طرح «نظام جامع رسانه‌ای»، امروز و دیروز نیست که در بین اهالی رسانه، دولت و مجلسی‌ها مطرح شده است؛ اما پیگیری‌های این روزهای دولت یازدهم و ضرب‌الاجل مجلس برای مطرح شدن دوباره‌ی این طرح در صحن علنی، بار دیگر طرح «نظام جامع رسانه‌ای» را به موضوعی جریان‌ساز در عرصه رسانه بدل کرده است.
به گزارش خبرنگار بخش رسانه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، طرح «نظام جامع رسانه‌ای» که معاون مطبوعاتی رییس جمهور عملا از آن به عنوان «اصلاحیه قانون مطبوعات» یاد می‌کند، در برنامه پنجم توسعه به عنوان تکلیف دولت مطرح شد، ولی به سرانجام نرسید.
این طرح حدود چهار سال پیش و در مجلس هشتم نیز مطرح شد، اما بعد از کمیسیون و در صحن، مسکوت گذاشته شد. در مجلس نهم نیز همان پیش‌نویس دوباره در دستور کار کمیسیون فرهنگی قرار گرفت.
اما این بار رییس کمیسیون فرهنگی اصرار به تعیین ضرب‌الاجل داشته است.
حسین انتظامی – معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی – حق را به مجلسی‌ها می‌دهد.
او می‌گوید: به نظر من رییس کمیسیون فرهنگی حق دارد، زیرا در طول سال‌های گذشته و از سوی دولت، بارها به کمیسیون، قول تقدیم این لایحه داده شده، اما خلف وعده شده است.
در این بین عده‌ای از رسانه‌ای‌ها با انتقاد از این طرح معتقدند، «در این پیش‌نویس، حقوق روزنامه‌نگاران و حقوق مردمی رعایت نشده و برای آن‌ها تکلیف‌های زیادی دیده شده است».
از ایراداتی که برای این طرح عنوان می‌شود، انتخاب 15 نفر به عنوان شورای عالی است که آن‌ها را هیأتی شبیه هیأت نظارت بر مطبوعات تأیید صلاحیت می‌کند.
نمکدوست می‌گوید: این مساله نشان می‌دهد که دولت در این طرح نیز همچنان سهم حداکثری دارد.
این استاد رشته ارتباطات تیر ماه امسال ابراز امیدواری کرده است، طرح نظام جامع رسانه‌ای به تصویب نرسد!
نمکدوست توضیح می‌دهد: ما چند شبح سرگردان داریم که تعیین تکلیف نشده‌اند؛ نظام جامع رسانه‌ای یکی از آن‌هاست. شما سال‌هاست درباره‌ی این نظام حرف می‌شنوید، اما اگر از یک نفر درباره‌ی آن بپرسید، یک پاسخ روشن نمی‌شنوید. این طرح در برنامه‌ی چهارم توسعه دیده شد و برعهده‌ی وزارت ارشاد گذاشته شد، ولی تلاش‌هایی که در این وزارتخانه صورت گرفت، به نتیجه نرسید.
این استاد رشته‌ی ارتباطات با تأکید بر این که مطبوعات شبیه نظام پزشکی یا هر نظام دیگری نیست، توضیح می‌دهد: در نظام پزشکی، یک مثلث وجود دارد که یک طرفش مردم، طرف دیگرش صنف و طرف بعدی دولت است. در این نظام در بسیاری از مواقع، امکان دارد منافع مردم با پزشکان تلاقی پیدا کند. در اینجا دولت ورود می‌کند. با این تفاسیر، وقتی چنین الگویی را درباره‌ی مطبوعات مطرح می‌کنیم، موضوع کاملا متفاوت است. مسوولیت اجتماعی که برای مطبوعات تعریف شده، نظارت بر کج‌رفتاری‌های جامعه است. در همه جای دنیا، رسانه‌ها مقابل رفتارهایی قرار می‌گیرند که حکومت منشأ آن‌هاست. بنابراین واقعیت امر این است که ما تلاقی‌هایی با حکومت داریم که بانی آن‌ها خود دولت است.
اما حسین انتظامی به رسانه‌ای‌ها قول داده است که طرح «نظام جامع رسانه‌ای» با همکاری حداکثری آنان تنظیم شود.
او می‌گوید: عده‌ای از همکاران رسانه‌ای اظهار کرده‌اند که این طرح را ندیده‌اند یا با آن‌ها مشورت نشده است، طبیعی است این گلایه متوجه دولت فعلی نیست، اما بعضا در چیدمان خبری این‌طور مطرح می‌شود که مسوولان فعلی وزارت فرهنگ و ارشاد با وجود وعده‌ای که داده‌اند، بدون مشورت با فعالان رسانه‌ای، این کار را کرده‌اند.
معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد قول داده است که وزارت فرهنگ قبل از تقدیم پیش‌نویس هر لایحه یا آیین‌نامه یا نگارش دستورالعملی، نظرات ذی‌نفعان مشترک را می‌گیرد.
او می‌گوید حداقل به سه دلیل شفافیت، مدیریت مشارکت‌طلبانه و هم‌افزایی به این روش اعتقاد داریم.
به گفته انتظامی در تنظیم پیش‌نویس اولیه این لایحه از خبرنگان دعوت می‌شود تا بر اساس پژوهش‌های قبلی یا مطالعات میدانی یا حتی برآوردهای شهودی، پیش‌نویس اولیه را تهیه کنند. طبعا برای این کار، متون موجود، مبنا قرار می‌گیرد و جلسات اولیه، به صورت توفان ذهنی اداره می‌شود.
بر اساس آنچه معاونت مطبوعاتی اعلام کرده، بعد از تهیه‌ی پیش‌نویس، طرح برای صاحب‌نظران و فعالان رسانه‌ی ارسال می‌شود و پس از دریافت نظرات آنان، ویراست دوم تنظیم می‌شود. سپس به صورت عمومی منتشر می‌شود و مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در ادامه‌ی کار خود، جلسات میزگرد و نقد برگزار می‌کند.
معاون مطبوعاتی می‌گوید: هرچه در این مرحله بیشتر بحث شود، به پختگی پیش‌نویس کمک می‌کند. نهایتا ویراست سوم براساس همین مطالب و دیدگاه‌ها جمع‌بندی می‌شود و برای دولت ارسال می‌شود تا پس از طرح در کمیسیون‌های تخصصی دولت نهایتا به‌صورت لایحه‌ی تقدیم مجلس شود. بدیهی است در مجلس هم به کمیسیون تخصصی می‌رود و بعد از بحث و بررسی، قابل طرح در صحن علنی است.
با این اوصاف، یک نکته باقی می‌ماند و آن این‌که در نشست پنجشنبه گذشته‌ی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با سردبیران رسانه‌ها که به‌مناسبت روز خبرنگار و به شکلی صمیمی و غیررسمی برگزار شد، علی جنتی تصریح کرد، قبول دارد که این متن ایرادهای اساسی دارد و باید برای طرح در مجلس شورای اسلامی، حتما اصلاح شود. حال باید دید با این نظر صریح وزیر، سرنوشت این لایحه و ماحصل آن چه خواهد شد.
انتهای پیام
نظرات