به گزارش ایسنا، نمایش «آئیس» از ریشه کلمه یأس گرفته شده و به معنای عقیم بودن است.

این نمایش به کارگردانی و نویسندگی ندا اعتمادی کیا، داستان خانواده‌ای جنوبی است که در خلال نمایش به فرهنگ بومی این خطه، پوشش‌های محلی، زبان عربی و گویش‌های محلی و همچنین اعتقادات و باورهای خرافی آنها اشاره می‌کند.

ندا اعتمادی کیا در ابتدای گفت‌وگویش با ایسنا با انتقاد از وضعیت اطلاع رسانی جشنوارهی تئاتر فجر  گفت: ما یک گروه ۱۸ نفره بودیم که همه از آبادان آمده بودیم و نکته اینجاست که من در بخش مسابقه الف بودم در حالی که نام من در نتایج اولیه نبود و فقط چند روز قبل از اجرا من از این موضوع مطلع شدم.

او درباره اینکه آیا این امکان وجود داشت که بتوانند نمایش‌های دیگر حاضر در جشنواره را ببینند، بیان کرد: ما یک روز قبل از اجرا به تهران آمدیم و درگیر دکور شدیم. مجریان جشنواره به ما می‌گفتند که نامه‌ای زده شده و این امکان هست که ما بعد از اجرا بتوانیم یک روز بیشتر بمانیم، اما هیچ نامه‌ای به دست من نرسید و من چند بار با دبیرخانه تماس گرفتم و به من گفتند شما بایدپس از اجرا برگردید؛ یعنی فردای اجرا. به همین دلیل بلیت‌های برگشت را تهیه کردیم، اما وقتی خواستیم هتل را تحویل بدهیم گفتند که شما می‌توانستید یک روز بیش‌تر بمانید و به این ترتیب متأسفانه دیدن چند کار را از دست دادیم.

این کارگردان در بخش دیگری از این گفت وگو درباره نمایش «آئیس» و نحوه انتخاب بازیگرانش توضیح داد: همه بازیگران و عوامل این نمایش آبادانی و ساکن همین شهر  و  فارس زباناند. به استثنا بازیگر مرد نقش اول که عرب است. من برای ترجمه برخی دیالوگ‌ها به زبان عربی از یک استاد زبان عربی کمک گرفتم. البته عده‌ای هم انتقاد کردند که چرا در قسمتی از نمایش به این زبان صحبت کردیم؛  دلیل من این بود که من از یک اقلیم خاص صحبت می‌کنم بنابراین بهتر است که زبان آن‌ را هم معرفی کنم و در جایی از نمایش که ظرفیت آن را داشت مثل حضور زن فالگیر، زبان عربی را در نمایش گنجاندم.

این کارگردان با اشاره به اینکه "در این نمایش فضای جدیدی از مردم عرب را به نمایش گذاشته است" بیان کرد: همیشه اعراب را با نمادها و نشانه‌هایی مثل خانه‌های کاهگلی، آکسسوار حصیری، لباس‌های قدیمی، انسان‌های رنگین پوست، دهاتی و بی‌فرهنگ نشان می‌دادند ولی در واقع این طور نیست و اعراب سرزمین من زندگی‌های متمایزی دارند. آبادان یک شهر ۷۲ ملت است و به واسطه پالایشگاهی که در این شهر زده شد، خیلی‌ از اقوام به آن مهاجرت کردند  بنابراین سعی کردم در این نمایش ظاهر مردم را به وسیله لباس، رنگ‌ها و فرهنگشان جور دیگری نشان دهم و چهره جدید و واقعی‌تری ازآنها را به نمایش بگذارم.

او هدفش از ساخت این نمایش را "بررسی و ثبت ، سبک زندگی، آیین‌ها و رسوم اعراب خوزستان دانست" و گفت: ما در این نمایش باورها، فرهنگ و آداب و رسوم و سنت‌های مردم عرب  کشور را به نمایش گذاشتیم و باید این را یاد بگیریم که به اعتقادات همه اقوام احترام بگذاریم. آن‌ها یک‌سری اعتقاداتی دارند که ممکن است به چشم ما خرافات باشد ولی در واقع یک گروهی به آن معتقد هستند. پروسه تحقیق برای این نمایش حدود دو سال طول کشید و بعد شروع به نوشتن آن کردم. چیزهایی را دیدم که برای خود من که ساکن این اقلیم هستم عجیب بود چه برسد به مخاطبی که در خارج از این فرهنگ زندگی می‌کند. بقیه نمادها مثل آب قلیان و پارچه سبز و دعا و سحر جادو و زار که در این نمایش ذکر شده است، از آنها عکاسی و فیلم برداری هم کرده‌ام و به صورت مستند وجود دارد.

اعتمادی کیا در ادامه به بعضی اعتقادات و فرهنگ در این خطه اشاره کرد و گفت: بحث زن دوم در این فرهنگ بسیار شایع است، چون وضع اقتصادی خوبی دارند. به همین دلیل داشتن زن دوم و سوم معمول است و همه در کنار هم زندگی می‌کنند. آن آبی که در ابتدای نمایش بر سر زن دوم می‌ریزد آب غسل یک مرده‌ای است که هم سن عروس بوده و می‌گویند با شستن فرد با آن آب می‌توان سحر و جادو را از بین برد. «زار» چیزی شبیه جن است ولی با این تفاوت که تناسخ روح اتفاق می‌افتد، این موضوع در علم روان‌شناسی هم اثبات شده است.

اعتمادی‌کیا تاکید کرد: من نه دوست داشتم که مثبت بودن این خرافات و اعتقادات را نشان دهم و نه منفی بودن آن را. من به عنوان یک هنرمند وظیفه دارم آن پدیده را ثبت کنم و وظیفه داشتم آن چیزی که می‌بینم را بنویسم و به آدم‌های معاصر معرفی کنم. به سبب نزدیکی فرهنگ‌ ما با فرهنگ اعراب این امکان وجود دارد که در بصره و کشورهای خلیج فارس هم اجرا داشته باشیم و قرار است نمایش‌نامه «آئیس» به زبان عربی ترجمه شود و سپس به چاپ برسد.

او با بیان این نکته که در خارج از ایران هم اجراهایی خواهند داشت، گفت: اولین اجرا ما در بصره عراق خواهد بود و با همین گروه اجرا خواهد شد. البته این کار بیشتر زبان تصویر داشت اما داورهایی که برای فجر کار ما راپذیرفتند خواستند که برای حضور در جشنواره این زبان تصویر را بیشتر به دیالوگ تبدیل کنم. این کار که فقط شش صفحه دیالوگ بود، الان دوبرابر شده است تا بتوان با مخاطب پایتخت ارتباط بهتری برقرار کند بنابر این در یک ماه اخیر تغییرات زیادی در نمایش ایجاد شده و انگار یک کار جدیدی نوشته شد.

این کارگردان در توضیح کاتالوگ و بروشوری که قبل از نمایش به مخاطبان داده شد، گفت: ما در آبادان اجرای عمومی داشتیم و استقبال خوبی هم از آن شد. این کاتالوگی هم که در اختیار مردم قرار گرفت نقطه نظرهای نخبگان و مسئولین را انعکاس دادیم که توسط روزنامه یادگاری آبادان چاپ شد. اجرای عمومی ما در آبادان توانست خیلی‌ از افراد را به سالن‌های تئاتر بکشاند. از امام جمعه شهرستان و مدیر عامل منطقه آزاد تا اشخاص مهم سیاسی و مذهبی و فرهنگی دیگر به دیدن این نمایش آمدند.

نمایش «آئیس» در بخش مسابقه تئاتر ایران و با دو اجرا در سی‌وششمین جشنواره تئاتر فجر روی صحنه تماشاخانه سنگلج رفت.

انتهای پیام