مدیر گروه میراث زمینشناختی سازمان زمینشناسی به مسوولان ژئوپارک قشم پیشنهاد داد: اگر خواهان بازگشت دوبارهی پرونده ژئوپارک قشم به شبکه جهانی ژئوپارکها هستید باید از طرح جامعه آن پیروی کنید؛ اما اگر به آن اعتقادی ندارید باید طرح جدیدی را تهیه کنید، از کارشناسان شبکهجهانی تاییدیه بگیرید و بر آن اساس اقدام کنید.
«علیرضا امریکاظمی»، از کارشناسان آگاه در زمینه ژئوپارک است که ثبت پرونده ژئوپارک قشم را در شبکه جهانی ژئوپارکها که آن زمان زیر نظر یونسکو بود، به همراه کارشناسانی دیگر پیگیری کرد و در برخی جلسات بینالمللی ژئوپارک نیز به عنوان رییس حاضر بود. او مشاور ژئوپارک قشم بوده و طرح جامع آن را به همراه "عبدالعظیم حقیپور"، "سوزان ترنر" پالئنتولوژیست، ویراستار، و فرستادهی سازمان یونسکو ، "بیژن فرهنگ درهشوری" اکولوژیست و مدیر وقت محیطزیست سازمان منطقه آزاد قشم ، پروفسور "دانیل پاتس" باستانشناس از دانشگاه سیدنی و "کلودیا اکهارت" از ژئوپارک جهانی برگشتراسه ادنوالد آلمان، نگاشته است.
به اعتقاد او، ژئوپارک قشم با آنکه دو سال است از شبکه جهانی ژئوپارکها خارج شده و در این مدت مهلت داشته ضعفهایش را اصلاح و بازبینی کند، اما در وضعیتی نیست که پروندهی آن برای ثبت جهانی فرستاده شود و اگر هم فرستاده شود در شرایطی نیست که بررسی شود.
امریکاظمی در گفتوگو با خبرنگار گردشگری ایسنا با اشاره به عملیات توسعه گردشگری که مدتی است در گنبد نمکی به عنوان یکی از ژئو سایتهای ژئوپارک در حال انجام است، گفت: یک اصل کلی درباره توسعه ژئوپارکها وجود دارد که در شبکه جهانی ژئوپارکها نیز مبنا است، با این مضمون که عملیات توسعه نباید به حریم اصلی، منظر و محتوای ژئوپارک آسیب برساند و تغییر چشمگیری ایجاد کند؛ اما از طرفی توسعه را محدود نمیکند. البته در صورتی که به محتوای فیزیکی و منظری آن آسیبی وارد نشود.
او با یادآوری این نکته که وقتی برای ژئوپارکها طرح جامع تهیه میشود همان مبنای تمام تحرکات و اقدامات توسعهای قرار میگیرد، افزود: اگر مسوولان ژئوپارک اکنون فکر میکنند تاریخ اعتبار طرح جامع ژئوپارک گذشته است، نخست باید طرح جامع دیگری را تهیه کنند، آن را به تایید مشاوران بینالمللی ژئوپارک برسانند و سپس هرگونه عملیات و تحرکاتی را براساس آن طرح جامع انجام دهند.
این کارشناس ژئوپارک ادامه داد: براساس طرح جامع موجود، برای هر یک از ژئوسایتهای ژئوپارک یک حریم خاص و کوچک به عنوان حریم یا "زون حساس" در نظر گرفته شده که در آن محدوده هیچگونه عملیات فیزیکی و منظری نباید انجام شود. محدودهی بزرگتر نیز "زون پیرامونی" است که میتوان با رعایت ملاحظات خاص، عملیات توسعهای در آن انجام داد. در این طرح ملاحظات خاص به طور مشخص تعریف شده است.
امریکاظمی با تاکید بر اینکه هنگام انجام عملیات توسعهای باید این دو محدودهی خاص در نظر گرفته شود، گفت: بر اساس تصاویر منتشر شده، اتفاقاتی که اکنون در گنبد نمکی به عنوان یکی از ژئو سایتها رخ داده در بخش مرکزی و زون حساس است و باید بررسی و سوال شود که دلیل این اقدام چه بوده؟ چه هدفی دنبال میشده؟ آیا این عملیات به پیشنهاد مشاور صورت گرفته؟ آیا با کارشناسان و متخصصان با سابقه در حوزه ژئوپارک مشورت شده است؟ ما باید همه جوانب را بررسی کنیم تا بگوییم انجام این عملیات درست بوده یا خیر.
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به وقوع چنین اتفاقاتی در بخش حساس ژئوسایت گنبد نمکی و همچنین سفر رییس شبکه جهانی ژئوپارکها به قشم در اوایل سال آینده، احتمال برای بازگشت این پرونده به شبکه جهانی ژئوپارکها وجود دارد؟ اظهار کرد: ثبت جهانی ژئوپارکها یک روند خاص دارد. زمانی که ژئوپارکی از این شبکه خارج شد تا یک سال اجازه ندارد درخواست جدید مطرح کند. در این مدت باید به بازیابی و رفع نقایص بپردازد و بعد از آن میتواند دوباره تقاضای ثبت در شبکه جهانی را مطرح کند.
این کارشناس ژئوتوریسم گفت: مسلما وقتی ژئوپارک قشم از شبکه جهانی ژئوپارکها خارج شده، یعنی مشکلات و کمبودهای زیادی داشته و این تصمیم به خاطر مسائل کوچک نبوده است.
او سپس توضیح داد: ژئوپارکی که از شبکه جهانی خارج میشود ماهیتا مثل ژئوپارکی است که تا کنون در این شبکه عضو نبوده و کل پرونده و درخواست ثبت جهانی باید همان روند عضویت یک پروندهی جدید را طی کند و شبکه جهانی هیچ امتیازی قائل نمیشود. این موضوع صراحتا در گایدلاین شبکه جهانی ژئوپارکها آمده که ژئوپارکهای خارج شده باید مثل یک ژئوپارک جدید درخواست بدهند.
امریکاظمی همچنین دربارهی احتمال بازگشت پرونده ژئوپارک قشم به شبکهی جهانی، بیان کرد: تا جایی که اطلاع دارم، مواردی که در نامهی خروج ژئوپارک قشم از شبکه جهانی ذکر شده، تاکنون برطرف نشده و این ژئوپارک هنوز در وضعیتی نیست که درخواست جدید برای ثبت دوبارهی آن مطرح شود و اگر هم پرونده فرستاده شود، بررسی نمیشود.
مدیرگروه میراثزمین شناختی سازمان زمین شناسی تاکید کرد: تنها راهکار برای ثبت جهانی دوباره، پیروی از طرح جامع ژئوپارک و اکشن پلنی است که کارشناسان شبکه جهانی پیش از خروج از شبکه ارائه کردهاند و متاسفانه کامل اجرا نشد و سرانجام از شبکه خارج شد. اگر هم به پیروی از آن طرح اعتقادی ندارند، لازم است طرح جامع جدید با تایید کارشناسان و مشاوران شبکه جهانی تهیه کنند و متعهد به آن باشند.
انتهای پیام
نظرات