معاون میراث فرهنگی کشور گفت: امروزه در شرایطی قرار داریم که برای حفظ آثار تاریخی نیازمند کمک متخصصان علوم مختلف و استفاده از دانش‌های میان رشته‌ای هستیم، به همین دلیل در این زمینه باید جدی‌تر عمل کنیم و گام‌های بزرگی برداریم.

به گزارش ایسنا، محمد حسن طالبیان در دومین همایش «علم مولد و حفاظت از آثار فرهنگی و تاریخی» که صبح امروز (دوشنبه 13 اردیبهشت) در موزه ملی ایران آغاز به کار کرد، بر ضرورت حفاظت از آثار و محوطه‌های تاریخی با بهره‌گیری از علوم چند رشته‌ای تاکید کرد.

او با بیان اینکه برگزاری دومین همایش علم مواد و حفاظت از آثار فرهنگی و تاریخی تاکیدی بر مباحث علوم چند رشته‌ای است، افزود: حفاظت از آثار و محوطه‌های تاریخی امری بسیار پیچیده است، به طوری که امروزه ما نیازمند استفاده از رشته‌های مختلف علمی در حفاظت از آثار تاریخی هستیم.

وی تاکید کرد: از زمانی که پروژه‌های بزرگ به ویژه پایگاه‌های میراث فرهنگی در سازمان میراث فرهنگی شکل گرفت، تاکنون ما شاهد گسترش تفکر بهره‌گیری از علوم چند رشته‌ای هستیم، به طوری‌که سال 1376 پروژه چغازنبیل با تاکید بر علوم چند رشته‌ای کلید خورد و از همان زمان بود که بسیاری از متخصصان این حوزه متوجه اهمیت این علوم در حفظ آثار ملموس و ناملموس شدند.

او با بیان این نکته که از زمان تعیین حریم آثار تاریخی، از رشته‌های مختلفی مانند معماری و مرمت و به ویژه از متخصصان علوم پایه (فیزیک، شیمی و زیست شناسی) بهره گرفته شد، افزود:‌ درحال حاضر نیز ما باید از متخصصان علوم چند رشته‌ای برای تولید مصالح و استخراج اطلاعات دقیق کمک بگیریم، چون دانش چند رشته‌ای باعث می‌شود که مرمت‌ها به آثار تاریخی و حتی محیط زیست آسیب کمتری وارد کند.

طالبیان با اشاره به اینکه کارشناسان و باستان‌شناسان در فعالیت‌های میدانی نیازمند استفاده از این دانش هستند، گفت: قبل از ماجرای آبگیری سد سیوند و تنگه بلاغی، کارشناسان علوم مختلف و گروه‌های زمین شناسی پس از بررسی و شناسایی که از این منطقه داشتند، اعلام کرده بودند که استقرارگاه‌ها در کدام منطقه هستند و حتی از روی عکس‌های ماهواره‌ای مشخص کردند که در زیر زمین چه اتفاقاتی خواهد افتاد، در واقع آنجا بود که ما بخشی از آثار «باکون» را درون یک دره پیدا کردیم.

او گفت: مثال‌های بالا نشان می‌دهد که ما امروزه نیازمند آن هستیم تا از علوم چند رشته‌ای بهره بگیریم.

گذشتگان ما مواد مناسب را انتخاب می‌کردند

منیژه هادیان دهکردی، دبیرعلمی دومین همایش علم مواد و حفاظت آثار فرهنگی - تاریخی نیز در سخنانی یکی از مسائل پیچیده حفاظت و مرمت آثار گذشتگان را انتخاب مواد مناسب و ایده‌آل از میان ده‌ها یا صدها ماده در دسترس دانست که مانع از آسیب و مداخله در ساختار مادی و ارزش‌های هنری و معنوی آنها شود.

وی با تاکید بر این‌که این اتفاق ما را ناگزیر از مطالعات علمی و علم مواد کرده است، به سابقه نسبتا طولانی حفاظت و مرمت آثار تاریخی و مطالعات علمی آنها در جهان پرد اخت و گفت: در ایران نخستین کوشش‌ها برای تشکیل و فعال سازی آزمایشگاه و کارگاه حفاظت و مرمت آثار تاریخی در اواخر دهه 40 و سال‌های آغازی دهه 50 به هنگام تشکیل مرکز باستان شناسی کشور صورت گرفت.

این پژوهشگر در ادامه به شکل‌گیری نخستین آزمایشگاه پژوهشی مرمت درسال 1351 و تشکیل پژوهشکده حفاظت ومرمت و تجهیز آن به آزمایشگاه و دستگاه‌های پیشرفته اشاره کرد و افزود: در چهار دهه گذشته تحقیقات در امر شناخت، حفاظت و مرمت آثار تاریخی تا آنجا گسترش یافت که امروز شاهد برگزاری چنین همایش های تخصصی برای ارایه نتایج حاصل از تحقیقات پژوهشگران درزمینه های مختلف شناخت مواد و فناوریهای گذشته وشناخت مواد و فناوریهای نوین برای حفظ آثار هستیم.

او با اشاره به برگزاری دومین همایش علم مواد و حفاظت آثار فرهنگی – تاریخی با حضور جمعی از پژوهشگران، اساتید، دانشجویان و فرهیختگان کشور افزود: در دو روز همایش 23مقاله به صورت سخنرانی و 20 مقاله به صورت پوستر ، 6 سخنرانی کلیدی ارایه خواهد شد.

به گفته وی در جریان برگزاری این همایش دو روزه دوکارگاه آموزشی برای آشنایی علامندان با برخی از روش ها و فناوریهای نوین و کاربرد آنها در حوزه مطالعات میراث فرهنگی نیز از فعالیتهای جانبی این همایش خواهند بود.

استفاده از روش‌های نوین علمی در حفاظت و مرمت

کامران احمدی، رئیس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی - فرهنگی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری سخنران بعدی این همایش بود که گفت: همایش علم مواد و حفاظت آثار فرهنگی – تاریخی مدیون همکاری دو پژوهشگاه میراث فرهنگی و پژوهشگاه مواد و انرژی است که برای پاسخگویی به نیاز روزافزون استفاده از علوم پایه و مهندسی در امر نگهداری، حفاظت و مرمت آثار گرانبهای فرهنگی - تاریخی برگزار می‌شود.

او افزود: با وجود آنکه انسان از زمان ساختن ابزارهای مورد نیازش از مواد موجود در طبیعت دانسته و ندانسته با علم و مهندسی مواد وشاخه های آن همچون متالورژی و سرامیک سرکار داشته و حتی دوره های تاریخ تمدن بشری نظیر پارینه سنگی ،مفرغ و غیره براساس یافته های علم مواد نامگذاری شده است،استفاده از این علوم در حفاظت و مرمت آثار تاریخی – فرهنگی سابقه چندانی ندارد.

به گفته‌ی وی با توجه به سابقه تاریخی چندهزارساله ایران و لزوم حفاظت از آثار گرانبهای بی شمارآن و درعین حال با توجه به گسترش صنعت گردشگری با چشم انداز چندمیلیونی در آینده ای نه چندان دور که امکان آسیب رسانی به آثاررا نیز به همراه دارد، استفاده از روشهای نوین علمی برای حفظ و مرمت آنها اجتناب ناپذیر است.

انتهای پیام