حسین علیزاده ـ نوازنده و موسیقیدان مطرح ایرانی ـ از اعضای هیات داوران جشنواره جوان است. او قبل از آغاز جشنواره موسیقی جوان، در نشست خبری این جشنواره اظهار کرده بود که نباید برگزیدگان جشنواره رها شوند و این کار باید با حمایت دولت صورت بگیرد؛ زیرا جشنواره همین که در این شرایط بد اقتصادی همچنان در حال برگزاری است، خودش امر مهمی است.

او همچنین عنوان کرده بود که خانواده‌های کودکان برگزیده جشنواره باید مراقب شرکت دادن فرزندان خود در برنامه‌های تلویزیونی باشند؛ چراکه با حضور در چنین رسانه‌ای تا مدتی در معرض توجه قرار می‌گیرند ولی پس از مدتی رها می‌شوند و این امر می‌تواند باعث سرخوردگی این بچه‌ها شود.

در ادامه می‌توانید ویدئویی را در این ارتباط تماشا کنید:

هشدارهای حسین علیزاده در این زمینه‌ها که البته در فینال برنامه‌ استعدادیابی تلویزیون (عصرجدید) از سوی یکی از داوران و همچنین مجری، مورد تاکید و توجه قرار گرفت، خبرنگار ایسنا را بر آن داشت تا به میان نوازندگان و داوران جشنواره جوان برود و در این زمینه با آنها گفت‌وگو کند.

بخش موسیقی کلاسیک جشنواره موسیقی جوان در بخش سازهای ویولون‌ و ویولا در رده‌های سنی الف، ب و ج شنبه (دوم شهریور) در تالار رودکی از ساعت ۹ صبح تا پنج بعد از ظهر برگزار شد.

داوران این بخش از مسابقات جشنواره موسیقی جوان شامل ستاره بهشتی، سیاوش ظهیرالدینی، ایمان فخر، مرجان قنبری‌مهر، پیام گرایلی و ابراهیم لطفی بودند.

در رپرتوار این روز یک قطعه اجباری و دو قطعه اختیاری که شرکت‌کننده باید یکی از آنها را انتخاب می‌کرد، برای نوازندگان در نظر گرفته شده بود. دو شماره از این قطعات شامل «سونات شماره ۴ ایزایی، موسس فانتزی پاگانینی» بودند. قطعات اجرایی همراه با پیانو نواخته می‌شد. در دور مسابقات رده سنی «ج» شش نفر حضور پیدا کردند.

جشنواره موسیقی جوان یک فرصت اجرا است

نفر اول صدف حقی نام دارد و به گفته خودش حدود ۱۹ سال است که ویولون می‌زند. امسال بار دومی است که در جشنواره موسیقی جوان شرکت کرده و بار قبل توانسته بود رتبه سوم را کسب کند.

او درباره‌ی دلیل حضورش در جشنواره موسیقی جوان به ایسنا می‌گوید: این جشنواره صرفا یک فرصت اجراست؛ چراکه خارج از اینجا شاید آنقدر نتوانیم به صورت تکنوازی اجرا داشته باشیم. از طرفی این جشنواره تنها جشنواره‌ای است که به صورت تخصصی برگزار می‌شود؛ وگرنه حتی با برنده شدن هم جز جوایز نقدی که می‌دهند، تسهیلات خاصی را برای ما در نظر نگرفته‌اند. اگر هم تسهیلاتی باشد احتمالا برای نفرات اول است.

از او سوال کردیم که اگر امکان حضور اجرا در برنامه‌های تلویزیونی برای آنها فراهم شود، آیا این کار را انجام خواهد داد؟ گفت: نه ترجیح می‌دهم در این جشنواره که جنبه تخصصی دارد شرکت کنم؛ چون به نظرم موسیقی کلاسیک مخاطب خاص‌تری دارد.

شکیبا خسروی نیز نوازنده‌ دوم بود که به روی صحنه آمد. او ۱۲ سال است که ویولون می‌نوازد و در دوره دهم جشنواره نفر دوم شده است. شکیبا برای بار دوم به تشویق خانواده و استادش در جشنواره شرکت کرده است.

از او سوال کردیم بار قبل که مقام دوم را کسب کرده آیا حمایت خاصی از طرف جشنواره صورت گرفته است؟ یا اینکه حداقل امسال برای برگزیدگان برنامه‌ای وجود دارد؟ پاسخ داد: نه تا به حال هیچ حمایت یا پیگیری خاصی نبوده است و تنها یک کمک هزینه به ما پرداخت می‌کنند؛ البته تا آنجا که من می‌دانم اکثر شرکت‌کنندگان در ارکسترهای مختلف مشغول به کار هستند و نیازی به اینکه جشنواره ما را به ارکستر خاصی معرفی کند نیست.

این نوازنده جوان بیان کرد که هرچقدر امکان اجراها و تکنوازی‌ها بیشتر باشد برای آنها بهتر است و می‌توانند تجربه بیشتری را به دست بیاورند.

او همچنین درباره امکان اجرا در تلویزیون گفت: خب اگر اینطور باشد که خیلی خوب است چون امکان دیده شدن و معرفی ما خیلی بیشتر است.

یکی دیگر از نوازندگان نیز که ۲۷ سال سن دارد و حدود ۱۴ سال است که ویولون می‌نوازد، اظهار کرد که پیشتر با یک ارکستر در جشنواره موسیقی فجر شرکت کرده است. او همچنین گفت که حضور در چنین جشنواره‌ای برای نوازندگان جنبه شخصی دارد؛ چراکه برای آنها رزومه می‌شود و صرفا یک موقعیت برای تمرین اجرای تک‌نوازی است.

او ادامه داد: این جشنواره تنها جشنواره حرفه‌ای است که برای ما برگزار می‌شود گرچه که در همه جای دنیا سالیانه تعداد زیادی از این جشنواره‌ها برگزار می‌شود، پس ما ترجیح می‌دهیم از همین فرصت استفاده کنیم. از طرفی حمایت خاصی پس از برنده شدن صورت نمی‌گیرد و نمی‌توانیم به راحتی اجرای تک‌نوازی بگذاریم.

از این نوازنده درباره امکان اجرا در تلویزیون سوال کردیم. پاسخ داد: در تلویزیون نمایش ساز مجاز نیست. ولی اگر امکانش باشد برای اینکه مردم سازها را بشناسند و با سبک‌های مختلف آشنا شوند بدم نمی‌آید حضور داشته باشم.

به ما سالن بدهند

مهدی قدیمی که آخرین شرکت‌کننده این بخش بود، بیان کرد که ۱۵ سال است ویولون می‌نوازد و پیش از این درهیچ جشنواره دیگری شرکت نکرده است.

او به ایسنا گفت: نیازی نیست که جشنواره به ما کار دهد و یا در ارکستر خاصی ما را معرفی کند؛ چون ما اصلا ارکستر خوب نداریم و حتی نوازندگانی که در ارکستر ملی یا سمفونیک تهران ساز می‌زنند پس از مدتی کار برایشان عادی می‌شود و به این کار به چشم یک منبع درآمد نگاه می‌کنند. پس ما ترجیح می‌دهیم بیشتر تدریس کنیم و درواقع منبع درآمد اصلی نوازندگان در ایران تدریس است. ولی اگر قرار است جشنواره حمایتی از ما نشان دهد بهتر است سالن‌هایی را برای تک‌نوازی در اختیارمان قرار دهد چون اجاره سالن برای اجرای تک نوازی کار سختی است و از طرفی چون مردم ایران خیلی اهل گوش دادن به موسیقی کلاسیک نیستند سالن‌ها پر نمی‌شوند هر چند هم که کارت خوب باشد. مگر اینکه خیلی شناخته شده باشی که شناخته شدن به خوب بودن ربطی ندارد.

این نوازنده ادامه داد: البته از طرفی اگر بتوانند سالن‌ها را با تخفیف هم به ما بدهند خوب می‌شود یا حتی اینکه یک سالن را به مدت یک ساعت و نیم در اختیار برگزیدگان بگذارند تا بتوانیم اجرا داشته باشم و برایمان تبلیغ کنند، موقعیت خوبی خواهد بود. ولی در کل خوب است که حداقل همین جشنواره را داریم. 

جشنواره‌های موسیقی باید تکرار شوند

در ادامه تصمیم گرفتیم گپی با سیاوش ظهیرالدینی داور این بخش از جشنواره که خود موسیقی‌دان و نوازنده ویولون و ویولا است، داشته باشیم.

از او سوال کردیم که چه ساز و کاری باید صورت بگیرد که نفرات برتر جشنواره پس از پایان آن رها نشوند و همچنان از آنها حمایت شود؟ پاسخ داد: این بچه‌ها باید امکاناتی برای عرضه هنر خود داشته باشند. یکی از چیزهایی که خیلی نیاز است، وجود سالن‌هایی است که در اختیار این بچه‌ها بگذارند و این امکان را به آنها بدهند که مدام در حال اجرای برنامه باشند و خودشان را نشان دهند. مطرح کردن بحث رها شدن این بچه‌ها پس از پایان جشنواره، طبیعی است؛ چراکه با وجود اینکه جشنواره‌ موسیقی جوان در حال حاضر بهترین جشنواره موسیقی ایران است و در بین مردم جا افتاده و در آن شرکت می‌کنند، بچه‌ها پس از پایان آن و گرفتن جایزه می‌روند و دیگر کسی از آنها سراغی نمی‌گیرد.

ظهیرالدینی ادامه داد: ولی اگر در اختیار آنها سالن بگذارند و دولت به آنها کمک مالی کند و کسانی که در رأس موسیقی این جشنواره هستند بتوانند راهکاری برای استفاده این نوازندگان از سالن‌ها پیدا کنند، بخشی از مشکلاتشان حل خواهد شد؛ ولی هیچ کدام از این اتفاق‌ها نمی‌افتد. از طرفی این جشنواره تنها سالی یک بار اتفاق می‌افتد و این بچه‌ها معرفی می‌شوند و می‌رود تا سال بعد. این امر باید استمرار داشته باشد.

در بخش دیگری از صحبت‌ها به سخنان حسین علیزاده درباره‌ی شرکت برگزیدگان جشنواره در برنامه‌های تلویزیونی اشاره کردیم.

ظهیرالدینی در این زمینه اظهار کرد: اینکه تلویزیون بخواهد از بچه‌هایی که استعداد دارند استفاده کند و آنها را معرفی کند قدم مثبتی است چون به طریقی خودشان را نشان می‌دهند. ولی مشکل اینجاست که آن هم ادامه‌دار نیست و بچه‌ها پس از مدتی رها می‌شوند. این جشنواره‌ها باید با ماهیت درست تکرار شوند و به آنها کمک مالی زیاد شود. باید یک برنامه‌ریزی وسیع صورت بگیرد تا برگزیدگان جوان راه درست را طی کنند. خانواده‌ها نیز از هر فرصتی استفاده می‌کنند، بالاخره دلشان می‌خواهد فرزندانشان خودشان را نشان دهند.

او همچنین درباره حضور برگزیدگان جشنواره در تلویزیون گفت: به نظر من اینکه برگزیدگان این جشنواره در تلویزیون حضور پیدا کنند یک اتفاق رویایی است و از طرفی ریسک است؛ البته اگر کارساز باشد خوب است ولی فکر نکنم شدنی باشد و همین چیزی که الآن هست بهتر است.

این داور جشنواره موسیقی جوان با بیان اینکه باید برای حمایت از برگزیدگان جشنواره بودجه در نظر گرفته شود، افزود: سالن‌های زیادی داریم که بی‌استفاده هستند، از آنها بهره‌برداری کنند و اجازه دهند این بچه‌ها حداقل ماهی یک بار یا دو ماهی یک بار هنر خودشان را نشان دهند.

او همچنین درباره شرکت‌کنندگان این بخش گفت: این جشنواره هر سال در حال پیشرفت است. قطعاتی را که الآن برای گروه سنی الف انتخاب می‌کنیم، قبلا برای گروه سنی «ج» انتخاب می‌کردیم. ولی رپرتوار را عوض و سخت‌تر کردیم. بچه‌ها باز هم شرکت می‌کنند. این امر نشان می‌دهد خود را برای این برنامه‌ها آماده می‌کنند و پشرفت خوبی هم در این راستا دارند. می‌بینیم که روز به روز این جشنواره برد بیشتری پیدا می‌کند و تقاضای بیشتری دارد. اینها نشان می‌دهد که جشنواره از لحاظ تبلیغات، نحوه قطعات و کیفیت بهتر شده است درواقع انقلابی در اجرای جشنواره صورت گرفته است. هدف جشنواره نیز باید پیشرفت و جذب بالای شرکت کنندگان باشند.

در همین راستا به او گفتیم که تعدادی از نوازندگان درباره قطعات انتخابی برای اجرا شکایت داشتند؛ چراکه معتقد بودند این قطعات به سازهای بهتری نیاز دارند. او گفت: باید بودجه خرید یک ساز خوب را داشته باشند و تحقیق کنند تا بتوانند هنرشان را پیاده کنند. ساز خوب همیشه نوازنده را سر ذوق می‌آورد. زمانی که یک ساز خوش صدا را به نوازنده می‌دهید شوق بیشتری برای تمرین پیدا خواهند کرد.

انتهای پیام