراجعه کرده و یاد بگیرند.
عضو شورای مرکزی اتحادیه دانشگاهها و موسسات آموزش عالی غیردولتی با بیان اینکه «باید به دانشجویان آرامش دهیم»، عنوان می‌کند: اساتید به فکر دانشجویان هستند و تنهایشان نمی‌گذارند. هیچ کس اعتقاد ندارد که کیفیت آموزش مجازی مانند حضوری است، اما این اتفاق ناخواسته رخ داده، دانشجویان باید آرامش خود را حفظ کرده و ادامه دهند، دانشگاهها نیز همکاری می‌کنند، بنابراین با موفقیت این ترم را پشت سر خواهند گذاشت. ما هم دلتنگ کلاس‌ها هستیم و برای حضور در دانشگاه لحظه‌شماری می‌کنیم.
اساتید در آموزش مجازی باید چند برابر تدریس حضوری انرژی و وقت صرف کنند
محمد نصیری، رئیس دانشکده فنی و حرفه‌ای ثامن‌الحجج (ع) مشهد، در خصوص مسائل و مشکلات ایجاد شده توسط آموزش مجازی در دانشگاه فنی و حرفه‌ای، اظهار می‌کند: پس از تعطیلی دانشگاهها در حوزه کلاس‌های حضوری در اثر بیماری کرونا، این مراکز برای تداوم و حفظ ارتباط آموزشی خود با دانشجویان شیوه آموزش غیر حضوری را انتخاب کردند، هرچند که تا قبل از این اتفاق و با توجه به اسناد بالادستی، مراکز آموزشی وابسته به وزارت علوم موظف به ارائه دروس خود به صورت مجازی تا ۱۰ درصد بودند.
وی می‌گوید: حاکم شدن شرایط ویژه بر کشور با توجه به بیماری کرونا باعث شد تا دانشگاهها و مراکز آموزشی با سرعت وارد عرصه ارائه آموزش‌های مجازی شوند و با توجه به اینکه زیرساخت‌ها و بستر اینترنت ملی برای این حجم از کاربری آمادگی نداشت و از طرفی در مراکز آموزشی اساتید، دانشجویان و امکانات بر مبنای آموزش حضوری هماهنگ شده بود، فشار مضاعفی برای کلیه کارکنان دانشگاه مخصوصاً حوزه آموزش تحمیل شد. اهتمام اساتید، کارکنان و برنامه‌ریزان حوزه آموزشی و فناوری دانشگاه فنی و حرفه‌ای کشور و همراهی دانشجویان، کارنامه این دانشگاه را در حوزه ارائه آموزش‌های مجازی درخشان کرد. با عنایت به اینکه اکثر دروس ارائه شده در دانشگاه فنی و حرفه‌ای به صورت عملی است و ارائه آموزش مجازی در این بخش مشکلات عدیده‌ای دارد، اما عملکرد مراکز تابعه دانشگاه در ارائه دروس تئوری و نظری به صورت مجازی قابل قبول است.
رئیس دانشکده فنی و حرفه‌ای ثامن‌الحجج (ع) مشهد در خصوص نقاط قوت آموزش مجازی، عنوان می‌کند: حفظ سلامتی دانشجویان و اساتید، رعایت قرنطینه خانگی و عمل به توصیه‌های ستاد ملی مبارزه با کرونا، جلوگیری از قطع ارتباط آموزشی و حتی فرهنگی دانشگاه با دانشجویان، تجربه شیوه نوین آموزشی در سطح اساتید و دانشجویان، ارتقاء دانش فناوری و استفاده از فضای مجازی برای آموزش منطبق بر تکنولوژی جدید از جمله نقاط قوت است.
وی اضافه می‌کند: از دیگر نقاط قوت می‌توان به انتخاب روش‌های آنلاین یا بر خط و آفلاین یا برون‌خط در کنار هم توسط اساتید، امکان دسترسی دانشجویان به محتوای کلاس‌ها، فایل‌ها و جزوات بارگذاری شده در زمان‌های مختلف، تلاش بیشتر اساتید برای ارائه مطالب جدید و قابل فهم برای دانشجویان و امکان ارتباط با دانشجویان خارج از وقت کلاس و رفع اشکال درسی آنها اشاره کرد.
نصیری در خصوص نقاط ضعف آموزش مجازی، می‌گوید: عدم آمادگی اساتید و دانشجویان برای این شیوه از آموزش مخصوصاً در تولید محتوای آموزشی با توجه به عدم فرصت کافی، عادت دانشجویان به حضور در کلاس درس، کم شدن نظارت اساتید و دانشجویان در زمان تدریس و ارائه درس و مشکلات عدیده آموزش‌های مجازی در حوزه دروس کارگاهی و عملی از جمله نقاط ضعف این روش است.
رئیس دانشکده فنی و حرفه‌ای ثامن‌الحجج (ع) مشهد در خصوص مشکلات ایجاد شده برای دانشجویان و اساتید در روش آموزش مجازی، تصریح می‌کند: عدم دسترسی به اینترنت پرسرعت و مناسب برای ارائه آموزش‌های مجازی برای همه دانشجویان، اشکال در زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری در حوزه فناوری و ارتباطات الکترونیکی، تحمیل هزینه‌های سنگین اینترنت، تجهیزات و سخت‌افزار لازم برای حضور دانشجویان در کلاس‌های مجازی از جمله مشکلات این نوع از آموزش است. اساتید برای ارائه مطالب درسی در فضای مجازی باید چند برابر زمان تدریس حضوری انرژی و وقت خود را برای تهیه محتوای آموزشی صرف کنند، همچنین شیوه‌های ارزشیابی در آموزش مجازی دارای مشکلات عدیده‌ای مخصوصاً در آزمون‌های پایانی است.
رئیس دانشکده فنی و حرفه‌ای ثامن‌الحجج (ع) مشهد در خصوص ارائه دروس عملی در آموزش مجازی، بیان می‌کند: در بعضی از دروس مانند پروژه یا دروس تئوری-عملی که امکان ارائه مطلب به صورت مجازی وجود داشته باشد، اساتید به تولید محتوا پرداخته و بخشی از این دروس را به صورت مجازی ارائه نموده‌اند. در برخی از موارد نیز با استفاده از شیوه‌های نوین شبیه‌سازی و ارائه فیلم‌های آموزشی تاحدودی به رفع مشکل پرداخته‌اند، اما این واقعیت که اکثر دروس عملی و کارگاهی ضرورت دست‌ورزی و آموزش حضوری را می‌طلبند، ما را بر آن داشته تا بعد از عبور از این دوران به صورت فشرده کلاس‌های کارگاهی را تشکیل دهیم.
نصیری با بیان اینکه «در کشور ما و در مواقع خاص اقشار مختلف جامعه خالق صحنه‌هایی از ایثار و ازخودگذشتگی هستند»، اظهار می‌کند: بعد از ورود بیماری کرونا به کشور و تلاش تحسین‌برانگیز و جهادی کادر بهداشت و درمان کشور، اساتید این دانشگاه نیز برای عمل به وظیفه خود و حفظ شرایط قرنطینه با حداقل امکانات صحنه‌های زیبایی را در حوزه آموزش‌های مجازی و کارگاه‌های مهارتی تولیدمحور در جهت تولید ملزومات مورد نیاز مدافعان سلامت به نمایش گذاشتند. اساتید با تلاش مضاعف و روزافزون خود توانستند در مدت کوتاهی آموزش‌های مجازی را منطبق بر برنامه هفتگی دانشجویان ارائه کنند و به صورت نسبی رضایت دانشجویان را به دست آورند.
انتهای پیام
نظرات