صادقی که شام غریبان امسال طرحی از حضرت زین‌العابدین (ع) را به تصویر خواهد کشید، در گفت‌وگو با ایسنا درباره موضوع بیان معنویت به زبان هنر در دنیای معاصر، با بیان اینکه «ذات و خاستگاه هنر از دیرباز زمینه مذهبی داشته است»، اظهار کرد: در طول تاریخ از عهد عتیق گرفته تا کسانی که پیرو دین حضرت موسی و عیسی (ع) بوده‌اند، بخش عظیمی از قدرت‌ها و امپراطوری‌ها و کسانی که تقدیر وجودیشان را در این مقدر می‌دانستند که به کنیسه و کلیسا وفادار باشند، با هنر و نقاشی سر و کار داشته‌اند.

او ادامه داد: به طور کلی بشر همواره خاستگاه معرفتی را درباره مذهب می‌ستاید و باور دارد. به همین خاطر هم بسیاری از قدرت‌ها تا قرن هفدهم و هجدهم میلادی به هنرِ مذهبی متکی بوده‌اند. اما در تاریخ هنر دینی و اسلامی ایران، هنر بدون فیگور رواج داشته است و قالب فیگوراتیو که فضائل اهل بیت (ع) را دنبال می‌کند، بعد از دوره صفویه در ایران به وجود آمد؛ قالبی که شعر و نقاشی قهوه‌خانه‌ای را در سه بخش حماسی، رزمی و بزمی و مذهبی در کنار هم داشت. در واقع می‌توان گفت که به نوعی معنای هنر مردمی از همین جا شکل گرفت.

این هنرمند در ادامه به تغییراتی که در این سال‌ها در نقاشی قهوه‌خانه‌ای ایجاد شد اشاره و خاطرنشان کرد: از جمله قابلیت‌ها و خاصیت‌های هنر اجتماعی در انقلاب این بود که ریشه‌های هنرهای اجتماعی در جهان را دید، ولی معنای قرآنی و دینی را برای خود اختیار کرد. جوانانی که در کنار مردم تجربه‌ها و تمناهای آرمانی و دینی‌شان را به زبان هنر روایت کردند. پیش از آن چنین تجربه مفید و بااهمیتی که بتواند تا این اندازه تاثیرگذار باشد را در فرآیند هنر دینی ایران نداشتیم.

صادقی گفت: معنی و معرفتی در دوران انقلاب دنبال شد که توجه به اهل بیت (ع) بود و اخلاق و فرآیندهای معرفتی ائمه معصومین را مورد توجه قرار داد. در این میان هنرمندان مولفه‌های اجتماعی همانند جهاد در راه خدا و اخلاق انسانی را با مضامین دینی گره زدند؛ همانند ارجاع دادن دفاع مقدس به واقعه عاشورا. این تجربه جزو تجربه‌های نو و بی‌بدیلی بود که نسل انقلاب دنبال کرد، اما در ادامه آنگونه که باید مورد توجه قرار نگرفت.  

این هنرمند نقاش افزود: چندی پیش مجموعه‌ای را به همراه مهدی رسولی (هنرمند خوشنویس و نقاش) داوری کردیم و متوجه شدیم که در یک سال گذشته در کشور شیعه ما، تنها دو کتاب در حوزه بخش تصویرسازی هنرهای تجسمی منتشر شده است که این موضوع واقعا جای نقد دارد. موزه بزرگ امام علی (ع) که تاسیس آن یکی از افتخارات شهرداری است نیز به‌روز نیست و مجموعه کارهایی که در اختیار دارد به بازه زمانی حدودا ۲۵ سال پیش برمی‌گردد.

صادقی با بیان اینکه «مطمئنم نقاشان دین‌باور و کسانی که معرفت اهل بیت (ع) را دنبال می‌کنند هنوز آثاری را خلق می‌کنند»، خاطرنشان کرد: ما نیاز به یک نهاد رسانه‌ای داریم تا این آثار و آتلیه نقاشانی که در این حوزه فعال هستند را معرفی کند. الان فرهنگستان هنر در حال انجام اقدام خوبی در این زمینه است و اجرای طرح «۱۰۰ سال نگارگری معاصر ایران» را در دستور کار دارد. بر این اساس قرار است تا دی ماه سال جاری از هنرمندانی که ظرف ۴۰ سال گذشته آثاری را با موضوع فضائل اهل بیت (ع) خلق کرده‌اند، جمع‌آوری کند. در این میان تاکید ما بر این است که فقط بر حوزه نگارگری تمرکز نکنیم و طراحی، تصویرسازی، گرافیک و نقاشی را نیز مورد بررسی قرار دهیم. البته تاکنون مجموعه‌های دیگری همانند مرکز روایت فتح و موزه شهدا این کار را انجام داده، اما جامع و کامل نبوده‌اند.

انتهای پیام