‌این روزها فضای مطبوعات و رسانه‌های کشور رنگ‌ و بوی انتخابات به خود گرفته است؛ انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی در پیش است و هر رسانه‌ای نگاهش به این اتفاق سیاسی را با تیترهایش به نمایش می‌گذارد.

جریان‌سازی سیاسی رسانه‌ها بویژه در ایامی مثل انتخابات از جمله مسائلی است که نگاه‌های متفاوتی از موافق و مخالف نسبت به آن وجود داشته است اما اینکه تا چه اندازه این جریان‌سازی می‌تواند در شکل دادن افکار عمومی جامعه و میزان آگاهی‌بخشی به آنها نسبت به نیازهایشان موثر باشد، سوالی است که خبرنگار بخش رسانه ایسنا در گفت‌وگو با یک استاد ارتباطات به بحث گذاشته است.

بیژن نفیسی با بیان اینکه بحث جریان‌سازی یکی از مباحث اساسی و کلیدی در حوزه ارتباطات است، اظهار کرد: زمانی که اتفاقی در جامعه رخ می‌دهد، رسانه‌ها تلاش می‌کنند تا افکار عمومی و کسانی که به نوعی علاقه‌مند به موضوع هستند را در آن جهت سوق دهند؛ به طوری که حتی بی‌تفاوت‌ها نیز در این مسیر قرار می‌گیرند.

این استاد ارتباطات سخنانش را اینگونه ادامه داد: البته جریان‌سازی در یک موضوع بسیار بسته به این است که تا چه اندازه زیرساخت‌های آن موضوع در جامعه وجود دارد و آماده شده است؛ چراکه نمی‌توان برای هر مساله‌ای ابتدا به ساکن و بدون هیچ پیش‌زمینه‌ای جریان‌سازی کرد. باید حتماً افکار عمومی جامعه نسبت به موضوع مورد نظر پیش‌زمینه ذهنی داشته باشد؛ خیلی از مواقع می‌بینیم رسانه‌ای می‌خواهد جریان‌سازی کند، ولی به این خاطر که افکار عمومی هیچ پیش زمینه‌ای درباره آن موضوع ندارد، به مشکل برمی‌خورد.

او متذکر شد: زمانی که رسانه‌ها بدون توجه‌ به زیرساخت‌های جامعه، جریان‌سازی می‌کنند، موجی در جامعه ایجاد می‌شود که بیشتر احساسی است و تاثیر عمیقی به جای نخواهد گذاشت؛ در حقیقت بیشتر یک برخورد احساسی صورت گرفته است تا عقلایی؛ اگر قرار است تنها بازتاب احساسی جامعه را منعکس کنیم، بدون آنکه از رابطه علت و معلولی آن آگاهی داشته باشیم، با مشکل برمی‌خوریم.

نفیسی با طرح این پرسش که رسانه چطور می‌تواند یک جریان عقلایی یا احساسی را در جامعه به وجود آورد، گفت: این سوال بسیار حائز اهمیت است؛ چراکه جریان‌ها باید پایدار بمانند، درحالی که این روزها متاسفانه بیشتر شاهد جریان‌های موقت در رسانه‌ها هستیم؛ موجی وارد جامعه می‌شود ولی یک دفعه فروکش می‌کند، به طوری که دیگر نمی‌توان آن موج را احیا کرد.

این استاد ارتباطات مهمترین وظیفه رسانه در زمینه جریان‌سازی را آگاهی نسبت به افکار عمومی دانست و تاکید کرد: اگر رسانه‌ای می‌خواهد برای موضوعی جریان‌سازی کند، باید بداند که افکار عمومی جامعه به نسبت به موضوع مورد نظر به چه صورت است؛ اگر رویکرد رسانه‌ها به این صورت نباشد، جریانی احساسی و گذرا اتفاق می‌افتد که حتی در برخی موارد ممکن است آسیب‌رسان باشد.

نفیسی در پایان سخنانش با اشاره به انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی یادآور شد: جریان‌هایی در جامعه وجود دارد که افکار عمومی نسبت به آن آگاهی مناسبی دارد؛ برای نمونه انتخابات و برجام از موضوعاتی هستند که پیش‌زمینه بسیار قوی از آن در بین مردم وجود دارد و مطبوعات می‌توانند روی آنها مانور بدهند است. از طرفی در ماجرای حمله سفارت عربستان یک دفعه شاهد موج ناگهانی و احساسی بودیم که بخشی از مسائلی که پیش آمد زمینه رسانه‌ای داشت.

انتهای پیام