به گزارش ایسنا، شاید خیابان " ۱۶ آذر" منتهی به دانشگاه تهران اسمی آشنا، تاریخی و حتی نوستالژیک برای بسیاری از دانشگاهیان، دانشجویان و حتی مردم باشد. فلسفه نام گذاری این خیابان و ثبت روزی با عنوان "روز دانشجو" در تقویم رسمی کشور به اتفاقات ایران در سال ۱۳۳۲ برمی‌گردد؛ اتفاقی که در آن سه دانشجوی دانشگاه تهران در اعتراض به دیدار رسمی "ریچارد نیکسون" معاون رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا و همچنین از سرگیری روابط ایران با بریتانیا شهید شدند و از آن روز به بعد این واقعه در ذهن دانشجویان آزادی‌خواه ثبت و در روز شمار تاریخی کشور روزی به نام "روز دانشجو" نام گذاری شد.
اگر چه واقعه روز دانشجو در تقویم رسمی کشور و آموزش عالی؛ فلسفه و ماهیت سیاسی داشته و دارد، اما همچنان این روز بهانه‌ای است برای بیان و ابراز دیدگاه، نظرات و انتقادات انواع مطالبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، صنفی و آموزشی و رفاهی دانشجویان؛ و دانشجویان در قالب تشکل‌های دانشجویی با دیدگاه‌های سیاسی مختلف همزمان با فرارسیدن ماه "آذر" با برگزاری انواع برنامه‌های مختلف تلاش می‌کنند خواسته‌ها و نقدهای خود را در عرصه‌های مختلف مطرح کنند.
به همین منظور خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) به عنوان تنها خبرگزاری با هویت دانشجویی که رسالت اصلی آن از بدو تاسیس تاکنون تبیین نقش دانشگاهیان در توسعه فضای رسانه‌ای کشور و ارتقای آگاهی‌های علمی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، هنری و صنفی با نگاهی دانشگاهی و دانشجویی و شکل‌گیری حلقه واسط بین مسوولان، نخبگان و مردم بوده است به منظور بیان دیدگاه‌ها و مطالبات دانشجویان به میان دانشگاه های مطرح کشور رفته است تا در آستانه "روز دانشجو" منعکس کننده صدای حقیقی دانشجویان و دانشگاهیان باشد.
خبرنگار ایسنا برای پیگری در اولین گام به محل دانشگاه تهران - محل خلق واقعه "۱۶ آذر"- رفته و با دانشجویان دوره‌های مختلف گفت و گو کرده است که در زیر می‌خوانید.
وضعیت نامطلوب آزادی بیان دانشجویان
در این راستا یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، وضعیت آزادی بیان برای دانشجویان در شرایط فعلی را بسیار نامطلوب توصیف کرد و به ایسنا، گفت: وقتی وضعیت دانشجویان کشور خود را با سایر دانشگاه‌های دنیا مقایسه می‌کنیم متاسفانه شرایط مطلوبی از نظر نقد دانشجویی و آزادی بیان وجود ندارد و هیچ تریبونی به دانشجویان برای بیان نظرات و دیدگاه‌های خود داده نمی‌شود و این فضا روز به روز بسیار نیز بسته‌تر می‌شود.
فرش قرمزی که وجود ندارد
وی در ادامه تصریح کرد: در دوره‌ای حتی به ظاهر هم شده فرش قرمزی را برای دانشجویان پهن می‌کردند و تریبون در اختیار دانشجویان قرار می‌گرفت که بر اساس آن دانشجویان می‌توانستند تا حدودی نظرات و دیدگاه‌های خود را در حوزه‌های مختلف اعم از مسائل دانشگاهی و اجتماعی بیان نمایند. به گونه‌ای این انتقادات از طریق رسانه‌ها نظیر تلویزیون به صورت گزینشی منتشر می‌شد ولی در شرایط فعلی این امکان نمایشی هم دیگر برای دانشجویان وجود ندارد.
مراسمی که دانشجویان در آن نماینده نداشتند
این دانشجوی رشته ادبیات خاطرنشان کرد: وضعیت حضور رئیس جمهور در مراسم جشن آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها که امسال در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد نمونه‌ای از بسته بودن فضای آزاد و نقد دانشجویی را به خوبی نشان می‌دهد، چرا که در این مراسم تعداد بسیار اندکی از دانشجویان امکان حضور داشتند و البته همان دانشجویان نیز به صورت گزینشی در این مراسم حاضر شدند. این در حالی بود که بسیاری از گروه‌های دانشجویی نماینده‌ای در این مراسم نداشتند.
این دانشجوی دانشگاه تهران در پاسخ به علت بی‌تفاوتی و بی‌انگیزگی دانشجویان برای حضور در فعالیت‌های سیاسی گفت: این وضعیت یک عمل محسوب نمی‌شود، بلکه عکس‌العملی است که دانشجویان سال‌های سال از برخورد قهری مسئولان با آنها در قبال انجام فعالیت‌های سیاسی دیده‌اند. در واقع فضای بسته و رفتارهای نامناسب مسئولان موجب شده است که دانشجویان در برابر فعالیت‌های سیاسی به نوعی به دلسردی برسند.
به گفته‌ی وی، جوانان مهمترین سرمایه‌های کشور به شمار می‌روند و نباید مسئولان در سیاست گذاری‌ها و برنامه‌ریزری‌های خود این افراد را نادیده بگیرند؛ چرا که بی‌تفاوتی و بی‌انگیزگی جوانان در نهایت به زیان آینده کشور خواهد بود.
مبلغ ناچیز دستمزد کار دانشجویی
این دانشجو در ادامه از مبلغ دستمزد کار دانشجویان در دانشگاه‌ها انتقاد کرد و گفت: در حال حاضر یک دانشجوی دوره کارشناسی ارشد برای هر ساعت کار دانشجویی مبلغ ۲۵۰۰ تومان دریافت می‌کند. البته این مصوبه کار دانشجویی به چندین سال قبل مربوط می‌شود. مسئولان باید در تصمیم‌گیری‌های خود به این نکته توجه داشته باشند که در شرایط نامناسب اقتصادی یک دانشجو چگونه می‌تواند با مبلغ اندک کار دانشجویی امرار معاش داشته باشد.
تلخی کلام و گلایه دانشجویی
این دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران به رئیس جمهور و مسئولان کشور توصیه کرد که دانشجویان را ببینند و آنها را به چشم عزیزان و عضوی از خانواده خود نگاه کنند چرا که خواسته دانشجویان غیر از خواسته فرزندان و خانواده آنها نیست و شرایط فعلی دانشجویان کشور و همچنین کم لطفی‌هایی که در حق آنها صورت می‌گیرد از این ناشی می‌شود که مسئولان ما جوانان را عزیزان خود نمی‌دانند و تمامی گلایه و تلخی کلام من از این باور ناشی می‌شود.
در ادامه یکی دیگر از دانشجویان رشته ادبیات دانشگاه تهران به بررسی و مقایسه اعضای فعلی دانشگاه‌ها از نظر فعالیت‌های سیاسی با دانشگاه‌های دوره پهلوی پرداخت و به ایسنا، گفت: ما به هیچ عنوان نمی‌توانیم این دو فضا را با یکدیگر مقایسه کنیم چرا که فضای آزاد اندیشی و بیان نقد در دوره پهلوی به هیچ عنوان در دانشگاه‌ها وجود نداشت اما این فضا در حال حاضر در دانشگاه‌ها ایجاد شده است. اگر چه هنوز با آن نقطه مطلوب فاصله داریم اما به هر حال نمی‌توانیم با دوره قبل مقایسه کنیم.
گوش شنوایی برای نقد دانشجویی نیست
وی در ادامه تصریح کرد: برگزاری کرسی‌های آزاد اندیشی و تاکیدات مسولان رهبری در دانشگاه‌ها می‌توانند به ایجاد یک فضای باز سیاسی در دانشگاه‌ها کمک کند. اگر چه هر نقدی که از سوی دانشجویان مطرح می‌شود به هیچ عنوان گوش شنوایی از سوی مسئولان برای عملی و کاربردی کردن آن وجود ندارد.
فضای سیاسی از سال ۸۸ به بعد بسته‌تر شده
این دانشجو در ادامه خاطر نشان کرد: متاسفانه فضای بیان نقد، نظر و اندیشه برای دانشجویان در دانشگاه‌ها از سال ۸۸ بسته‌تر شده است. و روز به روز این فضا تیره‌تر نیز می‌شود. امیدواریم مسئولین به این نتیجه برسند که دانشجو و دانشگاه به هیچ عنوان دشمن آنها به شمار نمی‌رود و اگر هم فعالیت سیاسی یا نقد و نظری صورت می‌گیرد فقط در راستای بهبود وضعیت کشور است.
اشتغال بزرگترین دغدغه دانشجویان
این دانشجوی رشته ادبیات، بیکاری را بزرگترین مشکل قشر دانشجویی در شرایط فعلی کشور عنوان کرد و گفت: مشکلات اقتصادی و عدم شغل مناسب باعث شده است که دانشجویان از همان ابتدای ورود به دانشگاه به دنبال کار دانشجویی و کسب درآمد برای امرار معاش خود باشند به طوری که من در حال حاضر با ماهیانه ۲۰۰ هزار تومان کار دانشجویی انجام می‌دهم. امیدوارم مسئولان برای یک بار هم شده به طور جدی مشکل اشتغال دانشجویان را حل کنند چرا که اگر این موضوع برطرف شود بسیاری از نگرانی‌ها و همینطور مهاجرت دانشجویان به خارج از کشور کاهش می‌یابد.
در ادامه یکی از دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران فضای آزاداندیشی در این دانشگاه را در مقایسه با سایر دانشگاه‌های کشور مناسب ارزیابی کرد و به ایسنا گفت: اگرچه زمینه‌ها و فضا برای فعالیت‌های سیاسی در دانشگاه تهران در مقایسه با دانشگاه‌های دیگر کشورها بسیار بهتر است و دانشجویان می‌توانند با حضور در تشکل‌های مختلف و زیر انجمن اسلامی، بسیج و غیره در فعالیت‌های سیاسی حضور داشته باشند، اما با این وجود دغدغه آزادی بعد از انجام فعالیت‌های سیاسی بین دانشجویان وجود دارد.
وی در ادامه به تاثیر نقد دانشجویی برای بهبود فضای فعلی جامعه اشاره کرد و گفت: من فکر می‌کنم در شرایط فعلی به قدری با مشکلات مختلف دست و پاگیر هستیم که نقد دانشجویی نمی‌تواند راهگشای حل مشکلات باشد.
وعده‌هایی که در حد "شعار" ماند
این دانشجوی دانشکده فنی دانشگاه تهران با تاکید بر این‌که شعارهای دولت فعلی به هیچ عنوان تحقق پیدا نکرده، گفت: متاسفانه شرایط فعلی آن وضعیتی نبود که رییس جمهور قبل از به کرسی نشستن خود شعار می‌داده است، اما با این وجود دولت فعلی انتخاب مردم است و مردم باید با همکاری دولت بتواند مشکلات خود را حل کند، چرا که ساز مخالف زدن نه تنها شرایط را بهتر نخواهد کرد، بلکه اوضاع نامساعدتر می‌شود.
وی در پاسخ به این سوال که از روز دانشجو چه می‌دانید؟ گفت: من چیز زیادی از این روز نمی‌دانم و حتی اطلاع ندارم چه اتفاقی در این روز افتاده است، چرا که به اندازه سرگرم کنکور و درس و دانشگاه هستیم که فرصت نمی‌شود به حواشی و مسائل دیگر بپردازیم!
تصویر مطلبوبی از ایران وجود ندارد
این دانشجوی دانشکده فنی دانشگاه تهران اشتغال را مهمترین دغدغه دانشجویان بعد از فارغ‌التحصیلی عنوان کرد و افزود: متاسفانه شرایط بازار کار به گونه‌ای است که دانشجو از همان ابتدای ورود به دانشگاه به فکر مهاجرت از کشور و ادامه تحصیل در کشورهای دیگر می‌افتد که اگرچه در این زمینه هم با مشکل مواجه هستیم و بسیاری از کشورها نظیر آمریکا و کانادا با درخواست دانشجویان ایرانی برای تحصیل موافقت نمی‌کنند و تصویر نامطلوبی از ایران در بسیاری از کشورهای دیگر وجود دارد، ضمن این‌که وضعیت ارز داخلی حتی مهاجرت را برای دانشجویان سخت‌تر کرده است.
هیچ دولتی به مطالبه دانشجویان توجهی نمی‌کند
وی همچنین با تاکید بر این‌که مطالبات دانشجویان در هیچ دوره و دولتی مورد توجه قرار نمی‌گیرد، اظهار کرد: سال ۱۳۳۲ تعدادی از دانشجویان دانشگاه تهران در اعتراض به سفر معاون رییس جمهور وقت آمریکا به خون نشستند. در واقع خواسته یا مطالبه آنها مورد توجه مسئولان وقت قرار نگرفته، اما هیچ وقت مورد توجه حکومت وقت قرار نگرفت و در حال حاضر با گذشت ۴۰ سال از پیروزی انقلاب اسلامی هیچ وقت تریبون و فضایی برای بیان مطالبه دانشجویی قرار نمی‌گیرد و اگر هم نقدی مطرح می‌شود هیچ تاثیری در بهبود وضعیت ندارد.
برخی دوستان و همکلاسی‌هایم زندانی و ستاره‌دار هستند
به گفته این دانشجو، حضور رییس جمهور در دانشگاه تهران و ممانعت از ورود دانشجویان در این مراسم بیانگر این است که نظر و دیدگاه دانشجویان برای مسئولین مهم نبوده و حتی امکان و فضایی برای بیان نظر وجود ندارد و اگر هم دانشجویی که نظر و دیدگاهی را مطرح می‌کند مشکلات سیاسی برای آنها پیش می‌آید. همچنان که در حال حاضر وقتی از دانشجویان که دوستان من هستند به دلیل فعالیت سیاسی و بیان نظر ستاره‌دار و یا زندانی هستند.
خواسته دانشجویان را صرفاً سیاسی نکنید
در ادامه یکی دیگر از دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با ایسنا با بیان این‌که خواسته و مطالبه دانشجویان صرفاً یک مطالبه سیاسی نیست، گفت: متاسفانه تا اسم بیان نظر و یا دیدگاه مطرح می‌شود افکار به سمت فعالیت‌های سیاسی می‌رود. این در حالی است که لزوماً بیان نظر دانشجویان سیاسی نیست و اغلب آنها مطالبه صنفی، دانشجویی و آموزشی دارند.
آینده‌ای در انتظار خود نمی‌بینم
وی در ادامه با تاکید بر این‌که دانشجویان در شرایط فعلی نگران آینده شغلی خود هستند، خاطر نشان کرد: به عنوان دانشجوی دانشگاه تهران هیچ آینده‌ای در انتظار خود نمی‌بینم و تصور می‌کنم اگر دانشجویی نخبه هم باشد، اما در اطرافیان خود فرد صاحب نفوذی نداشته باشد، یقیناً آینده‌ای در انتظار آنها نخواهد بود.
بی‌عدالتی در آموزش عالی
در ادامه یکی‌دیگر از دانشجویان دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران به مهمترین مطالبه دانشجویان در شرایط فعلی اشاره کرد و افزود: مهمترین مطالبه دانشجویان امروز هموار شدن مسیر دسترسی به دانشگاه‌ها برای همه اقشار جامعه است. در واقع وجود بی‌عدالتی در دانشگاه‌ها امروزه به چشم می‌خورد و ما بعد از چند سال حضور در دانشگاه‌ها کاملا حس می‌کنیم که طیف خاصی می‌تواند در دانشگاه‌های دولتی حضور یابند و کسانی که قدرت مالی شرکت در کلاس‌های کنکور و خصوصی را ندارند، بهره‌ای از صندلی‌های دانشگاه‌های دولتی نمی‌برند.
وی در ادامه تصریح کرد: مطالبه دیگر ما از مسئولان به اتفاقات بعد از دانشگاه در حوزه اشتغال مربوط می‌شود و دانشجویان انتظار دارند بعد از فارغ‌التحصیلی بتوانند شغل متناسب با رشته و گرایش خود داشته باشند.
فضای سیاسی دانشگاه‌ها آنطور که تبلیغ می‌شود نیست
این دانشجوی دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران در خصوص فضای باز سیاسی یا آزادی بیان برای دانشجویان نیز گفت: آزادی بیان یا فضای باز سیاسی که معمولا به عنوان امر توسعه سیاسی در دانشگاه‌ها مطرح می‌شود موضوعی است که مورد اعتراض اغلب دانشجویان قرار می‌گیرد و آنها معتقد هستند آزادی بیان و یا آزادی بعد از بیان در دانشگاه‌ها وجود ندارد، اما به اعتقاد من مقداری از این دغدغه‌ها از پروپاگاندای رسانه‌ای ناشی می‌شود، چرا که فضا به آن گونه که اظهار می‌شود بسته نیست.
محدودیت برای آزادی بیان دانشجویان در هر دولتی وجود داشته
وی همچنین خاطر نشان کرد: در حال حاضر شرایط دانشگاه‌ها همواره به گونه‌ای بوده است که فضای بسته برای همه طیف‌های سیاسی در دوره‌های زمانی وجود داشته، مثلا ما دوره‌ای با لغو مجوز برنامه‌ها و مناظرات تشکل‌های اصولگرا مواجه بودیم و در دوره‌ای این اتفاق برای تشکل‌های اصلاحات اتفاق افتاد. در واقع دولت اصولگرا فضای فعالیت سیاسی اصلاح‌طلب‌ها را محدود می‌کند و برعکس این اتفاق برای اصولگراها پیش می‌آید و این امری است که من بعد از هفت سال تحصیل در دانشگاه‌ها به آن نتیجه رسیدم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: البته برخورد با فعالیت‌های سیاسی دانشجویان در دانشگاه‌ها در برخی مواقع به صورت سلیقه‌ای صورت می‌گیرد. مثلا رییس دانشگاه با برگزاری یک برنامه سیاسی موافقت می‌کند، اما یک کارمند میانی با عدم امضا یا تعلل در امضای آن برنامه در برگزاری آن اخلال ایجاد می‌کند. بنابراین به وضعیت فعالیت‌های سیاسی در دانشگاه‌ها باید نگاه جامع‌تری داشته باشیم.
دغدغه‌های سیاسی دانشجویان دهه‌های ۷۰ دست نیافتی است
این دانشجوی دوره کارشناسی علوم ارشد با تاکید بر این‌که فضای فعالیت‌های سیاسی دانشجویان امروز با دانشجویان دهه‌های ۷۰ و ۸۰ به هیچ عنوان قابل مقایسه نیست، خاطر نشان کرد: متاسفانه سطح توقعات دانشجویان امروز دانشگاه‌ها بیشتر به خصوص در کلاس‌های درس و شرکت در برنامه‌های درسی خلاصه شده است و کنجکاوی و ماجراجویی سیاسی برای این دانشجویان اتفاق نمی‌افتد و ما به هیچ عنوان هیجان، شور و نشاط دانشجویان دهه‌های ۷۰ و ۸۰ را در دانشگاه‌ها خواهیم داشت.
عزمی برای حل مشکلات کشور دیده نمی‌شود
این دانشجو در پایان راهکار حل مشکلات فعلی جامعه را اهتمام دولت برای ورود در عرصه عمل توصیف کرد و گفت: متاسفانه مشکل این است که مسئولان عزمی برای حل مشکلات ندارند. در حال حاضر پنج سال از عمر دولت فعلی گذشته است، اگر همت وجود داشته باشد، تمامی مشکلات قابل حل است و فرقی نمی‌کند چه دولتی اعم از چپ یا راست بر سر کار قرار می‌گیرد. آنچه که برای مردم مهم است رفع مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان است، اگر این مشکلات حل شود بیشترین دغدغه‌های آنها و از جمله جوانان رفع خواهد شد و امیدواری در آینده نیز افزایش پیدا کند.
انتهای پیام
نظرات