به گزارش ایسنا، مردم این منطقه در گذشته به گویش محلی به صبحانه «قل ناهار»، به وعدهای که بین ناهار و صبحانه که معمولا در آن غذایی مثل پنیر و ماست و نان خورده میشد، «ساعت دهی» میگفتند. همچنین ساعت یک بعد از ظهر ناهار چاشت، عصرانه که به «نمای سری» معروف بوده را ساعت ۶ بعد از ظهر، وعده شام و در نهایت بعد از شام را «پش شام» میگفتند که آن را ساعت ۱۱ تا ۱۲ شبهای زمستان صرف میکردند.
اهالی این منطقه همچنین در صرف غذا به یکسری آداب که معمولا در همهی شهرهای ایران به آن توجه میشود را رعایت میکنند. برای مثال ابتدا غذا را به بزرگ خانواده تعارف میکنند و سپس سایر اعضا مشغول به خوردن میشوند. البته در گذشته معمول بوده همهی اعضا خانواده آنچه را که آماده کرده بودند در یک مجمع بزرگ به نام «لنگری» با هم میخورند.
در کتاب «مردم نگاری الموت» که با پژوهش علی اکبر حمیدی، بهروز رستمی، علی فلسفی و افشین نادری گردآوری شده، به اعتقادات و باورهای مردم این منطقه برای پخت و پز اشاره شده است. برای مثال برای پخت نان عقیده داشتند باید همهی نانها از تنور بیرون بیاید و سپس خورده شود و اگر اولین نانی که از تنور بیرون میآید، خورده شود بقیه نانها پاره پاره میشوند. از طرفی آن نان برادر، خواهر، مادر و پدر دارد و باید هفت نان از تنور بیرون بیاید، نان هشتم که از تنور بیرون آورده شد، میتوان از نانهای بیرون آمده از تنور خورد.
کلاس، لواش، پنجه کش، جو کلاس، دولا کلاس، نان قورس، شیر کلاس، کلانک، کوله کلاس، چنگال و دوگماج انواع نانهایی هستند که در این منطقه پخته میشدند و پخت برخی از آنها همچنان انجام میشود. برای مثال «کلاس» نان گردی است که خمیر آن را با انگشتان دست پهن میکنند، سپس آن را در کف دست راست قرار داده و با نیم خیز شدن به تنور میزنند. «قورس» نانی بود که از آرد ارزن و به شیوه کلاس تهیه میشده است اما امروزه دیگر پخت نمیشود. «دوگماج» نیز از ترکیب نان خردهها در آب به همراه پیاز، گردوی ریز شده، کشمش و پنیر که در تنور میپختند، درست میشده است.
البته در حال حاضر در روستاها نانوایی عمومی وجود دارد و مردم کمتر در خانهی خود نان میپزند.
قیمه، قورمه سبزی، گردو، لوبیا، بادمجان، کدو از جمله معروفترین خورشتهای مردم منطقه الموت است که گوشت در همهی آنها نقش پررنگی دارد. برای مثال برای تهیه خورشت گردو، گوشت یا مرغ را با پیاز سرخ شده، رب و گردوی ساییده ترکیب میکنند که به آن خورشت فسنجان هم میگویند.
کال دانه آَشی، تلی آش، آش ترش، آش کشک، آش کدو، آش چغندر، آش شلغم، آش حلیم، آش ارزن(آش گاورس)، آش شیر، نرم آش، آرداله (کاچی)، کله جوش، آب پیاز، میرزا قاسمی، کوفته، آروشه، پلو تنوری (توندورپلو)، گاورز کته (کته ارزن) و ماش کته نیز از جمله خوراکهای محلی دیگر مردم این منطقه هستند که با مواد اولیه همان منطقه پخته میشوند.
برخی از این خوراکها مثل «کال دانه آشی» از ترکیب آرد گندم، چغندر، لوبیا، فلفل، آب، نمک و روغن، «آش ارزن» از ترکیب ارزن، شلغم ریز شده، ماش، آب و نمک، «آروشه» از ترکیب آرد سرخ شده و چند عدد تخم مرغ، «آرداله» از ترکیب آرد سرخ شده، روغن حیوانی، شیره انگور یا شکر حل شده در آب، «گاورز کته» نیز از دم کرده ارزن کوبیده و پوست گرفته شده که آن را در ظرف سفالی و تنور میپختند، آماده میشوند.
انتهای پیام
نظرات