«خرسندیم از این خبر و افسوس می‌خوریم که چرا همیشه نوشدارو پس از مرگ سهراب می‌رسد! چرا قبل از تخریب خانه عامری‌ها در خیابان فردوسی - که جایگزینش یک بنای بی‌هویت شد - اجازه نمی‌دادیم چنین بنایی در قلب حصار ناصری بافت تاریخی تهران ساخته شود؟»

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، ابتدا خانه را ثبت اضطراری کردند، چون معتقد بودند «خانه عامری‌ها در تهران» ‌آن‌قدر نفیس است که هیچ جایگزینی برایش نیست، اما پس از دو سال «تاورکرین»های غول‌پیکر وسط اتاق‌های خانه جولان می‌دادند تا جای پارک ماشین‌های مجتمع تجاری تازه‌ساز را باز کنند.

علاوه‌بر زیادی‌خواهی‌های مالک مجتمع تجاری قرار گرفته در همسایگی خانه عامری‌ها در میدان فردوسی، از دیگر عوامل تخریب این بنا امضای مجوز یکی از مدیران سابق اداره کل میراث فرهنگی استان تهران در اوایل سال 90 بود، هرچند پس از آن میراث فرهنگی استان تهران برای حفظ این خانه آن را به صورت اضطراری ثبت کرد، اما قدم بعدی از سوی بخش حقوقی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برداشته شد، آن هم زمانی که دیوان عدالت اداری در پاسخ آخرین درخواست بخش حقوقی مبنی بر دادن یک فرصت دیگر برای دفاع از خانه‌ عامری‌ها، پاسخ داده بود که با توجه به این‌که مالک جدید خانه‌ عامری‌ها، این خانه را قبل از ثبت آن در فهرست آثار ملی خریده، برای او حقی در این زمینه ایجاد شده است، بنابراین امکان دادن فرصت دیگر وجود ندارد.

با گذشت این مدت و حالا که پس از چهار سال بالاخره جلوی فعالیت‌های پایانی مجتمع تجاری که عامل تخریب این بنا بود و البته به دلیل مشکلات زیادی که در ساخت آن وجود داشت می‌گذرد، دبیر کمیته پیگیری خانه‌های تاریخی تهران در متنی که در اختیار ایسنا قرار داده، روند تلخ تخریب این خانه تاریخی را بیان کرده است.

«سجاد عسگری»، فعال میراث فرهنگی در این متن آورده است: «مهرماه سال 91 بود که فعالان و دوستداران میراث فرهنگی و رسانه‌ها خبر دادند که «خانه تاریخی عامری‌ها» در محله فردوسی توسط مالک یک مجتمع تجارت جهانی در میدان فردوسی قرار است تخریب شود. او کارش را حذف تدریجی بنا به صورت شبانه‌روزی و مخفیانه آغاز کرده بود.

پس از جستجوهای تاریخی متوجه شدیم این بنا روزگاری خانه «میرزا محمد خان عامری»، یکی از رجال سرشناس دوره پهلوی بوده است. البته در سال 86 نیز این بنا توسط میراث فرهنگی استان تهران به عنوان یک بنای ارزشمند شناسایی شده بود.

با رایزنی‌ها و تلاش‌های متعدد موفق شدیم در آستانه روز تهران و در 30 مهر 91 بنا را به صورت اضطراری ثبت کنیم. از لحظه ثبت کمیته پیگیری حفاظت از خانه‌های تاریخی تهران، فعالان میراث فرهنگی و رسانه‌ها مانند عقاب تیزبین مراقب این بنا بودند و هر تکان خوردن کوچکی را در آن رصد می‌کردند و نسبت به آن واکنش نشان می‌دادند.

در آن زمان احمد مسجد جامعی به عنوان عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران، با شنیدن هر اتفاقی درباره این خانه شهرداری تهران و منطقه 12 را تحت فشار قرار می‌داد و می‌گذاشت تا بیش از این، آن خانه تخریب نشود.

این فشارها تا حدی شد که مجموعه شهرداری تهران و منطقه 12 نیز یک شهربان 24 ساعته در جلوی درب این بنا مستقر کردند تا ساخت و سازی صورت نگیرد و چندین درگیری در بنا به دلیل فعالیت عمرانی توسط عوامل شهرداری منطقه 12 با عوامل مجتمع تجارت جهانی فردوسی صورت گرفت و البته مسائل پشت پرده دیگری صورت گرفت که بار سنگین مالی برای شهرداری تهران داشت، اما فشارهای شورای شهر تهران، اصحاب رسانه، سازمان‌های مردم‌نهاد باعث شد تا شهرداری تهران همچنان به دفاع از خانه تاریخی عامری‌ها بپردازد.

پس از مدتی با نامه‌نگاری با سازمان نظام مهندسی، این نهاد را وارد داستان تخریب خانه عامری‌ها کردیم و آنها نیز اهرم فشار دیگری بر توقف تخریب خانه عامری ها و مجتمع تجارت جهانی فردوسی شدند. البته نهادهای امنیتی و حراستی نیز نقش موثری در جلوگیری از تخریب این بنا داشتند. همه نهادها و ارگان‌ها دست به دست هم دادند تا جلوی این تخریب که مالک تا حدی آن را تخریب کرده بود، را بگیرند.

هرچند که متاسفانه نخست میراث فرهنگی استان تهران اشتباه مشابه ثبت خانه مدرس و خانه نصیرالدوله را تکرار کرد و خانه تاریخی عامری را با پلاک کنار جا به جا ثبت کرد، اما خوشبختانه به لطف دوستان در میراث فرهنگی کشور، این اشتباه برطرف شد؛ اما همین اقدام باعث شد که مالک بهانه‌ای برای کتمان تاریخی بودن بنا پیدا کند.

از سویی، مالک مجتمع تجارت جهانی فردوسی و مالک فعلی خانه عامری‌ها مدعی بود که «این خانه از بدو تحویل تخریب شده بود و این تخریب کار من نیست و این خانه ارزشمند نیست.» اما بازهم خوشبختانه "گوگل ارث" ابزاری خوب برای بر اثبات دروغ‌های مالک بود تا اثبات کنیم این خانه از بدو تحویل ایشان سالم بود و درختانی داشت که وی به عمد آنها را نابود کرده است.

بنابراین، میراث فرهنگی علیه مالک مجتمع تجارت جهانی فردوسی شکایت کرد و از سویی مالک هم شکایتی از میراث فرهنگی در دیوان عدالت اداری مبنی بر بی‌ارزش بودن بنا مطرح کرد. با این وجود و با تمام تلاش‌های گروه‌های مردمی، در 28 دی 1393 این بنا با خاک یکسان شد.

خانه عامری‌ها پس از 2 سال و 28 روز مقاومت طاقت‌فرسا تخریب شد و حال پس از 1 سال و 2 ماه و 13 روز از تخریب خانه تاریخی عامری‌ها، خبر رسید که قاتل و نابودگر هویت 20 میلیون تهرانی، بالاخره متوقف شد.

خرسندیم از این خبر و افسوس می‌خوریم که چرا همیشه نوشدارو پس از مرگ سهراب می‌رسد. چرا قبل از تخریب آن بدنه ارزشمند خیابان فردوسی که جایگزینش این بنای بی‌هویت شد و جای آن آهن‌پاره‌ها که جایگزین خانه عامری‌ها شده است، اجازه نمی‌دادیم چنین بنایی در قلب حصار ناصری بافت تاریخی تهران ساخته شود؟

در تهران فضا برای مجتمع و مگامال و هایپراستارها زیاد است و چرا باید این اتفاقات در قلب بافت تاریخی تهران رخ دهد؟ آیا نمی‌شد این بنا را در خیابان کریمخان که بورس طلا و جواهر است ساخت؟ چرا باید شهرداری تهران و سازمان نظام مهندسی مجوز بدهد و بعد از چند سال جلوی کار بنا را بگیرد؟ این چراها همیشه برای دوستداران میراث فرهنگی و فعالان شهری باقیمانده و امیدواریم از این پس علاج پس از واقعه نرسد و به جای نوشدارو پس از مرگ سهراب، اجازه اقدام خلاف قانون را ندهیم تا بعدا به دنبال نوشدارو باشیم.»

انتهای پیام