به گزارش ایسنا، هشتمین شب کارگردانان سینما با حضور جمعی از هنرمندان شامگاه چهارشنبه ۱۵ اسفند ماه با دبیری پوران درخشنده در مرکز همایشهای برج میلاد برگزار شد.
در این مراسم که اجرای آن را داریوش فرهنگ برعهده داشت، هنرمندان و مسئولین حضور دارند.
پوران درخشنده دبیر هشتمین شب کارگردانان سینما در ابتدای این مراسم به هم زمانی برگزاری این جشن با روز درختکاری اشاره کرد و سینما را به مانند درخت تناوری دانست که نیاز به هرس و آفت کشی هم دارد.
متن کامل سخنان پوران درخشنده بدین شرح است:
«به نام یکتا کارگردان جهان هستی که مقدّرش مقدّم برخواست ماست...
هشتمین شب کارگردانهای سینمای ایران در لحظات پایانی روزی آغاز میشود که به روز درختکاری مشهور است. روزی که نهالها غرس و به پای درختان، جویهای آب کشیده میشود و تناور درختانی که سایه و میوه و شکوه بودن شأن را، رایگان به انسان و حیوان و طبیعتی که از آن برخاستهاند ارزانی میدارند، بار دیگر به چشم میآیند و هر آنکس که درختی در این روز کاشته است، آرزوی قد کشیدن و تناور شدن برای کاشتهی خود دارد، آرزوی آنکه ببالد و آن شود که رشک عالمی را برانگیزد.
اما
در این روز درخت دوستیها اگر نشانده شود چه کام دلها که به بار آید و چه میوه و ثمرهایی که از صلح و آرامش و سرزندگی و نشاط، برای عابران خسته از حقد و حسد و تنگ نظری و دشمنیها، ارزانی و نصیب شود، امید که چنین درختها در بوستان پر طراوت فرهنگ ایرانی هر روز وهر ساعت نشانده شود و بر طراوت ذهن و دل و جان اهالی فرهنگ و هنر و مخاطبینی که از آثار آنها تأثیر میگیرند بیافزاید.
و اما
امشب، در پایان این روز و در همین جا، یادی میکنیم از پیشکسوتهایمان، چه آنهایی که یاد پرارجشان با ماست چه آنهایی که هنوز با حضورشان بر سر ما سایهافکن اند، پیشینیان گرانقدری که درختِ امروز به بار نشستهی سینمای ایران را نشاندند و کاشتند و داشتند تا ثمر آن را آیندگان و نوآمدگانی که ما باشیم، خوشهچین شویم تا ما خود برای آیندگان خویش چه کنیم و چه میراثی را به یادگار بگذاریم...
و اما این تناور درخت سینما که چنان بار دانش و معرفت و فرهنگ گرفته، که چرخ نیلوفری را هم به زیر میآورد، نیاز به هرس دارد، شاخههای دست پاگیری که از بارآوری و ثمردهی بیشتر، کم میکند. این هرس شاید با منقّح کردن قوانین دست و پاگیر مدیریت دولتی باشد و یاحتی قوانین صنفی، همهی آییننامههایی که انقضای تاریخ آنها به خاطر دگرگون شدن وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و نیز انقلاب بزرگ دیجیتال در عرصهی سینما، رقم خورده اما همچنان مبنای بسیاری از تصمیمگیریهای اساسی هستند، باید هرس شوند.
این درخت برای پربار شدن همچنان نیاز به آفت زدایی هم دارد، آفت حضور افرادی خارج از خانوادهی سینما که با تابلوهای قدرت سیاسی و اقتصادی خویش وارد میشوند و تفرقه و جدایی اهالی واقعی سینما را سبب میگردند و آنگاه که از قدرت اعتباری خویش بیبهره میشوند یا حباب اقتصادیشان، بدنامانه میترکد، چیزی جز شرنگ تلخ بیثمری و شکست بر کام سینما نمینشانند.
و اما بدیهی است که این درخت به آب هم نیاز دارد. آبی که آلوده به مطامع و بداخلاقیهای سیاسی و بدنامیهای اقتصادی نباشد و مهمتر از آن همیشه جاری باشد. چرا که این درخت همیشه سبز میباید، و جویی که به فصل خشکسالی و فصل بارانی، کم و زیاد شود و خشک و جاری نمیتواند به بالندگی و سرسبزی این کهن درخت بیانجامد.
به یاد داشته باشیم که ریشههای این درخت، در اعماق، در پیوند با ریشههای درختان دیگر است تا در پیوستگی صرف با آوندهای خود.
سینما وقتی میبالد و سرسبز از طراوت است، هنرهای دیگر هم خود را در زایش و سرزندگی میبینند، چرا که تنها هنر معاصر ایرانی است که علیرغم آنکه هنوز هنر صنعت نشده اما توانسته به عنوان یک برند در عرصهی جهانی بدرخشد و در کنار باغ ایرانی، فرش ایرانی و شعر ایرانی، زیباییهای ذوق ایرانی را به تماشا بگذارد.
و مباد آنکه این تناور درخت که به سرو آریایی اصیل ماننده است به شورچشمی آنهایی که وحدت و همدلی و همرأیی ما فیلمسازان سینمای ایران را نمیتوانند برتابند، بخشکد و مباد آنکه تبرِ تنگ نظری بر ریشهی در اعماق آن وارد آید و بدتر آنکه مبادا دستهی این تبر خود از شاخ ستبر همین درخت باشد.
مباد و دور باد آنکه قحطسالی جوی نوشانندهی این درخت را در بستر خاکها و ماسهها گم کند و حماسههای باد بر شاخ و برگ آن دیگر خوانده نشود و به فراموشی رود.
مباد و دور باد هر بد اندیشهای که به فکر نبودن آن باشد و از فرّ و شکوهش کم بخواهد و امروز، روز آویختن همهی آن پارچههای رنگین آرزوها و خواستههایمان به این درخت معجزه است که همچنان میوههایش که آثار من و شماست میتواند از سرِ اعجاز، طعم عشق و صلح و دوستی را به مخاطبان خسته و ناامید بچشاند.
من در اینجا از آقای دکتر انتظامی ریاست سازمان که تشریف دارن این خواسته رو به نمایندگی از فیلمسازان سینمای ایران دارم: آقای دکتر تا زمانی که سینما به عنوان یک «هنر صنعت» از دید قانونگذاران و مجریان دولتی، هر دو گروه شناخته نشه، مشکلات مالیات و ارزش افزوده و بیکاری و درمان و… همهی اونچه در این سالها خواستهایم و نشده یا استحقاقش رو داشتیم ولی بهش نرسیدیم، محقق نمیشه...
سینما باید به عنوان یک هنر صنعت به رسمیت شناخته شه....
به عنوان دبیر جشن امشب کارگردانهای سینمای ایران لازم دیدم که صمیمانهترین سپاسهای خودم رو تقدیم بزرگوارانی داشته باشم که در برپایی این ضیافت هنرمندانه و همدلانه، بزرگترین گامها رو برداشتن: رئیس محترم شورای شهر تهران جناب آقای دکتر حقشناس و همکاران محترمشون وجناب آقای دکتر درویشپور مدیرعامل محترم برج میلاد که میزبان ارجمند این شب به یاد ماندنی هستن...
در اینجا لازم میدونم و بیمناسبت نیست به عنوان اولین زن فیلمساز در پس از انقلاب یادی بکنم از اولین بانوی کارگردان که شش دهه پیش، زمانی که کمتر بانویی به خودش این جرأت رو میداد که پشت دوربین به عنوان کارگردان حضور داشته باشه، به واسطهی تواناییهایی که در زن هنرمند ایرانی سراغ داشت، اسم خودش رو به عنوان اولین فیلمساز زن ثبت کرد… خواهش میکنم به افتخارش بایستیم، هرچند شوربختانه امروز سعادت دیدارشون رو در اینجا به واسطهی مشکلات عدیده ی جسمیشون نداریم...
خانم شهلا ریاحی …»
در ادامه علی درویشپور مدیرعامل برجمیلاد بیان کرد: خوشحالم که آخرین شب کاری من به میزبانی هنرمندان گذشت. باورم این است که رشد هر جامعهای به فرهیختگی مردماناش است. امشب در فهرست شبهای برج میلاد و به یاد ماندنی من ثبت خواهد شد.
سپس کلیپی از هنرمندان درگذشته این چند سال سینما پخش شد.
داریوش فرهنگ در بین صحبتهای خود به سالگرد درگذشت رسول ملاقلی پور و همایون شهنواز هم اشاره کرد.
در ادامه مراسم محسن امیر یوسفی رئیس کانون کارگردانان در سخنانی کوتاه بیان کرد: وقتی در حوزه سینما، کار صنفی میکنی متوجه زحمت افراد در دورههای قبل میشوید.
محمدجواد حقشناس عضو شورا شهر تهران که در این مراسم حضور داشت، اظهار کرد: موفقیت سینمای کشور در این سالهای اخیر وامدار بزرگان و پیشکسوتان سینمایی است. نقشی که امروز سینما در عرصه فرهنگ و جامعه سازندگی دارد نقشی بی بدیل بوده و انکار ناپذیر است.
تقدیر از وحید جلیلوند
در ادامه مراسم از وحید جلیلوند کارگردان سینما به عنوان اولین هنرمند در این مراسم تقدیر شد و داریوش فرهنگ گفت که اولین این تقدیر به معنای خوشآمد گویی به این هنرمند برای ورودش به سینمای حرفهای است.
در این قسمت با حضور پوران درخشنده، مصطفی کیاییt محسن امیر یوسفی و علی درویشپور تندیس کانون کارگردانان و لوح تقدیر را به وحید جلیلوند اهدا کردند.
جلیلوند در سخنان کوتاهی گفت: دریافت این هدیه برای من بسیار ارزشمند است و امیدوارم سایه همه بزرگان سینمایی که در این مراسم هستند بر سر ما باشد.
تقدیر از مرضیه برومند
دومین تقدیر شب کارگردانان به مرضیه برومند اختصاص داشت.
پوریا عالمی از نویسندگان و طنزپردازان پیش از تقدیر از مرضیه برومند در سخنانی بیان کرد: "شهر موشها" در زمانی به وجود آمد که شرایط جامعه خوب نبود و در جنگ بودیم و اخبار از درباره جنگ و شهادت بود. قصه گویی از تواناییهای مرضیه برومند است. او در دورهای "خانه مادر بزرگه" را هم ساخت و اینچنین او یک پیوند نسلی به وجود آورده است.
سپس با حضور پیروز حناچی شهردار تهران، احمد امینی، پوران درخشنده و نرگس آبیار لوح تقدیر و تندیس کانون کارگردانان به مرضیه برومند اهدا شد.
در ادامه مرضیه برومند با بیان اینکه من کوتاه صحبت اما خوب صحبت میکنم" گفت: من تقدیر امشب را به حساب تقدیر از سینمای کودک میگذارم و از این بابت تشکر میکنم. اصولاً در این سالها خانه سینما ما را تحویل نگرفته است و من این اتفاق و تقدیر را به فال نیک میگیرم. سینمای کودک همیشه افتخاری برای سینمای ایران بوده است، در بسیاری از مواقع اقتصاد سینما را تغییر داده است اما هیچگاه آن را جدی نگرفتهاند.
او سپس خطاب به شهردار تهران گفت: شهر ما سینما مخصوص بچهها ندارد. خواهش میکنم این موضوع را جدی بگیرید.
تقدیر از ناصر غلامرضایی
سومین تقدیر این مراسم به ناصر غلامرضایی از فیلمنامهنویسان، تهیهکنندگان و کارگردانان سینمایی اختصاص داشت.
عبدالله باکیده پیش از تقدیر از این هنرمند با تاکید بر اینکه "ناصر غلامرضایی شناسنامه لرستان است" در سخنانی گفت: او نیازی به تعریف کسانی مثل من ندارد. او کسی است که به فرهنگ عمومی با علاقه و عاشقانه نگاه میکند.
سپس با حضور مسعود رایگان، پوران درخشنده، وحید موسائیان و نادر مقدس از ناصر غلامرضایی تقدیر شد.
ناصر غلامرضایی پس از دریافت هدایایش، اظهار کرد: امروزه افتخار میکنیم که بعد از چندین دهه صاحب جایگاهی به نام سینمای بومی و قومنگار هستیم. تا پیش از این سینمای فرهنگ بومی جایگاهی نداشت و حالا خوشحالم که لهجههای گوناگون و خرده فرهنگها دیده و شنیده میشوند و به لحاظ اندیشه صاحب چند صدایی شده است.
در ادامه مراسم پیروز حناچی شهردار تهران در سخنانی با بیان اینکه "اگر بخواهیم از چند جاذبه در ایران نام ببریم به غیر از میراث فرهنگی سینما یکی از این جاذبهها است. تلاش شهرداری تهران و همکاران من در شورای شهر این است که این سرمایه عظیم را پاس بداریم و به آن بیافزائیم.
او ادامه داد: نگاه ما در اداره امور شهر تغییر کرده است و تنها بناهایی چون ساختمانها جزو آثار دیدنی نیستند البته بناهای فاخر جزو سرمایههای شهر هستند اما سرمایه اصلی هنرمندان هستند که قطعاً با این نگاه شهر به گونه دیگری اداره خواهد شد. استفاده از هنر و معماری به زیبایی و دادن زنگ به شهر مؤثر است. حال مردم این شهر خوب نیست و اگر از کسی بپرسید تهران چه رنگی است اکثریت خواهند گفت تهران خاکستری است.
شهردار تهران اضافه کرد: ما در کوتاه مدت برای مشکلات شهر راهی جز همراهی مردم نداریم و به همین مناسبت از شما تقاضا میکنم که به این کمپین بپیوندید. فردا هم به مناسب قدردانی از همایون شهنواز خیابانی را به نام او نام گذاری خواهیم کرد و از تندیسی از او پرده برداری خواهد شد.
حناچی در پایان گفت: امشب سیروس حسنپور را دیدم که شاید قریب به ۳۰ سال بود که هم را ندیده بودیم. از کسانی چون امیر نادری فیلمهای «سفر» و «ساز دهنی» که بخشی از دوران کودکی ما است را ساخت تشکر میکنم و آنها زمینه ساز رسیدن سینمای ما به این نقطه بودند.
در ادامه این مراسم داریوش فرهنگ بیان کرد که به پیشنهاد کانون کارگردانان و موافقت شورای شهر روز ۱۶ اسفند به عنوان روز کارگردان نام گذاری خواهد شد.
تقدیر از واروژ کریم مسیحی
تقدیر بعدی این جشن به واروژ کریم مسیحی اختصاص داشت.
بهمن فرمانآرا که برای سخنرانی درباره این هنرمند در جایگاه حاضر شده بود، بیان کرد: خوشحالم کسی به او توجه کرده است. او وقتی فیلم «پرده آخر» را ساخت تعداد زیادی جایزه به او دادند اما نوکر افغانی خود را نیاورد که صحبت کند و جایزه را دریافت کند و همیشه فرد مظلومی بود.
او ادامه داد: با توجه به اینکه قوم ارامنه سهم زیادی در سینمای ما دارند، واروژ کریم مسیحی راه بهرام بیضایی را ادامه داد و این روزها با سیستمی که برای پروژهها و کارگردانان در نظر گرفتند واقعاً آدم دلش میسوزد که این آدم با این همه استعداد و توانایی ۱۸، ۱۹ سال نمیگذارند فیلم بسازد. میگویم نمیگذارند زیرا میدانم این سیستم چگونه فعالیت میکند ما کارگردانانی داریم که از بلافاصله پس از ساخت سریال به فیلم میروند و ما بین این دو کار شاید فقط یک هفته هم بیکار نیستند. چه کسی موجودیت مالی این کار را به عهده میگیرد. در نهایت خوشحالم که رفاقت طولانی با این مرد داشتم.
سپس با حضور محمدرضا عرب، سعید پورصمیمی، بهمن فرمانارا، رضا میرکریمی، همایون اسعدیان، خسرو معصومی و پوران درخشنده از واروژ کریم مسیحی تقدیر شد.
در ادامه کریم مسیحی در پاسخ به سوال داریوش فرهنگ که پرسید "چرا شما ۱۸ سال است فیلم نساختی؟ " گفت: من جواب این سوال را نمیدهم زیرا اینجا جایش نیست اما از شورای مرکزی کانون کارگردانان تشکر میکنم. آنها معمولاً از من مشورت میگیرند اما من برای بالا آمدن و حضور در این جایگاه اعتراض داشتم و نمیخواستم اما به من دستور دادند و حرفم را گوش نکردند.
داریوش فرهنگ همچنین در ادامه این مراسم خبر داد که قرار است نسخه مرمت شده فیلمهای "طلسم" و "پرده آخر" در جشنواره جهانی فیلم فجر رونمایی شود.
تقدیر از نصرتالله کریمی
پنجمین تقدیر به نصرت الله کریمی بازیگر نویسنده کارگردان و مجسمه ساز اختصاص داشت.
سیروس الوند با حضور در جایگاه درباره نصرتالله کریمی بیان کرد: اواخر دهه پنجاه و اوایل شصت دو اتفاق مهم در جهان رخ داد، موج نو در فرانسه و نئورئالیسم در ایتالیا شکل گرفتند. بر این اساس اولین فیلم رئالیسم در سینمای ایران «درشکهچی» بود که از هر زاویهای که به آن نگاه کنی تصویری واقعی از زندگی مردم بود.
او ادامه داد: نصرت کریمی برای نوشتن فیلمنامه "محلل" متهم میشود و در زندان اوین میافتد. روزی که میخواستند رأی صادر کنند فیلم را نمایش میدهند و در ابتدا همه به آن میخندند اما وقتی فیلم تمام میشود به آن اخم میکنند. سپس از او میپرسند این فیلمنامه را با چه دستی نوشتی و او میگوید با دست راست. سپس حکم میدهند دست راستش را قطع کنند اما دکتر در ترافیک میماند و این اتفاق انجام نمیشود در نوبت بعد سید احمد خمینی سفارش میکند که دست این هنرمند قطع نشود. جرمش چه بود؟ به قرآن توهین کرده است! چقدر در این ۴۰ سال توهین به قرآن دیدهاید؟ چقدر از مسئولان قرآن را زیر پا گذاشته است؟ اصلاً همین بانکها یعنی زیر پا گذاشتن قرآن. بانک اسلامی یعنی چه؟ پول نزول میدهند دیگر!
سپس با حضور مهدی فخیمزاده، سیروس الوند، پوران درخشنده، مهرداد اسکویی، بهروز افخمی و علیرضا داودنژاد از این هنرمند تقدیر شد که البته او خود در مراسم حضور نداشت و دخترش به جای او در جایگاه حاضر شد.
ماندانا کریمی پس از دریافت هدایا بیان کرد: پدر از کانون کارگردانان تشکر کردند و گفتند سینما هنری دشوار و مؤثر است. با امیدواری و صبوری و وحدت بین اعضا خانواده سینما میتوان از این دشواری گذر کرد. این هنر مؤثری است بنابر این تمام اعضای خانه سینما مسئولیتی را بر دوش دارند. این مسؤلیت شامل نحوه ارائه کارشان میشود. سینما هنری شریف است به شرط آنکه دروغ نگوییم. من برای سالهایی که فیلم نساختم و بازی نکردم به جای آن مجسمه ساختم. امیدوارم که در تمام لحظات دشواری پایداری داشته باشید و با مخاطب خودتان صادق باشید.
تقدیر از مسعود جعفری جوزانی
آخرین تقدیر این جشن به مسعود جعفری جوزانی فیلمنامهنویس و کارگردان سینمای ایران اختصاص داشت.
محمد تهامی نژاد با حضور در جایگاه درباره این هنرمند بیان کرد: او یک چهره ماندگار هنر ایران است. من متن مفصلی را نوشته بودم اما آن چیزی که میتوانم بگویم این است که او از اواخر دهه ۴۰ نوشتن درباره تئاتر را آغاز کردند و نمایشنامههایی را در سال ۴۸ و ۵۰ نوشتند و نگاه جامعهشناسی شهری در تمام آثار او قابل مشاهده است.
او در «شیر سنگی» تا «در مسیر تندباد» تاریخنگاری فیلمیک را در آثارش داشته و برای نسلهای آینده ایران قابل استناد است. او پژوهشهای مردم نگاری به ویژه در منطقه بختیاری انجام داده است. بررسی آثار او فرصتی برای شناخت تاریخ معاصر ایران است.
سپس با حضور پوران درخشنده، محمد جواد حق شناس، منوچهر شاهسواری، قدرتالله صلح میزاری و علی درویشپور از مسعود جعفری جوزانی با اهدا تندیس کانون کارگردانان و لوح، تقدیر شد.
مسعود جعفری جوزانی نیز در سخنانی کوتاه بیان کرد که خوشحالم علیرغم اینکه دیدگاه سیاسی افراد چگونه است، ما در کنار هم در این جشن جمع شدهایم.
در بخشهای پایانی مراسم هم تابلویی که توسط دانشجویان خواجه نصیرالدین طوسی ساخته شده بود رونمایی شد.
در پایان مراسم هم محمد جواد حق شناس در سخنانی تاکید کرد: شورای شهر برای اولین بار قرار است نام یک کارگردان (همایون شهنواز) را بر روی یکی از خیابانهای تهران بگذارد. این مراسم فردا برگزار خواهد شد و از تندیس او نیز رونمایی خواهد شد و سپس یادبود او در موزه سینما را خواهیم داشت و مستندی از این هنرمند که شهرام اسدی آن را ساخته است، نیز پخش خواهد شد.
به گزارش ایسنا، پیروز حناچی شهردار تهران، محمد جواد حق شناس عضو شورای شهر تهران، سیروس الوند، بهمن فرمانآرا، مرضیه برومند، احترام برومند، فرشته طائرپور، همایون اسعدیان، محسن امیریوسفی، پوران درخشنده، غلامرضا موسوی، کتایون ریاحی، علی اکبر ثقفی، وحید جلیلوند، کامران ملکی، مصطفی رزاق کریمی، مرتضی رزاق کریمی، احمد امینی، علیرضا امینی، امیر عرب، خسرو معصومی، مصطفی کیایی، سیامک شایقی، سعید پورصمیمی، روح الله حجازی، مقصود جباری، نادر مقدس، واروژ کریم مسیحی، بروز نیک نژاد، علیرضا داودنژاد، پناه برخدا رضایی، مهرداد اسکویی، ابراهیم مختاری، نوید محمودی، بهروز افخمی، محمد تهامی نژاد، آرش معیریان، علی قائممقامی، قربان محمدپور، افسانه پاکرو، مجید توکلی و … در این مراسم حضور داشتند.
انتهای پیام
نظرات