جمعی از فعالان، حامیان و دوستداران میراث طبیعی با انتشار بیانیه‌ای اعتراض‌آمیز نسب به تخریب غارها، بازنگری در طرح‌های‌ گردشگری غارها، به عنوان پدیده‌هایی حساس را خواستار شدند.

به گزارش ایسنا، در این بیانیه که توسط سه تن از کاوشگران حوزه‌ی میراث‌های طبیعی و فرهنگی، جواد نظام‌دوست از موسسان انجمن غار و غارشناسی ایرانیان، عباس محمدی، مدیر گروه دیده‌بان کوهستان انجمن کوه‌نوردان ایران و علیرضا افشاری دبیر دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران و با عنوان «در توریستی کردن غارها تامل کنید!» تهیه شده، آمده است: «تبدیل سرمایه‌های طبیعی به منابع درآمدی زودبازده و دم‌دستی (با استفاده از رانت تملک منابع طبیعی و استفاده از وام‌های بانکی) از کارهای اشتباهی است که در دو سه دهه‌ی اخیر در ایران رواج یافته و موجب تخریب سرمایه‌های طبیعی و ملی شده است.

از جمله شعارهایی که که با آن به بقایای طبیعت کشور هجوم می‌آورند، «توسعه‌ی گردشگری» و «درآمدزایی» است؛ محافلی هستند که با طرح این شعارها به بهره‌کشی غیراصولی از سرمایه‌ها‌ی طبیعی می‌پردازند و در این رهگذر، پایداری سرزمین و منافع ملی را زیر پا می‌گذارند.

غارها نیز که از پدیده‌های بسیار حساس هستند و شکل‌گیری آن‌ها حاصل گذر میلیون‌ها سال است، از این موج بلا در امان نمانده‌اند. غارهایی که تاکنون در ایران تبدیل به مکان‌هایی برای بازدید سنگین گردشگران شده‌اند، همگی آسیب دیده و در معرض تخریب بیشتر هستند؛ عریض کردن دهانه‌ی غارها که سبب از میان رفتن تعادل رطوبتی داخل غار می‌شود، دستکاری شدید سازندهای طبیعی در مسیرهای آماده شده‌ی درون غار (کف‌سازی با سنگ و سرامیک، نصب نرده و پل‌های آهنی، نورپردازی‌های غیراستاندارد دایم روشن و گرمازا...) که موجب برهم خوردن آرامش طبیعی غار و رویش غیرعادی جلبک در غار شده، همچنین تخریب کوه یا مسیر رودخانه‌ی منتهی به دهانه‌ی غار، ریخت و پاش زباله و فضولات، ورود بازدیدکنندگان بیشتر از ظرفیت، فراری شدن خفاش‌ها و دیگر جانوران غار زی... چند مورد از آسیب‌هایی هستند که با گردشگری شدن غارها رخ داده است.

در این وضعیت، خبرهایی به گوش می‌رسد حاکی از این که قرار است غارهای دیگری مانند غار یخ‌مراد در استان البرز، غار شیرابند در استان سمنان، و چاه غار جهنم در عشق‌آباد طبس نیز به بهانه‌های گردشگری و معدن‌کاری تخریب شوند.

شایسته یادآوری است که در گردشگری کردن غارها، حتی ارزیابی اقتصادی مبنی بر اینکه در صورت صرف هزینه از جیب ملت، جدای از تخریب صورت گرفته، آیا بازگشت سرمایه‌گذاری اولیه انجام خواهد شد، صورت نمی‌گیرد. برای نمونه، در غارهای علی‌سرد (علیصدر) همدان، چال نخجیر، قوری قلعه، کتله خور، سهولان، کرفتو، شاهپور، دربند سمنان، سنگ‌شکنان و ... که توسط بخش‌های دولتی و عمومی و شبه‌خصوصی گردشگری شده و تخریب‌های زیادی را هم متحمل شده‌اند، به جز در یک مورد، هزینه‌های اولیه‌ی آن برگشت نشده و حقوق کارکنان آن نیز پیوسته معوق می‌ماند و یا از جای دیگر تامین می‌شود.

ما امضاکنندگان زیر که سال‌هاست وضعیت غارها و کوهستان‌ها و میراث‌های فرهنگی کشور را زیر نظر داریم و علاقمند به حفظ سرمایه‌های طبیعی کشور برای تمام نسل‌ها هستیم، در کنار شماری از انجمن‌های محیط زیستی، از مسوولان سازمان‌های میراث فرهنگی و حفاظت از محیط زیست کشور می‌خواهیم طرح‌های گردشگری کردن غارها را متوقف سازند تا پس از ارزیابی اثرات گردشگری شدن غارهایی که تاکنون چنین شده‌اند و همچنین بررسی تجربه‌های جهانی در این زمینه و دریافت نظر کارشناسان و کنشگران مستقل، این پدیده‌های کم‌مانند و ارزشمند به شکلی اصولی آماده‌ی بازدید گروه‌های بیشتر شوند.»

این بیانیه به امضاء تعدادی از فعالان محیط زیست، کارشناسان گردشگری، غارشناسان و غارنوردان رسیده است و جمع آوری امضاء برای این بیانیه ی اعتراض آمیز نیز همچنان ادامه دارد.