عضو هیات انتخاب بخش مستند جشنواره‌ی فیلم فجر گفت: واقعا شرکت در جشنواره باید به قیمت از دست دادن هویت و ساختار فیلم باشد؟!

علیرضا قاسم‌خان در گفت‌و‌گویی با خبرنگار بخش سینمایی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی روند انتخاب فیلم‌های مستند جشنواره فجر و مقایسه‌ی آن با دوره‌های پیش بیان کرد: مقایسه آماری بین تعداد فیلم‌های امسال و سال گذشته را باید از دفتر جشنواره پرسید. اما مساله مهم این است که ما نزدیک به 170 فیلم را تا لحظه‌ی آخر بررسی کردیم که همه‌ی آن‌ها مورد توجه است.

عضو هیات انتخاب بخش مستند جشنواره فیلم فجر گفت: به نظر من مهمترین موضوع بعد از تعداد، این است که چند درصد آن را بخش خصوصی و چند درصد را بخش دولتی تهیه کرده است. این آمار باید بررسی شود تا ببینیم در حوزه مستند با این شرایط، بخش خصوصی و دولتی چه نقشی دارند.

او در عین حال ادامه داد: البته من فیلم‌های با کیفیتی در بخش خصوصی دیدم که باید آمارهای آن بررسی و مشخص شود که گرایش تهیه‌کنندگان و کارگردانان‌ در حوزه سینمای مستند چگونه است و آنها این مسائل را به چه سمتی پیش می‌برند.

قاسم‌خان همچنین درباره‌ی اینکه آیا فیلم‌های انتخاب شده اولویت‌بندی شده است؟ گفت: نه تنها دبیر جشنواره حتی اعضای انتخاب نیز برای انتخاب فیلم‌ها اولویت‌بندی در نظر نگرفته بودند. اگر قرار باشد در جشن سینمای ایران که همان جشنواره فجر است، فیلم‌هایی از سینمای مستند به نمایش بگذاریم ؛ مایل بودیم که در کنار حفظ کیفیت وساختارمناسب فیلم‌های مستند چشم‌اندازی از انواع سینمای مستند ایران را هم شاهد باشیم ، بنابراین هیأت انتخاب سعی می‌کند برای هیأت داوران فیلم‌هایی را متناسب با ژانرهای متفاوت سینمای ایران انتخاب کند.

عضو هیات انتخاب بخش مستند جشنواره فیلم فجر افزود: همچنین در هر بخشی که داوران قرار است به فیلمی جایزه بدهند مانند بهترین کارگردانی، فیلم وپژوهش نمونه‌هایی را برای انتخاب داشته باشند. سعی کرده‌ایم مجموعه‌ای از فیلم‌های مستند در اختیار هیأت داوران قرار بدهیم

او در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه قرار بوده فیلم‌هایی که در سینما حقیقت نامزد شدند در جشنواره فجر هم حضور داشته باشند اما در اسامی فیلم‌هایی که اعلام شدند، اسم چند فیلم وجود ندارند؟ بیان کرد: سینمای حقیقت یک جشنواره تخصصی مستند است. مدیران این دو جشنواره توافق کرده بودند که برگزیدگان سینمای حقیقت به جشنواره فجر راه پیدا کنند. اما به این معنا نبود که تمام فیلم‌هایی که در سینمای حقیقت جایزه گرفتند به جشنواره‌ی فجر هم راه پیدا کنند.

قاسم‌خان ادامه داد: ما کسانی را که جایزه بهترین فیلم، کارگردانی و... در سینما حقیقت گرفته بودند در جشنواره فجر شرکت داده‌ایم. گرچه فیلم‌های دیگری هم به این جشنواره راه پیدا کردند. ما تصورمان این بود که بهترین فیلم‌ها در این جشنواره شرکت کنند، اگر فیلمی به مرحله بعد راه پیدا نکرده است باید به انتخاب هیأت انتخاب برگردیم نه به اینکه در جشنواره سینما حقیقت بوده است.

عضو هیات انتخاب بخش مستند جشنواره فیلم فجر تصریح کرد: از میان فیلم‌هایی که در سینما حقیقت بوده‌اند، تقریبا پنج جایزه اصلی آن به مراحل بالاتر راه یافته‌اند اما تصور دوستان این بوده است که همه‌ی آن‌ها باید به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کنند که اگر این‌طور باشد سینمای حقیقت بخش جنبی جشنواره فجر می‌شود، در حالی که فجر خودش مقرراتی دارد و دارای سیاست‌هایی است. شاید به شکل نادرستی در ذهن ایجاد شده که همه فیلم‌هایی که در حقیقت جایزه گرفتند باید به فجر راه پیدا می‌کردند.

او گفت: به این نکته توجه داشته باشیم که بسیاری از فیلم‌ها زمان کمتری از آنچه که مقررات جشنواره است را دارند. برخی از فیلم‌ها در سینما حقیقت زیر 60 دقیقه هستند که جایزه گرفته‌اند. اساسا جشنواره فجر اصلی‌ترین موضوعش داشتن زمان 60 دقیقه است.

قاسم‌خان همچنین درباره‌ی پرسش دیگری مبنی بر اینکه برخی فیلم‌های مستند برای آنکه در جشنواره‌ی فجر حضور داشته باشند، زمان خود را افزایش داده‌اند، نظر شما چیست؟ پاسخ داد: یک فیلم ساختار خاص خودش را دارد. اگر فیلمی در 40 دقیقه طراحی شده که حرفش را در همین زمان بزند و بعد آن را طولانی کنیم و به 70 دقیقه برسانیم قطعا آن فیلم با شکست مواجه خواهد شد.

معاون پژوهشی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی افزود: اما این موضوع را چندین‌بار در هیأت انتخاب و با دبیر جشنواره مطرح کردیم. گرچه برخی از دوستان در حوزه بین‌المللی یادآور شدند که برخی از فیلم‌ها در سراسر دنیا با زمان‌های متفاوت ارائه می‌شوند، این‌ها از جمله مسائل و نگرانی‌های ماست که فیلم‌ساز ما به سمت حقیقت واقعی و ساختار فیلم حرکت نکند و متناسب با جشنواره خودش را تغییر دهد.

قاسم‌خان اظهار کرد: در برخی موارد که به کارگردانی گفته می‌شود تا یک فریم از فیلمش را حذف کند، موجب ناراحتی آنها می‌شود اما آنجایی که به فاصله دو ماه (از جشنواره حقیقت تا فجر) 20 دقیقه به فیلم اضافه می‌کنند تا بتوانند در آن شرکت کنند جای نگرانی و ناراحتی ندارد؟ واقعا شرکت در جشنواره باید به قیمت از دست دادن هویت و ساختار فیلم باشد؟

او ادامه داد: من برای این سوال هنوز پاسخی ندارم. ما حتی نمونه‌هایی داشتیم که یک فیلم با یک نام شناخته شده است اما هنگامی که به جشنواره فجر آمده، نامش عوض شده است. چون من در دو دوره از جشنواره حقیقت به عنوان عضو هیات انتخاب حضور داشتم و همچنین معاونت پژوهشی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی را بر عهده دارم، تمام فیلم‌ها را دیده بودم اما برخی از فیلم‌ها را در جشنواره فجر با نام دیگری دیدم!

معاون پژوهشی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در انتها بیان کرد: همه‌ی این موارد شائبه‌هایی ایجاد می‌کند که آیا به قیمت شرکت در جشنواره باید اصالت و هویت فیلم‌هایمان را از دست بدهیم؟ این شاید سوالی باشد که برای فیلم‌سازان نیز مطرح شود.

انتهای پیام