حجت‌الاسلام و المسلمین محمدرضا نصوری در گفت‌وگو با ایسنا، در فضایی که امام حسن (ع) زندگی می‌کرد یک جبهه نیرومندی از کفر  بر روی کار آمده بود. نکته دیگر اینکه در زمان‌های گذشته جنگ‌های پی‌درپی زیادی از جمله جنگ صفین و نهروان را مردم پشت سر گذاشته بودند و چند دستگی در بین رؤسای قبایل به وجود آمده بود بر همین اساس خیلی از مردم و رؤسای آن‌ها حاضر نبودند که دیگر جنگی در پی داشته باشند بر همین اساس حتی برخی از آن‌ها به معاویه نامه می‌نوشتند که ما حاضریم از تو حمایت کنیم اما جنگ نباشد.

نصوری ادامه داد: امام حسن یک سپاه ۱۶ هزار نفری را برای جنگ با برنامه‌های نفاق دشمن آماده کرد اما از این تعداد؛ ۱۲ هزار نفر بیرون رفتند و امام حسن (ع) وقتی شاهد این خیانت بود، فضا را خالی‌تر از آن می‌دید که بخواهند قیامی را انجام دهند. خواص جامعه و انسان‌های معروف آن زمان هم خود را کنار کشیده بودند. بر همین اساس هرگز نمی‌توانیم این صلح را به زیر سوال ببریم چرا که شرایط در آن زمان فراهم نبود.

وی اظهار کرد: صلح امام حسن (ع) دارای آثار بسیار زیادی بود از جمله اینکه نقاب معاویه را کنار زد و از همین طریق بود که بقای نظام امامت و دین و دیانت حفظ شد. مردم راحت‌تر کفر و نفاق را شناختند. در دوران امام حسن (ع) نگاه مردم بسیار ضعیف بود و آن‌ها به دلیل اینکه شناخت کافی از زمانه نداشتند به سمت معاویه رفته بودند. معاویه هیچ کدام از مفاد صلح‌نامه با امام حسن (ع) را اجرا نکرد. یکی از شرایط این بود که معاویه برای خود جانشینی انتخاب نکند اما او این کار را انجام داد و قرار شد که خود را امیرالمومنین نخواند که برعکس آن رفتار کرد. همچنین یکی دیگر از مفاد این بود که به حضرت علی (ع) دشنام ندهند و حقوق مسلمانان در جامعه حفظ شود اما هیچ کدام از این‌ها محقق نشد.

این کارشناس مهدویت خاطرنشان کرد: بیشتر افراد آن زمان هیچ کدام زمان‌شناسی و دشمن‌شناسی دقیقی نداشتند بر همین اساس دشمن و حامیان آن‌ها راحت‌تر می‌توانستند فشارهای بیرونی را به وجود بیاورند. این جریان تقریبا ۲۰ سال صلح طول کشید. ۱۰ سال آن در زمان حکومت امام حسن (ع) ‌ بود و ۱۰ سال دیگر در زمان امام حسین (ع). امام حسین (ع) تا زمانی که معاویه زنده بود در صلح باقی ماند اما وقتی که دید مردم قرارئت دیگری از دین دارند و این داشت از طریق حکومت به مردم تزریق می‌شد و از سوی مردم دعوت شد قیام کردند. شهید مطهری می‌فرماید امام حسن(ع) و ا مام حسین(ع) سه عامل اساسی را در دوران حکومت خود داشتند که این سه عامل برای یکی سبب صلح و برای دیگری سبب جنگ شد. از جمله این عوامل این بود که حکومت از امام حسین (ع) بیعت می‌خواست و در زمان امام حسن(ع) هم این همین موضوع رخ داد؛ اما دلیل اینکه امام حسین(ع) قیام کرد این بود که ایشان از سوی مردم دعوت شد و یارانی داشتند که می‌توانستند او را حمایت کنند.

وی گفت: یکی از مسائلی که زمینه ظهور امام عصر(عج) را آماده می‌کند؛ همین وجود یاران است. ما در انقلاب خود و هشت سال جنگ تحمیلی شاهد این بودیم که با پشتیبانی مردم تمام مشکلات را پشت سر گذاشتیم و حرکت میسر شد. اگر مردم نبودند، شایدانقلابی رخ نمی‌داد. امام حسن (ع) چون یار نداشت و سایر مسائل در جامعه فراهم نبود و  مردم درک و شناخت درستی نداشتند نتوانستند قیام کنند. قطعا اگر در آن زمان امام حسن (ع) صلح نمی‌کرد، قبل از واقعه عاشورا جنگ رخ می‌داد. بسترسازی برای مهندسی زمان و اینکه مردم بتوانند مفاهیم دینی را بفهمند بسیار مهم است.

نصوری همچنین در رابطه با تاریخ شهادت امام حسن مجتبی (ع) گفت: در تاریخ دو نقل قول مشهور برای شهادت امام حسن (ع) داریم که قول اول یعنی( ۲۸ صفر) از بزرگانی چون" شیخ کلینی" در اصول کافی مطرح شده است؛ مرحوم شیخ کلینی در غیبت صغری زندگی می‌کردند. همچنین شیخ طوسی موسس حوزه نجف در کتاب "تهذیب‌الاحکام" اشاره‌ای به ۲۸ صفر دارد.

وی در ادامه با اشاره به این موضوع که اما قول دیگری هم در تاریخ برای شهادت امام حسن مجتبی(ع) ذکر شده است که در آنها به ۷ صفر اشاره شده است گفت: پس از این نظریه‌ها بزرگان دیگری هم در تاریخ هستند که ۷ صفر را تاریخ شهادت می‌دانند که از نظر کمی و کیفی این مطلب مستدل‌تر است و در روایات و مطالب به ۷ صفر اشاره‌ی بیشتری شده است. قول دوم یعنی ۷ صفر از شیخ آل بویه و شیخ مفید است که شیخ مفید در  کتاب‌های "الارشاد و مسارّ الشیعه" به ۷ صفر تاریخ شهادت امام حسن مجتبی (ع) اشاره داشته‌اند. از زبان امام کاظم (ع) نیز در کتاب‌هایی این موضوع مطرح شده است. همچنین "قاسم بن ابراهیم الرسی"  که در سال ۲۴۶ وفات کرده و از نوادگان امام حسن(ع) است این مطلب را بیان کرده است. وی تالیفات زیادی داشته و در کتاب‌ها و تالیفاتی که داشته است ۷ صفر را قول سدید می‌داند.

این کارشناس مهدویت خاطرنشان کرد: قول دیگری از "شهید اول" در مورد شهادت امام حسن(ع) وجود داشته است که او در کتاب "الدروس " ۷ صفر را تاریخ شهادت ذکر می‌کند. همچنین مرحوم کفعمی قائل به ۷ صفر است و در کتاب "مصباح" نیز این مطلب را ذکر می‌کند. شیخ بهایی از عالمان لبنان است که به این موضوع اشاره داشته است. او در "وصول الاخبار" که در زمان صفویه نوشته شده است و در سال ۹۸۴ مرحوم شده است از جهت کمی و کیفی آورده است که شهادت امام حسن (ع) در ۷ صفر است.

نصوری در ادامه گفت:سیره علما  را نیز می‌توانیم در این موضوع مد نظر قرار دهیم و مرحوم شیخ عبدالکریم حائری که حوزه علمیه قم را تاسیس کردند در همان ابتدا در روز هفتم صفر بازارها را تعطیل می‌کردند و پس از ایشان آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله گلپایگانی نیز به ۷ صفر تاکید داشتند. مطلب دیگری که در این رابطه باید به آن پرداخته شود این است که در تقویم‌های گذشته ۷ صفر مصادف بود با ولادت امام کاظم (ع) اما در کتاب شیخ کلینی و طوسی به این امر اشاره شده است که ولادت امام موسی کاظم (ع) در ماه ذی‌الحجه است و هفتم صفر ولادت ایشان نیست.

وی گفت: اینکه ۷ صفر به عنوان روز شهادت انتخاب شود یا نه، با علما و بزرگانی مشورت شد و مراجع زمان از جمله آیات عظام فاضل لنکرانی، میرزا جواد تبریزی، آیت‌الله بهجت، وحید خراسانی، سیستانی، صافی گلپایگانی، مکارم شیرازی، سید روحانی، شبیری زنجانی همگی بر ۷ صفر تاکید داشته‌اند. مرحوم فاضل لنکرانی بر این امر تاکید می‌کردند که یک روزی را به امام حسن (ع) اختصاص بدهیم و قولی که مشهور در تاریخ بود ۷ صفر بود. بر همین اساس ایشان در این روز در بیت مکرم‌شان به عزاداری می‌پرداختند.

انتهای پیام