اسماعیل آشتیانی برای نقاش شدن و شاگردی کمال‌المک در خانواده‌اش سنت‌شکنی کرد. او به توصیه استادش جوانی‌اش را به پای هنر گذاشت و نامش ماندگار شد.
دهم اردیبهشت ماه سالروز درگذشت این هنرمند شاعر، نقاش و ادیب معاصر است.
به گزارش خبرنگار بخش تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اسماعیل آشتیانی به عنوان یکی از هنرمندان معاصر ایران و یکی از نقاشان پیرو مکتب کمال‌الملک در سال 1271 در تهران و در خانواده‌ای بنام و مذهبی متولد شد. جد او، میرزا حسن آشتیانی، از مبارزان نام‌آور قیام تنباکو بود. آشتیانی از همان دوران کودکی به هنر علاقه‌مند بود و نگارگری را در همان سال‌های نوجوانی با تقلید از نگاره‌های شاهنامه فردوسی انجام می‌داد.
او دوران تحصیل خود را در مدارس اسلام و دارالفنون طی کرد. در آن سال‌ها به عنوان بهترین شاگرد کلاس‌های نقاشی در مدرسه شناخته شد. استادان نقاشی او در دارالفنون، مصور الممالک ذوالفقاری، میرزا حاج آقا نقاش‌باشی و شیخ‌المشایخ بودند.
عشق و علاقه او به نقاشی باعث شد برای آموزش هنر به معتبرترین آموزشگاه هنری آن زمان یعنی مدرسه صنایع مستظرفه برود و با کمال‌الملک دیدار کند. کمال‌الملک با دیدن کارهای آشتیانی قبول کرد که آموزش نقاشی به او را بر عهده بگیرد به این شرط که آشتیانی تا پایان دوره مدرسه فقط هنر نقاشی را راه و طریق خود بداند.
عشق به هنر از اسماعیل یک سنت‌شکن ساخت. او در خانواده‌ای به دنیا آمده و رشد کرده بود که از روحانیون معتبر بودند. آن‌ها رفتن به مدرسه صنایع مستظرفه و دنبال کردن هنر را نوعی سنت‌شکنی می‌دانستند؛ بنابراین اسماعیل برای قدم گذاشتن در مسیر هنر، با مخالفت‌های سخت خانواده‌اش روبه‌رو شد. با این حال استعدادش در نقاشی باعث شد نظر آن‌ها تغییر کند و آشتیانی به عنوان یکی از شاگردان کمال‌الملک کار خود را در مدرسه دنبال کند.
پشتکار او در آموزش هنر تا جایی بود که موفق شد دوره پنج ساله مدرسه مستظرفه را در سه سال به پایان ببرد و شاگرد اول مدرسه شود. پس از عزیمت کمال‌الملک به نیشابور، به درخواست استادش در مدرسه ماند و مدیریت آن‌جا را بر عهده گرفت.
آشتیانی در 38 سالگی به اروپا سفر کرد، اما با وجود دعوت‌هایی که برای کار هنری از سوی شرکت‌های آلمانی داشت، به ایران برگشت و در مدرسه دارالفنون، دانشکده ادبیات و دانشسرای عالی به تدریس مشغول شد. فعالیت‌های او باعث شد در شورای عالی فرهنگ در سال 1325 به این هنرمند دکترای افتخاری و نشان درجه اول هنر اعطا کند.
تاسیس انجمن هنرمندان ایران و هنرستان کمال‌الملک از دیگر فعالیت‌های اسماعیل آشتیانی به شمار می‌رود.
آشتیانی برای کشیدن تابلوهایش از موضوعات مختلف بهره می‌گرفت. چهره‌ها، تصاویری از زندگی مردم عادی و طبیعت بیجان از جمله این موضوعات بودند. او در نگارگری پیرو مکتب طبیعت‌گرا یعنی همان مکتب استادش کمال‌الملک بود. ظرافت در پرداخت موضوع، به کار بردن انواع رنگ‌ها و هماهنگی آن‌ها از ویژگی‌های آثار آشتیانی بود. همچنین او در کارهایش از تکنیک‌های آبرنگ، رنگ روغن و سیاه قلم استفاده می‌کرد.
از مهم‌ترین تابلوهای این هنرمند می‌توان به «رؤیای حافظ»، «قهوه‌خانه سر راه»، «بهلول در خواب»، «پرنده تیر خورده»، «تک چهره‌های هنرمند» و «نامه نویس» اشاره کرد.
آثار این هنرمند تاکنون در نمایشگاه‌های متعددی از جمله نمایشگاه آثار آشتیانی در انجمن ایران و امریکا (آبان ۱۳۳۳ش و اسفند ۱۳۴۹ش)، نمایشگاه آثار نقاشان ایرانی در باشگاه مهرگان (آبان ۱۳۳۳ش) و نمایشگاه آثار نقاشان نخبه معاصر ایران در مجلس شورای ملی (اسفند ۱۳۵۱ش) در معرض دید عموم قرار گرفته است.
کشیدن نقاشی تنها هنر آشتیانی نبود. او سال‌ها با تخلص «شعله» شعر می‌سرود. «سفرنامه اروپا»، «اختراع الفبایی بر مبنای حروف فارسی برای اصلاح خط»، «مناظر و مرایا»، «ادعیه قرآن یا احسن‌الادعیة»، تصحیح دیوان‌های منوچهری دامغانی و امیر خسرو دهلوی، «نماز در اسلام»، «منتخبات رباعیات خیام»، «ترانه‌های باباطاهر»، و «شرح حال و تاریخ حیات کمال‌الملک» از آثار این هنرمند هستند.
آخرین اثر هنری آشتیانی تابلویی از چهره همسرش بود که با درگذشت او در 10 اردیبهشت ماه سال 1349 برای همیشه ناتمام ماند.
انتهای پیام
نظرات