خاک محوطه‌های تاریخی را شخم می‌زنند، اما مسئولان فقط از قوانین حرف می‌زنند! تجهیزات مورد نیاز برای حفاری‌های غیرمجاز را به راحتی تبلیغ می‌کنند، اما متولیان میراث فرهنگی هنوز درگیر مصوب کردن قانون و ضوابط‌اند!

و حالا فروشندگان وسایل حفاری در محوطه‌ها و بناهای تاریخی به راحتی سایت ایجاد می‌کنند، تراکت پخش می‌کنند و روی دیوارهای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نصب می‌کنند و برای تبلیغ بیشتر تقویم چاپ می‌کنند تا در هر خانه و مغازه حضور داشته باشند برای تبلیغ «فلزیاب».

به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی ایسنا، این آغاز به واقعیت نزدیک کردن افسانه‌هایی است که حفاران غیرمجاز همیشه برای طی کردن راه صد ساله در یک شب می‌روند، به دستگاه‌های فلزیاب متوسل می‌شوند و هر روز بخش عمده‌ای از فکر و ذهن‌شان را برای پیدا کردن گنج‌های افسانه‌ای به کشیدن نقشه‌های خیالی سپری می‌کنند و بناهای تاریخی و ارزشمند زیادی را برای پیدا کردن گنج خیالی تخریب می‌کنند.

و حالا این قوانین بی‌حساب و کتابی که هنوز به صورت نهائی تائید نشده‌اند و به نظر می‌رسد فرصتی هم برای تکمیل و اجرائی شدن ندارند، فقط می‌توانند بنشینند و ببینند که تبلیغ یک دستگاه برای از بین بردن هویت و فرهنگ کشور چگونه‌ دست به دست می‌چرخد.

تبلیغی از جنس تقویم‌های دیواری که به نظر می‌رسد در بخش‌های مختلف کشور هم توزیع می‌شود و حتی برای نشان دادن بهتر کار این دستگاه که البته بیشتر توضیح آن‌ را «طلایاب، معدن‌یاب» روی تقویم عنوان کرده‌اند، تصویری از تخت‌جمشید و مقبره‌ی کوروش هم چاپ کرده‌اند!

طلا و معدن در سایتی جهانی؛ «تخت‌جمشید» و «مقبره‌ی کوروش»!

از سوی دیگر شماره تلفنِ‌همراه مسئول یا کارشناس نمایندگی این شرکت در 16 استان کشور هم روی آن چاپ شده است! و در تماس با این شماره‌ها هر چند اطلاعاتی که از آن سوی خط داده می‌شود متفاوتند، اما هیچ‌کدام از این صداها ابایی از دادن اطلاعات برای چگونگی حفاری و کشف گنج ندارند.

در تماس خبرنگار ایسنا با مسئول تهران، مطرح می‌شود که تنها دستگاه دارنده‌ی این شرکت «فول‌فایندر» با مارک سونی و ساخت ژاپن با قیمت 17 میلیون و 300 هزار تومان است.

به گفته‌ی این شخص، آن دستگاه جنس فلز و عمقی که تا رسیدن به شیء باید حفر کرد را تخمین می‌زند و حتی نوع مال را تفکیک می‌کند. هر چند این شرکت خود و کارمندان‌اش را به خطر نمی‌اندازد و هیچ نیرویی برای کمک به کشف گنج به مخاطبان نمی‌دهد و تجهیزاتی اضافه بر فلزیاب ندارد، اما کلاسی آموزشی و رایگان برای کار با دستگاه برای خریداران این دستگاه برگزار می‌کند!

اما در این میان متولی و مسئول بررسی این نوع اقدامات کیست؟ هر چند به نظر می‌رسد نهادهای شهری هم در این اتفاق مقصرند، اما سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یکی از مهمترین نهادهایی است که باید نقشی اساسی در این زمینه ایفا کند، نقشی که احتمالا به دلیل داشتن پروژه‌های زیاد فراموش کرده است.

اگر در اینترنت فقط کلمه‌ی «فلزیاب» را جستجو کنید، به هزاران خبر درباره‌ی کشف فلزیاب، کشف اشیای عتیقه و حتی دستگیری حفاران غیرمجاز برخورد می‌کنید و نمونه‌های آن، به همین راحتی به دست می‌آیند؛‌ آبان 92 «کشف چهار دستگاه فلزیاب و دستگیری شش نفر در مهدیشهر»، آذر 92 «کشف یک دستگاه فلزیاب و دستگیری 3 متهم در چهارمحال و بختیاری»، دی 91 «کشف 4 دستگاه فلزیاب در کردستان»، تیر 94 «دستگیری 5 نفر در حین حفاری غیرقانونی» در تهران و ...

تیترهای عنوان شده نمونه‌ای بسیار کوچک از این کار غیرقانونی است و طمعی که برخی افراد برای کشف گنج و مال در محوطه‌ها و بناهای قدیمی دارند و حتی بدون داشتن اطلاعات درست با بیل و کلنگ به جان این بناها می‌افتند و هر چه هست و نیست را نابود می‌کنند به امیدی واهی! البته در این میان مسئولان میراث فرهنگی نیز گاه و بیگاه از برخی پیگیری‌ها حرف می‌زنند که با توجه به شرایط موجود به نظر می‌رسد آن‌ها نیز کامل نشده‌اند.

نمونه‌ی این پیگیری‌ها را می‌توان از چند سال پیش دید، حتی در استان‌های مختلف. ۳۱ اردیبهشت 90 ؛«برخورد قانونی با فروش غیرقانونی فلزیاب» در کرمانشاه. جلیل رحیمی، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری کرمانشاه در آن زمان اظهار کرده بود: «فروش دستگاه‌های فلزیاب بدون داشتن مجوز، یک فعالیت غیرقانونی است و قطعا میراث فرهنگی استان با همکاری دستگاه‌های انتظامی و قضایی مرتبط، با این موضوع برخورد قانونی خواهد کرد. »

چند روز بعد از آن جمعه ۶ خرداد 90 مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان آذربایجان شرقی نیز گفت: «فلزیاب هم‌چنان به‌شکل غیرقانونی در همه‌جا فروخته می‌شود! »

تراب محمدی، «فعالیت فروشگاه‌های فروش فلزیاب که تحت عناوین فلزیاب، معدن‌یاب و طلایاب به حفاری‌های غیرمجاز دست می‌زنند را از نظر سازمان میراث فرهنگی غیرمجاز» دانسته بود و با اشاره به این‌که «یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی با این قبیل متخلفان برخورد سنگینی می‌کند، بیان کرده بود: بیشتر این فروشگاه‌ها با هدف حفاری غیرمجاز در مناطق تاریخی، تحت عنوان فلزیاب و معدن‌یاب فعالیت می‌کنند. »

وی حتی در بخشی از صحبت‌هایش در آن زمان با بیان این‌که «برخی فروشندگان فلزیاب‌ها مدعی هستند که برای انجام اکتشاف‌های معدنی، اقدام به فروش فلزیاب‌ها می‌کنند، اظهار کرده بود: این درحالی است که هیچ‌یک از این فروشگاه‌ها از سوی سازمان صنایع و معادن مجوز رسمی برای فعالیت ندارند.»

آبان ماه ۱۳۹۳ سال گذشته هشدار برای شیوع دوباره‌ی استفاده از فلزیاب در یزد مطرح شد. «تبلیغات گسترده فروش دستگاه‏‏‌های فلزیاب در یزد! » خبری که از سوی محمد مهدی شرافت، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد منتشر شد.

اتفاقی که اگر به پرونده‌ها و دستگاه‌های حقوقی در هر اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان‌ها سری بزنید متوجه زیادی آن‌ها می‌شوید، اما در بسیاری از مواقع چنین پرونده‌هایی بایگانی می‌شوند.

پس از این همه صحبت و جدل محمد حسن طالبیان،‌ معاون میراث فرهنگی و گردشگری ۲۴ خرداد سال گذشته از «تلاش برای تهیه پیش‌نویس قوانین مربوط به فلزیاب» خبر داده بود. در آن زمان وی اعلام کرده بود که «دستگاه‌های مسوول پیش‌نویس قوانین چگونگی برخورد با فلزیاب را تهیه کرده‌اند و قرار است تا چندماه دیگر اعلام شود. در این پیش‌نویس مشخص شده که دستگاه‌های انتظامی و امنیتی چگونه باید با این پدیده برخورد کنند، حتا مطالعاتی نیز برای برخورد کشورهای دیگر با این پدیده انجام شده است. »

او با تأکید بر این‌که کمیته‌ی بررسی این مطالعات در حال انجام کار است، ادامه داد: «دست‌کم تبلیغ فلزیاب در محدوده‌ی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تا زمان ابلاغ رسمی چگونگی برخورد با این پدیده، جمع‌آوری می‌شود.»

چند ماه بعد یعنی ۵ شهریور سال گذشته روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، اعلام کرد که رئیس این سازمان «برخورد با جرایم مرتبط با فلزیاب را پیگیری می‌کند».

از جمله مفاد مطرح شده در آن خبر این‌گونه بود؛ مسعود سلطانی‌فر «با هدف کنترل آمار مربوط به حفاری غیرمجاز، زمینه‌های همکاری با قوه قضاییه و دو وزارتخانه را در ارتباط با پیگیری جرایم مرتبط با فروش و استفاده، جلوگیری از تبلیغ و استفاده غیرمجاز از «دستگاه فلزیاب» تبیین کرد.

حتی ممنوعیت چاپ و تبلیغ آگهی و پوستر فروش، دستگاه فلزیاب، تطبیق عملکرد فعالان این حوزه با قوانین و پیگیری جرایم این افراد در محاکم قضایی به رییس قوه قضاییه، وزیر صنعت، معدن و تجارت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد تاکید قرار گرفت و زمینه همکاری و هم‌افزایی سازمان میراث‌ فرهنگی با مجموعه‌های یادشده توسط مسعود سلطانی‌فر تبیین شد.

معاون رئیس جمهور در راستای جلوگیری از فروش، استفاده و تبلیغ دستگاه فلزیاب در مکاتبه با آیت‌الله لاریجانی - رییس قوه قضائیه - خواستار برخورد با جرایم مرتبط با فروش و استفاده غیرمجاز از دستگاه فلزیاب شد. »

وی در آن زمان همچنین در مکاتبه با علی جنتی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - «با اشاره به سوءاستفاده برخی افراد فاقد مجوز نسبت به چاپ اقلام تبلیغاتی شامل پوستر، دفترچه‌های تلفن و یادداشت، کتاب، بروشور و توزیع گسترده آن‌ها در استان‌ها، شهرها و روستاهای کشور و تحریک افراد به خرید دستگاه فلزیاب، وقوع این جریان تبلیغاتی گسترده در رسانه‌ها و سایت‌های اینترنتی را موجب نگرانی شدید باستان‌شناسان و اهالی فرهنگ دانسته است.

رییس سازمان میراث‌ فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری با استناد به مصوبه مجلس شورای اسلامی و قابل تعقیب بودن جرایم مربوط به تبلیغ فروش دستگاه فلزیاب، همکاری و مشارکت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای هماهنگی با اتحادیه‌های صنوف مربوط به این موضوع و بویژه صنف چاپ را مورد تأکید قرار داده است. وی همچنین مدیران کل استان‌ها را موظف به جدیت بدون اغماض در پیگیری موارد تخلف و حصول نتیجه کرده است. »

حتی غیرقانونی بودن تبلیغ، خرید و فروش فلزیاب از سال 1379 و براساس ماده‌ی 6 آیین‌نامه اجرایی قانون ضرورت اخذ مجوز برای ساخت، خرید و فروش، نگهداری، تبلیغ و استفاده از دستگاه‌های فلزیاب که در آن سال به تصویب رسید، مطرح شده است، در حالی که تبلیغ این دستگاه‌ها از طریق رسانه‌های عمومی، مطبوعات، چاپ و نشر و سایر روش‌های تبلیغاتی فقط با مجوز سازمان میراث فرهنگی میسر است و این قانون نه چندان قدیمی هم ضمانت اجرایی لازم را ندارد چون با وجود این همه دستور و بند و تبصره،‌ این تبلیغات را می‌توان در خانه‌ها و مغازه‌های 16 استان کشور پیدا کرد!

گزارش از خبرنگار ایسنا: سمیه ایمانیان

انتهای پیام