طاهره شهرکی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: مقوله حجاب، مد و پوشش در میان زنان ایران به ماقبل دوران اسلامی برمیگردد چرا که ایرانیها تنها قومی بودند که از ماقبل تاریخ اعتقاد به وحدانیت، معاد و صدالبته اخلاق و شأن اجتماعی زنان داشتند.
وی با بیان اینکه پوشاک و حجاب بانوان تمامی اقوام ایرانی از نگاه گردشگران یک هنر است نه یک محدودیت، افزود: وقتی گریزی بزنیم به اسناد تاریخی که از ایران باستان به دست آمده، متوجه میشویم که زنان علاوه بر حجاب، به زیبایی و نشان دادن جایگاه اجتماعی و بهروز بودن این البسه اهمیت بسیار زیادی میدادند. در سایت شهر سوخته در شمال سیستان و بلوچستان که یکی از تمدنهای مشهور ماقبل تاریخ است، آثار لباسهایی به دست آمده که بسیار خاص و شگفتانگیز هستند؛ وجود پارچههای متنوع رنگی در پنج هزار سال قبل و هنر تولید پارچه با ادوات اولیه یکی از شاخصهای مهم دنیای مد ایران در ماقبل تاریخ است.
کارشناس مد و لباس اظهار کرد: لباسهای بافتی که توسط شهر سوخته ایها هزاران سال پیش بافته میشده از کرم تا قرمز بوده و با رنگهای طبیعی رنگ آمیزی میشده است. در شهر سوخته زنان ایران باستان به مد و پوشش و تنوع در پوشش اهمیت میدادند که نمونهها آنرا پژوهشگران ایرانی و مؤسسه شرق شناسی رم ایتالیا بازسازی کردند و در سالهای گذشته توسط کارشناسان مد استان تولید و به نمایش گذاشته شد.
صدور مد و لباس اصیل ایران از شهر سوخته سیستان به شبه قاره هند
شهرکی با اشاره به صدور فرهنگ مد و لباس سیستان و بلوچستان به دیگر کشورها گفت: لباس ساری هندی که هم اکنون در شبه قاره هند میبینیم نمونهی بارز مد و لباسی است که ۵۰۰۰ سال پیش در استان سسیستان و بلوچستان و در شهر سوخته استفاده میشده است.
این کارشناس مد و لباس ادامه داد: مد و لباسهای زیبایی که در حال حاضر و در هزاره سوم در دنیا استفاده میشود از نظر طراحی فرقی با ۵۰۰۰ سال پیش شهر سوخته ندارد و دلیل اینکه بخش بینالملل جشنواره مد و لباس فجر در سیستان و بلوچستان و منطقه آزاد چابهار برگزار میشود پیشنههای تاریخی و ارزش و جایگاه مد و قدمت آن در بین مردم سیستان و بلوچستان است.
شهرکی با اشاره به سوزندوزی اصیل بلوچستان و قدمت آن نیز گفت: سوزندوزی در شمال سیستان و بلوچستان بر روی لباس مردان استفاده میشود و به خامهدوزی و یا سفید دوزی شهرت دارد و در جنوب استان بر روی لباس زنان استفاده میشود و به سوزندوزی مشهور است.
وی افزود: در اسناد تاریخی آمده است که در زمان جنگ مردان و رزمآوران و جنگجویان سیستانی لباسهایی با رنگ مشکلی و با خامهدوزی سفیدمیپوشیدند که با رنگ و نخ سفید جلوی سینه و دور یقه خامه و اصطلاحاً سوزندوزی میشده است چرا که رنگ سفید یک جور قداست داشته و دلیل اینکه رنگ اصلی لباس مشکی بوده این بوده که اگر رزمنده و جنگجو تیر بخورد خون را کسی نبیند و روحیه دیگر سربازان بهم نخورد؛ همچنین زنان هنرمند جلوی سینهی لباس مردانشان را با نخ ابریشم سفید میدوختهاند که اگر در نبرد تیر بخورد دیگر سربازان فوری متوجه شوند و مجروح کمک کنند.
کارشناس مد و لباس ادامه داد: در کتاب بانو گشسب نامه که یکی از اسناد مهم تاریخی است نوشته شده دختر رستم بر روی لباس با مفتولهایی از زر و سیم سوزندوزی و خامهدوزی میکرده است.
وی تصریح کرد: در جنوب سیستان و بلوچستان و جایی که سوزندوزی را برخلاف شمال بر روی لباس زنان به کار میبرند؛ دختران از ۵ سالگی به دوختن لباسهای خودشان اقدام میکنند و از همان سن کم لباسهایی که قرار است در آینده در مراسمات مختلف از جمله عزا و شادی زفاف و بارداری و … لازم است بپوشند را میدوزند.
به گفته این کارشناس مد و لباس، تک تک نقشهایی که در سوزندوزی جنوب و خامه دوزی و سفید دوزی شمال استان به کار میرود نقوشی است که معنا و مفهوم ویژهای را به خود اختصاص داده است. مثلاً دختر بلوچ از ۵ سالگی لباسهای عزای پدرو مادر را دست میگیرد و در زمان دوخت و دوز اشعار عزاداری را آرام آرام زمزمه میکند و میخواند و یا در زمانهایی که وجودش سرشار از امید و شادی بوده به سراغ پارچهی لباس عروسی خود رفته و نقشهای زیبای هستی را بر روی ان لباس آرزوها میخواندند و میدوختند. سوزن دوزیهای بلوچستان از زیباترین رودوزی هایی است که در جهان از هزارههای دور نسل به نسل منتقل شده است و هم اکنون هم زنان زیباپوش این سرزمین از این هنر اصیل ایرانی استفاده مینمایند.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه اسناد تاریخی نشان میدهد پیشینه مد و لباس اصیل ایرانی از سیستان و بلوچستان و تمدن شهر سوخته میآید، برگزاری بخش بینالملل جشنواره مد و لباس فجر در چابهار سیستان و بلوچستان نقش ایران را در صنعت مد و لباس پررنگ میکند.
انتهای پیام
نظرات