«من بوکر» یکی از مهمترین جوایز ادبی جهان است که هر سال دوستداران ادبیات منتظرند ببینند به کدام نویسنده تعلق میگیرد. اما پس از معرفی برنده، صدای اعتراض برخی بلند میشود که حق به حقدار نرسیده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، فهرست نامزدهای اولیه جایزه «من بوکر» 2015 چند روز پیش اعلام شد. آثار نویسندگانی از نیجریه، هند، نیوزیلند، ایرلند، آمریکا و انگلیس از سوی هیأت داوران به عنوان نامزد معرفی شد و قرار است برنده نهایی روز 13 اکتبر معرفی شود.
وبسایت «استاف» به همین بهانه فهرستی تهیه کرده از کتابهایی که طی سالهای گذشته شایسته دریافت این جایزه مهم بوده اما موفق به کسب آن نشدهاند.
«اوریکس و کلارک» مارگارت اتوود
«اوریکس و کلارک» مارگارت اتوود که از نویسندگان مطرح جهان به حساب میآید، به فهرست نهایی «بوکر» 2003 راه پیدا کرد اما نتوانست برنده شود. در آن سال «ورنون خدای کوچک» که در ایران با عنوان «تابستان گند ورنون» هم شناخته میشود، توجه اعضای هیأت داوران را به خود اختصاص داد.
«اوریکس و کلارک» داستانی ضدآرمانشهری است که همچون «قصه کلفت» تمی علمی تخیلی دارد. اتوود بعدها «سال سیل» (2009) و «مدآدام» (2013) را در دنباله این رمان به چاپ رساند. «دارن آرنوفسکی» کارگردان معروف آثاری چون «چشمه» و «قوی سیاه» در حال ساخت اقتباسی تلویزیونی از این سه رمان اتوود است.
«اطلس ابر» دیوید میچل
«اطلس ابر» از دیوید میچل هم مثل رمان اتوود نامزد نهایی شد اما در مرحله پایانی شکست خورد. «خط زیبایی» در آن دوره «بوکر» را به دست آورد که البته به رمانی پرفروش و محبوب میان خوانندگان بدل شد. با این حال نمیتوان تصور کرد که چطور «اطلس ابر» شایسته دریافت «بوکر» شناخته نشده؟!
بسیاری فیلم اقتباسی این اثر را پسندیدهاند و آن را از آن دسته کارها میدانند که باید چندبار تماشا کرد، اما کتاب میچل بدون اغراق یک داستان خواندنی و زیباست. این نویسنده انگلیسی در کتابش شش قصه از زمانهای مختلف از قرنها پیش گرفته تا آیندهای دور را در هم تنیده و خواننده را به دنبال خود میکشاند.
«حکایت برزگر» اکتاویا باتلر
همانطور که «اورسولا لوگویین» یکی از بهترین نویسندگان فانتزی است، «اکتاویا باتلر» هم از برجستهترین نویسندگان حوزه علمی - تخیلی به حساب میآید. با وجود این که این ژانر معمولا به نام مردان نویسنده ثبت شده، برخی از بهترین داستانهای علمی - تخیلی توسط زنان به نگارش درآمده است. «حکایت برزگر» (1993) داستانی ضدآرمانشهری را روایت میکند که در زمان چاپ با استقبال بینظیری روبهرو شد و همین میتواند این سوال را در ذهن ایجاد کند که چرا حتی نامزد بوکر نشد؟
باتلر پس از این رمان جلد دوم آن را هم در سال 1998 با نام «حکایت استعدادها» روانه بازار کتاب کرد. او اعلام کرده در حال نگارش سومین قسمت از این مجموعه کتاب است و نام آن را «حکایت شیاد» گذاشته است.
«همسر خدای آشپزخانه» ایمی تَن
رمان «همسر خدای آشپزخانه» نوشته ایمی تن را میتوان به راحتی یک کلاسیک مدرن خواندنی لقب داد. به نظر میرسد آثاری که از فرهنگی بیگانه و غیرقابل نفوذ حرف میزنند، در جلب توجه هیأت داوران این جایزه 50 هزار پوندی (78 هزار دلاری) موفقترند. تن در کتابش انتظارات فرهنگی را با هنرمندی خارقالعادهاش تشریح کرده و اثری بسیار جذاب پدید آورده است. نویسنده با تبحر تمام در این کتاب تجربه خود به عنوان فرزند یک خانواده چینی آمریکایی را منعکس کرده است. او در «همسر خدای آشپزخانه» به خوبی و بدون این که حالتی تصنعی را به خواننده القا کند، انگلیسی دست و پا شکسته تلفیقشده با زبان چینی را به کار گرفته و به خاطر همین هنرنمایی هم باید حداقل به فهرست اولیه راه پیدا میکرد.
با این وجود «همسر خدای آشپزخانه» وقتی در سال 1992 به چاپ رسید فروش بالایی را تجربه کرد و در بسیاری از کشورها از جمله استرالیا، انگلیس، کانادا، دانمارک، آلمان و اسپانیا به فهرست پرفروشترینها راه پیدا کرد. این رمان به مدت 38 هفته در فهرست پرفروشترین آثار ادبیات داستانی «نیویورک تایمز» باقی ماند.
«نقاش جهان شناور» کازوئو ایشیگورو
1986 سال عجیبی برای «من بوکر» بود. نام «قصه کلفت» رمان پرطرفدار «مارگارت اتوود» در فهرست نامزدهای نهایی جایی نداشت و شاید به همان دلیل ناشناخته، جایزه به رمان «نقاش جهان شناور» کازوئو ایشیگورو هم که به فهرست نهایی راه پیدا کرده بود تعلق نگرفت. داستان این کتاب در دوران پس از جنگ جهانی دوم توسط نقاشی سالخورده روایت میشود. «ماسوجی اونو» نام راوی «نقاش جهان شناور» است که به عقب برمیگردد و خاطرات گذشتهاش را مرور میکند.
«من بوکر» که اولینبار در سال 1969 برگزار شد، جایزهای است برای بهترین اثر ادبیات داستانی که به زبان انگلیسی نوشته شده است. این جایزه بیش از 40 سال تنها به نویسندگان کشورهای مشترکالمنافع، انگلیسیها و ایرلندیها تعلق میگرفت، اما طی چند سال اخیر با وضع قوانین متفاوت تمام نویسندگان انگلیسیزبان دنیا حق شرکت در آن را پیدا کردهاند. تاکنون نویسندگان سرشناسی چون «هیلاری منتل»، «یان مکایوان»، «آیریس مردوک» و «ریچارد فلاناگان» موفق به دریافت این جایزه شدهاند.
ترجمه: مهری محمدی مقدم، مترجم ایسنا
انتهای پیام
نظرات