به گزارش خبرنگار ایسنا،‌ دکتر علیرضا زراسوندی در سمینار نقش نخبگان در توسعه استان که در دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر برگزار شد، اظهار کرد: در دو مقطع زمانی سال‌های 80 تا 84 و 88 تا 89، جوانان ما به‌صورت سیل‌آسا از کشور خارج شدند و بانک ژنی ما در حوزه نخبگان خالی شد. در سال‌های 80 تا 84 ارتباط ما با دنیا افزایش پیدا کرد و جامعه نخبگان ما تمایل داشتند با خارج از کشور ارتباط داشته باشند، اما جاذبه‌های آنجا آن‌چنان زیاد بود که برگشت این جوانان به کشور بسیار اندک بود. در سال‌های 88 و 89 نیز موج دیگری از خروج نخبگان اتفاق افتاد که مسأله آن تاحدی متفاوت است و کسانی که در آن سال‌ها از کشور خارج شدند، لزوماً ازنظر ما نخبه نیستند.

وی افزود: در سال 81 به دستور رهبری مبنی بر اینکه برای حمایت از نخبگان و دانایی‌محوری در کشور باید نهادی تشکیل شود، نهادی فرا وزاتخانه‌ای ایجاد شد که گستره عمل و فعالیت کاری این نهاد باید مستقل باشد. بنیاد نخبگان چنین ساختار انعطاف‌پذیری دارد و آزادی عمل زیادی به آن داده شده است. بنیاد در ذیل معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری تشکیل شد و هم‌اکنون رئیس بنیاد نخبگان، معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری است و در تمام استان‌های کشور بنیادهای استانی وجود دارد که وظایف آن‌ها تقسیم شده است.

قدم‌های اولیه برای واگذاری مدیریت تحولات به نخبگان برداشته شده است

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان در خصوص اهداف فعالیت این بنیاد، گفت: رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند که مدیریت تحولات بیشتر باید به‌دست نخبگان سپرده شود. شاید بگویید که این اتفاق هم‌اکنون در کشور رخ نداده است، من نیز با شما موافقم. مدیریت تحولات کشور در بسیاری از محورها حقیقتاً به این شکل نیست، اما باید در این مسیر پیش برویم. قدم‌های اولیه برداشته شده و بر همین اساس نیز بنیاد ملی نخبگان شکل گرفته است.

زراسوندی افزود: در سه سال اخیر دولت تدبیر و امید، رویکرد جدیدی در بنیاد نخبگان اتخاذ شد. در گذشته بنیاد یک جامعه آماری آیین‌نامه‌ای را به‌عنوان نخبه می‌شناخت و به‌طور مثال هر کس رتبه برتر کنکور می‌شد، به‌عنوان نخبه شناخته می‌شد و مبالغی به‌عنوان حمایت مالی به او ارائه می‌شد؛ اما این حمایت‌های مالی در واقع بیشتر به خروج این افراد از کشور کمک می‌کرد.

وی توضیح داد: بنیاد به‌عنوان نهادی برای ماندگاری و کاهش خروج افراد از کشور ایجاد شد، اما درواقع به پلی بسیار خوب برای عبور این افراد تبدیل شدیم. در دو، سه سال اخیر تصمیم گرفتیم علاوه بر جوامع آیین‌نامه‌ای سطوح مختلف جامعه را نیز رصد کنیم. ازنظر ما یک فرد نخبه چندین شاخص باید داشته باشد و تنها یک شاخص کافی نیست.

بنیاد پای خود را از دانشگاه بیرون گذاشته است

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان گفت: رئیس‌جمهور در جایی گفته‌اند که "تأثیرگذاری" استعداد برتر و فرد توانمند علمی بر رشد و توسعه کشور و ایجاد شرایط بهتر برای زندگی مردم یک واژه کلیدی است. بر این اساس می‌توان گفت ما به تخصص و تعهد، "تأثیرگذاری" را نیز اضافه کردیم. تأثیرگذاری برای بنیاد نخبگان بسیار بااهمیت و همین شاخص است که تا حدی جوامع نخبگانی مختلف را از یکدیگر متمایز می‌کند.

زراسوندی عنوان کرد: به‌طور مثال در حوزه هنری ممکن است که فرد هنری را داشته باشد که این هنر مانند احرام‌بافی و گبه‌بافی در حال نابودی باشد. بنیاد نخبگان نگران آن است که پس از او این هنر و صنعت از بین برود؛ این افراد از سطح متوسط جامعه بالاتر هستند و باید مدنظر بنیاد نخبگان قرار گیرند. به عبارتی بنیاد، پای خود را از دانشگاه بیرون گذاشته است.

باید فرهنگ و عِرق ملی نخبگان را تقویت کنیم

وی گفت: نخبگان بخشی از عزم ملی کشور برای تحقق شعار "اقتصاد و فرهنگ ملی، مدیریت جهادی" هستند؛ امروزه باید قدری متفاوت فکر کنیم و تا حدی فرهنگ و عِرق ملی نخبگان را تقویت و فضا را به سمتی هدایت کنیم تا یک پروفسور سمیعی دیگر به جامعه تحویل دهیم. رویکرد جدیدی در بنیاد اتخاذ شده است. به این معنا که ما نمی‌توانیم به پای کسی قفل ببندیم.

 رئیس بنیاد نخبگان خوزستان در توضیح این رویکرد اظهار کرد: اگر کسی می‌خواهد از کشور خارج شود می‌تواند برود؛ وجدان، تعهد، فرهنگ و ایمان، با پول و رتبه برتر کنکور شدن و آفرین گفتن به‌دست نمی‌آید، بلکه کاملاً ژنتیکی است. باید توانمندسازی لازم برای فرد ایجاد شود تا این احساسات برانگیخته شود و در این زمان است که خودِ فرد برای خدمت به کشور مراجعه می‌کند.

زراسوندی با بیان اینکه سال گذشته با حمایت بنیاد پنجمین کنفدراسیون جراحان مغز و اعصاب دنیا در تهران برگزار شد، افزود: حدود 100 جراح مغز و اعصاب در تمام دنیا در این کنفدراسیون شرکت کردند و بزرگترین مرکز مغز و اعصاب خاورمیانه در تهران ساخته می‌شود. ما باید به سمت انجام کارهای فرهنگی پیش برویم.

فرار مغزها نداریم اما می‌توانیم "گردش مغز" داشته باشیم

وی با اشاره به مسائل طرح‌شده در دیدار نخبگان با مقام معظم رهبری در مهرماه امسال، گفت: یکی از مسائل مهم، بحث فعالیت فرهنگی حوزه‌های نخبگانی بود. ما می‌خواهیم در جامعه و در برنامه‌های خود شعاری را در نظر بگیریم و بگوییم نخبگی یک نعمت خدادادی تعهدآور است، نه یک مزیت توقع‌آفرین. نخبگان باید به خاطر نعمتی که به آن‌ها داده شده، تعهد داشته باشند. این شعار اصلی ما در جامعه نخبگان است اما این مسأله موجب نمی‌شود که ما تعهد خود را نسبت به نخبگان از دست بدهیم.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان گفت: فعالیت‌هایی در بنیاد صورت گرفته که تا حدی دو فاکتور ایمان و عِرق ملی افراد تقویت و در نهایت شعار ما محقق شود. ما فرار مغزها را نمی‌پذیریم، اما می‌توانیم گردش مغزها را داشته باشیم. یعنی فرد نخبه می‌تواند از کشور خارج و با علم روز آشنا شود. اما پس از آن باید بازگردد و برای کشور خود اقداماتی انجام دهد.

وی با بیان اینکه هدف از تأسیس بنیاد نخبگان، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای شناسایی، هدایت و حمایت مادی و معنوی نخبگان در جذب، حفظ، به‌کارگیری و پشتیبانی آن‌ها برای توسعه علمی و متوازن کشور و احراز جایگاه برتر علمی، فناوری و اقتصادی در منطقه بر اساس سند چشم‌انداز 1404 است، افزود: در دو یا سه مقوله کشور ما در منطقه منحصربه‌فرد است. در حوزه تولید علم، قوانین مرتبط با تجاری‌سازی، انتقال فناوری و در حوزه جوامع نخبگانی نیز کشورمان مترقی‌ترین آیین‌نامه‌ها را در منطقه دارد.

اشکال کار ما عدم اجرای درست آئین‌نامه‌ها توسط مدیران است

زراسوندی عنوان کرد: به جرأت می‌گویم حتی مقررات چین نیز به لحاظ آیین‌نامه‌ای و مقرراتی گویاتر و دینامیک‌تر از مقررات ما نیست. اما ایراد کار ما چیست؟ اشکال کار مدیرانی هستند که این آیین‌نامه‌ها را درست اجرا نمی‌کنند یا کُند عمل می‌کنند. مدیریت تحولات باید به دست افرادی سپرده شود که کار خود را می‌شناسند. مدیریت‌ها باید اصلاح شود تا این سیاست‌گذاری‌ها اتفاق افتد. در حوزه نخبگان این مسیر تقریباً در حال طی شدن است.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان افزود: ایران بر اساس سند چشم‌انداز 1404 قرار بود که جایگاه ویژه‌ای در تولید علم و فناوری دنیا داشته باشد که این امر بسیار زودتر از زمان تعیین‌شده اتفاق افتاد و محققان ما توانستند با شرایط موجود به‌خصوص کمبودهای اعتباری و امکانات در مراکز آموزشی و پژوهشی، ازنظر تولید علم و فناوری به مقام اول منطقه برسند.

رتبه‌های بسیار بدی در تجاری‌سازی فناوری داریم

زراسوندی با تصریح بر اینکه کشور در مجموع در تجاری‌سازی و انتقال فناوری نتوانسته است که جایگاه خوبی در دنیا کسب کند، گفت: از این نظر رتبه‌های بسیار بدی کسب کرده‌ایم و دلایل آن نیز مشخص است. دولت باید به این حوزه وارد شود و برای پژوهش، تجاری‌سازی و انتقال فناوری، اعتبار اختصاص دهد و پشتیبانی و حمایت مادی و معنوی لازم را انجام دهد.

وی افزود: دولت باید سهم پژوهش و فناوری را از تولید ناخالص داخلی (GDP) کشور افزایش دهد. متأسفانه این رقم در حال حاضر 0.49 درصد است؛ درحالی‌که در کشورهایی مانند نروژ، فنلاند و کشورهای اسکاندیناوی سهم پژوهش و فناوری از GDP کشور پنج درصد است. اگر بتوانیم به عدد یک درصد برسیم، اتفاق بسیار بزرگی در کشور رخ خواهد داد.

به دنبال ساماندهی 10 میلیون محقق تمام‌وقت در کشور هستیم

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان گفت: به‌دنبال ساماندهی 10 میلیون نفر محقق تمام‌وقت در کشور هستیم. باید به محقق از نظر زمانی، فضایی، روحی و عقلی امکانات داده شود تا نیازی نداشته باشد که برای به ثمر رساندن تحقیقات خود با یک دلال مذاکره کند؛ به‌طور مثال یک استاد دانشگاه علوم و فنون خرمشهر نباید برای تأمین مالی طرح‌های خود مدام به منطقه آزاد مراجعه کند. این مسأله موجب شده که محققان ما مدام درگیر مباحث جنبی شوند.

زراسوندی ادامه داد: نسبت دانشمند تمام‌وقت در یک‌میلیون نفر جمعیت کشور، بسیار کم است. محقق تمام‌وقت کسی است که هر آنچه در حوزه تحقیق بخواهد برای او فراهم شود؛ محققی که حتی "جواب نه" نیز برای او یک تحقیق باشد. در کشورهای دیگر رسیدن به پاسخ "نه"، از "بله" در پروژه‌های تحقیقاتی بسیار مهم‌تر است و بنیاد نخبگان در حال حاضر به سمت تربیت چنین نخبگانی پیش می‌رود.

حضور سه نفر از دانشمندان خوزستان در کنفدراسیون سرآمدان کشور

وی با اشاره به تشکیل کنفدراسیون سرآمدان در کشور، گفت: سه نفر از دانشمندان خوزستان نیز جزو این کنفدراسیون هستند. این آمار در مقایسه با استان‌های دیگر برای خوزستان آمار بسیار خوبی است. با بررسی‌های انجام‌شده متوجه شدیم که کمک‌های مالی اندکی که به نخبگان می‌شود، برای آن‌ها چندان جذاب نیست. این نخبگان می‌خواهند دیده شوند، آینده داشته باشند و از نظر فکری خیال‌شان راحت باشد.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان تصریح کرد: بورس‌هایی مانند شهید آشتیانی، شهید تهرانی‌مقدم و شهید احدی در بنیاد وجود دارند که با استفاده از این بورس‌ها نخبگان ما در مؤسسات آموزشی و پژوهشی جذب می‌شوند. به‌عبارت دیگر ما موظف هستیم که در صورت تمایل فارغ‌التحصیلان دکتری، آن‌ها را در دانشگاه‌ها جذب کنیم و دیگر نخبگان و دانش‌آموختگان نیز در مؤسسات مشغول می‌شوند؛ البته واقعیت این است که فیلترهای بنیاد نخبگان، سخت‌گیرانه هستند، چراکه ما به دنبال افراد نخبه هستیم.

زراسوندی در خصوص ساختار بنیاد نخبگان، گفت: رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس هیأت‌امنا، معاون اول رئیس‌جمهور، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزرای مختلف، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس جهاددانشگاهی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و رئیس دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها اعضای حقوقی هیأت‌امنای بنیاد نخبگان هستند. برخی افراد حقیقی نیز در هیأت‌امنا وجود دارند که همان اعضای کنفدراسیون بنیاد هستند.

وی ادامه داد: در کشور و استان‌ها، شورایی به نام شورای علمی بنیاد نخبگان وجود دارد و تمام موارد توسط این شورا بررسی و تأیید می‌شوند. فیلترگذاری‌ها نیز توسط این شورا انجام می‌شود. رئیس بنیاد ملی نخبگان باید سیاست‌های این شورای علمی را برای استان‌ها برنامه‌ریزی کند.

تغییر آیین‌نامه بنیاد برای رتبه‌های برتر کنکور و یک شرط جدید

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان تصریح کرد: برخی افراد از جمله رتبه‌های برتر کنکور به‌صورت آیین‌نامه‌ای باید تحت پوشش بنیاد نخبگان قرار گیرند. تا دو سال گذشته رتبه‌های زیر هزار تحت پوشش بنیاد قرار می‌گرفتند، اما امروزه تنها رتبه‌های کمتر از 300 تحت پوشش قرار می‌گیرند. مورد جدیدی نیز به شرح وظایف بنیاد نخبگان اضافه شده و آن ماندگاری نخبگانی فرد است.

زراسوندی حاطرنشان کرد: در گذشته افراد یک‌بار و به مدت چهارسال تحت پوشش قرار می‌گرفتند، اما امروز تمام حمایت‌های بنیاد، یک‌ساله هستند و فرد باید نشان دهد تا چه حد ماندگاری نخبگانی دارد؛ البته ما نیز باید شرایط را برای او فراهم کنیم. به‌طور مثال در جامعه و دانشگاه باید شرایط مهیا باشد.

وی عنوان کرد: اگر فردی رکود کند، شرایط او از نظر ما رصد می‌شود تا بتوانیم علت‌ها و عوامل رکود علمی او را پیدا کنیم. اگر بنیاد نخبگان بتواند کاری انجام دهد، تلاش می‌کنیم دوباره نخبه را در مسیر خود قرار دهیم، اما اگر نتوانیم، او را به نهادهای مختلف معرفی می‌کنیم تا مشکل حل شود.

جوامع نخبگانی مورد توجه و نحوه ارتباط با بنیاد

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان افزود: برگزیدگان جشنواره‌های خوارزمی، فارابی، رازی و ... از دیگر نخبگان مورد توجه در بخش علمی هستند. جامعه مخترعان نیز جامعه‌ای است که به آن توجه می‌کنیم. مخترع بودن ربطی به سواد، سن و مدرک ندارد. در این حوزه نیز جشنواره رویش برگزار شده است و  هر کس بتواند از جشنواره رویش عبور کند، تحت پوشش بنیاد قرار خواهد گرفت.

زراسوندی خاطرنشان کرد: دانشجویان نمونه کشوری، برگزیدگان المپیادهای دانش‌آموزی و دانشجویی ملی و جهانی، مخترعان، دانش آموزان و دانشجویان برتر، رتبه‌های برتر مسابقات قرآنی، رتبه‌های برتر آزمون‌های جامع و علوم پایه علوم پزشکی، اساتید نمونه، برگزیدگان هنری و ادبی، برگزیدگان مسابقات ملی مهارت در رشته‌های فنی و حرفه‌ای، جوامع آئین‌نامه‌ای بنیاد نخبگان هستند که برنامه‌ها و تسهیلات خاصی برای آن‌ها در نظر گرفته شده است، اما چندان در قید و بند آیین‌نامه نیستیم و فراتر از آن عمل می‌کنیم.

شرط برخورداری از حمایت مادام‌العمر بنیاد نخبگان

وی با توضیح اینکه بنیاد نخبگان، مخترعان را به سه سطح تقسیم می‌کند، گفت: سطح سوم تنها ثبت اختراع، ایده، ایده‌محوری و به اصطلاح جوانه‌زدن و رویش است و وقتی فرد از جشنواره‌های مختلف فیلتر می‌شوند و  تحت پوشش بنیاد نخبگان قرار می‌گیرد، باید دوره‌های توانمندسازی را که برای او در نظر گرفته‌شده، بگذراند تا به مرحله تجاری‌سازی و سطح دو برسد. پس‌ازآن در سطح یک مخترع وارد مرحله تولید محصول می‌شود و در این سطح فرد می‌تواند مادام‌العمر هم از حیث مادی و معنوی از تسهیلات بنیاد نخبگان استفاده کند.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان درباره نحوه ارتباط با این نهاد، با بیان اینکه ارتباط با بنیاد نخبگان می‌تواند از طریق سامانه ثریا انجام شود، تصریح کرد: تسهیلات مادی و معنوی مختلفی برای جوامع مختلف در نظر گرفته شده است اما واقعیت این است که نخبگان به‌دنبال تسهیلات سرمایه‌ای و مادی نیستند بلکه می‌خواهند از زمان خود بهترین استفاده را داشته باشند؛ به‌طور مثال در بحث تسهیلات نظام‌وظیفه قطعأ همه ما نسبت به کشور خود متعهد هستیم اما اگر فردی در جای دیگر برای کشور مثمرثمرتر است، بهتر است او را از آن شرایط جدا کنیم.

اختصاص 118 مورد تسهیلات نظام‌وظیفه در خوزستان برای سال آینده

زراسوندی اظهار کرد: تسهیلات نظام‌وظیفه بنیاد نخبگان از تسهیلاتی است که به‌عنوان پروژه خدمت سربازی تعریف شده و بسیار به ماندگاری نخبگان در کشور کمک کرده است. در بررسی یک‌هزار نفر از افرادی که از کشور خارج شده بودند، مشخص شد علت خروج حدود 700 نفر از آن‌ها نه به‌خاطر پول، شرایط عمومی، اجتماعی، اقتصادی و ... بلکه به‌علت خدمت سربازی بوده است؛ زیرا معتقد بودند ایده‌ای دارند که رفتن به خدمت سربازی مانع از اجرایی کردن آن می‌شود.

زراسوندی با بیان اینکه در سال آینده حدود 118 مورد تسهیلات نظام‌وظیفه در خوزستان خواهیم داشت، گفت: بر این اساس دانشجوی دکتری در حال تحصیل به یک نهاد دارای پروژه خاص، معرفی می‌شود و در این نهاد فعالیت‌های تحقیقاتی انجام می‌دهد؛ پس‌ازآن از خدمت سربازی معاف می‌شود. به‌عبارت دیگر هم‌زمان با گذراندن دوره دکتری، خدمت سربازی را نیز انجام داده است؛ اما آن دوره آموزشی را باید بگذراند.

جوایز تحصیلی سخت‌گیرانه بنیاد و حمایت قطره‌چکانی وزارت علوم

وی عنوان کرد: موضوع دیگری که موج امید بسیار خوبی را در میان دانشجویان کشور ایجاد کرد، جوایز تحصیلی بنیاد است؛ با توجه به آنکه وزارت علوم بضاعت اندکی در تأمین مالی و رسیدگی به دانشگاه‌ها دارد، آن‌قدر موارد متعددی در دانشگاه‌ها برای هزینه‌کرد منابع وجود دارد که آن پولی که قرار است به دانشجو برسد تا آرامش خاطر ذهنی او را فراهم کند، به مثابه یک قطره است و تأثیر چندانی ندارد. لذا بنیاد ملی وارد این قضیه شد و بحثی تحت عنوان جوایز تحصیلی (بورس) را در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تعریف کرد.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان با تصریح بر اینکه البته این جوایز تا حدی سخت‌گیرانه هستند، گفت: ما ناگزیر هستیم که سخت‌گیرانه عمل کنیم؛ چراکه می‌خواهیم بهترین دانشجویان را جدا کنیم، نه آنکه سایرین را نادیده بگیریم اما می‌خواهیم بر اساس داشته‌هایمان همان افراد اندک را شناسایی کرده و سرمایه‌گذاری را بیشتر روی این بحث انجام دهیم به همین دلیل روندها سخت‌گیرانه است.

اعطای جوایز تحصیلی به هزار نفر از 11 هزار واجدشرایط در کشور

زراسوندی تصریح کرد: به‌طور مثال از حدود هزار نفری که امسال برای بورس‌های بنیاد نخبگان در خوزستان ثبت‌نام کرده بودند، در مقطع دکتری حدود 14 نفر، کارشناسی ارشد حدود 12 نفر و کارشناسی 2 نفر توانستند از این جایزه تحصیلی استفاده کنند. در تمام کشور نیز از 11 هزار نفر واجدشرایط، نزدیک به یک‌هزار نفر توانسته‌اند از این تسهیلات استفاده کنند.

وی خاطرنشان کرد: امسال نیز از دانشجویان دکتری دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر یک یا دو نفر موفق شدند بورس‌ بنیاد نخبگان را برنده شوند؛ تسهیلات مادی آن بسیار خوب، اما حمایت‌های معنوی بیشتر است و امیدوارم این تعداد در سال‌های آینده افزایش یابد. از میان استان‌های کشور بعد از تهران بیشترین سهمیه هم ازنظر تعداد افرادی که برای اخذ بورس ثبت‌نام می‌کنند و هم ازنظر تعداد برگزیدگان، متعلق به خوزستان است که جای خرسندی دارد و تلاش می‌کنیم هرسال تعداد این بورس‌ها را افزایش دهیم.

در بنیاد نخبگان اصلاً رویکرد مقاله‌محور وجود ندارد

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان با بیان اینکه جوایز تحصیلی در چهار ساحت تعریف شده و در بنیاد نخبگان اصلاً رویکرد مقاله‌محور وجود ندارد، گفت: ما به رویکرد تأثیرگذاری معتقد هستیم و برای اساتید به رویکرد شاگردپروری اعتقاد داریم. داوطلبان دریافت این جوایز در مقطع کارشناسی ارشد بیشتر دانشجویان دانشگاه صنعت نفت هستند و تقریبأ تمام بورس‌های این مقطع را از آن خود می‌کنند، زیرا با داشتن رتبه‌های پایین و تک‌رقمی، امتیاز قابل‌توجهی به‌دست می‌آورند.

زراسوندی افزود: البته معیار رتبه در سال اول مورد توجه قرار می‌گیرد و در سال‌های بعد فرد باید فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی برجسته‌ای داشته باشد. اعتقاد داریم که یک فرد نمی‌تواند به‌تنهایی تمام ویژگی‌ها را باهم داشته باشد. بعضی دانشجویان آموزش محور، برخی پژوهش‌محور، برخی فعال فرهنگی بود و بعضی نیز در مباحث فناوری فعالیت می‌کنند، به همین دلیل این جایزه‌های تحصیلی، جایزه‌های آموزشی، پژوهشی، فرهنگی و فناوری هستند. بورس‌های تحصیلی از برنامه‌هایی بوده است که موجب شده تا ضریب ماندگاری بسیاری از نخبگان در کشور افزایش یابد.

وی همچنین به جایزه علمی شهید چمران، ویژه دانشجویان دوره‌های پسادکتری اشاره کرد و گفت: دانشگاه‌ها در کشور، دوره پسادکتری ندارند و رتبه علمی، اعتبار و زمانی برای این دوره در وزارت علوم در نظر گرفته نشده است. در بنیاد نخبگان، دوره پسادکتری تعریف شده و افراد می‌توانند برای این دوره ثبت‌نام کنند. برای اولین‌بار نیز در سال گذشته، دو دوره پسادکتری در دانشگاه شهید چمران تعریف شد. دوره پسادکتری طرفداران زیادی دارد و بسیاری از نخبگان برای گذراندن این دوره‌ها از کشور خارج می‌شوند. بنیاد به این نخبگان، بورس‌های خارجی و داخلی ارائه می‌دهد.

اظهار تمایل یک‌هزار نفر برای استفاده از تسهیلات ایرانیان غیرمقیم

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان با اشاره به قضایای اخیر ممنوعیت ورود اتباع هفت کشور از سوی آمریکا، افزود: در بنیاد ملی نخبگان بحثی به نام ایرانیان غیرمقیم وجود دارد؛ در دو، سه هفته اخیر حدود یک‌هزار نفر تمایل به استفاده از بحث ایرانیان غیرمقیم را داشتند. آمادگی پذیرش متخصصان نیز از سوی وزارت علوم اعلام شد، زیرا در شرایط فعلی عرصه بر آن‌ها تنگ شده است و این موضوع بسیار به آن‌ها کمک می‌کند. جایزه علامه نیز از دیگر تسهیلات بنیاد ملی نخبگان برای سرآمدان کشور و اساتید شامخ است. کسی که این جایزه را برنده می‌شوند، یک استاد شامخ است و در استان خوزستان سه استاد شامخ وجود دارد.

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان مساعدت در جذب در وزرات‌خانه‌های علوم و بهداشت را از دیگر تسهیلات برشمرد و افزود: بنیاد در حوزه دانش‌آموزی نیز با آموزش و پرورش همکاری‌های ایجادشده دارد. بنیاد ملی نخبگان اعتقاد به پرورش و تربیت باغچه‌ای دارد، نه گلخانه‌ای. طرح شهاب (شناسایی و هدایت استعدادهای برتر) تنها طرح ملی در حوزه آموزش بین وزارتخانه‌ای بین بنیاد ملی و وزارت آموزش و پرورش است. در سال اول اجرای این طرح (سال 94 - 93) در ناحیه دو اهواز به‌صورت پایلوت اجرا شد.

رصد نامحسوس 140 هزار دانش‌آموز در هشت شاخص نخبگانی

زراسوندی تصریح کرد: امسال که سال سوم اجرای طرح شهاب است، این طرح در چهار ناحیه اهواز، آبادان، مسجدسلیمان و بهبهان در حال اجرا است و در هر ناحیه حدود 20 هزار دانش‌آموز به‌طور نامحسوس توسط معلم در هشت شاخص نخبگانی رصد می‌شوند. پس از هفت سال از اجرای طرح، بانک ژنی خود را برای جوامع نخبگانی خواهیم داشت و بر اساس آن کشور می‌داند که در چه استانی روی چه مقوله‌ای باید سرمایه‌گذاری کند.

وی ادامه داد: به‌طور مثال از میان دانش‌آموزان چهارم دبستانی که در دو سال گذشته در کشور رصد شده‌اند، دانش‌آموزان استان اردبیل در شاخص مهارتی حرکتی در کشور رتبه اول را به‌دست آوردند و اکنون هم ورزشکاران برجسته و مطرح از آن منطقه هستند. این شاخص در خوزستان نیز در حال حاضر مشخص شده که با روند جاری زندگی ما متفاوت است.

به‌دنبال "ماشین‌های بزرگ" برای ایجاد موج نخبگانی در کشور هستیم

رئیس بنیاد نخبگان خوزستان همچنین با اشاره به پیگیری موضوع "تکریم" در بنیاد تأکید کرد: معتقدیم باید افرادی را که در حال حاضر وجود دارند و شاخص سرآمد هستند، تکریم کنیم و تکریم به‌منظور الگوسازی از این افراد صورت گیرد. نه‌آنکه اگر خدای ناکرده فرد از دنیا رفت، برای او مقبره‌ها ایجاد کرده  و همایش‌ها و بزرگداشت‌های آن‌چنانی برگزار کنیم. بنیاد به‌هیچ وجه چنین رویکردی ندارد و معتقد است باید افراد را در جای خود تکریم کند.

زراسوندی عنوان کرد: اعتقاد ما بر این است که باید الگوسازی کنیم تا افراد جدیدی تربیت شوند؛ آیا دیگر می‌توانیم قیصر امین‌پور دیگری داشته باشیم؟ ما به‌دنبال "ماشین‌های بزرگ" هستیم که یک موج نخبگانی در کشور ایجاد می‌کنند. این افراد باید تکریم و پاس داشته شوند. این موضوع از برنامه‌هایی است که در استان به‌جد پیگیری می‌شود که تاکنون در خوزستان وجود نداشته است. چهاردهم اسفندماه امسال و در اردیبهشت‌ماه 96 دو مراسم تکریم در خوزستان برگزار می‌شود که در مراسم اردیبهشت‌ماه از یکی از پزشکان برجسته استان که در دوره دفاع مقدس نیز نقش داشته است، تجلیل خواهد شد.