در مراسم پایانی جایزه «چهل» با اشاره به نقش و تاثیر جایزه‌های ادبی و البته یک ابراز نگرانی در این‌باره، از برخی کلاس‌های نویسندگی انتقاد و گفته شد باید و نبایدهای این کلاس‌ها دست جوانان را بسته و باعث شده داستان‌های این افراد روح نداشته باشد.
به گزارش خبرنگار ادبیات و کتاب ایسنا، مراسم پایانی جایزه ادبی «چهل» عصر شنبه 11 اردیبهشت‌ماه در مکتب تهران برگزار شد. در این مراسم تندیس نخستین جایزه «چهل» به ترتیب حروف الفبا به پیمان اسماعیلی، حامد اسماعیلیون، حامد حبیبی، محمد طلوعی و مهدی یزدانی خرم رسید و این نویسنده‌ها به عنوان «امیدهای ادبیات معاصر» معرفی شدند. این جایزه داستان‌نویسان 35 تا 40 سالی را که حداقل سه کتاب منتشر کرده‌اند داوری کرده است.
در مراسم پایانی جایزه «چهل» محمود دولت‌آبادی درباره نقش و تأثیر جایزه‌های ادبی گفت: یک جنبه برگزاری جایزه‌های ادبی امکان اجتماع اهل نوشتن است که خیلی مفید است. بالاخره افراد باید در جایی همدیگر را ببینند و چه بهتر که به این مناسبت باشد.
این نویسنده در ادامه متذکر شد: اما درباره جنبه تأثیرات جایزه و اهمیت آن همیشه از نظر من مثبت تلقی نشده است. علت آن هم این است که فکر می‌کنم جوایز تا امروز زیاد نتوانسته‌اند به عنوان عامل بیرونی نویسنده، پیش‌برنده باشند و ای بسا باعث وقفه هم شده‌اند؛ برای این‌که وقتی کسی جایزه می‌گیرد یک حس بیان‌نشدنی از طرف ما نسبت به او درک می‌شود که با این باور توأم است که حالا من برنده جایزه شده‌ام و همین امر باعث توقف نویسنده می‌شود.
او همچنین گفت: غالباً تشخیص داده‌ام کسانی که جایزه می‌گیرند در حرکت بعدی خود فراتر می‌روند ولی فروتر نمی‌روند. بهتر است آن‌ها فکر کنند که این برگزیده شدن نقطه شروع کار آن‌هاست نه پایان کارشان. بنابراین نظر من نسبت به جایزه کماکان همان است.
دولت‌آبادی اظهار کرد: جایزه دادن مثبت است برای این‌که عده‌ای را امیدوار می‌کند و عده‌ای را وامی‌دارد فکر کنند، بخوانند و برای ادبیات اهمیت و مرتبه قائل شوند؛ اما آن مرحله‌ای که من را همیشه نگران کرده هنوز هم این است که مبادا این جایزه به عنوان تصدیق تلقی شود و نویسنده آن را به دیوار خانه‌اش بزند و بگوید بسیار خب حالا که کارم تسهیل شد و دیگر موردی برای مراتب بعدی وجود ندارد.
این نویسنده در پایان سخنانش گفت: آرزو می‌کنم در هر سنی که افراد جایزه می‌گیرند فکر کنند نقطه‌ای است برای حرکت بعدی و احساس مسئولیت نسبت به خودشان و احترام برای دیگران.
در ادامه این مراسم که با اجرای بهاءالدین مرشدی همراه بود جواد مجابی در سخنانی یکی از دلایل حضورش در این جایزه را تأکید برگزارکنندگان جایزه بر روی مسئله ارتباط بین نسل‌ها عنوان کرد و گفت: متأسفانه تعصبات عشیره‌ای و قبیله‌ای در ادبیات به وجود آمد و باعث شد که آدم‌ها به فکر گروه و همفکران خودشان باشند و چون روزنامه‌ها را هم در اختیار داشتند در دوره‌ای آش بسیار شور شد. با این حال اما بدنه شعر و داستان به این نتیجه رسید که فرهنگ مهم‌تر از تبلیغ برای خود است. بنابراین معتقدم اگر جایزه مکتب تهران یکی از هدف‌هایش این باشد که ارتباط بین نسل‌های مختلف را بیشتر کند مثبت است.
این شاعر و نویسنده اظهار کرد: بعد از انقلاب عده‌ای از نویسندگان و شاعران اقدام به برگزاری کلاس‌های داستان‌نویسی و شعرنویسی کردند؛ افرادی مثل هوشنگ گلشیری و رضا براهنی که عده‌ای را تربیت کردند. در دوره اول برگزار شدن این کلاس‌ها طبیعی بود چون خود برگزارکنندگان این کلاس‌ها نویسنده بودند و تجربیات خود را منتقل می‌کردند اما بعد از این‌ها کسانی که در این کلاس‌ها شرکت کرده بودند و خود تجربه‌ای در نوشتن نداشتند اقدام به برگزاری کلاس داستان‌نویسی و شعرنویسی کردند. این عده باید و نبایدهایی را مطرح کردند اما غافل از این بودند که در ادبیات باید و نبایدی وجود ندارد و عصیان و آزادی بی‌حد و حصر از اولویت‌های ادبیات است.
او با بیان این‌که همین باید و نبایدها دست جوانان را بسته است ادامه داد: به همین خاطر می‌بینیم داستان‌هایی نوشته شد که از نظر ساختار ایرادی ندارد اما در این داستان‌ها روح وجود ندارد. داستان‌هایی که آن‌ها می‌نویسند داستانی نیست که به انسان جهانی بیندیشد. این‌ها حاصل کلاس‌هایی است که توسط تربیت‌شدگان کلاس‌های ادبی اداره می‌شد.
مجابی افزود: امیدوارم این حرکتی که در مکتب تهران شروع شده به جایی برسد که ارتباط نسل‌های مختلف بیشتر شود. البته این در حد آرزو باقی خواهد ماند چون عمداً ارتباط بین نسل‌ها قطع شده است. یکی از عوامل قطع روابط بین نسل‌ها دانشگاه‌ها است، چون در آن‌جا ادبیات معاصر و خلاق تدریس نمی‌شود.
او با تأکید بر لزوم رفتن ادبیات معاصر و خلاق به دانشگاه‌ها سخنان خود را به پایان برد.
همچنین حمیدرضا اردلان به عنوان نماینده هیئت امنای مکتب تهران چند جمله‌ای درباره اهمیت داستان در دنیای معاصر سخن گفت و اظهار کرد: هیئت امنای مکتب تهران امیدوار است این مکان صاحب یک غرفه در فضای نشر کشور شود. امید است که تداوم این جایزه ادبی سبب شود که یک داستان پایدار در یک نقطه متمرکز به رویدادهای فرهنگی و ادبی کشور اضافه شود.
ناهید طباطبایی هم بیانیه هیئت داوران جایزه «چهل» را خواند که در این بیانیه همدلی و گفت‌وگوی بیشتر بین نویسندگان، بررسی کارنامه نویسندگان به جای بررسی یک اثر از آن‌ها و تشویق نویسندگان به استمرار نوشتن از اهداف جایزه «چهل» عنوان شده بود.
در بخش دیگری از این بیانیه گفته شده بود در دوره بعدی این جایزه از تعداد بیشتری از نویسندگان به عنوان داور استفاده خواهد شد.
در پایان این مراسم تندیس نخستین دوره جایزه «چهل» به ترتیب حروف الفبا به این افراد اهدا شد: پیمان اسماعیلی، حامد اسماعیلیون، حامد حبیبی، محمد طلوعی و مهدی یزدانی خرم.
به دلیل حضور نداشتن حامد اسماعیلیون و حامد حبیبی در مراسم به ترتیب مادر و پدر این دو نویسنده جایزه آن‌ها را دریافت کردند.
مدیا کاشیگر، علی خدایی، امیرحسن چهلتن، محمدرضا اصلانی، بلقیس سلیمانی، گلاب آدینه، شیرین بینا و سروش صحت از جمله حاضران در این مراسم بودند.
به گزارش ایسنا، در نخستین دوره جایزه «چهل»، فرشته احمدی، کوروش اسدی، یونس تراکمه، محمد حسینی، علی خدایی، ابوتراب خسروی، بلقیس سلیمانی، محمدحسن شهسواری، ناهید طباطبایی، مجید قیصری، مدیا کاشیگر، محمد کشاورز، مهسا محب‌علی، محمد محمدعلی و جواد مجابی کار داوری نویسندگان بین 35 تا 40 سال را بر عهده داشتند.
در این دوره از جایزه، آرش آذرپناه، پیمان اسماعیلی، حامد اسماعیلیون، علی چنگیزی، حامد حبیبی، مریم حسینیان، فرزام شیرزادی، محمد طلوعی، اولدوز طوفانی، منصور علیمرادی، مرتضی کربلایی‌لو، شاهرخ گیوا، جواد ماه‌زاده، شیوا مقانلو، بهاءالدین مرشدی، مهدی یزدانی‌خرم، فرشته نوبخت و شهریار وقفی‌پور داوری شدند.
مکتب تهران بناست هرساله جایزه ادبی «چهل» را برگزار و امیدهای ادبیات داستانی ایران را معرفی کند. هیات امنای این جایزه ناهید طباطبایی، جلال تهرانی و محمدحسن شهسواری هستند.
انتهای پیام
نظرات